1.Rola- powierzchniowa warst gleby, na któn działają bezpośrednio narzędzia i maszyny uprawowe iości wykonane maszynami i narzędziami
2.Uprawa roli- wszystkie czyi wykonane narzędziami i maszynami
Agregaty: Od agregatów ziemi zależą: ●stos wodne i powietrz wietrzne (min.= 15% objętości powietrza. optimum= 50- 60%) inc (zwiększenie przez wałowanie)●przewodpjctwo cie ●porowatość ●ciężar objętościow gleby
Powstawanie aregatów zależy od : ●jakości i ilości kok dów glebowych ●kationów Ca21 i M (wapnowanie) ●mrozów ●korzeni. zwłaszcza drobnych ●grupy mechaniczne ●nawozy organicz ych
Rozpad agregatów zależy od: ●opadu deszczu ●kationów jedno waościowych np. K. Na4 (dyspersja- rozklejenie)
* zabiegi uprawowe przy nieodpowiednim uwilgotnieniu ●wiatry wznoszące, osuszające, rozbijające agregaty
Struktura może być: ●spójna ●rozdzielno-ziarnista ●agregatowa ●naturalna
Najlepsza jest gleba gruzełkowa bo: ●umożliwia magazyowanie większej ilości wody dostępnej dla roślin ●dobre przewietrzenie gleby ●wpływa na zmrnejs cnie zwięzłości roli ●ulatwia wzrost korzni i pobieranie przez nią wody i soli mineralnych ●dobre środowisko dla mikroorganizmów odpowiedzialnych za przemiany materii organicznej
W okresie wczesno- wiosenn m przez spulchnianie powierzchniowej warstwy gleby przyśpiesza się jej ogrzewanie. w lecie chroni przed zbytnim nagrzaniem, jesienią zapobiega zbyt szybkiemu wychłodzeniu gleby.
3. Zwięzłość roli- opór stawiaii narzędziom podczas uprawy ładu mechanicznego. Zależy od: ●składu mech ●ilości i jakości koloidów glebowych ●zagęszczenia gleby ● wigotność gleby

4. Wyleganie- słaba roślina, gdy od wody i wiatru położy się to już się me podniesie

5. Podeszwa płużna- grunt, do którego zabiegi już nie dochodzą grunt ubity.Jej niszczenie przez: ●głębiona orka wydobywa na wierzch warstwę zbyt zbitą (efekt trwały) ● stosowanie po orce pogłębiacza (nietrwały) Czasami warstwa orna jest zbyt luźna zbyt szybko przesycha, ponieważ brak kapilar utrzymujących wodę. Stosuje się wtedy zagęszczenie gleby przez wałowanie (walami gładkimi lub wgłębnymi)

Zwalczanie roślinności konkurencyjnych=● mechaniczne niszcze ●najpierw pobudzeri ich do wzrostu a potem niszczenie siewek

6. Sprawność roli- stan roli w którym warunki życia dla rośliny uprawianej są optymalne(odpowiednia str.gruzelkow. umiarkowana zwięzłość, plastyczność, umiarkowana lepkość) Sprąwność roli nie jest trwała przez: ●sjlne długotrwale deszcze●susze ●osjadanje roli ●ugiatape roli ●mewlaściwa uprawa ●nawozy potasowe 7. Wydobrzenie roli- powrót r i do właściwego stanu

