Prasa niedzielna w Wielkiej Brytanii
Prasa niedzielna, zwana tez prasą dnia siódmego, to zjawisko charakterystyczne dla brytyjskiego systemu medialnego.
„News of the World”
„News of the World” to brytyjska gazeta bulwarowa, wychodząca w każdą niedzielę. Jest wydawana w formacie tabloidowym. Należy do News Corporation, koncernu medialnego Australijczyka Ruperta Murdocha. Jest uważana za niedzielne wydanie „The Sun”, gazety należącej do tego samego właściciela. Gazeta skupia się na plotkach z życia gwiazd i szokujących historiach z życia zwykłych ludzi. Na stronie internetowej gazety można się przeczytać m.in. o rozwodzie córki Boba Geldofa, po zaledwie 96 dniach pożycia małżeńskiego (sic!), sekretach najnowszej dziewczyny Ronalda czy o biednej kobiecie uzależnionej od seksu, która spała z ok. tysiącem mężczyzn. Jak łatwo zauważyć tematem przewodnim tego tytułu jej seks i wszystkie jego pochodne. Z tego powodu „News of the World” często nazywane jest „Sex'n'Scandal weekly”, „News of the screws” lub “Screws of the World”. Sprzedaje się w średnim nakładzie 3.445.459tygodniowo (dane z 2006 r.), co czyni go najlepiej sprzedającą się angielskojęzyczną gazetą na świecie.
Były redaktor naczelny Andy Coulson zrezygnował ze stanowiska w związku z aferą dotyczącą podsłuchiwania prywatnych rozmów książąt Williama i Harry'ego. Wziął tym samym na siebie odpowiedzialność za występek swoich podwładnych Clive'a Goodmana i Glenna Mulcaire'a. Obecnie gazeta zarządza Colin Myler, który wcześniej pracował w „Sunday Mirror” i „New York Post”. Najsławniejsi pracownicy gazety to Neville Thurlbeck (głowny odpowiedzialny za aferę związaną z Davidem Beckhamem) i Mazher Mahmood, znany jako Fałszywy Szejk.
Gazeta została założona 1.10. 1843 r. przez Johna Browne Bella. W tym czasie kosztowała zaledwie 3 pensy i była tym samym najtańszym ówcześnie tytułem, skierowanym do klasy robotniczej. Tematyka XIX-wiecznych wydań gazety nieznacząco różniła się od tych współczesnych. Motto „News of the World” brzmi „All human life is there”. Rupert Murdoch przejął tytuł w 1969 r.
„News of the World” jako kontrowersyjna gazeta bulwarowa często bierze udział w sprawach sądowych. Najciekawsze z nich to:
- sprawa związana z artykułem o romansie Davida Beckhama z jego asystentka Rebeccą Loos (2005)
- w kwietniu 2006 piłkarz Wayne Rooney dostał 100.000 funtów odszkodowania za to, że gazeta opublikowała nieprawdziwe doniesienia na temat tego, że bije swoją dziewczynę Coleen
- w czerwcu tego samego roku inny piłkarz Ashley Cole dostał również 100.000 funtów odszkodowania za publikacje wg której miał używać telefonu komórkowego jako zabawki w gejowskiej orgii
- w lipcu 2006 szkocki polityk Tommy Sheridan wyrokiem sądu dostał 200.000 funtów, ponieważ ukazał się artykuł na temat jego romansu, uczestnictwa w orgiach i uczęszczania do klubu swingersów; gazeta odwołała się od decyzji sądu i nie chce wypłacić odszkodowania
W 2000 r. „News of the World” zapoczątkowało akcję przeciw pedofilom. Impulsem do tego było okrutne morderstwo brytyjskiej dziewczynki Sarah Payne. Kampania spowodowała prześladowania osób, które były w jakikolwiek sposób podejrzewane o pedofilię. Gazecie zarzucano tez hipokryzję, gdyż w tym samym wydaniu, które inaugurowało akcję były umieszczone rozbierane zdjęcia Kerry Katona, byłej członkini zespołu Atomic Kitten. Fotografie były zrobione, kiedy kobieta była 16-latką.
„Mail on Sunday”
Została założona przez Lorda Northclife'a w w1982 r. Jest drugą najlepiej sprzedającą się brytyjska gazetą po „News of the World”, jest wydawana w formacie tabloidowym. Obecnie tytuł należy do Daily Mail and General Trust, podobnie jak jej starsza siostra Daily Mail.
