ZATWIERDZAM

DOWÓDCA 100 bł

……………………………

ppłk Marian MATOSZKA

Dnia………………………

PLAN KONSPEKT

do przeprowadzenia zajęć z OPBMR z nieetatowymi zespołami

wykrywania i monitorowania skażeń.

TEMAT 2: DZIAŁANIE W TERENIE SKAŻONYM. SPOSOBY OZNACZANIA TERENU SKAŻONEGO.

CELE ZAJĘĆ:

1. Zapoznać żołnierzy z oznakowaniem rejonów niebezpiecznych.

2. Uczyć działania w terenie skażonym.

3. Uczyć przeprowadzania natychmiastowej likwidacji skażeń.

CZAS: 3x45 min.

FORMA: Zajęcia praktyczne.

METODA: Praktyczna.

MIEJSCE: PTO.

WYPOSAŻENIE SZKOLONYCH:

• Maska MP-5 - na stan szkolonych

LITERATURA DO ZAJĘĆ:

1. Oznakowanie stref skażeń, skażonego sprzętu i uzbrojenia oraz znaki ostrzegawcze. Instrukcja - sygn. OPChem. 389/2000.

2. Obrona pododdziałów przed bronią masowego rażenia w działaniach bojowych (pluton, kompania, batalion) - Chem.277/78.

3. Zabezpieczenie chemiczne pododdziałów w walce (pluton, kompania, batalion) - Chem.337/86.

ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWO-TECHNICZNE:

- Zestaw znaków ostrzegawczych - kpl.

- Przyrząd chemicznego rozpoznania PChR-54M - 1 szt.

- Rentgenoradiometr DP-75 - 1 szt.

