Roztwór jest to jednorodna mieszanina substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika. Rozpuszczalnikiem w roztworze jest ta substancja, która występuje w przewadze ilościowej. Roztwory mogą występować w trzech stanach skupienia, a więc mogą być roztwory gazowe (powietrze), ciekłe i stałe (stopy metali, szkło).

Roztwór nasycony - w danej temperaturze nie można rozpuścić więcej substancji, jest on w stanie równowagi dynamicznej z osadem tzn., że szybkość krystalizacji równa się szybkości rozpuszczania.

Roztwór przesycony - otrzymywany przez ochłodzenie roztworu nasyconego i jest nietrwały.

Stężeniem roztworu nazywamy zawartość substancji rozpuszczonej w określonej ilości roztworu lub rozpuszczalnika. Wyraża się je najczęściej jako stężenie procentowe, stężenie procentowe roztworu
wyrażone w procentach masowych oznacza liczbę gramów substancji rozpuszczonej w 100g roztworu.

, gdzie:

- masa substancji rozpuszczonej w [g],

- masa roztworu, która jest sumą masy substancji rozpuszczonej i masy rozpuszczalnika, np. wody w [g].

Stężenie procentowe roztworu można wyrazić w procentach objętościowych i oznacza to liczbę centymetrów sześciennych substancji rozpuszczonej w 100cm³ roztworu.

, gdzie:

- objętość substancji rozpuszczonej w [cm³],

- objętość roztworu, która jest sumą objętości substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika, np. wody w [cm³].

Stężenie molowe roztworu M oznacza liczbę moli substancji rozpuszczonej w 1dm³ roztworu i wyraża się w [mol/ dm³].

, gdzie:

- liczba moli substancji rozpuszczonej w [mol]

- objętość roztworu wyrażona w [dm³].

Stężenie roztworu wyrażone w ułamku molowym jest to stosunek liczby moli tego składnika do sumy liczby moli wszystkich składników roztworu.

, gdzie:

- liczba moli składnika pierwszego w [mol]

- liczba moli wszystkich składników

DOŚWIADCZENIA.

Wszystkie doświadczenia były wykonywane w temperaturze otoczenia.

1. W moździerzyku należy dokładnie rozetrzeć KCl aby przyspieszyć proces rozpuszczania, następnie wsypuje się ją do próbki dolewając 5 cm³ H₂O. Trzykrotnie musieliśmy rozdrabniać KCl aby starczyło tej substancji do uzyskania roztworu nasyconego. Ilość substancji potrzebnej do uzyskania roztworu nasyconego w danej temperaturze przedstawia poniższa tabela.
   

2. W temperaturze ok. 100°C mieszaniny z nadmiarem CH₃COONa (octan sodu) z H₂O stał się roztworem nienasyconym. Po ostudzeniu tej samej probówki charakter roztworu nie zmienił się. Po dodaniu kilku ziaren soli w probówce wytworzyły się czyste kryształki tej soli w kształcie gwiazdek śnieżnych. W tym doświadczeniu roztwór został przesycony.
   

3. Wodorotlenek wapnia Ca(OH)₂ nasycony w temperaturze pokojowej podgrzewamy do wrzenia. Wraz ze wzrostem temperatury rozpuszczalność Ca(OH)₂ maleje. Są także takie substancje, w których przy wzroście temperatury ich rozpuszczalność większości substancji wzrasta. Zależność rozpuszczalności od temperatury przedstawiamy na wykresie krzywych rozpuszczalności.
   

4. Do pierwszej probówki wlewamy 5 cm³ H₂O i dorzucamy 4 mikro łopatki NH₄NO₃ (azotanu amonowego), a do drugiej probówki 5 cm³ H₂O i 4 mikro łopatki MgCl₂ (chlorku magnezowego). Pierwsza probówka oziębiła się w wyniku procesu egzotermicznego zachodzącego w jej wnętrzu. Natomiast w przypadku probówki drugiej obserwujemy ogrzanie spowodowane zajściem we wnętrzu reakcji endotermicznej.

Rozpuszczalność soli w gramach na 100g H₂O czyli rozpuszczalnika.

Nazwa soli	0^0C	20^0C	60^0C	80^0C	100^0C
NaCl	35,7	36	37,3	38,4	39,8
KNO3	13,3	20,9	85,5	169	246
KCl	27,6	34	45,5	51,1	56,7
NH4NO3	118,3	192	421	580	871
Ca(OH)2	0,185	0,165	0,116	0,094	0,077
CH3COONa	119	123,5	139	153	170

---