Niewiedza i homeopatyczne stereotypy
Wiedza na temat natury, powstawania i zasad działania leków homeopatycznych wśród wielu, którzy je bezkrytycznie, żeby nie powiedzieć bezrozumnie, polecają jest bardzo mała, wybiórcza lub prawie żadna.
Przykład 1.
Jakiś czas temu miałem okazję porozmawiać z parą młodych ludzi. Jedno z nich kończyło właśnie medycynę, drugie farmację. Oboje studiowali w Lublinie. Temat zszedł na homeopatię. Pytam więc czy na studiach jest w ogóle wykładana. Zobaczyłem jeden z podręczników, w którym rozdział poświęcony był homeopatii. Pytam więc co wiedzą o lekach homeopatycznych. Słyszę ogólnikową odpowiedź, iż jest to rodzaj leków ziołowych wspomagających funkcje organizmu. Pytam jakie zioła, w jakim rozcięczeniu są tam stosowane. W jaki sposób lek homeopatyczny wspomaga organizm. Bo przecież inaczej działa naświetlanie promieniami rentgenowskimi, inaczej antybiotyk, inaczej szczepionka, a inaczej placebo. Niestety konkretnej odpowiedzi nie usłyszałem.
Przykład 2.
W jednej z warszawskich aptek zapytałem czy dostanę coś od przeziębienia, kaszlu, grypy. Pani bez namysłu zaproponowała mi Oscillococinum. Pytam co ta za lek? Oczywiście odpowiedź: homeopatyczny. Proszę więc o jakieś wyjaśnienie, co to za rodzaj leku. Pani mi tłumaczy, że niezmiernie przyjazny dla organizmu gdyż jest to lek ziołowy nie zawierający żadnych wyniszczających antybiotyków. Usłyszawszy o ziołach pytam, czy działa podobnie jak np. herbata z rumianku czy mięty. Pani, domyślam się, że magister farmacji, odpowiada, że nie zupełnie gdyż substancje ziołowe są specjalnie rozcięczane. Pytam więc dalej, o jakie rozcięczenia tu chodzi, jeden do stu, czy może jeden do miliona, miliarda… Niestety tu wiedza Pani farmaceutki się skończyła. Wyjaśniła tylko, że na dołączonej ulotce wszystko sobie doczytam.
Skoro niektórzy ludzie medycyny mają taką „wiedzę” o homeopatii ciężko wymagać, by przeciętny człowiek nie uległ temu zalewowi absurdu ubranego w naukowe szatki.
Oscillococinum - nauka czy absurd?
Absurdalność specyfików homeopatycznych bardzo dobrze widać na przykładzie wspomnianego wcześniej Oscillococinum. Jest to znany preparat przeciwko stanom grypowym. Na jego opakowaniu wśród składu czytamy m.in.: „extractum 200 K” (we wcześniejszych wersjach końcówka występowała w języku polskim: dynamizowany do 200 K). Rozpracowując ten zapis dowiadujemy się o rewelacyjnym odkryciu homeopatów. Otóż tym co ma leczyć grypę jest wyciąg z serca i wątroby kaczki (!). No cóż przez setki lat wszyscy lekarze i naukowcy, wszystkie uniwersytety i kliniki byli niedouczenie i nie kapnęli się, że to wyciąg z kaczuszki jest tak skutecznym lekiem na te stany. No ale pomińmy ten aspekt.
O wiele ciekawsze wnioski nasuwają się gdy rozpracujemy zapis „extractum 200 K”. Czy jest owe tajemnicze extractum i owe 200 K (obecnie można spotkać napis: dynamizowane do 200K). Może o jakiś ekstrakt otrzymywany w temperaturze 200 stopni w skali Kelvina? Nic z tych rzeczy.
Francuska firma Boairon, która robi ogromne pieniądze na owym specyfiku, wydała pewną publikację omawiającą zasady działania oraz przygotowywania leków homeopatycznych. Jak się z niej dowiadujemy w homeopatii jest kilka rodzajów rozcieńczeń. Są rozcieńczenia dziesiętne (decy, oznaczane literką D) czy też setne (centy, oznaczane literką C, lub K). Są też dwa rodzaje uzyskiwania rozcięczenia. Jakie duże jest rozcięczenie 200 K? Wyjaśnijmy to na małym przykładzie.
Przykład 3.
Wyobraźmy sobie szklankę, w której mamy 99 ml wody. Do takiej wody wpuszczamy 1 ml wyciągu z serca i wątroby kaczki. Mieszamy, stukamy szklanką, trząchamy czy też nakładamy ręce celem jej dynamizacji, potencjalizacji, energetyzacji. Osiągamy rozcięczenie czynnika leczącego (w tym wypadku cząstki naszej nieszczęsnej kaczki) 1:100. Tak wygenerowaną substancję (1 ml) przenosimy do nowej szklaneczki gdzie znów mamy 100 ml czystej wody. Mieszamy, stukamy itp. Wówczas osiągamy rozcięczenie już 100 razy mniejsze a więc 100x100 czyli 1:10000. Przenosząc miksturę do trzeciej szklanki rozcięczenie „leku” zmniejsza się o kolejne 100 razy czyli wynosi 1:1 000 000. W czwartej szklaneczce wyniesie 1:100 000 000 (jeden do stu milionów), w piątej szklaneczce 1:10 000 000 000 (jeden do dziesięciu miliardów!), a my osiągnęliśmy dopiero rozcięczenie 5 K a mamy dojść do 200 K. W końcówce osiągniemy rozcięczenie
1:10000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 (jeden do ... jedynka i 400 zer!).
Jest to rozcięczenie tak wielkie, że przy nim trafienie 6 w Dużym Lotku jest miliardy miliardów bilionów razy łatwiejsze niż znalezienie choćby jednej cząstki (atomu) kaczki w Osscilllococinum! Można użyć innego jeszcze porównania. Gdybym pojechał do Australii i do Oceanu wylał bym naparstek perfum. Następnie wrócił do Polski i nad Morzem Bałtyckim zaczerpną łyżeczką wody, to prawdopodobieństwo znalezienia tam choć jednego atomu tych perfum będzie tryliony bilionów razy większe niż znalezienia jednego atomu z kaczki w owym „leku”.