4. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia było, zapoznanie się ze sposobem ustawiania narzędzi na wymiar poza obrabiarką. Użyto do celów ćwiczeniowych głowicy wytaczarskiej TRM f-my D'Andrea oraz specjalnego przyrządu pomiarowego SMILE 400 f-my ZOLLER odpowiedzialnego za pomiar średnicy narzędzia.

5. Graficzne porównanie wymiarów nastawczych d i pomiarów średnicy d_e obrobionych otworów.

6. Metodyka badań

Metodą używaną na zajęciach była tzw. metoda próbnych przejść polegająca na ustawieniu wytaczadła ostrza na niewielką głębokość skrawania, następnie obrobieniu powierzchni i wykonaniu pomiaru średnicy przedmiotu obrobionego. Na tej podstawie wyznaczono zapas na rozbicie i przeprowadzono korektę ustawienia ostrza. Po dwukrotnym powtórzeniu pomiarów próbnych przejść można wyznaczyć wymiar nastawczy.

7. Przebieg ćwiczenia

1. Podanie przez prowadzącego wymiaru bazowego oraz zakresu jego tolerancji.

2. Zapoznanie się z zasadą działania przyrządu pomiarowego.

3. Określenie pierwszego wstępnego wymiaru nastawczego.

4. Zamocowanie narzędzia we wrzecionie maszyny pomiarowej.

5. Dokonanie pomiaru średnicy narzędzia (ewentualna korekta średnicy, aż do momentu uzyskania wartości założonej).

6. Zamocowanie narzędzia we wrzecionie obrabiarki i wykonanie obróbki otworu.

7. Pomiar średnicy wewnętrznej obrabianego przedmiotu i obliczenie zapasu na rozbicie.

8. Powtórzenie czynności 4 - 7 dla drugiego wstępnego wymiaru nastawczego.

9. Określenie wymiaru nastawczego końcowego.

10. Powtórzenie czynności 4 - 7 dla tego wymiaru.

8. Obliczenie wartości zapasu na zużycie narzędzia Z_N.

Zapas na zużycie narzędzia Z_N jest różnicą wartości pola tolerancji T_p oraz maksymalnego zapasu na rozbicie R_Nmax:

T_p = d_max - d_min = 0,1 mm

R_Nmax = 0,005 mm

Z_N = T_p - R_Nmax = 0,1 - 0,005 = 0,095 mm

9. Wnioski

Wykorzystana w ćwiczeniu metoda pozwala na bardzo dokładne ustawienie narzędzia na wymiar poza obrabiarką aczkolwiek wymaga dużo czasu - problem z korygowaniem ustawienia.

Uzyskane podczas ćwiczenia wyniki potwierdzają, że urządzenie SMILE 400 jest bardzo dokładne ponieważ wszystkie pomiary mieszczą się w założonej tolerancji.

Ustawianie narzędzi poza obrabiarką niesie za sobą wiele korzyści. Ważną zaletą jest, że obrabiarka podczas ustawiania nie jest blokowana i można na niej wykonywać inną czynność. Ponadto można uniknąć nieprzewidzianych kolizji narzędzie z obrabiarką, co chroni przed dodatkową naprawą i kosztami.

---