OPIEKA NAD PACJENTEM Z GUZEM MÓZGU
BÓLE GŁOWY: ocena natężenia i charakteru bólu, ocena stanu świadomości, pomiary parametrów życiowych, zapewnienie odpowiedniego mikroklimatu sali, obserwacja chorego, zapewnienie ciszy i spokoju, podanie leków przeciwbólowych.
NAPADY PADACZKOWE: W CZASIE NAPADU: zachowanie spokoju i opanowania, usunięcie ostrych przedmiotów z oczotecznia chorego, ułożenie w pozycji na wznak na boku (50/50 - w celu zapewnienia odpływu śliny), podłożenie czegoś miękkiego pod głowę, kontrola parametrów.
PO NAPADZIE: kontrola parametrów, ułożenie na boku, ocena wystąpienia aury (objawy wskazujące napad - przeczulica na bodźce dźwiękowe, wzrokowe + zaburzenia widzenia)
NUDNOŚCI I WYMIOTY: zapewnienie higieny pacjenta i jego otoczenia, obserwacja, pomiary parametrów, podaż płynów, odnotowanie incydentu w ewentualnej karcie bilansu płynów, podanie leków przeciwwymiotnych.
BRAK ODRUCHU ROGÓWKOWEGO: obserwacja w kierunku stanu zapalnego, założenie opatrunku, stosowanie „sztucznych łez”
TRUDNOŚCI W PORUSZENIU: ocena siły mięśniowej / wydolności samoobsługowej, asysta, ćwiczenia bierne/ czynne, mobilizacje rodziny do współpracy, pomoce ortopedyczne
ROZUMIENIE MOWY: rozpoznanie rodzaju afazji, komunikacja pozawerbalna, używanie zastępczych środków komunikacji, zachęcenie pacjentów do komunikacji, zapewnienie możliwości kontaktu z logopedą / psychologiem.
ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI: ocena w skali Glasgow, ocena parametrów, ułożenie chorego w pozycji 10-30', prowadzenie bilansu płynów, leczenie przeciwbólowe, przeciw drgawkowe, leczenie przeciwobrzękowe, osłonowe na żołądek, prowadzenie dokumentacji medycznej.
ZABURZENIA OSOBOWOŚCI: ocena nasilenia stopnia zaburzenia (dotyczące osobowości, pamięci, widzenie, słuch), stały nadzór nad chorym, zapewnienie bezpiecznego otoczenia, konsultacje z psychologiem/ psychiatrą, informowanie pacjenta o wszystkich podejmowanych przy nim czynnościach, asekuracja podczas chodzenia, wsparcie psychiczne
ĆWICZENIA III
MIASTENIA
MIASTENIA - choroba nerwowo - mięśniowa, (obok SM), do której dochodzi do zerwania złącza nerwowo - mięśniowego
przewlekła choroba autoimmunologiczna (produkcja przeciwciał przeciwko receptorom acetylocholiny, a w konsekwencji spadek ilości receptorów w obrębie mięśni)
charakterystyczny wiek zapadalności II - III dekada u kobiet oraz V - VI dekada u mężczyzn, kobiety chorują 3 razy częściej niż mężczyźni ( 3K>M )
OBJAWY CHOROBY : męczliwość mięśniowa, osłabienie siły mięśni (nasilające się pod koniec dnia), asymetryczne opadanie powieki (osłabienie dźwigni powieki), ograniczenie ruchomości gałek ocznych (osłabienie mięśni gałkoruchowych), niewyraźne lub podwójne widzenie, zaburzenia mimiki twarzy ( uśmiech poprzeczny Gicondy ), niewyraźna nosowa, cichnąca mowa, opadanie głowy, opadanie żuchwy, trudności w żuciu i połykaniu, osłabienie mięśni ręki, osłabie mięśni kończyn dolnych, zaburzenia oddychania.
CHOROBY WSPOŁISTNIEJĄCE Z MIASTENIĄ:
CHOROBY AUTOIMMUNOLOGICZNE: RZS, toczeń rumieniowaty, łuszczyca, pęcherzyca.
CHOROBY NEUROLOGICZNE: stwardnienie rozsiane, zapalenie wielomięśniowe
GRASICZAK (15 - 20%)
PODZIAŁ MIASTENI:
POSTAĆ OCZNA - miastenia ograniczona do mięśni gałek objawiająca się dwojeniem obrazu oraz opadaniem powiek, zmniejszyć się też może ruchomość gałki ocznej.