Początkowo „Mail on Sunday” miał uzupełniać codzienne wydania „Daily Mail”. Na stronie tytułowej pierwszego numeru z 2 maja 1982 r. ukazał się materiał na temat zbombardowania przez RAF Portu Stanley na Falklandach. Tytuł nie odniósł spodziewanego sukcesu. Przewidywano, że sprzeda się w nakładzie ok. 1.25 miliona tymczasem po sześciu tygodniach osiągnął zaledwie 700 tys. W związku z tym zatrudniono nowych dziennikarzy, gazeta wystartował jeszcze raz i zaczęła się lepiej sprzedawać (840 tys. nakładu). Wprowadzono 3 nowe dodatki: serię przepisów kulinarnych, kolorowy dodatek komiksowy (nowość na rynku prasy niedzielnej) i magazyn („You magazine”)
Obecnie „Mail on Sunday” sprzedaje się w nakładzie o 2.3 miliona egzemplarzy. Stuart Steven był najlepiej zarządzającym gazetą redaktorem naczelnym, w czasie jego pracy nakład się podwoił ( z 1 do 2mln egz). Tytuł popiera partie konserwatywną.
Działy „Mail on Sunday”:
Financial Mail on Sunday- finanse, giełda
You- magazyn dla kobiet, którego główną tematyką jest moda, uroda, porady zdrowotne itp.
Live- magazyn skierowany do mężczyzn, zawiera dodatek telewizyjny oraz felietony sławnych osób
Mail on Sunday 2- zawiera recenzje filmów, spektakli, książek, wywiady z celebrities
Sportsmail- na końcowych stronach, informacje sportowe, również na temat mniej popularnych dyscyplin takich jak rzutki czy snooker
Football Mail on Sunday- wiadomości z meczy piłki nożnej
„Sunday Times”
Została założona w 1821r. i początkowo nosiła nazwę „The New Observer” lecz nie ma nic wspólnego. Wydawana jest w formacie broadsheet (największym). Od 1822 r. nosi obecna nazwę i podobnie jak wcześniej nie jest powiązana z „The Timesem”. Właścicielami gazety byli: Rachel Beer, Alfred Hamsworth, a następnie lord Roy Thomson. Ten ostatniw 1966 r. kupił również „The Timesa” i założył spółkę, która wydawała oba tytuły. Osiąga nakład 1.202.235 egzemplarzy.
Bardzo ciekawa jest historia przejęcia „Sunday Timesa” i „The Timesa” przez medialny holding Ruperta Murdocha. Zakup gazety nie został zgłoszony do komisji kontrolującej fuzje, ponieważ Thompson zagroził, że zamknie gazety, jeżeli nie przejmie ich inna osoba w wyznaczonym czasie. W ten sposób Murdoch został właścicielem 4 brytyjskich gazet: „The Timesa”, „Sunday Timesa”, „The Sun” i „News of the Word”, stając się tym samym potentatem na brytyjskim rynku medialnym.
Przejęcie tytułu przez Ruperta Murdocha zakończyło panowanie redaktora naczelnego Harolda Evansa, za którego czasów gazeta była nastawiona liberalnie. Jego następca Andrew Neil był zwolennikiem polityki Margaret Thatcher. „Sunday Times” skłania się w kierunku socjaldemokracji i jest przeciwny tradycyjnemu konserwatyzmowi, reprezentowanemu przez konkurencyjny „Sunday Telegraph”.
Najciekawsze tematy opublikowane w gazecie:
- w 1983 r. opublikowano Dzienniki Hitlera, wierząc, ze są autentyczne
- skandal związany z Talidomidem w latach 60.- lek, który zalecano kobietom będącym w zagrożonej ciąży, powodował deformację płodu
- materiały na temat sponsorowanego przez gazetę wyścigu jachtów dookoła świata Sunday Times Golden Globe Race w latach 1968-69
- informacje na temat wyprodukowania przez Izrael ok. 100 głowic jądrowych 1986 r.
- „Uncaring Thatcher”- artykuł mówiący o niezadowoleniu królowej Elżbiety II z rządów Żelaznej Damy
- dochodzenie w sprawie rządu Johna Majora „cash-for-questions”
- w 1987 „Sunday Times” zaczął publikować w odcinkach powieść „Spycatcher”, wspomnienia byłego agenta MI5, który został wydalony z Wielkiej Brytanii
Ciekawe działy „Sunday Timesa”:
- „Funday Times”- dodatek skierowany do dzieci, zawierający komiksy takie jak Scooby Doo, Atomówki czy The Simpsons; zawierał też wywiady ze znanymi osobami, teksty piosenek; wydawany od 1988r. w 2006 został zastąpiony stroną internetową, która z kolei została zamknięta w 2007r.
- „Pani Mills rozwiąże wszystkie twoje problemy”- popularna, satyryczna rubryka prowadzona przez fikcyjną ciocię dobra radę. Czytelnicy gazety pisali do Pani Mills, a ona żartobliwie rozwiązywała ich dylematy. Na przykład pewna kobieta napisała do niej, że jest zazdrosna o nową współlokatorkę swojego chłopaka. W odpowiedzi mogła przeczytać, że jej podejrzenia są słuszne i z pewnością sypiają ze sobą
- „Sunday Times Magazine”- dodatek lifestyle'owy
„Observer”
Jego założycielem był W.S. Bourne, pierwszy numer ujrzał światło dzienne 4 grudnia 1791r., co czyni ten tytuł najstarszą gazetą niedzielną na świecie. Siostrą „Observera” jest „The Guardian”, reprezentuje liberalno-lewicową orientację polityczną. Jest wydawany w formacie berliner (średnim), osiąga nakład 453.071 egzemplarzy.
