Konta układu rodzajowego:
· amortyzacja,
· zużycie materiałów i energii,
· usługi obce,
· podatki i opłaty,
· wynagrodzenie,
· ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia,
· pozostałe koszty.
NADRZĘDNE ZASADY RACH.:
- memoriałowa - nakłada na jednostki gospodarcze obowiązek ujmowania w danych okresach oobracunkowych operacji gosp., które w nich wystąpiły, bez względu na to czy rozrachunki powstałe w związku z nimi zostały w tych okresach uregulowane)(dotyczy zasady przychodu kosztów)
- kontynuacji działania
- wiernego obrazu (true and fair view)
- ostrożności
- ciągłości
- periodyzacji
- podmiotowości
FUNKCJE RACHUNKOWOŚCI:
- informacyjna(przekazuje inf. Ze wszystkich działów aktyw. Jedn., indor zarząd-kierownictwo firmy)
- kontroli (zw. Ze sporządzaniem sprawozdan finansowych)
- analityczna(polega na interpret.danych licz. Za pomocą dodatkowych czynności obrachunkowych i anal.)
- stymulacyjna- pobudzanie podmiotow gosp. Do aktywnego działania
CECHY RACHUNKOWOŚCI:
-uniwersalność(duża skala możliwości zbierania, przetwarzania i interpretacji inf.)
-elastyczność(stosowane są specyficzne rozwiązania w różnych branżach i jedn.)
-adekwatność(przystawalność tego systemu do zakresu jedn. Gosp., skali)
-aktualność(uwzględnienie kategorii czasu)
ZASADA PODWOJNEGO ZAPISU: składa się z 4 reguł znanych, opisanych w traktacie(każda transakcja zawarta przez kupca ma przyczyny i skutki) Reguły: muszą być przestrzegane koniunktywnie=równocześnie, naraz.Oznacza to że złamanie którejkolwiek unieważnia zapis.Podstawą zapisu jest zawsze dowód księgowy, czyli dokumenty podlegające ewidencji.
- każda operacja rejestrowana jest na 2 oddzielnych kontach
- każda operacja gosp. Jest rejestrowana po przeciwnych stronach kont korespondencyjnych( na 1 koncie po stronie Dt., a po 2 stronie po Ct.)
- każd operacja rejestrowana jest w tej samej kwocie
- każda operacj gosp.. ksiegowana jest na podstawie dowodu księgowego.
KRYTERIUM PODZIAŁU OPERACJI GOSPODARCZYCH:
a)charakteru zmian w majątku i kapitałach(bilansowe, wynikowe)
b)sposobu powstania
(jednorazowe, wielokrotne)
c)zasięgu(wewn, zewn)
d)stopnia złożoności(proste złożone)
e)faz procesu gosp(zaopatrzenie, produkcja, sprzedaż)
AKTYWA( uporządkowane wg. Rosnącej płynności)- składniki majątku w bilansie, stanowią kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, dzieki którym można uzyskać w przyszłości korzyści ekonomiczne
PASYWA - informują o źródłach finansowania majątku i obejmują kapitały własne oraz zobowiązania
OPERACJE BILANSOWE- powodują zmiany w strukturze majątku, w strukturze kapitałów oraz w wielkości i strukturze majątku i kapitału na skutek przemieszczenia wartości
OPERACJE WYNIKOWE- powodują zmiany w wielkości i strukturze majątku i kapitału na skutek wyniki finansowego działalności gospodarczej, prowadzącego do przyrosty-zysk lub ubytku-strata kapitału własego.
DZIAŁALNOŚĆ GOSP..- podejmowanie decyzji ze skutkiem natychmiastowym, które mają natychmiastowy skutek w strukturze i poziomie majątku i kapitału
OPERACJA GOSP..- każde celowe zdarzenie gosp. Które powoduje zmianę stanu majątku lub źródeł jego pochodzenia w podmiocie gosp., następujące w określonym momencie czasowym i wyrażone wartościowo
WYDATEK- rozchód środków pieniężnych w formie środków gotówkowych z kasy lub bezgotówkowych z konta
KOSZT- zużycie środków/przedmiotów pracy i czynnika ludzkiego, czyli wyrażone w pieniądzu niezbędne zużycie zasobów materialnych i niematerialnych przez jednostke gosp. W celu uzyskania użytecznych rezultatów
NAKŁAD- dotyczy odpowiednio wycenioneg celowego zużycia zasobów jednostki gosp. Wystepuje w postaci bezpośredniego wydatku pieniężnego lub wydatku i kosztu, albo w postaci niepieniężnego służącemu jakiemus celowi.
AKCJE- długoterminowe lub krótkoterminowe inwestycje, aktywa finansowe
KONTO dwustronny dynamiczny rachunek jednorodnych wielkości, będących udokumentowanym zapisem stanu i zmian wartości określonej kategorii majątkowo-kapitałowo-wynikowej.
