Pedagogika - Ćw. 1
TEMAT: WYCHOWAWCA KLASY WF
Wychowanie fizyczne - daje lepsze możliwości kontaktu z uczniami niż inne przedmioty
Planowanie wychowawcze nauczyciela WF - nie jako konspekt:
Cele i zadania wychowawcze dla WF-u
R.Botwiński - „Kultura Fizyczna w Szkole”
17 gr.celów dla kultury fizycznej
CEL - założenie osiągnięć, dążenie do finału, jest daleki
W drodze do celu wykonujemy „x” zadań
ZADANIA - tworzy nauczyciel, sytuacje, wydarzenia które wykonuje w dążeniu do celu
Przykład: „x” zadań plan treningowy + cel ukończenie maratonu
17 grup celów + 30 zadań do nich (wg.Botwińskiego)
świadomej dyscypliny
Wzajemnej odpowiedzialności
Współdziałania zespołowego
Poszanowania życia i zdrowia drugiego człowieka
Samokontroli i samooceny
Samodoskonalenia
Samodzielności
Osobistej odwagi
Wytrwałości w działaniu
Poznawania siebie i innych ludzi
Osiągania zamierzeń
Twórczej percepcji
Twórczej ekspresji
Poznawczej dociekliwości
Innowacyjności
Wrażliwości wobec środowiska naturalnego
Kontaktu ze środowiskiem naturalnym
Pedagogika - Ćw. 2
TEMAT: ZADANIE DO 17 GRUP CELÓW
Pedagogika - Ćw. 3
TEMAT: WYCHOWANIE W KLASIE SZKOLNEJ - ŁOBOCKI
Rozdział I - Charakterystyka dynamiki grupowej klasy szkolnej
Struktura grupowa klasy szkolnej
Pozycja społeczne (Łobocki)
Miejsce ucznia w klasie, w gr. społecznej + rola społeczna
Zbiór zasad, norm określających sposób zachowania się ucznia zajmującego określoną pozycje
Liderzy (wybitni) - średniacy - nie lubiani
Struktura grupy
Układ powiązanych ze sobą pozycji społecznych
Ma charakter hierarchiczny (wysokie i niskie pozycje członków grupy)
Obserwujemy ściśle określone rodzaje powiązań między poszczególnymi pozycjami jakie zajmują członkowie
Każda klasa ma swoją własną strukturę (lub kilka w jednej klasie)
Relacje, związki, stosunki oraz skład w grupie
Każdy się tu liczy
gdy dużo „kominów” zróżnicowana struktura
gdy równo grupa zgrana
rodzaje struktur:
władzy
socjometryczna
komunikowania
awansu
Kryteria podziału pozycji społecznej (wg Bale - cztery wersje)
Dostępność członków grupy do różnego rodzaju środków ułatwiających rozwiązywanie napotkanych w grupie problemów
Zakres kontroli nad członkami grupy
Znaczenie lub poważanie jakie mają poszczególni członkowie w grupie
Stopień w jakim członkowie grupy solidaryzują się lub identyfikują z grupą
Rodzaje struktur grupowych (cztery)
Struktura władzy - kontrola nad zachowaniem się innych osób
Struktura socjometryczna - określa pozycje uczniów lubianych i nie lubianych oraz stosunki sympatii, uznania, popularności
Struktura komunikowania się - poszczególne pozycje są określane ilością przekazywanych i otrzymywanych informacji przez członków grupy
Struktura awansu - możliwość zajmowania wyższych pozycji w grupie
Charakter struktury
Formalna (makro i mikro)
Określają ją z reguły przepisy i zarządzenia szkolne (uczęszczanie do szkoły regularnie, plan lekcji - nie można tego zmienić)
Nie ma okazji wyrażania własnych uczuć (zachowanie ucznia wyznacza określony zbiór przepisów zabraniających lub nakazujących)
Istniejąca w klasie formalna struktura grupy odzwierciedla obowiązujące w niej przepisy prawne, regulaminowe i zwyczajowe szkoły
Nieformalna
Powstaje żywiołowo niezależnie od formalnych przepisów i norm życia szkoły
Jest rezultatem spontanicznych, wzajemnych oddziaływań uczniów a zwłaszcza nie kontrolowanego ich porozumiewania się ze sobą
Właściwości optymalnego modelu struktury
Ukształtowanie takich struktur grupowych w klasie, które pokrywałyby się wzajemnie tzn. nie istniałyby żadne sprzeczności pomiędzy strukturą formalną i nieformalną klasy
Nauczyciel poprzez wyznaczony mu podział zadań i funkcji odpowiadał oczekiwaniom uczniów
Wykonywane przez ucznia zadania i funkcje odpowiadały oczekiwaniom nauczyciela i potrzebom szkoły
Przywództwo w klasie szkolnej
Przewodzenie a kierowanie (przeciwstawne)
KIEROWANIE
Pełnienie kierowniczej roli zgodnie z oficjalnymi, formalnymi przepisami obowiązującymi w grupie