8. Kultura aleJ- cecha pozwalając stosunkowo szybko i łatwo doprowadzić rolę do stanu sprawności utrzymującej się przez dłuższy czas , me jest cechą normalną jest nadana przez człowieka, przez wieloletnią działalność
dobra kultura w g ebach o dobrych właściwościach ńzyko- chemicznych
Na kulturę wpływa: uprawa nadająca teksturę czynniki decydujące o strukturze Żyzność- naturalna zdolność gleby lo zaspokajania potrzeb roślin Urodzajność- zmodyfikowana przez świadome oddziaływanie człowieka zdolność do zaspokajania potrzeb rośliny: jest wypadkową naturalnej żyności i agrotechniki Produktywność- zdolność do zape menia plonu, do wyprodukowania określonej biomasy z jednej powierzchni
9. Optymalna wilgotność uprawow zakres wilgotności, w którym opory gleby podczas uprawy są najmniejsze; na glebach iężkich mieści się w” wąskich granicach, a u lżejszych w szerokich 10. Następstwo roślin- kolejne rośliny są uprawiane po sobie na tym samym polu 11.Zmianowanie- następstwo roślin 1 dobrane, że uwzględ się ich wymag i występujące na danym terenie warunki przyrodni 12 Plodozmian- zmianowanie określi e dla danego kompleksu pól na określoną liczbę lat 13 Plon glówny- najważniejsza roślir a polu, znajdująca się tam najdłużej, przed nią przedplon, za nią poplon 14Rośliny współrzędne- rośliny o krótszym okresie wegetacji wysiewane między plonem; utrudnia to jednak mechanizację

15 Zasady układania płodozmianu: ●nie uprawiać roślin na terenach dalece odbiegających od optimum ●ine uprawiać zbyt długo na tym samym terenia tych samych roślin, ze względu na porażenia chorobami, szkodnikamoraz na toksyczne wydzieliny korz ● w razie wystapienia nasilenia chc ób. pokrewne gatunki uprawiać po kilkuletniej przerwie ●monokultury powodują jednostronne wyczeipanie gleby ●po roślinach głęboko-korzeniący< uprawiać płytko-korzeniące i odwrotnie ●uwzględnić wrażliwość na śwież materię organicz lub potrzebę uprawy na stanowisku wzbogaconym o nią

16 żywe ściółki- uprawa współrzędn roślin okrywowych i roślin zasadniczych dla danego miejsca (rośliny okrywowe tłumią chwasty, zapobiegają ero „i gleb, zaskorupianiu gleb, wypłukiwaniu nawozów, po zakończeniu uprawy mają użyźnić glebę
17 Monokultura- uprawa jednego gatnku na tym samym polu przez wiele lat (skutkiem jest zmęcz gl i obniże plonowania)
Przyczyny zmęczenia gl : ●jednostropjle wyczerpanie składników pokarmowych ●nagromadzeme chorób i szkodników ●zwiększep zachwaszczenia (kompensacja chwastów) ●zbyt duże nagr madzenia substancji czynnych z wydzielin korzeniowych

2

1.Uprawki- pojedyncze zabiegi uprawowe Rodzani: ●odwracarne gk y (orka, glebogryzarka) ●spij1chnjpje j yrównywanie (brony, kultywatory) ●ugniatanie (wały) ●zabiegi pielęgi jące między na rzędach Do ich wykonania służą: ●narzędzia bier działające w wyniku siły pociągowej ●narzędzia czynne= aktywne (narzędzia, które się obracają, ruszają) ●narzędzia kominowane (łączenie czynnych i biernych) ●agrcgaty upraowe (elementy robocze uzupełniające się) 2.Orka- przecinanie skiby, odwracanie, przesunięcie na bok bruzdy

Jakość zależy od: ●kształtu odkładnicy ●kąt ustawienia lemiesz w stosunku do dna bruzdy ●ewent zastosowanie przedłużka ●skład mechani my i wilgotność gleby ●sZybkoćć pojazdu ciągnącego pług (wraz ze wzrostem prędkości wzrasta odrzut skiby, maleje spulchnianie roli i zmniejsza się udział małych agregatów glebowych) Rodzaje (ze wzgl na glębokość): ●płytka (do 15c ●średnio glębol (20-25cm) ●glęboka (25-30 cm)●poglębiona (powyżej 30cm)
3 Rodz (ze wzgl na sposób wykon): 1.Zasadnicza: ●podorywka —płytka, plugami o wąskich korpusach płużnych, po zbiorach latem lub jesienią polega na wymieszaniu resztek z glebą zahamow strat wody. zapoczątkowanie zwalczenia chwatów przez przyśpieszenie kiełkowania a potem mechaniczne usunięcie) ●siewna- pod koniec lata. średnio glęboka, na 3-4 tygodnie przed siewem roślin ozimych, łączy bronowaniem (wyrównanie roli) ●przedzimowa- późną jesienią głęboka, z pogłębiaczem

