RODZAJE PRZEDSTAWICIELI DYPLOMATYCZNEJ:

1.Przedstawicielem dyplomatycznym:
a: będzie:

szef misji dyplomatycznej ( ambasador , konsul)
członkowie personelu dyplomatycznego ( attache, I sekretarz )

b: nie będzie:

pracownik służby administracyjnej ( sprzątaczka, kierowca )

2. Rodzaje przedstawicieli dyplomatycznych:

a: STALI( zwyczajni )
działają w stałych misjach dyplomatycznych
ambasador akredytowany
b: TYMCZASOWI ( nadzwyczajni )
wysłani w misje specjalne, do załatwienia konkretnej sprawy, lub uczestniczący w ważnej konferencji międzynarodowej
tzw. misja ad hoc

3. KLASY SZEFÓW MISJI DYPLOMATYCZNYCH:

[ pierwsze określenie klas szefów jest w regulaminie w sprawie stopni pierwszeństwa tzw. agentów dyplomatycznych 1815 r. Regulamin ten wprowadził podział na 3 klasy według precedencji. W 1818 próbowano stworzyć czwarta klasę - tzw. ministrów -rezydentów, ale nie ostała się ]

a: I klasa: AMBASADOROWIE i NUNCJUJSZE
( akredytowani przy głowie państwa ) - potrzeba porozumienia państw
b: II klasa: POSŁOWIE, MINISTROWIE, INTERNUNCJUSZE
( akredytowani przy głowie państwa ) - potrzeba porozumienia państw
c: III klasa: CHARGE DE' AFFAIRE
( akredytowani przy ministrze spraw zagranicznych ) - nie jest potrzebne porozumienie państw

[ bez względu na klasę, każdy podmiot ma te same funkcje i zadania, ale różnice występują przy etykiecie i precedencji ]
Ekscelencja- klasa I i II
Dziekanem korpusu dyplomatycznego :
- może być: ambasador, nuncjusz lub szef równorzędny, a poseł i charge de' affaire tylko jeśli na terenie danego państwa nie ma ambasadora ( rzadko! )
- nie może być: poseł, minister lub charge de' affaire jeśli na obszarze danego państwa jest choćby jeden ambasador państwa wysyłającego




4. RANGI = STOPNIE SZEFÓW MISJI :
[ pokrywają się z klasami szefów misji dyplomatycznej]

klasy reguluje prawo międzynarodowe- konwencja wiedeńska
stopnie reguluje praktyka państw każdorazowo

5. CHARAKTERYSTYKA KLAS :

	KLASA I	KLASA II	KLASA III
PODMIOT	1.NUNCJUSZ ( reprezentuje Stolicę Apostolską) 2. AMBASADOR ( reprezentuje państwo wysyłające) 3. INNI SZEFOWIE ( osoby stoją na czele komitetów, biur ludowych)	1. a: POSEŁ NADZWYCZAJNY b: MINISTER PEŁNOMOCNY ( 2. INTERNUNCJUSZ ( II klasa dyplomacji watykańskiej)	1. CHARGE DE' AFFAIRE ( ustanowienie go może oznaczać, że państwo nie jest zainteresowane zacieśnieniem stosunków, albo nie jest poważnie państwo traktowane) a: EN PIED ( właściwy szef III klasy powoływany przez Ministra Spraw Zagranicznych przy Ministrze Spraw Zagranicznych państwa przyjmującego) b: AD INTERIM( tymczasowy szef misji zastępujący szefa misji , który jeszcze nie został obsadzony- szefa misji klasy I, II, III )

6. KLASY STOLICY APOSTOLSKIEJ:

DELEGAT APOSTOLSKI - nie jest klasą!
- jest przedstawicielem papieża przy danej placówce kościelnej

KLASY STOLICY APOSTOLSKIEJ:
- I: nuncjusz
- II: internuncjusz
- III- charge d' affaire en pied i ad interim

PRONUNCJUSZ ( do 1990 r szef I klasy obok nuncjusza )

zwyczajowo przyjmuje się, że funkcję dziekana korpusu dyplomatycznego w państwie katolickim przyznaje się Przedstawicielowi dyplomatycznemu Stolicy Apostolskiej.









