Temat: Nawiązanie stosunku pracy (tylko umowa o pracę)

Na samym początku chciałabym przypomnieć definicję nawiązania stosunku pracy. Ustawową definicję stosunku pracy zawiera art.22 §1 k.p. Zgodnie z tym przepisem przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Umowa o pracę jest najczęściej podstawą nawiązania stosunku pracy. Przykładami, na podstawie, których powstaje nawiązanie stosunku pracy są: powołanie, wybór i mianowanie. Nawiązanie stosunku pracy wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika(art.11).

Na podstawie Kodeksu Pracy pracodawca może żądać od osoby ubiegającej się o pracę podania danych osobowych obejmujących: imię i nazwisko, imiona rodziców, datę urodzenia, miejsce zamieszkania, wykształcenie, przebieg dotychczasowego zatrudnienia i numer PESEL. Pracodawca może żądać od pracownika innych danych dotyczących pracownika lub jego dzieci, niezbędnych dla przyznania określonych uprawnień. Dane udostępniamy za pomocą: kwestionariusza osobowego, świadectwa pracy, innych dokumentów stwierdzających kwalifikacje zawodowe. Pracodawca ma obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika. Ma również prawo do uzyskania informacji w Krajowym Rejestrze Karnym o danej osobie. Przed przystąpieniem pracownika do pracy musi on wykonać badania lekarskie w celu stwierdzenia przeciwwskazań do wykonywanej pracy na koszt pracodawcy.

Pracodawca przekazuje dokumentację pracowniczą podmiotowi prowadzącemu działalność w dziedzinie przechowywania dokumentacji w przypadku likwidacji lub upadłości pracodawcy.

Umowa o pracę jest to zgodne oświadczenie woli stron, według którego jedna strona, zwana pracownikiem zobowiązuje się świadczyć w sposób ciągły, powtarzający się, na rzecz drugiej strony, zwanej pracodawcą, pracę określonego rodzaju, a druga - zatrudnić pracownika za wynagrodzeniem. Jest umową dwustronnie zobowiązującą, odpłatną i konsensualną. To znaczy:

-dwustronnie zobowiązująca- wynikają z niej prawa i obowiązki dla obu stron stosunku pracy

-odpłatna- świadczenia są spełniane zasadniczo pod tytułem odpłatnym

-konsensualna -zostaje zawarta, gdy dwie strony złożą zgodne oświadczenia woli

Umowa o pracę nie jest czynnością cywilnoprawną. Unormowana jest przepisami Kodeksu pracy a w niewielkim stopniu stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli termin tego nie określa- w dniu zawarcia umowy. Umowa o pracy służy określeniu czasu jej trwania i warunków wykonywania pracy.

Treść umowy o pracę

Umowa o pracę powinna określać:

-strony umowy- oznaczenie dotyczy zawłaszcza pracodawcy,

-rodzaj umowy-spośród przewidzianych w KP ,

-datę jej zawarcia,

-warunki pracy i płacy,

-rodzaj pracy- podanie stanowiska, funkcji lub oznaczenie zespołu czynności, które będzie wykonywać pracownik,

-miejsce wykonywania pracy- jest to umowny składnik, może to być adres os. fizycznej lub jednostki organizacyjnej będącej pracodawcą, siedziba pracodawcy, jak i określona jednostka poza tą siedzibą,

-wynagrodzenie za pracę, ze wskazaniem składników wynagrodzenia- wynagrodzenie zasadnicze należy podać w sposób wyraźny, nie zawsze jest to możliwe w odniesieniu do dodatkowych składników wynagrodzenia, które mogą być mieć charakter zmienny, uzależniony od przyszłych zdarzeń,

-wymiar czasu pracy- oznaczenie rozmiaru zatrudnienia tzw. cały etat lub jego część,

-termin rozpoczęcia pracy- w razie braku takiego ustalenia, będzie to dzień zawarcia umowy lub chwila dopuszczenia pracownika do pracy.

Jedynie określenie rodzaju pracy stanowi składnik konieczny umowy o pracę. Umowa o pracę z pracownikiem skierowanym do pracy na obszarze państwa niebędącego członkiem UE na okres przekraczający 1 miesiąc, powinna określać: czas wykonywania pracy za granicą oraz walutę, w której będzie wypłacane pracownikowi wynagrodzenie w czasie wykonywania pracy za granicą (art. 29^1 §1). Pracodawca powinien poinformować pracownika na piśmie o świadczeniach przysługujących mu z tytułu skierowania do pracy za granicą, obejmujących zwrot kosztów przejazdu oraz zapewnienie zakwaterowania.

Prawo dopuszcza również w umowie wiele innych postanowień m.in.:

-przewidzenie odpowiedzialności materialnej pracownika za powierzone mienie,

-możliwość wypowiedzenia umowy na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy,

-wymiar i rozkład czasu pracy, jeżeli ma charakter indywidualny,

W umowie należy określić należności z tytułu podróży służbowej pracowników zatrudnionych poza sferą budżetową (art. 7^5 §3). Umowa może również zawierać zakaz konkurencji, obowiązek dbałości o dobre imię pracodawcy i dodatkowe uprawnienia dla pracownika. W szczególności pracodawca informuje pracownika na piśmie o dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłaty wynagrodzenia za pracę, urlopie wypoczynkowym oraz długości okresu wypowiedzenia umowy.

Sposób zawarcia umowy o pracę

Umowa o pracę może być zawarta bądź w drodze negocjacji, bądź przez złożenie oferty i jej przyjęcie przez drugą stronę. Jeżeli strony prowadzą negocjacje zmierzające do zawarcia umowy o pracę, to umowa zostaje zawarta, gdy uzgodnione zostaną wszystkie postanowienia objęte negocjacjami. Drugim możliwym sposobem zawarcia umowy o pracę jest przyjęcie oferty złożonej przez jedną ze stron. Polega on na złożeniu przez pracodawcę lub kandydata na pracownika oświadczenia wyrażającego wolę zawarcia oznaczonej umowy i na przyjęciu tej oferty przez drugą stronę., Oferta musi zawierać, co najmniej określenie rodzaju pracy. Szczególną postacią zawarcia jest dopuszczenie do pracy osoby, która wyraziła gotowość podjęcia określonego zatrudnienia. Wola zawarcia umowy o pracę może być wyrażona przez każde zachowanie ujawniające tę wolę w sposób dostateczny. Dopuszczenie do pracy na określonym stanowisku oznacza dojście przez strony do porozumienia w przedmiocie rodzaju umowy, a to już wystarcza do nawiązania stosunku pracy.

Forma zawarcia umowy o pracę

Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien najpóźniej dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia, co do rodzaju umowy oraz jej warunków. Pisemna forma umowy o pracę nie została zastrzeżona w Kodeksie pracy pod rygorem nieważności. Umowa o pracę może zostać zawarta skutecznie ustnie, jak też przez czynności dorozumiane(np. przez przystąpienie do pracy). Wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, której ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Niezachowanie pisemnej formy umowy o pracę powoduje konsekwencję w postaci obowiązku potwierdzenia na piśmie ustaleń, co do rodzaju umowy oraz jej warunków. Brak zachowania formy pisemnej stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika i jest zagrożone karą grzywny.

Źródło:

1.Kodek pracy

2.Prawo pracy - Kubot, Kaczyński, Pasternak, Szurgacz wyd. Difin

3.Prawo pracy - Florek, Zieliński wyd. Beck

---