PLAN PRACY

instruktora w punkcie nauczania

TEMAT: PRZEZNACZENIE, BUDOWA I POSŁUGIWANIE SIĘ MASKĄ PRZECIWGAZOWĄ MP - 5.

CZAS:

ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWE:

• Maska przeciwgazowa MP - 5 - na stan szkolonych.

• „Instrukcja filtracyjnej maski przeciwgazowej MP - 5” - sygn. Chem. 399|2007.

PRZEBIEG SZKOLENIA

	Zagadnienia i czynności instruktora	Czas
1	2	3
1.	CEL: Nauczyć szkolonych przeznaczenia, budowy i posługiwania się maską przeciwgazową MP - 5.
2.	PRZEZNACZENIE MASKI PRZECIWGAZOWEJ MP - 5: Filtracyjna maska przeciwgazowa MP-5 przeznaczona jest do ochrony dróg oddechowych, oczu i twarzy użytkownika przed bojowymi środkami trującymi (BŚT) , środkami biologicznymi (ŚBiol ) oraz pyłem radioaktywnym. Maska z wchodzącym w jej ukompletowanie filtropochłaniaczem FP-5 ,nie zapewnia ochrony przed amoniakiem , tlenkiem węgla i innymi toksycznymi środkami przemysłowymi. Do ochrony przed tymi związkami należy dodatkowo stosować przeznaczone do tego celu filtropochłaniacze selektywne , które mogą być montowane w miejscu filtropochłaniacza FP-5 lub łączone z nim szeregowo. Maska umożliwia uzupełnienie płynów przez jej użytkownika dzięki wyposażeniu jej w urządzenie do przyjmowania płynów. Skażone powietrze przechodzące przez filtropochłaniacz zostaje oczyszczone i skierowane przez zawór wdechowy do wnętrza maski oraz dalej do dróg oddechowych. Wydychane powietrze dostaje się na zewnątrz maski poprzez zawór wydechowy. Czas ochronnego działania przy przepływie skażonego powietrza w ilości 30 dm^3/ godz.: Dla sarinu , somanu i iperytu przy stężeniu 8 mg/dm^3- 37 min. Dla chlorocyjanu przy stężeniu 3 mg/dm^3 - 55 min. BUDOWA MASKI PRZECIWGAZOWEJ MP - 5: W skład kompletu filtracyjnej maski przeciwgazowej MP - 5 wchodzą: 1. Część twarzowa. 2. Filtropochłaniacz FP - 5. 3. Nagłowie taśmowe. 4. Urządzenie do przyjmowania płynów (picia). 5. Torba nośna. Dodatkowo w skład wyposażenia maski mogą wchodzić: 1. Wkładka do ochrony oczu przed impulsem świetlnym wybuchu jądrowego. 2. Wkładka korekcyjna dla osób z wadami wzroku.. Część twarzowa maski produkowana jest w czterech rozmiarach: - rozmiar 1 - duży - rozmiar 2 i 3 - średni - rozmiar 4 - mały
	POSŁUGIWANIE SIĘ MASKĄ PRZECIWGAZOWĄ MP - 5: Przygotowanie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5 do eksploatacji po wydaniu z magazynu obejmuje: 1. Sprawdzenie jej stanu technicznego. 2. Rozkonserwowanie części twarzowej (usunięcie elementów zabezpieczających i umycie). 3. Czynności podstawowe (dobór rozmiaru i dopasowanie, wstępne sprawdzenie szczelności, sprawdzenie szczelności w atmosferze skażonej). szczelności, sprawdzenie szczelności w atmosferze skażonej). Po otrzymaniu filtracyjnej maski przeciwgazowej użytkownik dokonuje jej przeglądu , który polega na sprawdzeniu stanu technicznego: 1. Korpusu części twarzowej, szyby panoramicznej i nagłowia. 2. Półmaski. 3. Zaworu wdechowego i wydechowego (zamocowania korpusów zaworów, stanu płytki zaworu). 4. Filtropochłaniacza (występowanie wgnieceń lub innych uszkodzeń korpusu oraz deformacji połączenia gwintowanego). 5. Urządzenia do przyjmowani płynów. 6. Torby nośnej. O stwierdzonych uszkodzeniach maski lub brakach w jej ukompletowaniu, należy zameldować przełożonemu. Dobór odpowiedniego rozmiaru maski dokonywany jest na podstawie pomiarów: Wysokości twarzy - jest to odległość mierzona w linii prostej od podbródka do wgłębienia nosowo skroniowego. Obwodu twarzy - jest to obwód mierzony po linii owalnej od podbródka poprzez uszy i ponad brwiami. W zależności od uzyskanych wyników pomiarów doboru maski dokonuje się na podstawie wyników pomiarów przedstawionych poniżej. Wysokość twarzy Obwód twarzy Rozmiar maski Powyżej 127 mm Powyżej 605 mm 1 Od 116 mm do 127 mm 2 Poniżej 605 mm 3 Poniżej 116 mm 4 Część twarzową maski wraz z urządzeniem do picia rozkonserwowuje się poprzez mycie jej zewnętrznej i wewnętrznej powierzchni w ciepłej wodzie z dodatkiem środków powierzchniowo czynnych , np. mydła (można przecierać miękką tkaniną lub szczoteczką ). Maski użytkowane można czyścić (dezynfekować) roztworem alkoholu etylowego powyżej 60%. Po dokładnym osuszeniu maski należy zabezpieczyć jej poszczególne zespoły pokrywami zabezpieczającymi. Dopasowanie maski polega na właściwym wyregulowaniu długości taśm nagłowia. Maska właściwie dopasowana powinna szczelnie przylegać do twarzy, nie powodując nadmiernego ucisku, a odległość szyby panoramicznej od oczu powinna wynosić ok.2 cm. Długość taśm reguluje się w następujący sposób: 1. Dociskając maskę do brody naciągnąć taśmy czołowe i skroniowe tak, aby płat centralny znajdował się symetrycznie na głowie. 2. Zabezpieczyć taśmy obejmami zaciskowymi przed poluzowaniem się. 3. Wyregulować długość taśm tylnych, w taki sposób, aby ich zajęcia nie powodowały nadmiernego ucisku twarzy. 4. Zabezpieczyć wyregulowaną długość taśm tylnych. Jeżeli po regulacji nie uzyska się właściwego ułożenia maski na twarzy należy, dobrać maskę innego rozmiaru. Wstępne sprawdzenie szczelności maski polega na zasłonięciu dłonią otworu wlotowego filtropochłaniacza (zaworu wdechowego) i wykonania wdechu. Szczelna maska przylega do twarzy , a pod nieszczelną z zewnątrz przedostaje się powietrze. W powyższy sposób sprawdza się szczelność maski każdorazowo po jej nałożeniu. Pełne sprawdzenie szczelności maski prowadzi się w komorze grupowej lub w komorze klosz. Do ćwiczenia w komorze dopuszcza się żołnierzy, którym wstępnie dopasowano i sprawdzono szczelność maski. Maskę przeciwgazową nosi się w następujących położeniach: Marszowym - zagrożenie bronią masowego rażenia (BMR) średnie. Pogotowia - zagrożenie BMR wysokie. Bojowym - w warunkach użycia BMR albo wystąpienia skażeń lub zakażeń. W położeniu marszowym żołnierz ma stale przy sobie maskę przeciwgazową. Do położenia bojowego maski przenosi się na komendę „Maski - WŁÓŻ^”. W przypadku wystąpienia oznak skażeń lub zakażeń należy samodzielnie przenieść maskę do położeni pogotowia lub bojowego bez sygnału (komendy). W położeniu marszowym maskę przeciwgazową przenosi się na lewym boku, wykorzystując do tego celu taśmę lub pas główny. Jeżeli pododdział występuje w ugrupowaniu rozwiniętym lub marszowym, to sposób przenoszenia masek przeciwgazowych powinien być ujednolicony dla całego pododdziału. Maskę przeciwgazową należy przenosić do położenia pogotowia na komendę „Maski - W POGOTOWIE”. Na tą komendę należy przygotować oporządzenie i broń w taki sposób, aby nie utrudniały szybkiego nałożenia maski. W tym celu należy: 1. W postawie stojącej wykonać chwyt bronią „na pas” lub „przez plecy”. 2. W postawie leżącej kładzie się broń obok siebie. 3. W innych przypadkach np.: w transzei opiera się broń o ściankę lub pozostawia nad przedpiersiu, na transporterze opancerzonym, bojowym wozie piechoty lub samochodzie przytrzymuje się broń kolanami. 