Mobilizacja manualna- zajmuje się dysfunkcjami somatycznymi, czyli zaburzeniami w układzie kostno- mięśniowym.
Zaburzenia w obrębie stawu:
- hipomobilność- ograniczona ruchomość
- hipermobilność- zwiększona ruchomość
Wskazania do mobilizacji manualnej:
- hipomobilność odwracalna
- utrzymanie obecnego stanu ruchomości stawu
- spowolnienie postępującej sztywności stawu
Testy oporowe- służą do oceny czy sztywność wynika z tkanek miękkich czy ze stawu.
Gra stawowa- służy do oceny czy sztywność wynika z tkanek miękkich czy ze stawu. Składa się z translatorycznych- postępowych ruchów biernych.
Do gry stawowej zaliczmy:
- trakcje (separacja)
- ślizg (przesunięcia prostoliniowe) do badania i leczenia
- kompresja (docisk) do badania
Rodzaje stawów:
1) kulisty
- niezmieniony owoid
- 3-osiowy
- np. staw biodrowy, staw barkowy
2) elipsoidalny
- zmieniony owoid
- 2-osiowy
- np. stawy śródręczno- paliczkowe palców II-V
3) siodełkowy
- niezmieniony
- 2-osiowy
- np. staw nadgarstkowo- śródręczny kciuka
4) zawiasowy
- siodełkowy zmieniony
- 1-osiowy
- np. stawy międzypaliczkowe
Pozycja zerowa- naturalna zerowa pozycja wyjściowa, od której mierzy się zakres ruchomości kości.
Pozycja spoczynkowa- pozycja, w której torebka stawowa jest najbardziej rozluźniona. Powierzchnie stawowe mają ze sobą najmniejszy kontakt. Gra stawowa jest największa.
Aktualna pozycja spoczynkowa- pozycja spoczynkowa, która na skutek czynników patologicznych (zewnątrz- lub wewnątrzstawowych) uległa zmianie.
Pozycja zaryglowana- pozycja, w której powierzchnie stawowe posiadają ze sobą pełny kontakt. Torebka stawowa, więzadła są mocno napięte, a gra stawowa jest najmniejsza.
W tej pozycji nie wykonuje się leczenia.
Płaszczyzna lecznicza- płaszczyzna prostopadła do wklęsłej powierzchni stawowej.
Trakcja- bierne działanie translatoryczne, które w wyniku ciągu prowadzi do oddalenia powierzchni stawowych jednej kości od drugiej (separacji).
Trakcję wykonujemy prostopadle w stosunku do płaszczyzny leczniczej.
Stopnie trakcji:
I - rozluźnienie
II - napięcie
III - rozciągnięcie
Trójwymiarowe ustawienie trakcji- podczas ustawiania stawu do trakcji uwzględnia się wszystkie płaszczyzny anatomiczne.
Ślizg- bierne translatoryczne prostoliniowe przesunięcie kości prowadzące do równoległego prostoliniowego ślizgu między powierzchniami stawowymi.
Przed ślizgiem wykonujemy lekką trakcję.
Ślizg wykonujemy równolegle do płaszczyzny leczniczej.
Stopnie ślizgu:
I - rozluźnienie
II - napięcie
III - rozciągnięcie
Reguła wklęsło- wypukła- do określenia kierunku ślizgu.
Jeżeli ustabilizowana jest wklęsła powierzchnia stawowa, a poruszamy powierzchnią wypukła to działamy w kierunku przeciwnym.
Przykład dla stawu ramiennego: - ograniczone zgięcie- mobilizujemy do wyprostu
- ograniczony wyprost- mobilizujemy do zgięcia
Jeżeli ustabilizowana jest wypukła powierzchnia stawowa, a poruszamy powierzchnią wklęsłą to działamy w tym samym kierunku.
Przykład dla stawów międzypaliczkowych: - ograniczone zgięcie- mobilizujemy do zgięcia
- ograniczony wyprost- mobilizujemy do wyprostu
Stawy międzypaliczkowe:
- zawiasowe
- 1-osiowe
- zgięcie wokół osi poprzecznej
- stabilizujemy dystalną część paliczka poniżej
- mobilizujemy powierzchnią wklęsłą
- powierzchnia spoczynkowa- lekkie zgięcie we wszystkich stawach
Stawy śródręczno- paliczkowe palców II-V:
- 2-osiowe
- zgięcie/ wyprost w osi poprzecznej
- odwodzenie/ przywodzenie w osi dłoniowo- grzbietowej
Staw śródręczno- paliczkowy kciuka:
- 1-osiowy
- zawiasowy
- zgięcie/wyprost wokół osi poprzecznej
Przy ograniczonym wyproście lub zgięciu stawów palców mobilizację rozpoczynamy od kości śródręcza.
Staw nadgarstkowo- śródręczny kciuka:
- 2-osiowy
- siodełkowy
- połączenie pomiędzy I kością śródręcza a kością czworoboczną większą
- kość czworoboczna większa nie jest ustawiona równolegle do innych kości nadgarstka, jest skręcona dodłoniowo ok.90º - umożliwia ruchy przywodzenia/ odwodzenia
- podstawa I kości śródręcza swoją wypukłą powierzchnią stawową poruszą się podczas odwiedzenia/ przywiedzenia wokół osi promieniowo- łokciowej
- zgięcie/ wyprost poprzez kość czworoboczną większą odbywa się wokół osi dłoniowo- grzbietowej
- odwodzenie/ przywodzenie- reguła wypukła
- przy ograniczonym odwiedzeniu mobilizujemy do przywiedzenia
- przy ograniczonym przywiedzeniu mobilizujemy do odwiedzenia
- zgięcie/ wyprost- reguła wklęsła
- przy ograniczonym zgięciu mobilizujemy do zgięcia
- przy ograniczonym wyproście mobilizujemy do wyprostu
Połączenia kości śródręcza z kośćmi nadgarstka:
I kość śródręcza- kość czworoboczna większa
II kość śródręcza- kość czworoboczna mniejsza
III kość śródręcza- kość główkowata
IV kość śródręcza- kość haczykowata
V kość śródręcza - kość haczykowata
TERAPIA MANUALNA
19.10.2008r.
__________________________________________________________________________________
1
__________________________________________________________________________________
psarna@interia.pl