Jakie poziomy planowania wyróżnia się w standardowej praktyce planistycznej?
Poziomy planowania wyróżnia się na podstawie kryterium wielkości i innych cech obszaru planowania. W standardowej praktyce planistycznej jakiegoś kraju wyróżnia się np. w Polsce poziomy planowania: krajowy, makroregionalny, regionalny i miejscowy. W innych krajach poziomy te mogą być inaczej ustawione. Zróżnicowanie struktury i hierarchii poziomów planowania przestrzennego w odniesieniu o różnej wielkości i gęstości zaludnienia obiektów organizacji przestrzennej gospodarki narodowej oraz prowadzą do wniosku że trudno jest ustalić jakąś generalną zasadę struktury tych obiektów planowania dla całego globu ziemskiego.
Schemat klasyfikacji planowania przestrzennego w Polsce:
społeczne
ekologiczne
ekonomiczne
- poziom krajowy
-poziom makroregionalny
- poziom makroregionalny
- poziom urbanistyczny : miejscowy, ogólny
- poziom ruralistyczny : miejscowy, ogólny
Co jest nieodzownym warunkiem istnienia jakiejkolwiek oceny? I
9. Wymień najczęściej wyróżniane kategorie wartości?
Warunkiem istnienia jakiejkolwiek oceny jest pojawienie się wartości. Najczęściej wymieniane są kategorie wartości ekonomicznych, estetycznych, poznawczych i etycznych, z których każda jest autonomiczna i dlatego nie można ich porównywać ze sobą a przede wszystkim nie można ich zestawiać w jakiejś jednej ogólnej skali wartości
3. Podaj definicję pola podstawowego oceny?
Pole podstawowe oceny- jest to jednostka pow. Do której można przypisać jednoznacznie pewną wartość uzyskaną w ocenie środowiska geog. jednocześnie jednoznaczność ta może być określana formułą: cała powierzchnia pola oceny, posiada wartość x lub z całej pow. Pola tylko odsetek P posiada wartość x.
4. Co stanowi „ekspertyzę przydatności środowiska przyrodniczego” dla jakiegoś zamierzenia gospodarczego?
5. Co rozumiesz pod pojęciem „podstawy przyrodnicze zagospodarowania turystyczno-rekreacyjnego” ?
6. Jaka jest różnica między strategią zachowawcza ochrony przyrody a planistyczną?
Strategia zachowawcza to inaczej ochrona środowiska. W tej strategii można wyróżnić dwie fazy jej działania:
1. rozpoznanie stanu środowiska = diagnoza w tym wykrycie zagrożeń i zaburzeń w strukturze i funkcjonowaniu
2. ustalenie zabiegów mających na celu usunięcie, likwidację lub zmniejszenie tych zagrożeń i zaburzeń.
W strategii tej podstawowe znaczenie posiada leczenie ran przyrody czyli zagadnienie tzw. patologii środowiska. Dokonuje się to za pomocą zakazów, ograniczeń, technologii skierowanych na aktualny stan otoczenia ludzi ich środowiska egzystencjalnego. Tutaj też ogromne znaczenie posiada monitoring tj. śledzenie skażeń i zaburzeń za pomocą specjalnych technik badawczych
W przeciwieństwie do tej strategii strategia planistyczna jest skierowana na zapobieganie powstawaniu ran przyrody - środowiska, czyli na zagadnienie profilaktyki środowiska. I to działanie jest ideą organizującą planowania zarówno gospodarcze jak i perspektywiczne a przede wszystkim zagospodarowanie przestrzenne , to jest takiego rozmieszczania w przestrzeni- w geokompleksie - jak i w czasie działalności gospodarczej człowieka, aby nie dopuścić w ogóle do skażeń, lub jeśli nie da się tego uniknąć, aby zminimalizować ich szkodliwe działanie i to przede wszystkim na człowieka
7. Jakie komponenty przyrody bierzemy pod uwagę oceniając przestrzeń geograficzną dla turystyki?
Uwarunkowania potencjału rekreacyjnego środowiska przyrodniczego można usystematyzować w podziale na:
-fizjograficzne (wynikające z struktury skorupy środowiska przyrodniczego)
- ekologiczne (wynikające z funkcjonowania struktur przyrodniczo aktywnych, warunkujących utrzymanie względnej równowagi ekologicznej)
-sozologiczne (wynikające ze stanu antropogenicznego obciążenia środowiska zakresie jego przekształceń fizycznych i chemicznych)
-zasobowo-użytkowe (wynikające z potencjału środowiska przyrodniczego w zakresie zaspakajania kompleksowo ujmowanych potrzeb społeczno-gospodarczych)
Krajobrazowe ( wynikające z potencjału percepcyjno-fizjonomicznego środowiska przyrodniczego)
- prawne (formy ochrony przyrody i wynikające z tego ograniczenia użytkowania rekreacyjnego)
8. zgodnie z ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym planowanie miejscowe obejmuje dwa rodzaje opracowań- wymień je ?
- studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
-miejscowy plan zagospodarowania przstrzennego
9. patrz wyżej
10. Podaj definicję oceny?
Ocena jest to układ, ekspertyza przydatności środowiska przyrodniczego dla zamierzenia gospodarczego.
11. Co to jest ład przestrzenny?
ŁAD PRZESTRZENNY - to taka organizacja przestrzenna i sposób funkcjonowania Systemu społeczno - gospodarczego, która realizuje kryteria racjonalności społecznej i umożliwia utrzymanie odpowiedniego stanu środowiska.Podstawą ładu przestrzennego są określone zasady, które optymalizują jakość życia oraz ograniczają konflikty przestrzenneŁad przestrzenny (inna definicja) uporządkowana różnorodność form i funkcji użytkowania przestrzennego
Powinien on obejmować:
- logikę przestrzenną, wyraża się w rozmieszczeniu elementów struktury przestrzennego zagospodarowania
- optymalizacja przepływu towarów i przemieszczeń osób
- przestrzenną czytelność struktury
- zachowanie walorów środowiska przestrzennego i kulturowego
- dostosowanie struktur zagospodarowania do przyjętych społecznie wzorców zachowań
- optymalne relacje pomiędzy centrum a obszarami peryferyjnymi
- pozytywny wyraz estetyczno - krajobrazowy
Ład przestrzenny to pożądany stan zagospodarowania przestrzennego
12. Co reguluje gospodarkę przestrzenną w polsce?
Do krajów o długich tradycjach w opracowywaniu planów zagospodarowania turystycznego należy również Polska, w której już w latach 30 prace w tym zakresie powadził Leszczyki i skupieni wokół niego geografowie oraz planiści. Po 1945 roku pierwsze plany regionalne, w których uwzględniono problematykę turystyczną, opracowano jeszcze w latach 50. W 1959 roku przyjęty został „plan zagospodarowania turystycznego kraju dla potrzeb turystyki zagranicznej w latach 1959-1965” Zgodnie z ich ustaleniami w następnych latach powstało wiele inwestycji turystycznych, które w dużym stopniu decydują o obecnym kształcie zagospodarowania turystycznego Polski. W końcu lat 60 pod kierunkiem Rogalewskiego ukończono nowy „plan kierunkowy zagospodarowania turystycznego polski” który określał:
-obszary, miejscowości, obiekty i trasy stanowiące podstawowe walory krajoznawcze i wypoczynkowe kraju, które powinny być zachowane w celu zaspokojenia potrzeb społeczeństwa i przyszłych pokoleń,
-rodzaje i optymalną wielkość funkcji, jakie powinny spełniać w turystyce powyższe walory
- lokalizację głównych elementów zagospodarowania turystycznego karju.
13. Dlaczego każda analiza środowiska przyrodniczego musi być ukierunkowana na dany cel oceny?
Każda analiza środowiska przyrodniczego musi być ukierunkowana na dany cel oceny, wśród wielu kategori wartości najczęściej wyróżniamy takie jak: ekonomiczne, estetyczne, poznawcze i etyczne. Oceniający musi posłużyć się kryterium wartości, każda ocena skłaa się z dwóch etapów:
- analizy komponentów przyrodniczych śr. geog. mająca na celu wyróżnieniu jakości
- przypisanie wartości tym jakością przez porównanie kryterium oceny
14. Podaj standardowe etapy planowania przestrzennego oparte o kryterium zakresu czasu i obszaru planu ?
- ze względu na zakres czasowy planu:
etapowy (o 5 lat);
perspektywiczne (od15 do 25 lat);
kierunkowe (ponad 25 lat)
- ze względu na obszar planu:
miejscowe
regionowe
krajowe
15. Jaka jest zależność między etapami planowania, a wielkością skali kartograficznego ujęcia oceny ?
Planowanie przestrzenne stosuje się do pewnych szczególnych wartości mapy podstawowe narzędzie pracy planisty przestrzennego- które wyraża się w skali mapy i jej pojemności informacyjnej oraz stosunku tych obydwu czynników do poziomów i etapów planowania. Znany jest ogólny podział na etapy planowania wstępnego, ogólnego, szczegółowego, a niekiedy przedrealizacyjnego i etapu samej realizacji. Cechuje je i różnicuje stopień precyzji ustaleń, od najbardziej ogólnych do szczegółowych.