4. Przygotować nakrycie głowy do zdjęcia (przy hełmie rozluźnić pasek podbródkowy tak, aby pozwalał na swobodne zsunięcie hełmu na tył głowy). 5. Przygotować inne części oporządzenia i umundurowania: np. rozwiązać pętlę kaptura, (jeżeli żołnierz ma założony płaszcz ochronny), przygotować kominiarkę do zsunięcia jej na szyję lub do zdjęcia, następnie przygotować maskę do natychmiastowego użycia. W tym celu należy: a) Przesunąć torbę do przodu tak, aby można było szybko wyjąć z niej maskę. b) Wyjąć z torby nośnej filtropochłaniacz i z jego otworów wlotowego i wylotowego odpowiednio wyjąć korek i odkręcić nakrętkę. c) Wyjąć część twarzową maski, odchylić osłonę komory zaworu wdechowego i przykręcić filtropochłaniacz. d) Nagłowię taśmowe odchylić na przednią część maski. e) Tak przygotowaną maskę włożyć do torby filtropochłaniaczem do góry. Maskę przeciwgazową należy nałożyć do położenia bojowego w następujący sposób: 1. Broń i oporządzenie - jak wyżej. 2. Wstrzymać oddech i zamknąć oczy. 3. Zdjąć nakrycie głowy (hełm przesunąć na tył głowy). 4. Otworzyć torbę nośną, ręką uchwycić maskę za filtropochłaniacz i przycisnąć ją do twarzy wkładając brodę w zagłębienie podbródkowe. 5. Nałożyć nagłowię taśmowe i zapiąć paski tylne przyciskając maskę do twarzy. 6. Sprawdzić poprawność nałożenia maski, poprzez dotyk obiema rękami, wygładzić dłońmi obrzeże maski tak, aby szczelnie przylegało do twarzy. 7. Ręką szczelnie zasłonić otwór zaworu wydechowego i wykonać silny wydech. 8. Uchwycić jedną ręką filtropochłaniacz, a drugą zasłonić szczelnie jego otwór wlotowy i wykonać wdech. 9. Maska jest szczelna, jeśli z zewnątrz nie przedostaje się powietrze. 10. Otworzyć oczy i normalnie oddychać. 11. Nałożyć nakrycie głowy i zapiąć torbę. Podczas nakładania maski w pozycji leżącej należy odłożyć broń i zdjąć nakrycie głowy oraz nieznacznie obrócić się na prawy bok i wykonać wszystkie czynności jak wyżej. Podczas nakładania maski innej osobie (np. rannemu) należy uwzględnić jej sytuację i stan. W warunkach skażeń lub zakażeń BMR dopuszcza się wykorzystanie maski tylko poprzez jej docisk do twarzy bez nakładania nagłowia taśmowego . Żołnierze znajdujący się w wozach bojowych (na sprzęcie) przenoszą maski przeciwgazowe do położenia bojowego jak wyżej. Kierowca pojazdu gąsienicowego zmniejsza prędkość jazdy, zdejmuje nakrycie głowy i nakłada maskę. Kierowca samochodu zatrzymuje pojazd, zdejmuje nakrycie głowy i nakłada maskę (jadąc w kolumnie postępuje zgodnie z rozkazami dowódcy). Aby przenieść maskę przeciwgazową do położenia bojowego przy nałożonej odzieży ochronnej lub kominiarce należy uprzednio: 1. Zdjąć lub przesunąć nakrycie głowy. 2. Zdjąć kaptur odzieży ochronnej lub zsunąć kominiarkę na szyję i nałożyć maskę jak wyżej. 3. Założyć kominiarkę, nakrycie głowy i kaptur ochronny. Filtracyjna maska przeciwgazowa MP - 5 umożliwia ciągłe i długotrwałe przebywanie w niej w różnych warunkach (temperatura otoczenia, wysiłek fizyczny) ze względu na przystosowanie jej do przyjmowania płynów i samoczynne wydalanie potu z części twarzowej. Głębokie i równomierne oddychanie ma znaczny wpływ na ciągłość i czas przebywania w masce przeciwgazowej. Jeśli podczas wykonywania zadań w masce zaczyna się odczuwać brak powietrza, to należy zmniejszyć intensywność wysiłku i unormować oddech poprzez wykonanie kilku głębokich i długich wdechów oraz szybkich i silnych wydechów. Czas zmiany położenia maski z pogotowia na bojowe wynosi 9s. W celu pobierania płynów w nałożonej masce przeciwgazowej należy: 1. Przekręcając korpus urządzenia do picia skierować ustnik do ust i przytrzymać go zębami. 