2. Uzupełniaj: ●odwrotka. wczes jesien,po podorywce. na gl ciężk ●orka wiosenna- śred głęboka,pokrycie obornikiem,na gl lekkich, po deszcz. rozluźnienie struktury 3. Specjalna: ●terenów zadarnionych- średnia lub głęboka, specjalnymi pługami ●pomeliomcyjna. specjalnymi pługami
4 Wady orki: ●niszczenie natur warstw ochr gl ●niszczenie strukt gl ●sprzyj erozji ●przesuszenie warstwy ornej ●zaburzenie obiegu skł pokarm ●zminejszenie nośności gleby ●zbyt szybki rozkład subst organ ●zbyt głębokie umieszczenie nawoz ●wyorywanie nasion chwastów ●tworzenie podeszwy płużnej i zaskorupian ●wyorywanie kamieni i martwicy glebo ●siew dopiero po odleżeniu gleby ●niska wydajność,wysoka energochlonno
5 Uprawki zastępuipce orkę: ●gryzowanie- odwracająco- spulchniający zabieg ●pługofrezarka. połączenie pługa z obrotowym frezem (rozdrabnianie skib przez frez) ●plug talerzowy- na glebach ciężkich i przesuszonych ●brony talerzowe- do podorywki, na pola bez perzu
6 Kultywatorowanie- spulchnianie, kruszenie, mieszanie, bez odwracania ●przyspieszenie osiadania roli, zasypywanie nierówności ●spulclmiapde zbitej roli ●przygotowrne roli do siewu bez orki ●przy zębach sprzężonych— wyciąganie rozłogów perzu ●wymiesje gleby z nawozami mineralnymi Rodzaje: ●płytka (do 10cm)- zwalczanie skorupy i nierozłogowego ●glęboka (10-15cm)- zwalczanie perzu rozłogowego i przygot do siewu

7 Bronowanie- płytkie, powierzchniowe spulchnianie roli po orkach, kultywowaniu, w celu poruszenia skiby i wyrównania roli, zmniejsza wysychanie. przykrycie zbyt szybko wy sianych nasion Skuteczność zależy od: *prędkości (nie za szybko. nie za wolno) ●kierunku pracy (skośnie do kierunku skiby) ●właściwo gl (im cięższa tym cięższe musza być brony) ●flpjfl (po orce stosuje się cięższe brony) *celu
8 Włókowanie- najplytsza uprawa spulchniająca ●wyiównai11e powierzchni roli ●kpjszeme cienkiej skorupy glebowej ●wyryJ11e i zasypywanie wychodzących chwastów 9 Wałowanie- zagęszczenie określonych warstw gleby by zwiększyć liczbę kapilar i polepszyć stosunki wodno- powietrzne: można stosować przed siewem lub po, gdy wierzchnia warstwa jest przesuszona; jednak zbyt mocne ugniatanie może powodować starty w plonie ponieważ zakłócony został wzrost roślin i osłabienie sytemu korzeniowego

10 Jak zmniejszyć ugniatanie?: ●wykonać zabiegi. gdy gleba jest sucha ●ograniczyć liczbę przejazdów maszyn ●na 1 przejazdem wykonać więcej zabiegów ●zmniejszyć ciężar maszyn ●jak najniższe ciśnienie w oponach ●terminowo wapnować i nawozić ●stosować poplon

11 Agregtownie- łączenie sprzętów w grupy, by przyśpieszyć opadanie roli i lepiej o mą zadbać Zabiegi: *w łanach lub rzędach stosuje się delikatne spulchnianie i redukowanie chwastów ●międzyrzędach odchwaszcza się i umożliwia poruszanie rolniczy maszyn 12 Dłutowanie - igły 1metr wbijane w ziemię w celu rozluźnienia, nie mieszania