7. ZASADY PRECEDENCJI ( pierwszeństwa ) :

a: w pierwszej kolejności pierwszeństwo między klasami:
( decyduje o pierwszeństwa klasa )

pierwszy- Ambasador
drugi- Poseł
trzeci- Charge d' affaire

b: w drugiej kolejności pierwszeństwo w obrębie klasy:
( decydują listy uwierzytelniające i listy wprowadzające i pierwszeństwie )

I klasa: - pierwszy- Ambasador z najdłuższym stażem pracy w danym państwie
- dalej- Ambasadorowie według daty objęcia funkcji
[ jeżeli akredytowano dwóch w ten sam dzień- o pierwszeństwie decyduje godzina]

II klasa: pierwszy- Poseł najdłużej akredytowany
III klasa- pierwszy- Charge d' affaire najdłużej obecny

c: zasady precedencji dotyczą:
prestiżu
kolejności wystąpień podczas uroczystości
miejsc stojących i siedzących podczas uroczystości obok głów państwa
kolejność przyjęcia przez prezydenta szefa misji
( nie będzie bliżej Lecha stał charge d' affaire niż ambasador USA )

d: wyjątek: Nuncjusz może być pierwszy jako ambasador! Dalsze pierwszeństwo według zasad ogólnych

Przykład pierwszeństwa w RP

1- Nuncjusz Apostolski ST w RP
1- Ambasador USA z stażem 5 lat w RP
2- Ambasador Niemiec z stażem 3 lat w RP
3- Szef Biura Ludowego państwa X ze stażem 1 roku w RP
4- internuncjusz ST w RP
5- Poseł państwa Y ze stażem 8 lat w RP
6- Poseł państwa Z ze stażem 5 lat w RP
7- Charge d' affaire en pied państwa B ze stażem 12 lat w RP
8- Charge d' affaire en pied państwa C ze stażem 9 lat w RP
9- Charge d' affaire ad interim państwa D ze stażem 1 roku w RP









8. PERSONEL MISJI DYPLOMATYCZNEJ:

a: dowolność mianowania personelu dyplomatycznego

b: nie jest wymagana zgoda ( agrement)

c: wyjątkowo zgoda wymagana może być co do attache wojskowego, lotniczego i morskiego
( łącznie nazywany attache obrony )

d: RP posiada największy personel dyplomatyczny przy UE

e: liczebność personelu jest określana wolą państw, ale uzależniona ona jest od :
okoliczności związanych potrzebami misji
okoliczności związanych z sytuacja polityczną w państwie przyjmującym

f: istnieje obowiązek notyfikacji( informowania) przyjazdu członków misji dyplomatycznej przez państwo wysyłające ( dzień wyjazdu z RP, dzień przyjazdu do państwa przyjmującego, dzień wyjazdu z państwa przyjmującego )

9. PODZIAŁ PERSONELU MISJI DYPLOMATYCZNEJ:

3 kategorie: ( w zależności od zadań i funkcji jakie spełniają w państwie przyjmującym )

I - PERSONEL DYPLOMATYCZNY:
Szef misji dyplomatycznej
( jest przedstawicielem dyplomatycznym i członkiem personelu dyplomatycznego)
Pozostali dyplomaci wykonujący swoje funkcje
( radcy, sekretarze, attache gospodarczy, attache wojskowi )
[ rangę i stopnie ustala państwo wysyłające]
[ zasadą jest, że członkiem personelu dyplomatycznego jest obywatel państwa wysyłającego, ale jest wyjątek- Nuncjusz Apostolski w RP- abp Kowalczyk jest obywatelem RP, a reprezentuje Stolicę Apostolską]
[ jeżeli członkiem personelu państwa wysyłającego jest obywatel państwa przyjmującego, w każdej chwili państwo przyjmujące na podstawie jurysdykcji jaka go obowiązuje, żądać zwolnienia obywatela państwa przyjmującego]

II- PERSONEL ADMINISTRACYJNY:
Szyfranci

Sekretarki
Lekarze
Tłumacze

III- SŁUŻBA MISJI:
Kucharze, Sprzątaczki, Szoferzy, Woźny





UWAGA!! - dyplomata może mieć prywatny personel i on nie jest tożsamy z służbą misji!

