MYDŁA (sapones)
Mydła są to sole wyższych kwasów tłuszczowych (palmitynowego, stearynowego, oleinowego, linolowego, linolenowego )
Sole SODOWE, POTASOWE i AMONIOWE są rozpuszczalne w wodzie i tworzą roztwory koloidalne (przyp!)
Sole metali wielowartościowych (wapnia, magnezu, glinu)nie rozpuszczają się w wodzie.
Mydła są związkami POWIERZCHNIOWO CZYNYMI JONOWYMI. (tenzydy, surfaktanty - przyp!)i zmniejszają napięcie powierzchniowe na granicy faz.
MYDŁA ALKALICZNE:
- sodowe, potasowe, amonowe: duża alkaliczność (zasadowość): stosuje się je do sporządzenia leków do użytku zewnętrznego: mazideł i maści
- otrzymuje się je przez zmydlenie tłuszczu lub wolnych kwasów tłuszczowych roztworem wodorotlenku
- wyróżnia się mydła twarde - sodowe i miękkie - potasowe i amonowe
MYDŁO POTASOWE (sapo kalinus):
Otrzymuje się z oleju lnianego i zasady potasowej.
Jest to przeświecająca, żółtobrunatna, miękka masa stosowana jako środek łagodnie antyseptyczny i złuszczający naskórek oraz do przygotowania spirytusu mydlanego i ciekłego mydła krezolowego.
Może też pełnić rolę promotora wchłaniania
MYDŁO LECZNICZE(sapo medicatus)
Jest to mydło sodowe, twarde, rozpuszcza się w wodzie i etanolu.
Powstaje z oleju rzepakowego, smalcu wieprzowego i wodorotlenku sodu. W celu przyspieszenia zmydlania dodaje się etanolu. Powstały glicerol i nadmiar zasady odpłukuje się, a mydło kroi się na cienkie paski i suszy.
Stosowane jest jako emulgator do sporządzenia maści lub mazideł. Rozpuszczone w etanolu tworzy przezroczysty żel.
SPIRYTUS MYDLANY (saponis kalini spiritus)
Wykonuje się przez rozpuszczenie mydła w etanolu 96° i dodanie olejku lawendowego. Mieszaninę odstawia się na 24 godziny i sączy. Na 100 g preparatu używa się 50 g mydła potasowego.
Stosowany jest do zmywania i dezynfekcji skóry, do sporządzani mazideł lub spirytusu mydlano - kamforowego.
MYDŁO KREZOLOWE CIEKŁE (sapo Cresoli = LIZOL)
Otrzymuje się przez ogrzewanie mydła potasowego i krezolu (aa) w temp. 50°C .
Powstaje przezroczysta ciecz o solnym zapachy krezolu.
Stosowany jest w roztworach 3 - 10% pod nazwą LIZOL jako preparat antyseptyczny.
MYDŁO SODOWE (stearynian sodu) wchodzi też w skłąd czopków glicerynowych (Glyceroli suppositoria)
MYDŁA METALICZNE = mydła metali wielowartościowych:
Praktycznie SA to mydła wapniowe, magnezowe i glinowe. Nie rozpuszczają się wodzie i mają słabe właściwości emulgujące w/o. Stosowane SA w tabletkach, pudrach, kremach, maściach, emulsjach, zawiesinach jako substancje hydrofobujące, poślizgowe, antyseptyczne, dyspergujące, zwiększające lepkość preparatów olejowych. Mają też działanie ściągające i lekko przeciwgrzybiczne.