3

1 Uprawa gleb: 1` Gleby lekkie i bardzo lekkie (mało koloidów glebowych, szybko się nocą chłodzą i szybko dniem nagrzewają, sypkie, szybki przesiąk wody) ●wapniować po 3-4 latach ●często stosować obornik ●przyorywać słomą po jej rozdrobnieniu
* nie stosować gnojowicy ●zwalczanie chwastów mechaniczne (płytko bronując, na jesień) i chemicznie (w pozostałych okresach) ●agromelioracja (zaorać matenę organiczną na głębokość 60 cm, po 3 latach na 45 cm) ●Holendrowanie (spodnia warstwa na wierzch — wierzchnia na spód)
2. Gleby ciężkie i bardzo ciężkie (bogate w kompleks sorpcyjny i koloidy glebowe, zbite, zły przesiąk wody, trudna uprawa, wolne nagrzewanie i schładzanie, bogactwo składników mineralnych.
pęcznienie) ●melioracje — odprowadzić nadmiar wody ●wapnowanie —jeśli konieczne ●płytka orka przedzimowa ●płytkie przeorywa słomy ●uprawy w odpow momencie ●agromelioracja (pługiem o zwężonej odkładnicy, lub dłutowanie)
3. Gleby torfowe i murszowe (dużo wody, gleby chłodne, szybko nasiąkają i wysychają) ● uregulować stosunki wod-powiet ●stosować nawozy mineralne ●niezbyt często rozluźniać gl ●chwasty zwalczać herbicydami

4. Pagórkowate i górzyste ●powstrzymanie spływów ●wzmożenie retencji gruntowej ●zwiększenie odporności na rozmywanie ●zniwelowanie różnic roślin spowodowanych rzeźbą terenu ●orka przedzimowa, wzdłuż zbocza, jednostronnie, skiby ułożone pod górę ●energiczne spulchniać głębsze warstwy próchnicy ●tarasować przy zboczu o kącie większym niż 200
5. upawa w niesprzyjajacej pogodzie: a) mokro: ● na glebach ciężkich opóźnia się wyjście w pole bo maszyny się topią skraca się czas poszczególnych prac ●wysyp chwastów — walka chemiczna ●na glebach lekkich wymywanie nawozów do kilkudziesięciu % ●w mokrą jesień zacząć pracę na glebach ciężkich (bo jest jeszcze bardziej wilgotna) ●mokrą wiosną można zacząć pracę na glebach lekkich (nie utrudnia to pracy) b) sucho: ●na glebach lekkich spada poziom wód gruntowych, ograniczenie podsiąkania ●ograniczyć spulchnianie gleb ●na glebach ciężkich unikać głębokiego spulchniania, jeśli konieczne zastosować wal kruszący ●określić kiedy gleba zasychająca nadaje się jeszcze na uprawę ●na wiosnę uprawę zaczyna się od gleb ciężkich ●w suchą jesień zacząć od lekkich

6 Zwalczanie chwastów: Chwasty - roślinn niepożądana dla człow, o nieznanej przydatności 7.Herbologia— ekologia chwastów, ich rola w agrocenozie, met ich ograniczania,praktyczne aspekty stosow herbicydów, ich wpływ na środowisko, tolerancja i wrażliwość rośin na ich działanie.

Szkodliwość chwastów: ●konkurencja z uprawami o wodę, światło, składniki pokarmowe ●pasożyty i półpasożyty ●zbierane z uprawami mogą obniżać jakość zbioru lub powodować zatrucia ●uczestniczą w rozprzestrzenianiu się chorób i szkodników ●kosy na odchwaszczanie
8. Źródla zachwaszczeń: ●gleba ●materiał siewny ●niewłaściwy płodozmian ●powierz nie uprawiane ●obornik i komposty

