I.
Cele: ćwiczenia emisyjne - doskonalenie wyrazistej artykulacji samogłosek.
Przebieg zajęć:
Rodzaj ćwiczeń |
Przebieg |
Pomoce |
1)nawiązanie kontaktu emocjonalnego |
- przywitanie się: rytmiczne wypowiadanie imion: klaskanie, tupanie, stukanie łyżkami, granie na tarce: Paweł przyszedł do nas, Witaj Emilka, Witaj Mateusz; |
- piktogramy, łyż-ki, tarka jarzyno-wa; |
2) ćwiczenia oddechowe |
- dmuchanie baniek mydlanych - wydłużanie fazy wydechowej; - zabawa w kotka i myszki - kierowanie wydy-chanym strumieniem powietrza papierowej myszki do norki; - zdmuchiwanie płomienia świecy; |
- kubki z pianą, słomki; -papierowe myszki, norki z klocków; -świecznik z 3 świeczkami; |
3) ćwiczenia usprawniające aparat artykulacyjny |
- oblizywanie warg posmarowanych czekoladą; - losowanie kart z różnymi układami artykula-cyjnymi: naśladowanie; - zabawa „całuskowy list” - odbijanie warg pos-marowanych szminką na kartce papieru - dopa-sowywanie wizytówek z imionami; - ćwiczenia podniebienia miękkiego: picie her-batki przez rurkę, przenoszenie papierowych biedronek przy pomocy słomek; |
- karty;
- szminka, kartki papieru, wizytówki; - kubeczki z rur-ką, herbata; - biedronki z ko-lorowego papieru |
4) rozwijanie wrażliwości słuchowej |
- rozwiązywanie zagadek słuchowych: rozpoz-nawanie odgłosów dartej kartki papieru, cięcia nożyczkami, brzęk kluczy, suwak od kurtki; |
- kartka, noży-czki, klucze, su-wak; |
5) ćwiczenia wspomagające artykulację |
- zdmuchiwanie świeczki szybkim dmuch-nięciem: pu!; - rozwiązywanie zagadek: pomidor, pasta, pan, pasta, parasol, pociąg, papuga, pajac, pająk;
|
- świeczka;
- pary obrazków; |
6) kształtowanie form gramatycznych |
- zabawa: „czego nie ma?” - chowanie przedmiotów do pudełka, odgadywanie, którego przedmiotu brakuje; |
- pomidor, cebu-la, banan, bułka; |
7) pożegnanie |
- wspólne śpiewanie piosenki „Jedzie pociąg z daleka” - śpiewanie do mikrofonu: sylaby: pa, pa, pa, po, po, po, uuu..., ta, ta, ta, ba, ba, ba, bu, bu, bu. |
-magnetofon, kaseta z nagra-niem piosenki, mikrofon. |
II.
Cele: ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne.
Przebieg zajęcia:
Rodzaj ćwiczeń |
Przebieg |
Pomoce |
1) przywitanie się |
- odszukiwanie wśród wizytówek napisu: Marcin |
-wizytówki z imionami; |
2) masaż |
- masaż twarzy, jamy ustnej; |
- muzyka relak-sacyjna; |
3) ćwiczenia oddechowe |
- zabawa: poruszanie przy pomocy wydycha-nego strumienia powietrza samochodu - zabaw-ki; - dmuchanie na piórka - wydłużanie fazy wyde-chowej; - wąchanie kwiatków nosem (jedną i dwiema dziurkami); |
- tor na ławecz-ce, samochód;
- kolorowe piór-ka; - kwiatki; |
4) usprawnianie narządów artykulacyjnych |
- naśladowanie min przedstawionych na obraz-kach: wesoły, smutny, zły; - wyrazy dźwiękonaśladowcze - głosy zwierząt: muuu..., kwa, bee..., ihaaa..., kukuryku...; |
- obrazki;
- zabawki zwie-rząt wydające głosy; |
5) ćwiczenia w rozumieniu mowy |
- układanka z piktogramami - co robi?;
- zabawa z lalką - odczytywanie piktogramów; |
- obrazki, pikto-gramy; - lalka, pikto-gramy; |
6) pożegnanie |
- ilustracja ruchowa piosenki, wypowiadanie onomatopei. |
- nagranie pio-senki. |
III.