PRZEWODZENIE
Kierowanie grupą wg norm grupowych w jej nieformalnym nurcie
(zgodnie z ich wew. oczekiwaniem tego co robi nieformalny przywódca)
Cechy kierowania wg Gibb
Zwierzchnictwo jest wyrazem formalnie spełnionej władzy pozbawionej spontanicznego uznania ze strony poszczególnych członków grupy
Cele grupowe są dyktowane oraz narzucane przez kierownika grupy zgodnie z jego osobistymi interesami (członkowie pozbawieni współdziałania)
Uczestnicy pozbawieni są pozytywnej motywacji do wykonywania działań służących realizacji narzuconych im celów
Brak głębszych więzi emocjonalnych między „kierownikiem” a jego podwładnymi (kierownik dąży do utrzymania dyscypliny i podporządkowania)
Czynniki sprzyjające wyłanianiu przywódców
PSYCHOFIZYCZNE
Cechy osobowości, zdolności, umiejętności + cechy fizyczne oraz intelektualne
SYTUACYJNO-GRUPOWE
Wszystko co jest poza zasięgiem własnej osobowości przywódcy - czyli są to zdarzenia i sytuacje jakie mają miejsce w klasie
Wymagania stawiane przywódcom
Autorytet np.: pod względem siły (czynniki psychofizyczne)
Nie musi być wysoko w funkcji formalnej
Demokratyczny typ władzy (przyjmuje zdanie większości)
Pobudza klasę do działania (sprawny organizacyjnie)
Stwarza dobrą atmosferę
Kiedy się nie sprawdza sam powinien „odejść”
Cechy dobrego przywódcy
Planowanie - precyzowanie celów
Organizowanie - przydział zadań
Kontrolowanie - zgodność wykonania z zamierzeniem + korygowanie odchyleń
TEMAT: WARUNKI EFEKTYWNOŚCI PRACY NAUCZYCIELA
Style kierowania wychowania przez nauczyciela
AUTOKRATYCZNY
Nauczyciel wie najlepiej i najwięcej i sam określa cele grupy (grupa nie bierze udziału w podejmowaniu decyzji)
Nauczyciel surowy - stosuje rygor i kary
LIBERALNY
Nauczyciel mało konsekwentny i nie wiadomo czego chce (luzak)
Uczniowie nie wiedzą jakie są jego wymagania
DEMOKRATYCZNY
Najkorzystniejszy (z wyjątkiem maluchów)
Nauczyciel godny zaufania - życzliwy, wyrozumiały, sympatyczny, chwalący, pomocny, przyjazny, kontaktowy, do podyskutowania
Stawianie uczniom odpowiednich celów
uświadomienie uczniom że to co robią to robią dla siebie
użyteczność społeczna materiału/wiedzy
atrakcyjność - stawiać wysokie wymagania (wyzwanie)
Samoocena i samokontrola wychowawcy klasy
Techniki wychowawcze - trójetapowa sesja pomysłowości
„sondaż opinii o uczniach” - rekonstrukcje, obrazy, badanie socjometryczne (nie może być sondaż publiczny + nie pytać o negatywy)
„burza mózgów”
„decyzji grupowej” - dojrzalsza młodzież, podejmowana z inicjatywy uczniów lub nauczyciela pozwala na przyswajanie norm
„socjodramatyczna” - wspólne omówienie problemu i przedstawienie
Błędy w technikach wychowawczych
nadużywanie kierowniczej roli
zlekceważenie sytuacji w klasie
brak zainteresowania uczniów
koncentrowanie się na problemach negatywnych
zrutynizowanie
Współdziałanie wychowawcy klasy z rodzicami
Jest to wykorzystanie przez nich wspólnych działań służących dobru i pomyślności poszczególnych uczniów i ogółu klasy
Zasady współdziałania wychowawcy z rodzicami
POZYTYWNEJ MOTYWACJI
Nieodzowny warunek skutecznego współdziałania wychowawcy klasy i rodziców (dobrowolny i chętny)
JEDNOŚCI CELÓW (PARTNERSTWA)
Równorzędne prawa i obowiązki wychowawcy klasy i rodziców w ich wzajemnym współdziałaniu
WIELOSTRONNEGO PRZEPŁYWU INFORMACJI
Konieczność uruchomienia różnych „kanałów” porozumiewania się między wychowawcą a rodzicami
WSPÓLNOŚĆ ODZIAŁYWAŃ (spójność oddziaływań)
Konieczność realizowania przez szkołę i rodziców zgodnych ze sobą celów wychowania
AKTYWNEJ I SYSTEMATYCZNEJ WSPÓŁPRACY
Potrzeba czynnego i stałego zaangażowania się wychowawcy i rodziców w proces wychowania (wykonywanie zadań w ramach wzajemnego współdziałania)
Współdziałanie zbiorowe
SPOTKANIA ROBOTNICZE
Zebrania rodziców - zapoznanie rodziców z treścią programu nauczania i metodami jego realizacji + informowanie o sprawach wychowawczych (uprzystępnianie osiągnięć szkolnych - gazetki, plansze itp.)
