PARLAMENT EUROPEJSKI
- Siedziba w Strasburgu, większość obrad w Brukseli, sekretariat w Luksemburgu
- Korzenie sięgają 1952r, nazwa pojawiła się w 1962r
- w 1979r pierwsze bezpośrednie wybory do PE
- obecnie liczy 736 posłów
- ilość europosłów z danego kraju zależy od demografii kraju
- kadencja 5 lat
- przewodniczący obecnie Jerzy Buzek,
- kadencja przewodniczącego 2,5roku
- wybory: odbywają się w tym samym czasie w każdym kraju
- każdy kraj ma swoje zasady dotyczące wyborów (uchwalane w każdym z członkowskich państw)
- rola PE: współudział w tworzeniu prawa, poprzez współdecydowanie, współpracę i konsultacje; zatwierdzanie corocznego budżetu, uprawnienia kontrolne, obrona praw człowieka, powoływanie rzecznika praw obywatelskich, polityka zagraniczna,
RADA UNII EUROPEJSKIEJ
- główny organ decyzyjny UE, siedziba w Brukseli,
- razem z Parlamentem kompetencje prawodawcze,
- Rada do spraw: Ogólnych, Zagranicznych, Gospodarczych i Finansowych itd..
- skład Rady nie jest stały, członkami są ministrowie którzy kierują w swoich krajach odpowiednimi resoratmi,
- decyzje podejmowane jednomyślnie zwykłą lub kwalifikowaną większością głosów,
- decyzje przygotowane i rozbieżności usuwane przez COREPERÓW (organ pomocniczy), potem akt prawny przyjmowany,
- 1 lipca 2011 Polska na czele Rady UE razem z Danią i Cyprem
- Polska ma 27 głosów razem z Hiszpanią,
KOMISJA EUROPEJSKA
- po jednym członku z każdego państwa członkowskiego, coś na zasadzie rangi ministra w danym kraju, parlament UE wybiera przewodniczącego (obecnie José Manuel Barroso), 5 lat
- odpowiedzialna za bieżącą politykę UE,
- plan działań Komisji na 2012 r. będzie miał na celu pobudzenie wzrostu gospodarczego, zreformowanie sektora finansowego i nadanie UE skutecznego głosu na arenie międzynarodowej.
TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI
- siedziba Luksemburg, powstał 1952r na mocy Traktatu Paryskiego jako organ EWWiS, w 1957r jako instytucja trzech wspólnot europejskich,
- 27 sędziów - po jednym z każdego państwa członkowskiego Unii
- sędziowie wybierają spośród siebie prezesa na okres 3 lat
- wyroki niepodważalne i wiążące dla krajów UE
- składa się z: Trybunał Sprawiedliwości, Sądu oraz Sądu do Spraw Służby Publicznej
- jako instytucja odwoławcza do wyroków Sądów Pierwszej Instancji
TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY
- Luksemburg,
- uprawniony do kontrolowania każdej osoby która dysponuje pieniędzmi UE, przeprowadza często kontrole na miejscu,
- jeśli wykryje nadużycia informują OLAF- Europejski Urząd do spraw Zwalczania Nadużyć Finansowych,
- nie ma uprawnień w zakresie egzekwowania prawa
- skład po jednym członku z każdego państwa członkowskiego UE
- 6-letnia odnawialna kadencja
- kluczowe zadanie to przedkładanie sprawozdań z budżetu przed Parlamentem Europ i Radą
RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH
- Grek Nikiforos Diamandouros - 5 lat kadencja ponownie od 2010r
- Rzecznik Praw Obywatelskich odpowiada na skargi obywateli, przedsiębiorstw i organizacji z UE, pomagając w ujawnianiu przypadków „niewłaściwego administrowania”, w których instytucje, organy, urzędy lub agencje UE naruszają prawo, nie przestrzegają zasad dobrej administracji lub łamią prawa człowieka. Przykłady:
niesprawiedliwość,
dyskryminacja,
nadużywanie władzy,
brak lub odmowa udzielenia informacji,
nieuzasadniona opieszałość,
nieprawidłowe procedury.
Rzecznik wszczyna dochodzenia na podstawie skarg lub z własnej inicjatywy. Jest całkowicie niezależny i nie przyjmuje poleceń od żadnego rządu ani żadnej organizacji. Raz do roku rzecznik przedstawia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie z działalności.
KOMITET EKONOMICZNO-SPOŁECZNY
-Przedstawiciele europejskich pracodawców, pracowników i innych grup interesu mogą wyrażać swoje opinie w sprawach związanych z UE za pośrednictwem Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES). Komitet jest zgromadzeniem doradczym wydającym opinie skierowane do większych instytucji - w szczególności do Rady, Komisji i Parlamentu Europejskiego.
-utworzony w 1957 roku jako forum dyskusyjne w sprawach dotyczących jednolitego rynku. Za pośrednictwem EKES-u europejskie grupy interesu - związki zawodowe, pracodawcy, rolnicy - mogą formalnie wypowiadać się na temat wniosków legislacyjnych UE.
EKES wydaje średnio 170 dokumentów konsultacyjnych i opinii rocznie. Wszystkie opinie są przekazywane organom decyzyjnym Unii, a następnie publikowane w Dzienniku Urzędowym UE
- 344 członków reprezentujących grupy interesu ekonomicznego i społecznego z całej Europy., 5 lat kadencja, nie pobierają wynagrodzenia, ale diety na pokrycie kosztów dojazdów
Liczba członków z poszczególnych państw zależy od liczby ich ludności, np.:
Niemcy, Francja, Włochy, Wielka Brytania - 24 członków
Hiszpania, Polska - 21 członków
KOMITET REGIONÓW
- Komitet Regionów jest organem doradczym reprezentującym lokalne i regionalne samorządy w Unii Europejskiej.