16. Co jest przedmiotem materialnym oceny?
-środowisko przyrodnicze
- Środowisko społeczno - geograficzno-kulturowe
17. Co przyrodnik i w jakim celu podsuwa planistom jako materiał pomocniczy w procesie podejmowania decyzji planistycznych?
Dostarcza informacji do waloryzacji, dostarcza dane dotyczące czynników ograniczających walory, ochrony środowiska.
18. Czy „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania…” jest prawem (przepisem) samorządu gminy, czy też spełnia inną rolę?
Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym z 7 lipca 1994r nakłada na wszystkie gminy w Polsce obligatoryjny obowiązek wykonania do 2000 roku „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.” Ustawa ta określa tryb i zakres rzeczowy Studium. Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy jest, obok miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, aktem planowania przestrzennego gminy; nie jest aktem prawa miejscowego a więc nie zawiera przepisów powszechnie obowiązujących i nie może być podstawą do wydania żadnej decyzji administracyjnej; natomiast uznawany jest za akt kierownictwa wewnętrznego a więc aktem wewnętrznie obowiązującym w systemie organów gminy; w związku z tym wiąże wójta, burmistrza, prezydenta miasta przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gminy; określa politykę przestrzenną gminy; pełni trzy funkcje: kształtowanie i wykładnia polityki rozwoju przestrzennego gminy, koordynacja ustaleń planów miejscowych, promocja gminy na zewnątrz; sporządza się je dla całego obszaru gminy w granicach administracyjnych; podmiotem odpowiedzialnym za jego sporządzenie jest wójt, burmistrz bądź prezydent miasta; uchwala go rada gminy; składa się z części tekstowej i graficznej. Studium przyjmowane jest jako uchwała rady gminy, nie posiada jednak rangi przepisu prawa miejscowego, stanowiąc jedynie podstawę do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
19. Co rozumiesz pod pojęciem ekorozwoju- rozwój zrównoważony ?
Termin ekorozwój został wprowadzony w czasie konferencji ONZ w Sztokholmie w 1972 roku. Sprecyzowanie tego pojęcia miało miejsce w 1975 roku na III Sesji Zarządzającej Programem Narodów Zjednoczonych Ochrony Środowiska podczas, której przyjęto tezę, że społeczeństwo realizujące ideę ekorozwoju to: społeczeństwo, uznające nadrzędność wymogów ekologicznych, które nie mogą być zakłócone przez wzrost cywilizacji oraz rozwój kulturalny i gospodarczy, zdolne do samosterowania swoim rozwojem w celu utrzymania homeostazy i symbiozy z przyrodą, a więc respektujące oszczędną produkcję i konsumpcję oraz wykorzystanie odpadów, dbające o przyszłościowe konsekwencje podejmowanych działań, a więc także o potrzeby i zdrowie przyszłych pokoleń.
Sama nauka, a także społeczeństwo poprzez propagowanie nauki, muszą zrozumieć że ekorozwój to podporządkowanie potrzeb i aspiracji możliwością, jakie daje nam środowisko. Ekorozwój nie oznacza jak to jest często rozumiane łagodzenia niedogodności obecnego rozwoju cywilizacyjnego. Było by to leczenie objawów a nie przyczyn. Ekorozwój oznacza gruntowną zmianę modelu życia. Konieczna jest przebudowa podstawowych mechanizmów takich jak: maksymalizacja wąsko rozumianych zysków, koncentracja i związany z tym gigantyzm, standaryzacja i synchronizacja.
20. Na czym polega ocena wykonywana metodą bonitacji punktowej a na czym kwalifikacji słownej?
Kwalifikacja słowna- kwalifikacja terenu dla pewnych potrzeb, w której wydzielamy klasy różniące się ilością czynników korzystnych lub niekorzystnych dla danego celu wyrażone opisem słownym.
Bonitacja punktowa - stosowana najczęściej w planowaniu regionalnym i krajowym, w której klasy wydziela się na podstawowe ilości punktów bonitacyjnych wyrażonych w postaci ich sumy i to również w zależności od ilości czynników korzystnych lub niekorzystnych dla danego celu oceny
21.
22.
23.
24. Co należy zrobić by zapewnić turystom optymalne warunki wypoczynku a środowisku jak najmniej strat ?
W celu zapewnienia turystom optymalnych warunków wypoczynku, ludności miejscowej i gospodarce obszarów recepcyjnych jak najwięcej korzyści, a środowisku przyrodniczemu jak najmniej strat, szczególnie duża rola przypada planowaniu przestrzennemu. Planowanie właściwego wykorzystania zasobów i walorów turystycznych oraz odpowiedniego zagospodarowania turystycznego i ruchu turystycznego ma tradycje sięgające lat pięćdziesiątych.