SPOTKANIA TOWARZYSKIE
Z okazji uroczystości i imprez klasowych (np.: Dzień Matki)
SPOTKANIA OKOLICZNOŚCIOWE
Przy kawie lub herbacie poza klasą/szkołą (np.: w mieszkaniu jednego z rodziców)
SPOTKANIA Z EKSPERTEM
Specjalnie zaproszony gość (pedagog, pracownik naukowy, lekarz pedagogizacja rodziców)
SPOTKANIA DOTYCZĄCE TRUDNOŚCI WYCHOWAWCZYCH
Inicjowanie przez danego eksperta dyskusji wśród rodziców na temat nieprzystosowania społecznego uczniów i rozstrzyganie wyłaniających się kwestii spornych
SPOTKANIA PEDAGOGICZNE
Wykład eksperta lub odczyt prac na temat wychowania
Współdziałanie indywidualne - FORMY
KONSULTACJE PEDAGOGICZNE
Wspólne poszukiwanie rozwiązania tzw. Poradnictwo wychowawcze lub zawodowe
WIZYTY DOMOWE
POROZUMIEWANIE SIĘ KORESPONDENCYJNIE
Pisemna relacja o wynikach w nauce i zachowaniu ucznia
ROZMOWY TELEFONICZNE
Okolicznościowo wymiana informacji lub udzielanie porad w sprawach wychowawczych
Współudział rodziców w życiu klasy - tzw. Działalność klasowa (trójki klasowe)
Działalność klasowej rady rodziców - trójki klasowej + komitetu rodzicielskiego
Współudział rodziców w pracy dydaktyczno wychowawczej
a) stwarzanie odpowiednich warunków do odrabiania lekcji
b) okazywanie stałego zainteresowania postępami w nauce
c) właściwe reagowanie na oceny własnych dzieci
d) organizowanie czasu wolnego uczniów
e) udzielanie uczniom pomocy w wyborze szkoły, zawodu
Postawa wychowawcy klasy
ogól względnie trwałych przekonań o wychowanku oraz dyspozycji do jego oceniania i emocjonalnego nań reagowania
uwzględnia trwałe dyspozycje do zachowania się wobec niego
dawanie uczniom dobrego własnego przykładu
wykazywanie się kompetencją merytoryczną
sprawiedliwość wobec uczniów
styl kierowania klasą demokratyczny
oryginalność + tożsamość
sytuacyjne zdobycie zaufania (coś dla dobra klasy)
Kierownik
formalna osoba
nie zawsze jest przywódcą grupy
musi spełniać dobre i złe sprawy
musi „tykać” się tego co klasa nie lubi
Przywódca spełnia tylko dobre rzeczy np.: balanga itp.
TEMAT: PRZYCZYNY NIEPOWODZEŃ SZKOLNYCH
Niepowodzenia szkolne
wychowawcze
dydaktyczne
ukryte
jawne
przejściowe
względnie trwałe
drugoroczność
odsiew
Przyczyny niepowodzeń
społeczno - ekonomiczne status społeczny i materialny
biopsychiczne wygląd, wady, cechy osobowości ucznia
dydaktyczne przygotowanie N, jakość pracy N, wymagania, interpretacja ocen
Program „7 kroków”
7 spotkań - jako 7 progów dotyczących zagrożeń społecznych
ukierunkowanie pracy przeciw nałogom
uczniowie
rodzice
nauczyciele
Walka z niepowodzeniami
PROFILAKTYKA DYDAKTYCZNA
N mówi - „moja wina”
N zaczyna poprawiać siebie, własne błędy
DIAGNOZA PEDAGOGICZNA
Wywiad z uczniami
Wgląd w stosunki bezpośrednia rozmowa
TERAPIA
Lekcje wyrównawcze
Lekcje kompensacyjne - przedmiotowe
Dyscyplina
najważniejsza dla wychowania fizycznego
encyklopedia pedagogiczna w zajęciach szkolnych:
Wykład Wojciecha Pomykało strona 148
*** KOLOKWIUM 13 MAJA a) Poradnik wychowawcy klasy (Łobockiego)
b) Wychowawstwo w klasie szkolnej (Łobockiego)