Wychowanie- całość wpływów i oddziaływań kształtujących rozwój człowieka oraz przygotowujących go do życia w społeczeństwie
Pedagogika naukowa- to, co być powinno; określanie norm i dostarczanie ich do wychowanka
p. humanistyczna- człowiek najwyższą wartością, związana ze wszystkimi sferami życia człowieka, z postawami moralnymi, intelektualnymi, poszanowania godności ludzkiej i wolności
p. personalistyczna- odniesienie do osobowości jako tzw. Jaźni; traktowanie wychowanka jako osoby
Etapy wychowania
wiek dziecinnego pokoju (0-3)- dziecko poznaje ciało, przestrzeń lokomocję
wiek koziołka (3-7)- zabawa, zatarcie granicy miedzy fantazją a rzeczywistością
wiek szkolny (6-13)- dominuje pamięć, duża rola współzawodnictwa
wiek niepokojów dojrzewania (12-16)- własne „ja” na pierwszym planie, odkrywanie samego siebie, dominuje życie uczuciowe, naśladownictwo
wiek młodzieńczego entuzjazmu (16-20)- poszerzenie skali zainteresowań, wzmocnienie osobowości, entuzjazm zastępuje niepokój
Teorie uczuć:
afekty wzruszenia, nastroje
Hoffer - przyjemności, przykrości
Wundt- ad. Przyjemności- napięcie rozluźnienie, podniecenie uspokojenie
Wyższe (uduchowione), niższe (zmysłowe)
Stopnie uczuć - Sheler- zmysłowe, witalne, ego, duchowe
Rodzaje wartości- religijne, duchowe, witalne, hedonistyczne, użyteczne
Teorie motywacji- intelektualistyczna (przemyślane motywy działania), hedonistyczna (działanie dla przyjemności), instynktów i popędów (zaspokojenie potrzeb)
Sumienie- wewnętrzny czynnik oceniający postępowanie człowieka
Szczęście- Tatarkiewicz- radosne (chwilowe), głębokie (szczęśliwa, bo..), dobra, które dają zabezpieczenie, pełne zadowolenie z życia
Wychowanie estetyczne- proces formowania estetycznej kultury człowieka, wyrabiania wrażliwości na sztukę, umiejętności jej oceniania, rozumienia; kształtowanie osobowości w określonym zakresie moralnym i intelektualnym
Społeczne funkcje sztuki- sztuka jako uwznioślenie życia, udział sztuki w tworzeniu materialnego środowiska, sztuka jako namiastka życia, jako sposób na życie
Wychowawcze oddziaływanie sztuki- środek kształtowania wrażliwości estetycznej, przeżywanie sztuki, sztuka w wychowaniu moralno- estetycznym, w wyzwalaniu twórczych dyspozycji
Formy upowszechniania sztuki- wystawy, obiekty, muzea- dzieła, które powstały i są zachowane
Rodzaje upowszechniania sztuki- teatr, opera, zamki
Wychowanie seksualne- ogół oddziaływań, wpływów zmierzających do ukształtowana u dzieci i młodzież postawy szacunku i zrozumienia wobec przedstawicieli płci odmiennej oraz takich uczuć wzajemnych jakie są warunkiem wytwarzania się prawidłowych relacji między dziewczętami i chłopcami, także zrozumienie płci własnej i akceptację odmiennej
Podział nieprawidłowości- dewiacje (zachowanie nieszkodliwe, mające charakter indywidualny) np. fetyszyzm, masochizm, perwersje (zboczenia, szkodliwe społecznie pośrednio lub bezpośrednio) np. gwałt, homoseksualizm
Avoiding syndrom- obawy wiążące się z następstwami zachowań seksualnych- np. AIDS
Zasady wychowania- ogólne warunki powodzenia akcji wychowawczej i przyczyny jej niepowodzeń jako podstawy skuteczności całego wychowania
z. instancji obiektywnych (trzeci partner- świat obiektywny, gdzie działają wychowawca i wychowanek- mogą wynikać niepowodzenia np. stadiony)
z. aktywności wychowanka (ważna, niepowodzenie gdy jej brak)
z. indywidualizacji (wiąże się z aktywnością, różne sposoby pracy, tempo)
z. organizowania zespołu i środowiska wychowawczego (wychowawca oddziałuje poprzez środowisko wychowawcze)
z. postawy wychowawcy (musi być życzliwa ale i surowa, empatyczna, gdy tego rak- niepowodzenie)