-Zadaniem Komitetu Regionów (KR) jest wyrażanie opinii na temat aktów prawnych UE z perspektywy lokalnej i regionalnej. Komitet czyni to poprzez sporządzanie sprawozdań („opinii”) dotyczących wniosków Komisji.
Komisja, Rada i Parlament są zobowiązane do zasięgania opinii Komitetu Regionów przed przyjęciem decyzji UE w sprawach dotyczących samorządów lokalnych i regionalnych (na przykład w kwestii polityki zatrudnienia, środowiska, edukacji lub zdrowia publicznego).
- obecnie 344 członków (i tyle samo zastępców) ze wszystkich 27 państw UE, na 5 lat, Członkowie Komitetu są pochodzącymi z wyboru przedstawicielami władz regionalnych lub lokalnych albo pełnią kluczowe funkcje w takich władzach w swoich regionach.
- Komitet Regionów odbywa w ciągu roku pięć sesji plenarnych, podczas których określa ogólne kierunki polityki i przyjmuje opinie.
- 6 komisji w zakresie:
spójności terytorialnej,
polityki gospodarczej i społecznej,
edukacji, badań naukowych oraz kwestii dotyczących młodzieży,
środowiska, zmian klimatu i energii,
obywatelstwa, sprawowania rządów oraz spraw instytucjonalnych i zewnętrznych,
zasobów naturalnych.
Wzmocnienie roli w wyniku ratyfikacji traktatu lizbońskiego
EUROPEJSKI BANK CENTRALNY
-Europejski Bank Centralny (EBC) z siedzibą we Frankfurcie nad Menem (Niemcy) zarządza euro - wspólną walutą UE - i zapewnia ochronę stabilności cen w Unii.
EBC odpowiada również za kształtowanie i wdrażanie polityki gospodarczej i pieniężnej UE.
- stabilny poziom cen (kontrola nad inflacją) oraz stabilność systemu finansowego
- Bank współpracuje z bankami centralnymi 27 krajów UE. Wszystkie one tworzą Europejski System Banków Centralnych (ESBC).
- zarząd, rada prezesów, rada ogólna( prezesi 27 banków centralnych)
EUROPEJSKI BANK INWESTYCYJNY
Europejski Bank Inwestycyjny jest własnością 27 państw UE. Bank pozyskuje środki finansowe na rynkach kapitałowych i pożycza je, naliczając niskie stopy procentowe, z przeznaczeniem na projekty służące poprawie infrastruktury, dostaw energii lub norm środowiskowych zarówno w UE, jak i w krajach sąsiedzkich lub rozwijających się.
- udziałowcy - 27 państw UE
UNIA CELNA
zniesione zostały cła na granicach wewnętrznych między państwami członkowskimi UE
w całej UE obowiązują te same stawki celne na towary przywożone spoza UE
obowiązują te same reguły pochodzenia w odniesieniu do produktów sprowadzanych spoza UE
obowiązuje wspólna definicja wartości celnej.
-1 lipca 1968r
- Wspólnotowy Kodeks Celny, który przyjęto w 1992 r.
WSPÓLNA POLITYKA HANDLOWA
-Reguluje stosunki gospodarcze między Wspólnotą Europejską a państwami trzecimi. Oddziałuje na rozmiary, kierunki oraz strukturę obrotów handlowych Wspólnoty z zagranicą.
- celem jest usuwanie barier w każdej dziedzinie transportu,
JEDNOLITY RYNEK EUROPEJSKI
- granice rynku wyznaczają granice UE,
- umożliwienie swobodnego przepływu dóbr, kapitału, usług i siły roboczej wewnętrznych krajów UE
- Jednolity Akt Europejski, który wszedł w życie w lipcu 1987 zakładał stopniowe budowanie rynku
-Jego cel to doprowadzenie do takich zmian strukturalnych w gospodarkach krajów członkowskich, aby zwiększyć zdolność UE do kreowania konkurencyjności, wzrostu ekonomicznego i zatrudnienia.
WSPÓLNA POLITYKA ROLNA I RYBACKA
- TRAKTAT RZYMSKI Z 1957r
- główne cele to: zwiększenie wydajności postępu technicznego, optymalne wykorzystanie czynników,
- zapewnienie godziwego standardu życia społeczności rolniczej, podniesienie zarobków oraz zatrudnionych w rolnictwie,
- ustabilizowanie rynków, dostępność dostaw,
-gwarancja by trafiały do klientów po rozsądnych cenach,
RYBOŁÓSTWO: Europejski Fundusz Rybacki, zapewnie produktywności stad rybnych, zakaz odrzutów, licencje połowowe, walka z przeławianiem
WSPÓLNA POLITYKA TRANSPORTOWA
- całościowe rozwiązanie zagadnienia przemieszczania osób i towarów w obrębie UE a także do państw trzecich,
- rozwój transportu w sposób najmniej obciążający środowisko i po niskich kosztach,
- usuwanie barier we wszystkich gałęziach transportu
- na mocy Traktatu o Unii Europ. (wszedł w życie 1 listopada 1993r) zostały wprowadzone zmiany do przepisów
WSPÓLNE REGUŁY KONKURENCJI
UNIA GOSPODARCZA I WALUTOWA
POLITYKA SPOŁECZNA
- głównym celem wyrównanie i polepszanie warunków życia i obywateli UE
- pi raz pierwszy sprawa poruszona w Traktacie ustanawiającym EWWiS
- utworzony został Europejski Fundusz Społeczny, miał na celu zwiększenie zatrudnienia,
- swobodny przepływ pracowników między krajami UE,
SPÓJNOŚĆ SPOŁECZNO-GOSPODARCZA
POLITYKA OCHRONY ŚRODOWISKA