Cele: ćwiczenie wymowy głosek tylnojęzykowych [k, g]
Przebieg zajęcia:
Rodzaj ćwiczeń |
Przebieg |
Pomoce |
1) przywitanie się ze śpiewem |
- zaśpiewanie swojego imienia, nazwiska, wieku, grupy; |
|
2) ćwiczenia relaksacyjne; |
- odprężanie całego ciała; - relaks Jakobsona; - wsłuchiwanie się w odgłosy z otocze-nia; |
- muzyka relaksa-cyjna; - kocyk; |
3) elementy ćwiczeń Dennisona |
- ćwiczenia naprzemienne; - kreślenie „leniwych ósemek”; |
- muzyka; - plansze; |
3) ćwiczenia usprawniające fonację; |
- zabawa z fotografiami z zestawu „Fonetyczne wideo” - wymowa samogłosek: a, o, e, u, i; - „zaczarowany woreczek” - losowanie liter (samogłosek) i odczytywanie ich i dopasowywanie do układu artykulacyj-nego na fotografii; - śpiewanie samogłosek: u, o, e, a, uo, eo, au itp. (mierzenie czasu); - wypowiadanie imion: A-la, U-la, E-la, O-la; |
- J. Wójtowicz „Fone-tyczne wideo”;
- woreczek, klocki literowe LOGO;
„Poznaję głoski” |
4) ćwiczenia oddechowe |
- nadmuchiwanie papierowej torebki; |
- torebka; |
5) ćwiczenia rytmiczne |
- dopasowywanie przez dziecko zapisu rytmicznego do rytmu wystukiwanego przez logopedę:
- rytmiczne wypowiadanie sylab: ko - ko - ko; kum - kum - kum; kra - kra - kra; kle - kle - kle; kukuryku; |
- bębenek, plansze z układami rytmicznymi;
-plansze z ilustra-cjami zwierząt; |
6) ćwiczenie orientacji przestrzennej |
- umieszczanie zwierząt na makiecie gospodarstwa wiejskiego wg instrukcji logopedy ( na, pod, obok, przed itp.) |
- makieta gospo-darstwa wiejskie-go, postacie zwie-rząt; |
7)pożegnanie się |
- Zaśpiewanie piosenki o kotku. |
- akompaniament z kasety magnetofo-nowej. |
IV.
Cele: słuchowe różnicowanie głosek opozycyjnych [r - l]
Przebieg:
Rodzaj ćwiczeń |
Przebieg |
Pomoce |
1)ćwiczenia relaksacyjne |
- podskoki po całej sali na piłce przy muzyce; |
- duża piłka; |
2) ćwiczenia Dennisona |
- kreślenie ósemek - jedną ręką, obiema; |
- plansza; |
3)ćwiczenia artykulacyjne |
- „zaczarowana rękawiczka” - z poleceniami: jazda konna - ćwiczenia języka i warg; |
- rękawiczka z przypię-tymi do palców propo-zycjami ćwiczeń artyku-lacyjnych; |
4) ćwiczenia usprawniające artykulację |
- wywoływanie głoski [r] - wymowa głoski [r] w sąsiedztwie głosek sprzyja-jących artykulacji: tra, rto, rte, tru, dra, dre, dro, dru, gra, gro, gre, gru; |
- patyczek higieniczny do mechanicznego wy-woływania wibracji; |
5) ćwiczenia koncentracji uwagi |
- wodzenie oczami za małym przed-miotem w lewo i w prawo, w górę i w dół (przygotowanie do czytania - poszerzanie pola widzenia); |
- ołówek z nasadką; |
6) ćwiczenia usprawniające czytanie |
- rozwiązywanie zagadek na temat przedmiotów zawierających głoskę [r] , wskazywanie właściwych wyrazów; |
- obrazki, wyrazy; |
7) ćwiczenia słuchu fonemowego |
- tworzenie nowego wyrazu z pier-wszych głosek innych słów np. Rower, Agrest, Krowa - otrzymamy wyraz RAK; |
- plansze z obrazkami;
|
8) ćwiczenia spostrzegawczości wzrokowej |
- zaznaczanie sylab: kra, kro, kre, kry w wyrazach;(głoska[r]) - odczytywanie wyrazów; |
- plansza z wyrazami; |
9) zadanie pracy domowej |
- wykonanie pozostałych zadań z punktu 7 (synteza fonemowa). |
|
V.
Cele: doskonalenie wymowy głosek opozycyjnych [sz-s; ż- z; cz-c; dż-dz].