Na przestrzeni tak wielu lat, gazeta wielokrotnie zmieniała właścicieli. Ciekawostka jest to, że pod koniec XIX w. redaktorem naczelnym została żona kolejnego posiadacza tytułu, Rachel Beer. W tym samym czasie szefowała również „The Sunday Times”, którego kupiła 1893r. Bardzo znany był też długoletni redaktor naczelny J.L. Garvin (pracował na tym stanowisku 34 lata). Napisał artykuł na temat Traktatu Wersalskiego, w którym twierdził, że polityka Niemiec nie rokuje poprawy i mogą się one zrewanżować w przyszłości. Po jego odejściu tygodnik zadeklarował swoja bezpartyjność, co ówcześnie było wyjątkiem. Kolejnym długoletnim redaktorem naczelnym (27 lat) był David Astor, jeden z właścicieli tytułu. Zatrudnił między innymi George'a Orwella i satyryka Paula Jenningsa. Pod jego rządami „Observer” sprzeciwił się inwazji Wielkiej Brytanii na Suez w 1956r, przez co stracił wielu czytelników.
W 1990r. został zabity dziennikarz „Observera” Farzad Bazoft. Z pochodzenia był Irańczykiem, w Iraku pracował jako korespondent. Odkrył, ze Saddam Husajn konstruuje w tajemnicy przed światem rakiety balistyczne średniego zasięgu. Został oskarżony o szpiegostwo na rzecz Izraela i skazany na śmierć. W 2003 r. dziennikarze „Observera” dotarli do pułkownika irackiego wywiadu, Kadema Askara, który był obecny przy przesłuchaniu Bazofta. Przyznał, że dziennikarz był niewinny, ale był bezsilny wobec decyzji Saddama. Zaledwie w parę miesięcy od tragicznej śmierci Farzada Bazofta Irak zaatakował Kuwejt, wybuchła wojna w Zatoce Perskiej.
27 lutego 2005 r. zainaugurowano działalność „The Observer Blog”. Jest to jedyny w swoim rodzaju internetowy dziennik, w którym dziennikarze gazety umieszczają wpisy na temat decyzji podejmowanych w redakcji, nagrania i filmy.
Każdemu wydaniu towarzyszy inny miesięczny dodatek. Są to kolejno: „Observer Sport Monthly”, „Observer Music Monthly”, „Observer Woman”, „Observer Food Monthly”. Oprócz tego co tydzień ukazuje się “Observer Magazine”.
W 2007r. „Observer” dostał uhonorowany nagrodą British Press dla najlepszej krajowej gazety. Redaktor zajmujący się działem zdrowia Jo Revill dostał nagrodę dla Najlepszego Dziennikarza Medycznego w 2000 r. i 2006 r.
Pub „The Coach and Horses”, znajdujący się naprzeciwko redakcji, jest miejscem przesiadywania jej członków. Ściany tego miejsca zdobią liczne pamiątki związane z funkcjonowaniem tytułu.
„The Observer” i „The Guardian” prowadzą swego rodzaju archiwum w centrum Londynu, zwane „The Newsroom”. Zainteresowane osoby mogą tam obejrzeć archiwalne wydania obu gazet, zbiór zdjęć, listy oraz inne ciekawe materiały. „The Newsroom” organizuje tez czasowe wystawy i prowadzi programy edukacyjne dla szkół. Obecnie archiwa są dostępne również w Internecie.
„The Independent on Sunday”
Podążając za trendami na brytyjskim rynku medialnym gazeta „The Independent” również zaczęła publikować, inne od codziennych. wydanie niedzielne. Charakteryzuje się ono większą ilością artykułów, regularnymi dodatkami i wieloma podsekcjami. Nosi żartobliwe przezwisko Sindy. Jest wydawany w formacie kompaktowym (jakość wydania broadsheet w formie tabloidowej), sprzedaje się w nakładzie 225.403 egzemplarzy.
Główne działy „The Independent on Sunday”:
“Business & Money”- informacje gospodarcze, wiadomości giełdowe, świat biznesu
„The Compact Traveller”- wszelakie informacje na temat podróżowania, praktyczne wskazówki, podróże w pytaniach i odpowiedziach, wiadomości na temat regionów
„ABC”- Arts, Books and Culture, zawiera recenzje filmów, spektakli i książek, wiadomosci ze świata kultury i wywiady ze sławnymi artystami
„The Sunday Review”- magazyn obejmujący szersze spektrum: reportaże, stałe kolumny, tematy lifestyle'owe, modę, ogrodnictwo, motoryzację
TEKST ŹRÓDŁA
ILUSTRACJE