2. Wyjąć z torby nośnej napełniony uprzednio bidon z przyłączonym wężykiem łączącym. Zdjąć osłonę z korpusu urządzenia do picia i odbezpieczyć kołpak zaworu. Wsunąć widełki sprężyste wężyka łączącego do gniazda zaworu urządzenia do picia. 5. Ścisnąć dzwignię zaworu kulowego i wydmuchnąć powietrze w celu sprawdzenia szczelności układu. 6. Podnieść bidon z płynem do góry dnem na wysokość twarzy, zacisnąć dzwignię zaworu kulowego i zassać płyn. 7. Dla ułatwienia picia należy wdmuchnąć powietrze w ustnik. Usunięcie nagromadzonego potu z wnętrza maski następuje poprzez przechylenie głowy w lewą stronę i wykonanie silnego wydechu. Częstotliwość usuwania potu zależy od potrzeb użytkownika maski. Maskę przeciwgazową zdejmuje się na sygnał lub komendę dowódcy. Przedwczesne zdjęcie maski - głównie po użyciu przez przeciwnika wysokotoksycznych środków trujących - może spowodować zatrucie żołnierzy (w wyniku desorpcji środka trującego z umundurowania i oporządzenia). Maki przeciwgazowe zdejmuje się na komendę „maski - ZDEJMIJ”. Na tę komendę należy: 1. W postawie stojącej odłożyć broń (na komendę „Połóż broń”). 2. Zdjąć kaptur odzieży ochronnej, nakrycie głowy. 3. Uchwycić prawą ręką za filtropochłaniacz, odciągnąć maskę w dół tak, aby uwolnić podbródek z wgłębienia podbródkowego części twarzowej, po czym pociągnąć do przodu a następnie w górę i zdjąć bez odpinania nagłowia taśmowego. 4. Nałożyć nakrycie głowy i podnieść broń na komendę „Za broń”. Kierowca pojazdu zdejmuje maskę nie zatrzymując pojazdu i odkłada w dowolne miejsce, a podczas najbliższego postoju wkłada ją do torby. Nie skażoną maskę przeciwgazową wkłada się do torby nośnej samodzielnie lub na komendę „Maski - W POŁOŻENIE MARSZOWE”. W tym celu należy: 1. Odłączyć filtropochłaniacz od części twarzowej maski. 2. Zamknąć korkiem otwór wlotowy powietrza w filtropochłaniaczu, nakręcić nakrętkę na jego króciec wylotowy i włożyć filtropochłaniacz do torby. 3. Osłonić otwór zaworu wdechowego i wydechowego na korpusie maski i schować część twarzową maski do torby. 4. Zamknąć torbę i przenieść maskę w położenie marszowe. Przed pokonywaniem przeszkody wodnej wpław bez zagrożenia skażeniami należy zabezpieczyć filtropochłaniacz przed zamoczeniem. W tym celu należy włożyć korek w otwór wlotowy filtropochłaniacza oraz nakręcić nakrętkę na jego króciec wylotowy. Tak zabezpieczoną maskę wraz z filtropochłaniaczem należy przenosić z tyłu głowy (na karku) umocowaną przy pomocy taśm nośnych lub trzymać w uniesionej ręce itp. Podczas pokonywania przeszkody wodnej wpław w warunkach skażeń należy uważać, aby maska nie znalazła się w wodzie. Warunkiem długotrwałego przebywania w masce przeciwgazowej jest prawidłowy dobór rozmiaru maski i jej dopasowanie oraz głębokie i równomierne oddychanie. Jeśli podczas wykonywania zadań w masce zaczyna się odczuwać brak powietrza, to należy zmniejszyć intensywność wysiłku i unormować oddech poprzez wykonywanie kilku głębokich i długich wdechów oraz szybkich i silnych wydechów.
3.	Podsumowuję zajęcia. Zwracam uwagę na najważniejsze zagadnienia. Zadaję pytania kontrolne.

OPRACOWAŁ:

mł. chor. Sławomir ŁAZIŃSKI

---