Nawozy naturalne i organiczne

Ustawa z dnia 26 VII 2000r o nawozach i nawożeniu

Nawozy organiczne zmienia na:

Naturalne:

-obornik

-gnojówka

-gnojowica

-odchody zwierzęce: pomiot ptasi, fekalia

Organiczne:

-komposty: gospodarskie, fiodynamiczne

-nawozy zielone

Znaczenie nawozów organicznych

-podnoszenie żyzności gleby, zawartości próchnicy, poprawa właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych

-wzbogacają glebę w makro i mikroskładniki

-zwiększają pojemność sorpcyjną

-zwiększają zawartość CO2

-ograniczają wypłukiwanie składników pokarmowych

Wpływ na właściwości fizyczne:

-spulchniające działanie na glebach ciężkich

-zwiększenie zwięzłości gleb lekkich

-zmniejszenie gęstości objętościowej gleby

-zwiększenie zawartości gleby

-poprawa stosunków powietrzno cieplnych

-polepszenie struktury

Wpływa na właściwości chemiczne gleby:

-uzupełnienie zapasów glebowych we wszystkie makro i mikroskładniki pokarmowe

-wzbogacenie w CO2

-zwiększenie pojemności sorpcyjnej

Wpływ na właściwości biologiczne gleby:

-zwiększa zawartość próchnicy

-dostarczenie pokarmu dla organizmów glebowych

-zwiększenie liczby organizmów glebowych

OBORNIK

-to odchody zwierzęce stałe(kał)+płynne(mocz)+ściółka(słoma)

Jakoś obornika zależy od składu odchodów i ściółki.

Skład chemiczny obornika:

75% wody

20% substancji organicznych

3-5% związków mineralnych (w tym średnio:

-0,5%N,

-0,3%P2O5

-0,75%K2O

-O,2%MgO

-0,4%CaO

-0,08%S

Przemiany obornika podczas przechowywania

-świeży obornik (niewłaściwy stosunek C/N)

-w naszych warunkach klimatycznych należy przeorać obornik dwa razy w roku, jesienią lub wiosną

-przechowywanie obornika-6 miesięcy- powoduje przemiany związków azotowych i bezazotowych uzależnione od ilości powietrza w oborniku (stopnia jego ubicia)

-najkorzystniejsze przemiany- warunki umiarkowanie tlenowe

Węglowodany(celuloza)-> rozkład-> CO2+H2O;kwas mlekowy, metan

-w oborniku luźno ułożonym (składowanym) przeważają procesy tlenowe

Węglowodany(celuloza, skrobia, ligniny-związki bezazotowe)->drobnoustroje, rozkład->CO₂+H₂O+energia

C₆H₁₀O₅+₆O₂->₆CO₂+₅H₂O

-wewnątrz pryzmy obornika-> warunki beztlenowe

C₆H₁₀O₅+H₂O->₃CH₄+₅CO₂

*związki azotowe obornika:

-białko

-mocznik

-aminokwasy

Białko-> warunki tlenowe-hydroliza-> aminokwasy-> amonifikacja-> amoniak

CO(NH₄)₂+₂H₂O->ureaza->(NH₄)₂CO₃ (węglan amonu)

(NH₄)₂CO₃->₂NH₃+H₂CO₃

-warunki beztlenowe

Białko,mocznik->rozkład->H₂S (siarkowodór)

Sposoby przechowywania obornika:

1.w oborach pod zwierzętami

-większa wartość nawozowa, bardzo małe straty materii organicznej i azotu, nie zagrzewanie się obornika

-udeptywanie powoduje, że jest mało tlenu

-wymaga większej ilości ściółki

2.na zewnątrz

-na gnojowniku

-oddzielane są odchody stałe od płynnych na drodze fermentacji zimnej lub gorącej

Zimna-obornik układa się 30cm warstwach, następnie ugniatanie, umiarkowany dostęp powietrza, temp do 30^oC

Gorąca-warunki tlenowe, pryzma luźno ułożona, temp do 70^oC, małe znaczenie gospodarcze

ODDZIELONE ODCHODY STAŁE OD PŁYNNYCH (moczu)

FERMENTACJA

ZIMNA GORĄCA

Wykorzystanie składników pokarmowych z obornika przez rośliny

Związki organiczne(przewaga, nie pobieranie przez rośliny) + związki mineralne

-od szybkości rozkładu obornika zależy wykorzystanie składników przez rośliny

I rok - wykorzystanie N i P - 25%, K- 55%

-przeciętnie rośliny wymagają 150kgN/ha

Zatem: -zasobność gleby (analiza)