POSTAĆ UOGULNIONA
ŁAGODNA - postać ta dotyczy mięśni gałkoruchowych oraz mięśni kończyn, poddaje się leczeniu lekami cholinergicznymi
ŚREDNIO - CIĘŻKA - dotyczy wszystkich mięśni w stopniu znacznym, nie dostrzega się poprawy po zastosowaniu leczenia lekami cholinergicznymi
CIĘŻKA GWAŁTOWNA - polega na nasileniu postaci średnio - ciężkiej, obserwowalne są zaburzenia oddechu oraz gwałtowne wystąpienie objawów oponowych.
(OBJAWY OPONOWE: światłowstręt, sztywność karku, objaw Brudzińskiego, objaw kerniga i amnosa itd)
CECHY CHOROBY:
- samoistna remisja (1ROK - 12 - 21%),
- aktywna choroba (3 - 7 lat),
- uogólnienie objawów ocznych (2 LATA - 40 -50%).
DIAGNOSTYKA:
PRÓBA APOKAMNOZY (opadania) - nasila się w miarę powtarzania ruchu np. ptoza (opadanie powieki), głośne liczenie - cichnąca mowa, osłabienie mięśni przy powtarzaniu danej czynności.
TESTY FARMAKOLOGICZNE - edrofonium (zmniejszenie / zniesienie objawów po podaniu 10mg), neostygmina (podawana s.c lub i.m, zniesienie lub zmniejszenie dolegliwości)
ELEKTROMIOGRAFICZNE - elektrostymulacja, elektrostymulacja pojedynczego włókna mięśniowego (SFEMG), TK,
badanie surowicy krwi na obecność przeciwciał receptorów acetylocholonergicznych (AchR).
LECZENIE MIASTENI:
OBJAWOWE - leczenie cholinergiczne - NEOSTYGMINA (tab. 15mg, pozajelitowo 0,5mg, lek działa kilka godzin, może powodować ślinotok, bóle brzucha, biegunki oraz wahania siły mięśniowej i spadki RR)PIRYDOSTYGMINA (60 -180mg, lek o dłuższym czasie działania, nie powodujący wahania siły mięśniowej), AMBENONIUM (10-25mg, dłuższe działanie, duży odsetek powikłań po zastosowanym leczeniu)
LECZENIE IMMUNOSUPRESYJNE (prednizon) + CHIRURGICZNE - usunięcie grasicy tzw. tymektomia
WSKAZANIA TYMEKTOMI - grasiczak, przerost grasicy, uogólniona miastenia nie reagująca na stosowane leczenie.
CECHY: pełna remisja (30-35%), znaczne zmniejszenie objawów (50% chorych), efekty leczenia obserwowane średnio kilka miesięcy do roku, zabieg najlepiej wykonywać w przebiegu 2 pierwszych lat choroby.
PLAZMOFERAZA - wymiana 2 - 4l osocza w celu usunięcia krążących w organizmie przeciwciał, zabieg powtarza się średnio 5 -6 razy, poprawa jest przejściowa wymaga leczenia podtrzymującego,
USZKODZENIE RDZENIA
PRZYCZYNY: wypadki komunikacyjne, upadki z wysokości, skoki na główkę, urazy wśród sportowców. Częściej uszkodzenie rdzenia jest stwierdzane wśród mężczyzn (3 x krotnie częściej)
RODZAJE USZKODZEŃ:
WSTRZĄŚNIENIE - przejściowe zaburzenie funkcjonowania, które utrzymuje się do kilku tygodni, przebiega z uszkodzeniem lub bez uszkodzenia kręgosłupa.
STŁUCZENIE - morfologiczne uszkodzenie struktur i tkanek (obecność krwi w PMR)
UCISK (przez części kostne/ skutkiem może być krwiak nadoponowy)
USZKODZENIE NACZYNIWE (rozerwanie naczyń rdzenia kręgowego lub ucisk naczyń rdzenia)
PRZERWANIE CIĄGŁOŚCI / USZKODZENIE NERWÓW
Th12 - pęcherz atoniczny,
Th 1- 12 (porażenie spastyczne kończyn dolnych)
S4 -pęcherz autonomiczny
C1-2 - zgon (zaburzenia oddechowe)
C3-5 (porażenie przepony / porażenie czterokończynowe)
PODZIAŁ USZKODZEŃ RDZENIA
CZĘŚCIOWE
CAŁKOWITE (porażenie kończyn, brak odruchów, brak czucia, porażenie przewodu moczowego i zwieracza odbytu, „szok rdzeniowy”)
SZOK RDZENIOWY - całkowite ustanie czynności rdzenia, porażenie wiotkie mięśni, zniesienie całkowite czucia, zatrzymanie moczu / stolca, zniesienie funkcji wegetatywnych
LECZENIE : solu - MEDROL + leczenie operacyjne