Przebieg zajęcia:
Rodzaj ćwiczenia |
Przebieg |
Pomoce |
1)ćwiczenia Dennisona |
- ćwiczenia naprzemienne z przekro-czeniem linii środkowej; - kreślenie w powietrzu ósemek(pod kontrolą wzroku); - przerzucanie piłeczki z ręki do ręki - podążanie wzrokiem za piłką; - rysowanie jednocześnie obiema rękami |
- muzyka;
- plansza;
- piłeczka;
- flamastry, arkusz pa-pieru; |
2) ćwiczenia orientacji przestrzennej |
- zabawa ze spinaczami - na której ręce przypięty jest spinacz, na której nodze - określanie: na prawej, na lewej; - rozpoznawanie liter pisanych przez logopedę na plecach dziecka; - układanie liter z drutu; |
- spinacze do bielizny;
- cienki drucik; |
3) ćwiczenia artykulacyjne |
- „zaczarowana rękawiczka” - kotek pije mleko- usprawnianie języka;
- omawianie układów artykulacyjnych głosek 3 szeregów (zwrócenie uwagi na ułożenie języka zębów i warg; |
- rękawiczka z polece-niami przypiętymi do każdego palca; - trzy domki; |
4) ćwiczenie słuchu fonemowego |
- dopasowywanie obrazków do domków (różnicowanie głosek 3 szeregów) |
- zestaw obrazków zawierających głoski: sz, ż, cz, dż, s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź; |
5) wzbogacanie słownika dziecka |
- układanka „cztery pory roku” - ukła-danie według kolejności; |
- ilustracje; |
6) ćwiczenia gramatyczne |
- układanie zdań na temat wiosny; |
|
7) usprawnianie podniebienia miękkiego |
- przenoszenie kwiatków „na łąkę” przy pomocy słomki; |
- słomka, papierowe kwiatki, zielony karton; |
8) ćwiczenia orograficzne |
- wyszukiwanie w wyrazach samo-głosek - zwrócenie uwagi na pisownię zmiękczeń; |
- plansza z wyrazami, flamaster; |
9) ćwiczenia w czytaniu |
- odczytywanie sylab w okienku - poszerzanie pola widzenia; - uzupełnianie tekstu wyrazami przedstawionymi za pomocą obrazków (używanie poprawnej formy fleksyjnej); |
- plansza w/w, okienka;
- plansza z testem wyrazowo - obrazko-wym; |
10) zadanie pracy domowej |
- ćwiczenia w czytaniu - poszerzanie pola widzenia. |
|
VI.
Cel zajęcia: usprawnianie narządów artykulacyjnych, zwłaszcza warg, doskonalenie wyrazistej wymowy samogłosek - ćwiczenie kompleksu labio - welarnego (przygotowanie do wymowy głoski [sz]).
Przebieg zajęcia:
(wykorzystanie elementów metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne)
Rodzaj ćwiczeń |
Przebieg |
Pomoce |
1) ćwiczenia ułatwiające nawiązanie kontaktu i współpracy |
- dotykanie podłogi palcami stóp: jednoczesne wypowiadanie „puk”, „puk”; - uderzanie o podłogę piętami: „tup”, „tup”; - rytmiczne wypowiadanie zwrotu: „dzień dobry”
|
- rytmiczna mu-zyka z kasety magnetofono-wej; |
2)ćwiczenia oddechowe |
- dmuchanie na zawieszone na nitkach różnej długości krążki cynfolii - kontrolowanie siły wydechu; - zdmuchiwanie płomienia świecy gwałtownym dmuchnięciem: „pu”, „pa”, „po”, |
-stojak z krąż-kami;
- świeca; |
3) ćwiczenia fonacyjne |
- zabawa „Wiosna i misie” - dzieci-misie siedzą skulone na podłodze i mocno śpią (chrapią). Wiosna podchodzi do każdego i dotyka pałeczką do jego ramienia. Wtedy misie budzą się ze snu, przeciągają się i cicho mruczą (przedłużona wymowa spółgłoski m.); - ćwiczenia w wymawianiu samogłosek: zabawa z lalkami:
|
- słońce, księ-życ;
- lalki; |
4) ćwiczenia usprawniające narządy mowy |
- ćwiczenia warg: wciąganie i nadymanie policzków („chudzielec i grubasek”); - ćwiczenia języka: oblizywanie warg posmarowanych miodem; - układanie obrazka z części: kot, pies, krowa - naśladowanie wydawanych przez te zwierzęta odgłosów: miau, hau, muu; |
- lusterka;
- miód;
-obrazki z dwóch ele-mentów; |
5) ćwiczenia rozwijające percepcje słuchową |
- rozpoznawanie odgłosów dobiegających zza parawanu: odgłos mieszania łyżeczką w szklance, stukanie drewnianymi klockami, potrząsanie pudełkiem z zapałkami; |
- parawan, rek-wizyty;
|
6) ćwiczenia kształcące rozumienie mowy |
- zabawa z kotkiem: „Gdzie jest kotek” - pojęcia: na, pod, w;- dzieci maja zasłonięte oczy, chowamy kotka w różnych miejscach - dziecko lokalizuje miejsce, gdzie schowany jest kot; |
- zabawka-kot wydająca cha-rakterystyczny głos; |
7) ćwiczenia relaksujące |
- leżenie na plecach - napinanie i rozluźnianie mięśni, - kołysanie: pozycja siedząca, tworzenie „fotelika”, łagodne kołysanie. |
- spokojna mu-zyka. |
VII.