10. ZASADY PRECEDENCJI W SŁUŻBIE DYPLOMATYCZNEJ:

a: brak regulacji w Konwencji Wiedeńskiej co do personelu administracyjnego i służby misji
, dlatego państwa wzajemnie między sobą to ustalają.( personel dyplomatyczny i zasady precedencji jest uregulowany w Konwencji! )

b: według przyjętej praktyki rozróżnia się następujące stopnie:

HIERARCHIA:
minister pełnomocny
radca- minister pełnomocny
I radca
radca
radca specjalny ( do spraw gospodarczych)
I sekretarz
II sekretarz
III sekretarz
attache
z-ca attache
attache misji dyplomatycznej ( zajmuje się sprawami misji )

c: zasady precedencji ustalają strony , ale jeśli brak ogólne zasady według:

pragmatyk służbowych
stażu pracy w danym państwie
( na podstawie notyfikacji państwu przyjmującemu )

11. PRAGMATYKA DYPLOMATYCZNA STOPNII DYPLOMATYCZNYCH W RP:
( art.8 Ustawy o służbie zagranicznej )

1- ambasador tytularny
2- radca - minister
3- I radca
4- radca
5- I sekretarz
6- II sekretarz
7- III sekretarz
8- attache

a: ATTACHE OBRONY ( wyjątkowo )
zajmuje się sprawami powierzonymi przez Ministra Obrony Narodowej w państwie przyjmującym.
może być attache lub z-cą attache
zajmuje się wszystkimi sprawami obronnymi
stoi na czele attachatu

jest mianowany przez Ministra Spraw Zagranicznych na wniosek Ministra Obrony
Narodowej
podlega służbowo Szefowi przedstawicielstwa dyplomatycznego !!!
wykonuje zadania według instrukcji i poleceń z Ministerstwa Obrony Narodowej !!!
UWAGA!- na attache wojskowego państwo przyjmujące może zastrzec sobie prawo
możliwości wyrażenia zgody na dane mianowanie!!!
attache nie jest szefem misji wojskowej!!!! Jest członkiem misji dyplomatycznej !!!!
attache wojskowy może być mianowany też na obszar kilku państw, ale za zgodą tych

Państw.
według ustawy o służbie zagranicznej attache obrony zajmuje się sprawami wojska,
lotnictwa oraz morskimi
attachat może być w ramach stałego przedstawicielstwa, lub odrębnie w jakiś sposób
jest powiązany

attache jest członkiem personelu dyplomatycznego w stopniu od majora do generała
może być jeden lub kilku zastępców attache
FUNKCJE ATTACHE:
- utrzymuje kontakt w zakresie obronności z państwem przyjmującym
- funkcja reprezentacyjna

- reprezentuje sił zbrojnych państwa wysyłającego
- przygotowuje wizyty generałów państwa wysyłającego
- udzielanie porad szefowi misji w zakresie spraw karnych

- porozumienia i rozmowy dotyczące współpracy wojskowej, przekazania sprzętu
- zapoznawania się sposobami legalnymi o stanie obronności państwa przyjmującego
i przekazywanie informacji do państwa wysyłającego ( BIAŁY WYWIAD )
najczęściej attache wojskowy podejrzewany jest o szpiegostwo
Polski attache na Bałkanach -płk. Szyla był oskarżany o szpiegostwo dla USA na rzecz
tego państwa bałkańskiego. Polski wywiad go zdemaskował i odwołał ze stanowiska.
W 2002 r. władze w Mińsku odwołały attache wojskowego RP płk. Witaszczyka pod
zarzutem szpiegostwa, bez podawania dowodów jego działań i pozwoliło mu opuścić

Białoruś, nie uznając go za persona non grata.


