1. Cele i zadania PMŚ.
Zadania:
systematyczne informowanie administracji rządowej i samorządowej oraz całego społeczeństwa o:
stanie środowiska w Polsce,
przyczynach zmian jakościowych zachodzących w środowisku,
ocenie skuteczności zrealizowanych programów ochrony środowiska na każdym szczeblu zarządzania,
dotrzymywaniu norm jakości środowiska oraz identyfikacji obszarów występowania przekroczeń,
powiązaniach przyczynowo-skutkowych występujących pomiędzy emisją i imisją w celu określenia trendów zmian środowiska oraz przewidywanych prognoz.
Cele:
Dostarczanie informacji dla potrzeb:
opracowywania planów zagospodarowania przestrzennego,
wykonywania ocen oddziaływania na środowisko,
prac studialnych i prognostycznych oraz zapewnia porównywalność informacji o stanie środowiska w Polsce z danymi europejskimi.
2. Cele i zadania monitoringu powietrza.
badanie i ocena jakości powietrza atmosferycznego (identyfikacja obszarów przekroczeń normatywów; analiza trendów)
badanie chemizmu odpadów atmosferycznych i depozycji zanieczyszczeń do podłoża,
badanie tła zanieczyszczeń atmosfery,
badania stanu warstwy ozonowej nad Polską oraz pomiary natężenia promieniowania UV-B.
monitorowanie i prognozowanie jakości powietrza i warunków meteorologicznych dla potrzeb ostrzegania o sytuacjach smogowych.
Skład:
sieć podstawowa
sieć nadzoru nad jakością powietrza w miastach,
sieć monitoringu mokrej depozycji,
stacje monitorujące stan warstwy ozonowej nad Polską
sieć alarmowa
sieć lokalna: analiza i ocena przekroczenia norm zanieczyszczeń powietrza w sieci lokalnej; informowanie mieszkańców o stanie zanieczyszczenia atmosfery
3. Podsystem monitoringu wód powierzchniowych.
Cele polityki w dziedzinie wody:
zaopatrzenie ludności w wodę pitną
dostawę wody do innych zastosowań handlowych,
ochronę środowiska wodnego,
ograniczenie skutków powodzi i suszy.
Utworzenie gospodarki dorzecza w oparciu o jego ocenę:
monitorowanie stanu jego wód powierzchniowych i podziemnych,
definicję celów jakościowych,
opracowanie programów dla osiągnięcia określonego celu.program musi wyznaczyć dopuszczalne normy emisji i standardy jakości wody.
W ramach monitoringu wód powierzchniowych są prowadzone badania, które mają na celu określenie:
jakość wód
jakości osadów wodnych,
realizowanie programów międzynarodowych,
identyfikację głównych problemów występujących w gospodarce wodnej:
zasolenie
eutrofizacja
4. Monitoring wód podziemnych.
Istotne jest śledzenie zmian jakości wód podziemnych, określenie trendów i dynamiki zmian.
Sieci obserwacyjne:
Krajowa > reperowa i podstawowa; regionalna i lokalna.
Sieć krajowa składa się z 2 podsystemów : sieci podstawowej i reperowej
Reperowa: prowadzenie obserwacji zmian chemizmu i stanu zwierciadła wód podziemnych.
Podstawowa: - kontrola jakości wód: śledzenie zmian chemizmu wód podziemnych
ocena stopnia zagrożenia wód na terenie całego kraju.
Zadanie sieci krajowej:
stała kontrola jakości wód podziemnych we wszystkich poziomach użytkowania poza oddziaływaniem lokalnych ognisk zanieczyszczeń.
Śledzenie zmian chemizmu
Śledzenie wybranych cech fizycznych wód
Sygnalizacja zagrożeń o skali krajowej.
Monitoring regionalny:
Jednostki hydrogeologiczne lub administracyjne zorganizowane w sieć w celu rozwiązywania zadań potrzebnych dla danego regionu.
ustalenie jakości wody
rozpoznanie wpływu procesów naturalnych i antropogenicznych kształtujących jakości wód,
określenie odporności wód na zanieczyszczenie wielkoprzestrzenne,
określenie zasięgu i zagrożeń zanieczyszczeń dostających się do wód podziemnych
przedstawienie trendów zmian jakości wody,
dostarczenie danych umożliwiających ustalenie strategii ochrony wód,
prowadzenie racjonalnej gospodarki wodami.
Sieć lokalna: są tworzone w przypadku stwierdzenie wystąpienia negatywnego wpływu na wody podziemne.
5. Blok emisji
podsystem emisji zanieczyszczeń do wód
podsystem odpady
Informacje gromadzone w blokach obejmują:
emisje krajowe poszczególnych zanieczyszczeń
emisje jednostkowe
bilanse transgranicznych przepływów wybranych zanieczyszczeń
6. Podsystem odpady.
Zadania:
Gromadzenie informacji o :
ilości wytwarzanych odpadów z uwzględnieniem ich składowania, unieszkodliwiania, wykorzystywania, usuwania,
składowiskach- stopień i sposób ich zabezpieczenia,
pełnym obrocie niebezpiecznymi odpadami.
7. Monitoring promieniowania jonizującego.
8. Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego.
Zakres badań:
zebranie podstawowych danych o aktualnym stanie geoekosystemów,
poznanie mechanizmów obiegu energii i materii w wybranych geoekosystemach Polski,
realizację i analizę zmain zachdzących w geoekosystemach pod wpływem zmian klimatu, ingerencji człowieka i zanieczyszczenia
określenie rodzaju i charakteru zanieczyszczeń i zapobieganie im,
wskazanie tendencji rozwoju geoekosystemów i sposobu ochrony.
Skład:
monitoring powietrza: chemizm opadów atmosferycznych, chemizm powietrza
monitoring gleb: chemizm gleb i roztworów glebowych
monitoring lasów: chemizm pni drzew i mchów,
9. Monitoring gleb.
Zadania:
obserwacja długofalowych zmian chemizmu gleb. Oznaczenie: odczyn, skład granulometryczny, zawartość próchnicy,
badanie chemizmu gleb w okolicach oddziaływania lokalnych źródeł zanieczyszczeń: przemysł, składowiska odpadów, szlaki komunikacyjne, rejony występowania nadzwyczajnych zagrożeń środowiska. Zakres i częstotliwość zależy od potrzeb.
Sieć krajową tworzą :
stanowiska pomiarowe zlokalizowane na gruntach ornych,
stanowiska pomiarowe na użytkach zielonych,
stanowiska pomiarowe w lasach