INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII

Czynniki powodujące różnice w działaniu leków:

• stopień uszkodzenia narządów

• czynniki genetyczne

• wiek

• interakcje lekowe

• płeć

• masa ciała

• czas podania w ciągu doby

• czynniki środowiskowe

Zaburzenia kinetyki w stanach patologicznych

ZABURZENIA WCHŁANIANIA LEKÓW

- pH treści pokarmowej

• czynność motoryczna przewodu pokarmowego

• powierzchnia wchłaniania leków

• unaczynnienie miejsc wchłaniania

• zawartość innych substancji warunkujących wchłanianie

ZABURZENIA DYSTRYBUCJI

- objętość wyrzutowa serca

• lokalny przepływ krwi przez tkanki

• stopień wiązania leków z białkami

• równowaga kwasowo-zasadowa ustroju

• właściwośc fizykochemiczne substancji leczniczej

ZABURZENIA METABOLIZMU LEKÓW

- zaburzenia przepływu wątrobowego

- upośledzenia zdolnośc hepatocytów do wychwytu leków

- ilościowe i jakościowe zmiany białek osocza

KLIRENS WĄTROBOWY - objętość krwi przepływająca przez wątrobę i oczyszczonej całkowicie z danej substancji w jednostce czasu

Metoda CHILDA - PUGHA

• Stężenie bilirubiny całkowitej w surowicy

• Stężenie albumin w surowicy

• Czas protrombinowy

• Wodobrzusze

• Encefalopatia wątrobowa

ZABURZENIA METABOLIZMU LEKÓW

• niewydolność nerek

• niewydolność krążenia

• nadczynność/niedoczynność tarczycy

• gorączka

ZABURZENIA WYDALANIA LEKÓW

KLIRENS KREATYNINY (wg.Cockrofta i Gaulta)

Dla mężczyzn

CLkr = (140-wiek) x masa ciała (kg)

72xS_kr

Dla kobiet

CLkr = O,85 x (140-wiek) x masa ciała (kg)

72 x S_kr

DAWKOWANIE W NIEWYDOLNOŚCI NEREK

• zmniejszenie dawek leków

• wydłużenie odstępów dawkowania między kolejnymi podaniami

• zmniejszenie dawek leków i wydłużenie odstępów dawkowania między kolejnymi podaniami

45 - 60 r.ż starzejący się człowiek

61 - 75 r.ż. starszy człowiek

76 - 90 r.ż. stary człowiek

>90 r.ż. bardzo stary człowiek

Farmakoterapia w wieku podeszłym

ZMIANY WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOKINETYCZNYCH

Wchłanianie

• Alkalizacja soku żołądkowego

• Zwolniona perystaltyka przewodu pokarmowego

• Zmniejszony przepływ krwi przez przewód pokarmowy

• Zmniejszona powierzchnia wchłaniania

Dystrybucja

• Zmniejszenie ogólnej masy tkanek

• Zanik tkanki mięśniowej

• Rozrost tkanki tłuszczowej

• Zmniejszenie objętości wody całkowitej

• Zmniejszenie pojemności wyrzutowej serca

• Upośledzenie perfuzji narządowej

• Zmniejszenie albumin

DAWKOWANIE LEKÓW U PACJENTÓW > 65 r.ż.

• 65 - 75 r.ż. zmniejszenie dawki o 10%

• 75-85 r.ż. zmniejszenie dawki o 20%

• >85 r.ż. zmniejszenie dawki o 30%

• D = Ds · CL

CLs

ZASADY

• stosować możliwie jak najmniejszą liczbę leków, unikać polifarmakoterapii

• rozpoczynać leczenie od możliwie najmniejszych skutecznych dawek

• unikać leków o małym współczynniku terapeutycznym

• unikać leków o wątpliwym działaniu

• nie przedłużać leczenia bez wyraźnej potrzeby

• wybierać postać leku o łatwym sposobie dawkowania

• zalecać łatwe, proste schematy dawkowania

• monitorować leczenie

• stosować możliwie jak najmniejszą liczbę leków, unikać polifarmakoterapii

• rozpoczynać leczenie od możliwie najmniejszych skutecznych dawek

• unikać leków o małym współczynniku terapeutycznym

• unikać leków o wątpliwym działaniu

• nie przedłużać leczenia bez wyraźnej potrzeby

• wybierać postać leku o łatwym sposobie dawkowania

• zalecać łatwe, proste schematy dawkowania

• monitorować leczenie

---