PRZEBIEG ZAJĘĆ

Lp.	CZAS	TREŚĆ ZAGADNIENIA	WSKAZÓWKI METODYCZNE
1	2	3	4
1	5'	CZĘŚĆ WSTĘPNA: Przyjęcie meldunku, sprawdzenie obecności, podanie tematu i celu zajęć.
2	125'	CZĘŚĆ GŁÓWNA: ZASADY OZNAKOWANIA REJONÓW NIEBEZPIECZNYCH: Rejony niebezpieczne, występujące na terytorium własnym lub sojuszników z wyjątkiem rejonów niebezpiecznych (pól minowych) na przednim skraju (na linii styczności z nieprzyjacielem), powinny być oznaczone ze wszystkich stron znakami ostrzegawczymi. Znaki ostrzegawcze oraz ogrodzenia i płoty uniemożliwiające wejście w rejony niebezpieczne powinny być łatwe do usunięcia zwłaszcza w przypadku konieczności wycofania się z zajmowanego rejonu działań i oddania go nieprzyjacielowi. Zagrożenia punktowe powinny być oznakowane niezwłocznie, z chwilą gdy zostały wykryte, poprzez ustawienie znaków ostrzegawczych na granicy strefy bezpieczeństwa wokół źródła zagrożenia. Oznakowanie to może by zastąpione ogrodzeniem (płotem) i znakami ostrzegawczymi przymocowanymi do niego. Znaki te powinny być widoczne ze wszystkich prawdopodobnych kierunków podejścia do źródła zagrożenia. Przejścia przez rejony niebezpieczne powinny być wyznaczone za pomocą ogrodzenia oraz umocowanych na nim znaków ostrzegawczych, określających początek i koniec oraz stronę bezpieczną i niebezpieczną przejścia. Znaki ostrzegawcze określające początek i koniec przejścia oraz stronę bezpieczną i niebezpieczna powinny być widoczne w każdych warunkach atmosferycznych w dzień i w nocy. RODZAJE OZNAKOWANIA REJONÓW NIEBEZPIECZNYCH I ICH CHARAKTERYSTYKA: Oznakowanie rejonów niebezpiecznych dzieli się na oznakowanie ostrzegawcze natychmiastowe (doraźne, czasowe) oraz oznakowanie długotrwałe ostrzegawcze (stałe). Oznakowanie ostrzegawcze natychmiastowe (doraźne, czasowe) wykonane za pomocą znaków ostrzegawczych określonych niniejszą normą, powinno być wykonane w jak najkrótszym czasie po stwierdzeniu użycia przez nieprzyjaciela min narzutowych, broni chemicznej, biologicznej i jądrowej, oraz innych środków walki stanowiących źródło zagrożenia dla wojsk. Znaki ostrzegawcze do oznakowania natychmiastowego rejonów niebezpiecznych, powinny posiadać wszystkie jednostki działające w bezpośredniej styczności z nieprzyjacielem. Umożliwi to wskazanie dowolnego zagrożenia w danym rejonie, ostrzeżenie innych jednostek mogących działać w tym rejonie, co w sposób istotny może wpłynąć na przebieg działań bojowych i wielkość strat. SPOSÓB OZNAKOWANIA DŁUGOTRWAŁEGO REJONÓW NIEBEZPIECZNYCH: Granica rejonu niebezpiecznego, granica bezpieczeństwa lub zagrożenie punktowe, w przypadku długotrwałego oznakowania, powinna być wyznaczona ogrodzeniem (płotem) i umocowanymi na nim znakami ostrzegawczymi. Może to być ogrodzenie występujące naturalnie (żywopłot, inne stałe ogrodzenie), albo ogrodzenie specjalnie zbudowane przy użyciu palików (słupków), połączonych przynajmniej jednym splotem drutu (w tym kolczastego) umocowanym na wysokości pasa. WYMAGANIA DOTYCZĄCE ZNAKÓW OSTRZEGAWCZYCH: 1 Znaki ostrzegawcze powinny natychmiast i jednoznaczne uprzedzać o istnieniu rejonu niebezpiecznego (zagrożenia punktowego). 2 Znaki muszą by przenośne i możliwe do ustawiania przez żołnierzy poruszających się pieszo. 3 Znaki ostrzegawcze muszą być czytelne gołym okiem z odległości około 50 m dla większości warunków widzialności i powinny wskazywać rejon (miejsce) i kierunek zagrożenia oraz określać jego charakter. 4 Materiały, z których wykonano znaki ostrzegawcze oraz technika wykonania powinny gwarantować zachowanie ich cech użytkowych przynajmniej przez 60 dni. 5 Znaki ostrzegawcze świetlne powinny mieć źródła zasilania (baterie) zapewniające co najmniej 12 godzin nieprzerwanej pracy. 6 Znaki ostrzegawcze stosowane do natychmiastowego oznakowania rejonów (punktów) niebezpiecznych powinny być umieszczone w miejscach odkrytych, dobrze widocznych, tak aby w sposób jednoznaczny wskazywać rejon niebezpieczny (zagrożenie punktowe), oznaczać granicę strefy skażeń (strefy bezpieczeństwa) lub kierunek największego zagrożenia. 7 Powinny one być postawione we wszystkich krytycznych punktach na granicy rejonu niebezpiecznego (w załamaniach, zakolach, wcięciach itp.). 8 Znaki ostrzegawcze umieszcza się na ogrodzeniach (płotach) powyżej gruntu na wysokości pasa. W przypadku ogrodzeń z drutu zawiesza się je na nim w odstępach co 10 - 50 metrów, w zależności od ukształtowania terenu. Natomiast w przypadku zastosowania ogrodzenia typu np. walec kolczasty, znaki umieszcza się na słupkach (palikach) ogrodzeniowych, również w odstępach co 10 - 50 metrów, w zależności od ukształtowania terenu. 9 W przypadku, gdy ogrodzenia jeszcze nie ustawiono, znaki ostrzegawcze umieszcza się na palach, drzewach, skałach lub bezpośrednio na ziemi, przy czym jest to metoda tymczasowa. 10 Znak ostrzegawczy powinien być umieszczony tak aby czołowa (informacyjna) strona znaku zwrócona była tyłem do oznakowanego rejonu. 11 W przypadku skażeń promieniotwórczych, chemicznych i biologicznych może okazać się, że ogrodzenie całej strefy jest niemożliwe ze względu na jej znaczne rozmiary. W takich przypadkach mogą być oznakowane wyłącznie granice rejonów niebezpiecznych przylegające do rejonów działań jednostek wojskowych. 12 Przejście lub droga marszu przez rejon niebezpieczny powinny być oznaczone za pomocą jednego białego lub zielonego światła albo jednej białej lub zielonej podświetlonej strzałki zwróconej do środka przejścia (drogi marszu). Światła mogą być umieszczone na szczycie znaku dziennego kierunkowskazu lub na jego tle. Powinny być widoczne z odległości około 50 metrów dla większości warunków widzialności. 