[ KWESTIA SZPIEGOSTWA:
Jeżeli obywatel państwa obcego zostanie złapany na gorącym uczynku pod zarzutem szpiegostwa- jest sądzony według prawa państwa na którego obszarze został zatrzymany, np. na karę śmierci. Jeżeli natomiast szpieg nie został złapany na gorącym uczynku, lecz później został rozpoznany i władze państwa obcego żądały jego wydania pod zarzutem szpiegostwa, w świetle prawa, jeśli wrócił do jednostki i założył mundur, a wcześniej jako cywil szpiegował- nie może być zwrócony i nie odpowiada karnie! Podmiot szpiegujący dla państwa przyjmującego jest SZPIEGIEM, natomiast dla państwa wysyłającego jest TAJNYM AGENTEM ]


b: stopień misji dyplomatycznej jest odzwierciedleniem stanowiska pracy w Ministerstwie SZ w RP ( najpierw 4 lata w MSZ, potem 4 lata w placówce dyplomatycznej )

c: AMBASADOR TYTULARNY :

nie jest równoznaczny z tytułem ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego
nadawany przez Ministra Spraw Zagranicznych
jest tytułem honorowym, nadawanym pracownikom MSZ z dużym stażem pracy lub
którzy są zasłużeni dla polskiej służby zagranicznej
nie wiąże się z żadna funkcją, czy zestawem zadań i czynności


12. WARUNKI UBIEGANIA SIĘ O TYTUŁ DYPLOMATY:

aplikacja dyplomatyczno- konsularna ( 1 rok )
obywatelstwo polskie
osoba która jest pracownikiem służby cywilnej lub ukończyła Szkołę Administracji
Publicznej ( nie muszą iść na aplikację )
zdać egzamin dyplomatyczno- konsularny
obowiązek znajomości języka angielskiego oraz inny drugi ( minimum 2 ) są
weryfikowane podczas egzaminu
tytuł naukowy magistra
odpowiedni stan zdrowia psychicznego i fizycznego

13. KORPUS DYPLOMATYCZNY

a: TWORZĄ GO:
znaczenie szersze: WSZYSCY CZŁONKOWIE PERSONELU DYPLOMATYCZNEGO WRAZ Z MAŁŻONĄ/MAŁŻONKIEM W PAŃSTWIE PRZYJMUJĄCYM
znaczenie węższe: WSZYSCY SZEFOWIE MISJI DYPLOMATYCZNEJ WRAZ Z MAŁŻONKĄ/MAŁŻONKIEM W PAŃSTWIE PRZYJMUJĄCYM

b: Korpus dyplomatyczny oznakowany jest na tablicach rejestracyjnych- CD

c: Korpus dyplomatyczny jest ciałem zbiorowym bez charakteru zbiorowego:
nie ma osobowości prawnej
działa na podstawie zwyczaju

d: na czele korpusu stoi DZIEKAN
wyłoniony spośród członków korpusu dyplomatycznego
musi nim być :
- członek najwyższej klasy ,
- według precedencji występujący jako pierwszy
- przedstawiciel stale przebywający w państwie przyjmującym
wyjątkowo!- w państwie katolickim jest nim Nuncjusz Apostolski bez względu
na datę objęcia funkcji

e: FUNKCJE DZIEKANA KORPUSU:

reprezentuje korpus jako całość
przemawia w imieniu korpusu, składa kondolencje
czuwa nad właściwym wykorzystaniem przywilejów i immunitetów
dyplomatycznych ( ogólnie )


udziela rad nowym przedstawicielom i ich małżonkom o zwyczajach i panujących
zasadach w państwie przyjmującym

---