Cele zajęcia: ćwiczenie koncentracji uwagi, usprawnianie pracy narządów artykulacyjnych, utrwalenie wymowy głoski [s].
Przebieg zajęcia:
(wykorzystanie elementów ćwiczeń Dennisona)
Rodzaj ćwiczenia |
Przebieg |
Pomoce |
Czas |
1) ćwiczenia Dennisona |
- ruchy naprzemienne:
- leniwe ósemki - kreślenie płynnymi ruchami prawą ręką, lewą oraz obiema (pod kontrolą wzroku, języka górnymi zębami, spokojny oddech nosem); |
- muzyka z kasety mag-netofonowej;
- plansza, na paznokciu dziecka krop-ka z czerwo-nej plasteliny; |
5 min |
2)ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne |
- czarodziejskie zaklęcie: „Uno duno rabe, enczik, penczik żabe, raz, dwa, trzy w kota zmień się ty”; - ćwiczenia języka: kotek pije mleko, oblizuje zęby, pyszczek, uśmiecha się, mruczy. |
-czarodziejski kot ;sylwetka kota z czar-nego kartonu; - lustro; |
5 min |
3) ćwiczenia oddechowe |
- puszczanie baniek mydlanych - wydłużanie fazy wydechu; - wypowiadanie dźwięku [s] na jednym wydechu; - wypowiadanie dźwięku [s] w połączeniu z samogłoskami:
- wycinanie z kartonu w kształcie koła węża; zabawa: wąż leży zwinięty - wdech, wąż rozwija się: dźwięk sss...; (powtarzamy kilkakrotnie); |
- urządzenie do puszcza-nia baniek; - lustro;
- papier kolo-rowy, nożycz-ki, klej; |
8 min |
4) ćwiczenia relaksacyjne |
- rozluźnianie, odprężanie całego ciała; - wsłuchiwanie się w dźwięki dobiegające z otoczenia (zza okna, z korytarza); |
- muzyka; - materac; |
5 min |
5) ćwiczenie słuchu fonemowego |
- układanie domina głoskowego: wyodrębnianie pierwszej i ostatniej głoski w wyrazie; (lis - statek - kot - tramwaj - jajko - owoce - Eskimos - stół - łopata; |
- obrazki do-mina; |
6 min |
6) ćwiczenie spostrzegaw-czości |
- rozwiązywanie zagadki rysunkowej: kolorowanie pól oznaczonych literą s. (rozwiązaniem zagadki jest: słoń);
- „słoń”- ręka wyciągnięta grzbietem dłoni do góry, pozycja stojąca, rysowanie ręką leniwych ósemek, zmiana ręki; |
- plansza z nieregular-nymi polami oznaczonymi różnymi lite-rami; - plansza z ósemką; |
6 min |
7) ćwiczenie koncentracji uwagi |
- „zaczarowany woreczek” - rozpoznawanie przedmiotów znajdujących się w worku za pomo-cą dotyku: samochód, samolot, serce, serwetka, sól, suwak, syrop; |
- samochód, samolot, sól, serce, ser-wetka, su-wak, syrop; |
4 min |
8) ćwiczenie spostrzegaw-czości |
- układanie obrazków z części: sarna, sowa, lis; (każdy obrazek składa się z dwóch części); |
- elementy obrazków; |
4 min |
9) ćwiczenie odprężające |
- wycinanie z papieru w kształcie koła węża (wycinanie spirali) - jaki dźwięk wydaje wąż: sss... |
- papier kolo-rowy, noży-czki; |
5 min |
10)pożegnanie |
- żegnają się ręce, kolana, plecy, łokcie; - zadanie do domu: ozdobienie wzorami sylwetki węża. |
|
3 min |
10