Preparaty niechemiczne
zalecane do ochrony roślin na działkach
(uzupełnione o materiały KR PZD pt: "Zalecenia z ochrony roślin dla działkowców na lata 2006-2007".)
Do tej grupy środków zaliczamy wyciągi, odwary i gnojówki, z których uzyskaniem w warunkach działkowych nie ma większych problemów. Pamiętać jednak należy, że preparaty pochodzenia roślinnego nie zapewniają całkowitego wyniszczenia szkodników czy sprawców chorób, ale też pozostawienie części zarówno roślinożernych jak i pasożytniczych czy drapieżnych owadów może być korzystne z punktu widzenia równowagi ekologicznej na działce.
Wyciąg (nastój) uzyskujemy poprzez zalanie świeżych lub suszonych roślin zimną, letnią lub gorącą wodą i moczenie przez 24 godziny. Wyciąg należy zużyć tego samego dnia.
Odwar otrzymujemy zalewając świeży lub wysuszony materiał roślinny zimną wodą na 24 godziny. Po tym czasie odwar należy podgrzać do wrzenia i stosować po wystudzeniu.
Wywar otrzymujemy tak jak odwar z tym, że po 24 godzinach nastaw gotujemy 20-30 minut. Można wywar wykorzystywać przez 1 tydzień.
Gnojówkę otrzymuje się poprzez zalanie zebranego materiału roślinnego wodą i pozostawienie na okres 3-6 tygodni. W tym czasie, fermentującą ciecz należy codziennie mieszać, zapewniając dostęp tlenu potrzebny przy fermentacji (uwaga na przykry zapach, który można złagodzić dodając mieloną mączkę bazaltową lub dolomitową). Gnojówka jest gotowa do użycie, kiedy jest klarowna i nie pieni się.
Napar uzyskujemy zalewjąc wrzącą wodą świeże lub suszone rośliny i pozostawiając pod przykryciem aż do ostygnięcia. Napar wykorzystujemy tego samego dnia.
Poniżej przedstawiam stare receptury na sporządzanie mikstur przeciwko chorobom i szkodnikom.
Wyciągi, gnojówki i odwary do zwalczania sprawców chorób
wyciąg z krwawnika pospolitego: 1 kg świeżych i kwitnących roślin lub 100g suchych zalać 10 l gorącej wody, stosować po 24 godzinach po rozcieńczeniu wodą 1 : 10 przeciwko: mączniakowi prawdziwemu jabłoni, brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych i kędzierzawości liści brzoskwini.
odwar lub wywar ze skrzypu polnego: 1 kg świeżych lub 150 g suszu moczyć przez 24 godz. w 10 l wody po czym podgrzać do wrzenia i stosować po ostudzeniu i rozcieńczeniu wodą 1 : 4 przeciwko: mączniakom prawdziwym i rzekomym, rdzom, parchowi jabłoni, kędzierzawości liści brzoskwini, brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych.
gnojówka lub napar z czosnku: 75 g rozdrobnionych ząbków lub 500 g świeżych albo 200 g suszonych liści i łusek na 10 l wody. Stosować w rozcieńczeniu 1:10 (napar bez rozcieńczenia) zapobiegawczo przeciwko różnym chorobom grzybowym.
gnojówka z pokrzywy zwyczajnej: 1 kg świeżego ziela (przed kwitnieniem) lub 200 g suszu na 10 l wody. Stosować w rozcieńczeniu 1:10 zapobiegawczo wiosną przeciwko różnym chorobom grzybowym.
gnojówka ze skrzypu polnego: j.w. po zakończonej fermentacji. Stosować w rozcieńczeniu 1:5 przeciwko: mączniakowi prawdziwemu, chorobom grzybowym.
wywar z pokrzywy zwyczajnej: 1 kg świeżego ziela (przed kwitnieniem) lub 200 g suszu na 10 l wody. Stosować w rozcieńczeniu 1:3 przeciwko: kile kapusty, szarej pleśni, rdzom, mączniakom.
gnojówka z chrzanu pospolitego: 500 g świeżych lub 100 g suszonych liści, kwiatów i korzeni na 10 l wody przeciwko brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych - stosować bez rozcieńczenia zapobiegawczo w okresie kwitnienia.
wywar lub napar z cebuli zwyczajnej: 75 g cebuli lub 500 g łusek na 10 l wody, stosować bez rozcieńczenia na roślinach przeciwko różnym chorobom grzybowym.