Pozytywne działanie: ●właściw lecznicze ●chronią glebę przed zaskorupiemem i erozją ●zatrzymują składniki pokarmowe w glebie ●korzystne warunki rozwoju organizmów pożytecznych ●przez działanie allelopatyczne stymulują wzrost roślin ●tworzą mikroklimat
9.Rodzaje zachwaszczeń: a)pierwotne-stopień i stan zachwaszczenia w początkowym okresie wegetacji do I lub II ręcznego pielenia, mechanicznego odchwaszczania lub powschodowego stos herbicydów b)wtórne- zachwaszczenie w II połowie wegetacji po zakryciu międzyrzędów przez rośliny a nawet tuż przed ich zbiorem Szkodliwsze jest nierwotne niż wtórne
10.Siedliska: ●segetallle na polach uprawnych, ich cykle życiowe dostosowane do cyklu roślin uprawnych ●rnderulne.. tereny me uprawiane, przydrożne rowy, sanie nie są szkodliwe ale z łych stanowisk się rozprzestrzeniają ●użytki zielone- łąki, pastwiska, mogą wzbogacać paszę, względne(wskazane) i bezwzględne(niekorzys) 11 Regulacja zachwaszczenia: a) Met agrotechniczne: ●stos płodozmianu ●uprawa międzyplonów ●uprawa odmian zrejonizowanych ●przestrzeganie terminów siewów i odpowiedn normy siewu ●odpowiednie stos nawozów organ ●dawkowanie nawożenia N ●folia fotoselektywna ●ściółkowanie „biodegradawalnym filmem”- folia rozkładająca się po pewnym czasie b) Metody mechaniczne: ●orka ●bronowanie ●kultywatorowanie ●motyczenie c) Metody chemiczne- opryski herbicydami, radykalna metoda

12.Kompensacja chwastów- nadmierne rozmnażanie się chwastu w miejsce roślin zwalczonych herbicydami Zapobieganie: ●unikanie tych samych substancji na tym samym polu ●stos wieloskładnikowe preparaty lub mieszając substancje aktywne

13.Adjuwanty- środki powierzchniowo czynne, zmniejszają napięcie powierzchniowe kropli, zwiększając przyczepność do liścia

4

1. Podział herbicydów: >wg sposobu działania: —kontaktowe —u1dadowe =systematyczne ●wg sposobu stosowania: —dolistne —„doglebowe —*niieszane ●wg terminu stosowania: —przedsiewne —*posiewne(przed i po wschodowe) ●wg charakteru substancji aktywnej Herbicydy kontaktowe- parzące, uszkadzają tkanki roślin w miejscach bezpośredniego kontaktu, uszkodzona roślina wygiąda jak poparzona w wyniku koagulacji białka ●Herbicydy układowe- przemieszcza się przez części nadziemne do korzeni, uszkadzają tkanki, zaburzają procesy życiowe
2. Zasady stosowania herbicydów: ●pl7ygotować z dużą dokładnością roztwory i zawiesiny ●d(yJać adjuwanty ●rozprowadzić systematyczne w dużych kroplach, a kontaktowe w mgielcc ●roztwory z dużą ilością wody
*pj stosować w czasie dużego wiatru ●mjeszać z innymi i nawozami tylko według zaleceń
Dawkowanie zależy od: ●fazy rozwojowej chwastu ●składu mechanicznego i aktywności biologicznej gleby ●pJgody

Dla ludzi: ●I-bardzo toksyczne ●II —toksyczne ●III —szkod1iwe ●IV —*malo toksyczne
Dla pszczół i ryb:●I- toksyczne ●II -szkodliwe ●III —malo szkodliwe ●IV —praktycznie nieszkodliwe