-wykorzystanie obornika

-dostarczenie z nawozami mineralnymi

Azot w oborniku wykorzystywany w 40%, fosfor w 30%, potas w 20%

Stosowanie obornika

-raz na trzy cztery lata w dawce 40-60t/ha

*natychmiast przeorać obornik na polu

*nie stosować od 1 listopada do końca marca

*ważna głębokość przeorania, na glebach lekkich głębsza (18-22cm), na glebach ciężkich płytsza (10-15cm), głębiej-gnicie

*termin przeorania zależy od gatunku i rodzaju

*obornik rozrzuca się pasowo lub gniazdowo

SPOSOBY OBLICZANIA ILOŚCI OBORNIKA W GOSPODARSTWIE

1.waga zwierzęcia x25 (500kg krowa x 25= 12,5 tony obornika na rok)

2. 1m3 obornika przefermentowanego waży 900kg

GNOJÓWKA

-to przefermentowane odchody płynne zwierząt

-otrzymywana jest w tzw płytkich gnojownikach, w których mocz jest odprowadzany do zbiornika

Skład gnojówki:

N-0,5% jako (NH4)2CO3

P2O5- 0,05%

K2O - 0,8%

+niewielkie ilości mikroelementów

+czynne związki organiczne (aminokwasy i witaminy) - między innymi wpływają na regenerację i wzrost korzeni

Zastosowanie:

-pod wszystkie rośliny

-na wszystkie gleby

-na gleby zadarnione stosować gnojówkę przed deszczem

-rozcieńczona stosowana w szklarniach, w uprawach na podłożach organicznych

-w przypadkach zastosowania podłoża - pomocna w regeneracji korzeni

Dawki gnojówki:

W uprawach polowych 15-20tys litrów na hektar

Do stosowania pogłównego w rozcieńczeniu 1/5

GNOJOWICA

Zwana płynnym obornikiem

-uzyskiwana jest w tzw oborach bezściółkowych

-odchody zwierząt (stałe i płynne) usuwane są przy pomocy wody i gromadzone w specjalnych zbiornikach

SKŁAD CHEMICZNY GNOJOWICY

N K2O P2O5 pozostałe mikro i makroskładniki

Bydlęca: 0,4 0,4 0,2 +

10-12% suchej masy

Trzoda 0,2 mało +związki organiczne

Chlewna

-Fermentacja gnojowicy w warunkach beztlenowych (niekorzystne)

-stosować na gleby lekkie, przewiewne

-nie wolno stosować gnojowicy pod warzywa i krzewy jagodowe oraz w sadach- względny sanitarno-zdrowotne

DAWKA GNOJOWICY

40 ton na hektar (20-50m3 na hektar)

WARTOŚĆ NAWOZOWA ZALEŻY OD:

-gatunku zwierząt

-ich żywienia

-sposoby przechowywania

-rozcieńczenia wodą

To jest typowy nawóz N:K

POMIOT PTASI- nawóz organiczny ptasi, szybkodziałający

Skład procentowy pomiotu:

H2O- 55%

N - 1,4%

P2O5- 1,2%

K2O- 1,3%

CaO- 2,4%

MgO- 0,4%

Dawka - 4-6 ton na hektar

-przy 6 tonach na hektar wnosi się około 96kg N w tym, w I roku 65kg N, dla porównania: przy 50 tonach obornika wnosi się około 250kg N w I roku, wykorzystane 25%= 62kg N

-bardzo dobry dodatek do kompostów

-stosowany na wszystkie gleby, pod wszystkie rośliny

-w szklarniach ogórki i róże

FEKALIA - odchody ludzkie

Skład procentowy:

N- 1,3 %

P2O5- 1,1%

K2O- 0,4%

+NaCl

-nie należy stosować surowych fekali, dopiero po przekompostowaniu metodą gorącej fermentacji

-aby stworzyć warunki tlenowe dodaje się materiałów rozluźniających np. słomę rzepakową, torf

DAWKA- 30 ton na hektar

Ścieki komunikacyjne-> oczyszczenie pierwszego i drugiego stopnia.

Mikro i makroskładniki dla roślin

Metale ciężkie

Fosforany (proszki do prania)

Pozostałości (lekarstwa)

NaCl

KOMPOSTY GOSPODARSKIE- nawóz organiczny

Resztki roślin->liście drzew, chwasty, rozłogi perzu, odpadki kuchenne-> kompostuje się do prawidłowego rozkładu tj. uzyskania optymalnego stosunku C:N

C:N = 15: 1 -> kompost dojrzały

C:N = 50:1 -> kompostowane zielone rośliny

SKŁAD KOMPOSTU

N -0,6%

P2O5 - 0,3%

K2O - 0,4%

+ pozostałe składniki jak w oborniku

KOMPOST BIODYNAMICZNY

- jeśli konieczne wapnowanie to stosujemy wapnowanie dolomitowe

-stosuje się preparaty biodynamiczne

---