Wyciągi, odwary, wywary i gnojówki do zwalczania szkodników z aparatem gębowym gryzącym i kłująco-ssącym ( mrówki, bielinki, owocówki, mszyce, przędziorki, wciornastki, mączliki, skoczki, miodówki)
wyciąg z pokrzywy zwyczajnej: 1 kg świeżych nie kwitnących roślin, zalać 10 l gorącej wody, stosować po 24 godzinach, bez rozcieńczenia przeciwko mszycom i przędziorkom. Należy dokładnie opryskać górną i dolną stronę liści.
wyciąg z wrotycza pospolitego: 300 g świeżych lub 100 g suszu zalać 10 l gorącej wody i moczyć przez 24 godziny, stosować po rozcieńczeniu wodą 1 : 2 na młode rośliny przeciwko śmietce cebulance, wgryzce szczypiorce, mszycom, bawełnicy korówce, gąsienicom bielinków, owocówce jabłkóweczce i innym.
wyciąg z czosnku: należy zmielić 250 g czosnku, zalać 10 l wody na 24 godziny, zastosować do opryskiwania bez rozcieńczenia przeciwko mszycom, połyśnicy marchwiance, wielkopąkowcowi porzeczkowemu, przędziorkom.
wyciąg z cebuli: 200 g łusek cebuli należy zalać 10 l wody, odstawić na 3-4 dni, odcedzić i używać do opryskiwania przeciwko przędziorkom, mszycom, miodówkom i skoczkom
wyciąg z mniszka lekarskiego: 250 g zmielonych korzeni lub 400 g świeżych liści zalać 10 l ciepłej wody. Po dwóch godzinach ciecz odcedzić i wykorzystać do opryskiwania.
wyciąg z tytoniu: 1 kg odpadków tytoniu należy zalać 10 litrami wrzącej wody, pozostawić na 24 godziny, a następnie odcedzić i rozcieńczyć wodą w stosunku jak 1:2. Po zabiegu, a przed zbiorem rośliny traktowane naparem z tytoniu należy umyć, a spożywać nie wcześniej jak po 7 dniach.
wyciąg z kwiatów i liści rumianku: 1 kg wysuszonych lub 3 kg świeżych roślin rumianku należy dokładnie rozdrobnić i zalać 10 l gorącej wody. Po 12 - 24 godzinach ciecz należy odcedzić i rozcieńczyć wodą w stosunku jak 1: 5.
wyciąg z naci ziemniaczanej: 1.5 kg rozdrobnionych liści ziemniaka należy zalać 10 l ciepłej wody i odstawić na 3 - 4 godziny. Sporządzona ciecz nadaje się do bezpośredniego stosowania.
wywar lub napar z krwawnika pospolitego: 1 kg świeżych lub 100 g suszonych roślin zalać 10 l wody na 24 godz. a następnie gotować 30 minut. Stosować bez rozcieńczenia przeciwko: mszycom, miodówkom, larwom pluskwiaków, gąsienicom liściożernym np. zwójki, bielinki
wyciąg z bylicy piołun: 300 g świeżego ziela lub 30 g suszu zalać 10 l wody i moczyć 12 godzin. Stosować bez rozcieńczenia.
wywar z pomidora: 1 kg świeżych roślin gotować w 10 l wody przez 30 minut. Stosować w rozcieńczeniu 1:3.
gnojówka fermentująca z pokrzywy zwyczajnej: 1 kg świeżych lub 200 g suszonych niekwitnących roślin zalać 10 l wody. Stosować w rozcieńczeniu 1:10.
gnojówka fermentująca ze skrzypu polnego: 1 kg świeżych lub 200 g suszonych roślin pozostawić na 4-5 dni w 10 l wody. Stosować w rozcieńczeniu 1:50 przeciwko przędziorkom, misecznikom, tarcznikom, mszycom.