3. Ocena zachwaszczenia ●metoda liczebna- na powierzchni 0,5- 1m2 liczy się wszystkie chwasty i rośliny uprawne, oblicza się ile jest chwastów na tej powierzchni lub ile chwastów przypada na 100 roślin uprawnych ● ilościowo- wagowa- liczy się chwasty. a potem ścina. suszy i waży, podaje się wagę na 1m2 ●szacunkowo- wzrokowa- ustała się gatunki i liczbę danego gatunku
Chwasty najbardziej uciążIiwe perz wiasciwy komosa biała tasznik pospohty gorczyca pospolita starzec zwyczalny sporek polny, gwiezdnica pospolita, mniszek polny, pokrzywa żegawka
4. Rodzaje upraw: ●uprawa tradycyjna- uprawki odwracające, spulchniające ●uprawa bez orkowa- spulchnianie 5-25cm, resztki częściowo przykryte ●uprawa konserwująca- tradycyjna od jesieni do wiosny, międzyplon ozimy, na wiosnę plon po płytkiej uprawie łub siew bezpośredni w międzyplonie jako mułcz= ściółce
5. Korzyści uprawy konserwuiacei: ●zapobieganie erozji poprawa strukt gl ●umożliwienie wcześniejszego siewu ●zmniszenie zlewności i zaskorupiania gleby ●polepszeme filtracji i podsiąkania kapilarnego ●ograrnczenie parowania ●zmniej strat azotu w czasie zimy ●ogranicz. zachwasz ●wzrost aktywności biologicznej gleby ●zmpjejszeme kosztów uprawy
6.Zyznosć- zdolność gleby lub podłoża do zaopatrywania roślin w wodę i składniki pokarmowe Ż= f (wł.fiz)+f (wł.chem) + f (wł. Biol.) Najleisza gleba:
33% fazy stałej: 33% fazy płynnej; 34% fazy powietrznej
7. Pojemności sorpcyjne: ●próchnica- 150-300 me/lOOg gleby ●kaolinit- 3-15 me/lOOg gleby ●montmorylonit —80-l20 me/lOOg gleby
●illit- 15-40 me/lOOg gleby

Sorpcja biologiczna- przy większym nakładzie węgla nastuje namnożenie drobnoustrojów, które wbudowiją w siebie azot, zmieniając go w organiczny i chwilowo niedostępny. Później go uwalniają a przy jego dużym nakładzie i dodaikowym nawożeniu azotowym może dojść do przenawożenia i toksycznych chorób.

8. Dynamika pobierania składników pokarmowych: Potrzeby pokarmowe- całkowita ilość składnika w roślinie będąca sumą ilości składników w mej występujących Potrzeby nawozowe- zawartość składnika pokarmowego w glebie
9. Prawa sorpcji fizyko- chemiczno- wymiennej: ●pojełrmość korzenia jest stosunkowo stała ●aniony muszą zrównoważyć kationy ●pobieruiie kontaktowe to tylko 9% pobranych składników ●dyfja jonów do korzenia ●przeplyw masowy (jony płyną do korzenia na skutek siły transpiracji 10.Warstwa Goya- Chapmana- granica między sorbentem, a czystym roztworem glebowym
11.Dostepność- zawartość składnika dostępnego, zawartym w roztworze glebowym
12Przyswajalność- ilość składnika przyswajalnego, zawartość dostępna i ilość składnika ruchcmcgo
13Czynniki wplywajce na sorpcje wymiennp: ●wartościowość (energla wejścia: ●stężenie jonów (im bardziej stężony tym większa energia wejścia) ●średnica jonu (im jon ma więks średnice tym trudniej wchodzi do KS) ●sorbenty amonów (Al(OF1)3, Fe(OH)3, H3A103, H3FeO3 ●mała energia wejścia —> N03 <Cl- < S042 <P043 — daioria ●N03 łatwo wypychany z KS

5

1.Potencjał oksydoredukcyjn a) Przebieg reakcji mikrobioIoicznych w glebie: ●zanik tlenu (+0,6 +0,5) ●redukcja azotanów (+0,6 - +0,5) ●powstawapje Mn2+(+0,6 +0,5) ●powstawanje Fe2+ (+0,5 +0,3) ●tworzenie siarczków i ich redukcja (0 - 0,19 powstawanie CH4(-0,15=-0,19)