WYNIK FINANSOWYwynik, rezultat działalności gosp. Każda jednostka zmierza do jak najwyższego wyniku, jest wyrażony w kwocie pieniężnej, zawsze jest umieszczany w bilansie. Podnosi lub obniża wartość przedsiębiorstwa
KONTO ROZRACHUNKOWE - służy do przeprowadzania rozliczeń, takich jak regulowanie zobowiązań w formie gotówkowej lub bezgotówkowej
RACHUNKOWOŚĆ
1. system informacyjno- kontrolny, którego ideą jest pomiar wartości dla odzwierciedlenia przebiegów i rezultatów działalności gospodarczych.
2. Jako system składający się z identyfikowania, mierzenia i przekazywanie informacji głównie ilościowym
3. dziedzina wiedzy i umiejętność praktyczna
Kapitał własny= Aktywa- kapitał obcy
Kapitał obcy= pasywa- kapitał własny
DOWÓD KSIĘGOWY- rzetelnie i prawidł. Sporządzony dok. Potwierdzający wystapienie zdarzenia gosp. W określonym miejscu i czasie
1.ZEWNĘTRZNE- dotyczą zawsze transakcji z partnerem gosp.:
a) obce- otrzymywane od kontrahentow
b) własne- przekazywane kontrahentom
2. WEWNĘTRZNE-dok. Wystawione dla określonych komorek org. W ramach tej samej jed. Gosp.
a)zbiorcze- służące do łącznych zapisów pakietu dowodów źródłowych, które w dowodzie zbiorczym musza być indywidualnie wyszczególnione
b) korygujące poprzedni zapis
c) zastępcze, wystawione do czasu otrzymania oryginału obcego dowodu źródłowego
d) rozliczeniowe- ujmujące już dokonane zapisy wg. Nowych kryteriow klasyfikacyjnych
Nadrzędne zasady rachunkowości
Zasada ciągłości (niezmienności zasad bądź porównywalności) - art. 5 ust. 1 ustawy przyjęte zasady (politykę) rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym także dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalania wyniku finansowego i sporządzania sprawozdań finansowych tak, aby za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne. Wykazane w księgach rachunkowych na dzień ich zamknięcia stany aktywów i pasywów należy ująć w tej samej wysokości, w otwartych na następny rok obrotowy księgach rachunkowych. Zgodnie z art. 8 ust. 2, w celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka może, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę podjęcia decyzji, zmienić dotychczas stosowane rozwiązania na inne, przewidziane ustawą. Zmiana dotychczas stosowanych rozwiązań wymaga również określenia w informacji dodatkowej wpływu tych zmian na sprawozdania finansowe wymagane innymi przepisami prawa, jeżeli zostały one sporządzone za okres, w którym powyższe rozwiązania uległy zmianie. W przypadku takim należy w sprawozdaniu finansowym jednostki za rok obrotowy, w którym zmiany te nastąpiły, podać przyczyny tych zmian, określić liczbowo ich wpływ na wynik finansowy oraz zapewnić porównywalność danych sprawozdania finansowego dotyczących roku poprzedzającego rok obrotowy, w którym dokonano zmian. Zasada kontynuacji - art. 5 ust. 2 ustawy oznacza, że przy stosowaniu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność w nie zmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Ustalając zdolność jednostki do kontynuowania działalności, kierownik jednostki uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego. Zasada memoriału (zarachowania) - art. 6 ust. 1 ustawy - polega na tym, że w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty (wpływu czy wypływu kasowego gotówki). Innym słowem należy rejestrować w księgach rachunkowych zdarzenia gospodarcze nie tylko obrazujące wpłaty i wypłaty środków pieniężnych lecz wszystkie inne „niepieniężne” zmiany w sytuacji finansowo-rzeczowej jednostki gospodarczej Zasada współmierności (periodyzacji) art. 6 ust. 2 ustawy - mówi, że dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione. Oznacza to konieczność przeciwstawiania osiągniętym w danym okresie przychodom kosztów poniesionych na ich osiągnięcie, celem ustalenia realnego wyniku finansowego. Realizacja tej zasady następuje poprzez wyodrębnienie kosztów i przychodów przyszłych okresów oraz tworzenie rezerw na przyszłe wydatki. Zasada wyceny po cenie nabycie (koszcie wytworzenia) z zachowaniem ostrożności (rzeczywistego kosztu historycznego - art. 7 ust. 1 i 2 ustawy - polega na tym, że poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty), z zachowaniem zasady ostrożności. Zasada istotności - art. 8 ust. 1 ustawy - dokonując wyboru rozwiązań dopuszczonych ustawą i dostosowując je do potrzeb jednostki, należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności