PIERWSZY DZIEŃ WIOSNY - „WIOSNO PRZYJDŹ”
SCENARIUSZ UROCZYSTOŚCI DLA KLAS I-III
Opracowanie : Lidia Kutrybała, Jolanta Gawryś - Zespół Szkół w Chorzelowie
Uczestnicy : uczniowie klas I-III szkoły podstawowej, uczniowie gimnazjum
Zadania edukacyjno-wychowawcze:
kształtowanie logicznego myślenia
doskonalenie sprawności umysłowych, manualnych i ruchowych
zapoznanie z nowymi zabawami, grami, konkursami
budzenie wrażliwości na piękno przyrody
kształtowanie ekologicznych postaw wobec przyrody
wdrażanie do współdziałania w zespole
uczenie współdziałania uczniów starszych z młodszymi
Metody : drama, stymulowanie aktywności twórczej, poszukująca, ćwiczeń praktycznych
Formy : zbiorowa, grupowa, indywidualna
Środki dydaktyczne : kukła Marzanny, gaiki wiosenne, „list Wiosny”, rebusy, zagadki, wiersze, puzzle, nagrania magnetofonowe, plastelina, materiały przyrodnicze, arkusze szarego papieru, baloniki, kwiaty wiosenne wykonane z bibuły, przebrania prowadzących.
Literatura : J. Brzechwa „ Wiosna”, W. Chotomska „Nasze ogniska”, M. Kaleta-Sawicka, J. Skalska „Vademecum nauczania ortografii w klasach początkowych” ; M. Kownacka „Razem ze słonkiem” cz.1 i cz. 2 ; E. Pawłowski „200 gier z zabawkami”; J. Stec „Zagadki dla najmłodszych”; I. Szopińska-Gmerek, E. Rutkowska „Pląsaczek”.
Przebieg uroczystości :
I. Wstęp
(Dzieci klas I-III zgromadzone na sali gimnastycznej udekorowanej gaikami, kwiatami wiosennymi, ptaszkami z masy papierowej. Wchodzi Mistrz Ceremonii- uczeń gimnazjum w wiosennym przebraniu.)
Mistrz Ceremonii wygłasza wiersz J. Brzechwy „Wiosna” :
Naplotkowała sosna, że już się zbliża wiosna.
Kret skrzywił się ponuro : - Przyjedzie pewno furą...
Jeż się najeżył srodze : - Raczej na hulajnodze.
Wąż syknął : Ja nie wierzę, przyjedzie na rowerze.
Kos gwizdnął : - Wiem coś o tym, przyleci samolotem.
Skąd znowu - rzekła sroka - ja z niej nie spuszczam oka
i w zeszłym roku w maju widziałam ją w tramwaju.
Nieprawda ! Wiosna zwykle przyjeżdża motocyklem!
A ja wam tu dowiodę, że właśnie samochodem.
Nieprawda, bo w karecie! - W karecie? - Cóż pan plecie?
Oświadczyć mogę krótko, że płynie własną łódką!
A wiosna ...
Czy przyjdzie wiosna? Może Listonosz nam odpowie...
(Przybywa Listonosz - uczeń gimnazjum)
Listonosz odczytuje list od wiosny :
Drogie dzieci !
Nie mogę już się doczekać spotkania z Wami. Chcę przylecieć z ptakami i okryć ziemię zielenią i kolorowym kwieciem. Niestety „zła zima” zamknęła wrota pieczary, w której przebywałam podczas letnich upałów, jesiennych chłodów i zimowych mrozów. Otworzy je dopiero wówczas, gdy udowodnicie, że jesteście gotowi na moje przyjście. Do wykonania czekają na Was zadania. Jeśli sprawnie, dokładnie i poprawnie poradzicie sobie z nimi - na pewno się spotkamy.
Życzę powodzenia
Wiosna
II. Część główna - Wiosenne konkursy
( W każdym zadaniu konkursowym biorą udział reprezentanci z poszczególnych klas; do każdego konkursu wybieramy po tyle samo uczniów z każdej klasy. Angażujemy całe zespoły klasowe - kolejne zadania wykonują inne dzieci. Nagrodą za zwycięstwo są żetoniki - wiosenne kwiatuszki. )
Zadania umysłowe „Zawody mądrej głowy” :
Zagadki wiosenne :
- Jeszcze prawie nic nie kwitnie, ani w polu ni w ogrodzie, a on już przebił śnieg i zakwitł białym dzwoneczkiem. (Przebiśnieg)
Wietrzyk wiosnę niesie. Ciepłe są już ranki, a za wioską w lesie zakwitły ......... (Sasanki)
Zobaczysz je na wiosnę, gdy na wierzbach rosną. Srebrne futra mają. Jak się nazywają? (Bazie)
Przyleciał szary ptaszek, nad polem zaśpiewał jak dzwonek. Znają go dobrze dzieci, to jest ....... (Skowronek)
Powrócił do nas z dalekiej strony, ma długie nogi i dziób czerwony. Dzieci się śmiały gdy go witały, żabki płakały przez dzionek cały. (Bocian)
Gniazdko z błota lepi , pod dachu okapem. Przylatuje z wiosną , aby uciec latem. (Jaskółka)
Rebusy wiosenne :
100 krotki jas {kółka sa {łata} t {ul}i pan}
(stokrotki) (jaskółka) (sałata) (tulipan)
{mur} {lew} rzod sa {sakiewka}
u=a l=ch (rzodkiewka)
(marchew)
Uwaga : W {...} zamiast napisów - rysunki.
Puzzle obrazkowe :
(Dzieci w 4-osobowych grupach z poszczególnych klas układają „puzzle” - kwiaty wiosenne i rozpoznają ich nazwy)
Prośby drzewa :
(a narysowanej na szarym papierze sylwetce drzewa uczniowie przyklejają we właściwych miejscach hasła dotyczące ochrony roślin napisane na listkach.)
Przykłady haseł :
Nie rań mnie siekierą, kamieniem, kopnięciem!
Nie zrywaj moich liści, kwiatów, owoców!
Nie łam moich gałęzi!
Nie wbijaj gwoździ w mój pień!
Nie rysuj „serc” i napisów!
Nie wylewaj w pobliżu mnie żadnych szkodliwych płynów!
„Ptaszki w gnieździe”:
(Grupy uczniów z poszczególnych klas lepią z plasteliny i materiałów przyrodniczych ptaszki w gnieździe)
„Jaki to ptak?”:
(Rozpoznawanie głosów wiosennych ptaków z taśmy magnetofonowej)
Zabawa „Ogrodniczek” (I. Szopińska-Gmerek, E. Rutkowska „Pląsaczek”)
Szła Kasiczka do ogrodu z koszyczkiem
Spotkała się z ogrodniczkiem Jasiczkiem.
Ogrodniczku, ogrodniczku pomóż mi,
Bo z koszyczkiem na ramieniu ciężko mi.
La, la, la......bo z koszyczkiem na ramieniu ciężko mi.
( Dzieci stoją na obwodzie koła parami, trzymając się za ręce. W środku stoi jedno dziecko - to Kasiczka. Pary poruszają się podskokami poobwodzie koła w prawą stronę, a Kasiczka w kierunku przeciwnym. Na słowa : la, la, la... - tworzą się dwa koła, współśrodkowe, z których wewnętrzne porusza się w lewo, a zewnętrzne w prawo. Do koła wewnętrznego wtacza się Kasiczka. Dzieci poruszają się w rytm melodii podskokami, klaszcząc w dłonie. Na słowo : mi - łączą się ponownie w pary. Osoba, która nie ma partnera zostaje Kasiczką.)
Zadania sprawnościowe „Zwariowane zawody” :
Zawody z piórkiem
(Każdy zawodnik otrzymuje niewielkie ptasie piórko i na sygnał wszyscy dmuchaniem starają się jak najdłużej utrzymać swoje piórko w powietrzu. Wygrywa dziecko, którego piórko wirowało najdłużej.
Zwiastuny wiosny
(Idąc po śladach kolorowych nitek uczniowie starają się odnaleźć wiosenne kwiaty wykonane z bibułki)
Zajęczy przysmak
(Wyścigi - zajęcze skoki po wiosenną sałatę. Wygrywa zawodnik, który dobiegnie pierwszy.)
Rzuty do wody
(Zespoły uczniów z każdej klasy rzucają woreczkami do stawu ( rozłożonej szarfy ). Zwycięża zespół, który ma więcej trafień.)
Lilie wodne
(Uczniowie ustawieni w grupach naprzeciw siebie przedmuchują kwiaty „lilie wodne” wykonane z bibuły. Wygrywa drużyna, która po wyznaczonym czasie posiada najmniej kwiatów.)
Balonik z wiosenną niespodzianką
(Dzieci ustawione w dwóch rzędach. Na sygnał prowadzącego wszystkie podnoszą ręce do góry, a ostatnie w rzędach rozpoczynają podawanie z rąk do rąk baloników. Który rząd pierwszy doprowadzi balonik bez upadku do czołowego gracza w rzędzie - wygrywa. Zwycięska drużyna po przekłuciu balonika otrzymuje kolejne żetoniki - kwiatuszki.)
Zabawa „Z wody do wody” :
(Dzieci stoją w kręgu. Na słowa prowadzącego „do wody” wykonują skok do przodu, natomiast słysząc okrzyk „z wody” skaczą do tyłu. Prowadzący w celu zmylenia uczestników może kilka razy powtórzyć ten sam okrzyk. Wygrywają te dzieci, które bezbłędnie wykonają ćwiczenie.)
Podsumowanie zadań konkursowych :
(Po zakończeniu wszystkich zadań konkursowych następuje zliczenie punktów dla każdej klasy. Uczniowie klasy, która zwyciężyła otrzymują nagrody. Pozostali uczestnicy - nagrody pocieszenia.)
III. Zakończenie
Tradycja „Topienia Marzanny”
Pojawia się Mistrz Ceremonii i wygłasza tekst : (oprac. wg W. Chotomska „Nasze ogniska”)
Cała sprawa z Marzanną dawnych czasów sięga
I niejeden kronikarz pisał o tym w księgach,
Że bogini Marzanna była niegdyś czczona
Na ziemiach, gdzie mieszkały słowiańskie plemiona.
Czego była boginią? Co głoszą podania?
Tu są różne teorie. Według jednych zdania,
Jak Cerera u Rzymian - Marzanna w tym kraju
Była patronką ziemi, płodów , urodzaju.
Lecz ja wraz z uczonymi inaczej sądzimy-
sądzimy, że Marzanna to symbol zimy,
bogini zła i śmierci, co całą przyrodę,
ziemię, rzeki i drzewa skuwa srogim lodem.
Ludzie, tęskniąc do ciepła, chcąc się słońcem cieszyć,
Przyjście wiosny jak mogli pragnęli przyspieszyć,
Więc gdy ziemia tajała, gdy spływały lody,
Srogą zimę - Marzannę wrzucali do wody.
Stąd bierze swój początek, panowie i panny,
Piękny zwyczaj ludowy - topienie Marzanny!
Pochód z Marzanną
Dzieci formują pochód i wyruszają nad rzekę ze „słomianą kukłą - Marzanną” wykonaną wcześniej na zajęciach plastyczno- technicznych. Maszerując śpiewają na melodię „Krakowiaczek jeden” piosenkę:
Ruszamy gromadą, wesołym pochodem,
Niesiemy Marzannę nad zieloną wodę.
Radują się drzewa, weselą się domy,
Niesiemy Marzannę - chochoła ze słomy.
Wrzucimy do wody niedobrą boginię,
Niech prędko do morza zła zima popłynie.
(W czasie pochodu dzieci mogą śpiewać również inne piosenki o wiośnie.)
Topienie Marzanny
Po dotarciu nad wodę Mistrz Ceremonii prowadzi dialog z ukrytą Wiosną:
Mistrz : - „Wiosno, prosimy do nas!”
Wiosna : - „ Nie przyjdę, bo u was jeszcze zima- Marzanna!”
Mistrz : - „Co mamy z nią zrobić?”
Wiosna : - „Wysłać ją do morza!”
Mistrz Ceremonii wydaje polecenie - „Do wody Marzannę!”, a uczniowie również na melodię „Krakowiaczek jeden” śpiewają:
Płyń sobie Marzanno, szumiącym potokiem,
Na morze szerokie, na morze głębokie.
Zgiń, przepadnij zimo, i nie wracaj do nas!
Na przyjęcie wiosny otwórzmy ramiona!
Do dzieci wychodzi z ukrycia Wiosna. Uczniowie witają ją radośnie, tworzą koło i wirując w rytm krakowiaczka śpiewają na zakończenie:
A teraz gdy zima poszła już daleko,
Zatańcz z nami wiosno, nad zieloną rzeką.
2
1