2 Nawozy organiczne: ●oboir kal, mocz, ściółka. N- 0,5%, P- 0,25%, K-0,6%, Ca- 0,5%. Mg-0,2% ●gnojówka przefermentowany mocz ●gllojowica.. kał, mocz, 20% wody ●porniot ptasi- odchody ptasie ●komposty, wody gnojowe, słona, nawozy zielone, osad kanalizacyjny
3. Proces fermentacji: a)mineraizacja mocz= mocznik + kwas hipurowy + kwas moczowy mocznik: CO(NH2)2 + 2H2O— (NH4)2C03 +}{2O- NH4OH + H2C03 t2N}13 +C02 +3H2O kwas hipurowy: C6H5CONHCH2COOH+H20C6H5COOH + CH2NH2COOH +H20 CH2OHCOOH + NH3 b)amonifikacja: 1. hydroliza białek do aminokwasów 2. dczannnacja aminokwasów do amoniaku, hydroliza, redukcja, oksydacja
4 AZOT: a)Formy: *95-99% związki organiczne (próchnica, resztki rośimne, mikroorganizmy. białka. kwasy nukleinowe. aminokwasy, amidy, aminocukry) ● 1-4% związki minerahie (NH. N03, NO2) ●azot atmosferyczny (N2, dostępny tylko dla roślin motylkowych)
b)Krążenie azotu: ●aluonjfjkacja: NH2-NH3 (mikroorganizmy rozkładające materię organiczną)●nitryfikacja: NH3 NO2 (Autotrofy), N02NO3 ●denitryfikacja: N03 N2 (Autotrofy, przy deficycie tienu w glebie) ●wiązanie: N2: N2 NH3 lub NH2 (bakterie i promieniowce symbiotyczne i nie symbiotyczne) ●proteoliza: uwalnianie N2 z substancji organicznej ●redukcja azotanów w roślinie: I etap: w cytoplazmie podstawowej, katalizowany przez reduktazę azotanową NO3 ±NADIHI-, -NO + NAD +H2O II etap: w plastydach, katalizowany przez reduktazę azotynową NO2 + 3NADH + 4}l —NN3 + 3NADP +2 H20 c) Źródła:-nawozy organ i miner ●resztki pożniwne●wiązanie N (bakterie Rhizobium, azobacter,Clostridium ●Opady atosf

d) Straty: ●utlenieanie się NH3 ●chem rozpad do NO, NO2, N2 ●wymyanie ●erozja wodna ●odprowadzenie z plonem ●denitryflkacja
e). Unieruchomienie w glebie: ●sorpcja biologiczna (drobnoustroje, rośliny) ●sorpcja niewymienna NR4 ●unieruchomienie NH3 przez substancję organiczną Czynniki wpiywajpce na zawartość azotanów: 1.Morfologoczne i genet.(różnice mięcy gat.i odmianami)

2.środowiskowe i agrotechniczne: ●dawka i forma azotu ●termin nawożema i pora roku ● światło i temper ●inne składniki ●warunki wodne i glebowe ●steżęnje CO2 ●dynamika N- NO3 w okresie wzrostu ●pH podloża ●herbicydy i termin zbioru

5.FOSFOR: a)Formy: *kywy (H2P04, RPO42, związki organiczne) ●pjchorny (związki mineralne, zasorbowany na powierzchni uwodnionych H, Al, Fe i minerałach ilastych; lub też bezpostaciowe połączenia z Ca, Fe, Al) ● zapasowy (strącone i skrystalizowane, „starzejący się”- grubokrystaliczny) 80-90% —tnjdno dostępny 10% —*powoli przyswajalne -l% — łatwo przyswajalny

b)Pobieranie: Czynniki wplywajpce na pobieranie: ●temperama ●pH gleby (wapnując gleby kwaśne zwiększamy dostępność P) ●zawość substancji organicznej (oddzialywanie bezpośrednie i pośrednie) ●ap1ony i kationy (wiązanie wolnego P)
6. POTAS: Formy: * przestrzennej siatce pakietów minerałów ilastych
* 1-2% wymienny ● l-10% w roztworze glebowym ●niewylnienny (glinokrzemiany, krzemiany)

Zródła: *nawozy pierwotne i wtórne ●nawozy Straty zależa od: ●wapnowanie(zwiększa wiązanie K przez minerały ilaste) ●wielkość opadów atmosferycznych ●wielkość dawki, rodzaj i termin zastosowania nowozu ●sposób użytkowania gleby ●pH gleby ●ilości części spiawiaLnych Pobieranie zależy od: ●oświetlenia ●procesów asymilacji i desymilacji ●zawartość kationów i anionów ●stopień wysycenia jonami K kompleksu sorpcyjnego ●ilość, rodzaj i budowa koloidów glebowych

---