13 Znaki nocne do oznakowania wąskich przejść lub dróg marszu przez rejony niebezpieczne mogą być stawiane po jednej lub dwóch stronach przejścia (drogi marszu). GAS MINES Znak ostrzegawczy do oznakowania zapory minowej ustawionej z min chemicznych. ATOM Znak ostrzegawczy do oznakowania skażenia promieniotwórczego. BIO Znak ostrzegawczy do oznakowania skażenia biologicznego. GAS Znak ostrzegawczy do oznakowania skażenia chemicznego. 50 cm 20 cm 20 cm 150 Znak informacyjny do oznakowania przejścia lub drogi marszu przez rejony niebezpieczne. PRZYGOTOWANIE DO POKONANIA TERENU SKAŻONEGO Pododdział przemieszcza się pod osłoną patrolu czołowego, w którego składzie znajduje się Zespół Wykrywania i Monitorowania Skażeń; Z chwilą napotkania terenu skażonego dowódca patrolu składa meldunek dowódcy pododdziału i wysyła ZWiMSk. w celu określenia rodzaju skażenia, rodzaju ST i jego stężenia w powietrzu i w glebie (PChR) lub mocy dawki (DP-75); Po przyjęciu meldunku od dowódcy ZWiMSk, dowódca patrolu ponownie melduje dowódcy pododdziału o wynikach rozpoznania. Pododdział stoi w kolumnie, zachowując zasady maskowania i właściwe odstępy między pojazdami; Dowódca po zameldowaniu przełożonemu sytuacji i otrzymaniu zgody na pokonanie terenu skażonego, poleca przygotować ludzi i sprzęt do pokonania strefy skażeń Pododdział : - zamknięcie okien i drzwi w samochodach; - przygotowanie zestawów odkażających (woda, pakiety odkażające, czyściwo); - założenie maski przeciwgazowej i odzieży ochronnej do położenia bojowego i zajęcie miejsc w pojazdach; -włączenie przyrządów rsk. DZIAŁANIE W TERENIE SKAŻONYM: Prowadzenie działań w terenie skażonym jest możliwe tylko w środkach ochrony przed skażeniami. Na sygnał alarmu o skażeniach podany podczas marszu, kolumna nie zatrzymuje się. Kierowca zachowuje swoje miejsce w kolumnie, przestrzegając określonej prędkości i odległości. Zamyka się okna kabin, luki i żaluzje oraz uszczelnia nadwozie pojazdu. Podczas natarcia - po nałożeniu maski, w razie potrzeby również środków ochrony skóry- w dalszym ciągu wykonuje się zadanie bojowe, natomiast w obronie, jeśli sytuacja pozwala, to na rozkaz dowódcy żołnierze ukrywają się w przykrytych szczelinach, schronach. Obserwatorzy po nałożeniu maski przeciwgazowej i odzieży ochronnej pozostają na swoich miejscach, wykonując postawione zadania. We wszystkich sytuacjach należy dążyć do obejścia terenu skażonego. Teren skażony pokonuje się po sprawdzeniu ISOPS i nałożeniu maski przeciwgazowej i odzieży ochronnej . Teren skażony substancjami promieniotwórczymi z zasady pokonuje się z maksymalną prędkością ( przy zwiększonych odległościach) i na kierunkach zapewniających najmniejsze napromienienie. Odcinki terenu skażone środkami trującymi obchodzi się albo pokonuje na kierunkach i po drogach zapewniających najmniejsze skażenie. Podczas długotrwałych działań w terenie skażonym substancjami promieniotwórczymi o mocy dawki do 5cGy/h po zezwoleniu dowódcy można zdjąć na pewien czas maskę. Gdy teren jest skażony środkami trującymi maski można zdejmować w wozach bojowych, schronach wyposażonych w urządzenia filtrowentylacyjne po stwierdzeniu, że powietrze nie jest w nich skażone. W czasie działań w terenie skażonym trzeba unikać wzniecania kurzu. Nie należy siadać i kłaść się jeśli nie zmusza do tego sytuacja bojowa. Na spożywanie posiłków w odkrytym terenie skażonym zezwala się tylko wówczas gdy moc dawki nie przekracza 5cGy/h oraz w miejscach gdzie nie ma kurzu. W rejonach skażonych środkami trującymi w odkrytym terenie skażonym zabrania się spożywać posiłki. Posiłki można przyjmować w miejscach specjalnie przygotowanych Po wyjściu ze strefy skażeń, dowódca pododdziału nakazuje dowódcy patrolu rozpoznać wskazany rejon likwidacji skażeń siłami ZwiMSk i ZLSk - 2-3km od rejonu skażonego zapewniając dogodny dostęp do źródła wody, dogodne warunki maskowania i rozśrodkowania sprzętu. PRZEPROWADZENIE LIKWIDACJI SKAŻEŃ: pododdział wykonuje likwidację skażeń własnymi siłami w uprzednio rozpoznanym rejonie, przestrzegając zasad rozśrodkowania sprzętu (min. 50m) i maskowania - dowodzenie musi być energiczne a wykonanie każdej komendy sprawdzone. po wejściu do rejonu pododdział przystępuje do montażu zestawów odkażających i sporządza odkażalnik żołnierze, którzy nie prowadzą bezpośrednio zabiegów specjalnych sprzętu wykonują natychmiastową likwidację skażeń za pomocą pakietów do likwidacji skażeń w oddzielnej grupie w bezpiecznej odległości od skażonego sprzętu (30-50m pod wiatr); po zakończeniu likwidacji skażeń należy bezwzględnie sprawdzić ich skuteczność, wykorzystując do tego celu ponownie ZWiMSk; następnie pododdział zdejmuje maski przeciwgazowe i odzież ochronną (przestrzegając zasad instrukcyjnych), zajmuje miejsca w pojazdach i kontynuuje wykonanie dotychczasowych zadań.	Omawiam zasady oznakowania rejonów niebezpiecznych. Omawiam rodzaje oznakowania rejonów niebezpiecznych i ich charakterystykę. Omawiam sposób długotrwałego oznakowania rejonów niebezpiecznych. Omawiam wymagania dotyczące znaków ostrzegawczych. Omawiam i pokazuję znaki ostrzegawcze. Omawiam i pokazuję znaki ostrzegawcze. Omawiam przygotowanie do pokonania terenu skażonego. Omawiam działanie w terenie skażonym. Omawiam zasady likwidacji skażeń.
3	5'	CZĘŚĆ KOŃCOWA: Odpowiadam na pytania. Podaję literaturę i zadania na naukę własną.

OPRACOWAŁ:

sierż. Dariusz WOJTYSIAK

---