POLITYKA GOPODARCZA
- Monetaryzm - (regulacja ilości pieniądza w obiegu; cel - ochrona obywatela
- Polityka makroekonomiczna
- Środki dyskrecjonalne - dowolne uznaniowe
- Interwencjonizm
- Polityka mikroekonomiczna; polityka wobec przedsiębiorstw i pracowników
- Wolny rynek
Mapa kierunków w polityce gospodarczej
monetaryzm
Państwo dobrobytu wolny rynek
-antyetatyzm ( brak interwencji państwa w gospodarkę)
-kierunki lewicowe „Keynsizm”(Państwo opiekuńcze; reguluje popyt)
- interwencjonizm ( Państwo sterowane odgórnie)
Well Fed State „Dobrze Wyżywione Państwo”- Szwecja; duże podatki, duża opieka socjalna
Elementy polityki gospodarczej i społecznej |
lewica |
prawica |
I . Polityka makroekonomiczna - monetarna |
- Emisja pieniądza w okresach złej koniunktury( środek pobudzający wzrost gospodarczy) Zadania władzy - przeciwdziałanie zahamowaniu wzrostu gospodarczego |
- Obieg pieniądza powinien zwiększać się w stałym tempie, równym naturalnej stopie wzrostu gospodarczego Zadania władzy - przeciwdziałanie niebezpieczeństwu inflacji |
- fiskalna |
- Wysokie progresywne opodatkowanie, dostarczające budżetowi środków do finansowania wielu celów gospodarczych i społecznych. - Dopuszczalne zróżnicowanie opodatkowania pośredniego jako wyraz preferencji dla produkcji wybranych dóbr i dodatkowo „ ważnej społecznie” konsumpcji. |
- Niska, jednolita stopa opodatkowania; podatek liniowy |
- budżetowa |
- Znaczący stopień redystrybucji dochodu narodowego przez Bank Centralny - Małe znaczenie budżetów terytorialnych - Dopuszczalny otwarty deficyt budżetowy. |
- Redukcja redystrybucyjnej roli budżetu przez przenoszenie jego zadań na samorządy terytorialne, organizacje społeczne. - Postulat równowagi budżetu. |
- międzynarodowe stosunki gospodarcze |
- Ochrona kursu walutowego niekiedy z zastosowaniem ograniczeń wymienialności - Wiele reglamentacji w handlu zagranicznym( cła, kwoty lub limity eksportowe i importowe, licencjonowanie handlu, subwencje eksportowe) |
- Kurs waluty zależy od popytu i podaży. - Zasado wolnego handlu zagranicznego ( minimalne cła) - Zasada wolnego przepływu kapitału |
I . Polityka mikroekonomiczna - wobec przedsiębiorstw |
- Duża swoboda władzy w zakresie stosowania różnych narzędzi i środków polityki gospodarczej w odniesieniu do wybranych gałęzi gospodarki lub wybranych przedsiębiorstw - kontrola cen ( ceny minimalne i maksymalne) - Indywidualne ulgi dla wybranych przedsiębiorstw ( podatkowe, obniżenie oprocentowania kredytów, przyspieszona amortyzacja) - Zakupy interwencyjne |
- Rezygnacja ze środków dyskrecjonalnych - Ograniczenia władzy do trosk o efekty zewnętrzne, oraz dobra i usługi publiczne dostarczane przez konsumentów - mechanizm rynkowy i konkurencja sprzedających o nabywców |
- wobec pracowników |
- Aktywna rola państwa w stanowieniu płac ( płace minimalne, indeksowe) - Pozytywny stosunek do płacotwórczej roli związków zawodowych, popieranie układów zbiorowych - przeciwdziałanie bezrobociu poprzez tworzenie nowych miejsc pracy ( interwencje państwowe, roboty publiczne)
|
- Minimalna interwencja w sferę płacy - Próby ograniczenia roli związków zawodowych w ustalanie płac - Wolny rynek pracy jako rozwiązanie prowadzące do ustalenia stopy bezrobocia na normalnym poziomie w długim czasie |
- polityka społeczna |
- Państwowy system ubezpieczeń społecznych - Wysokie zasiłki dla bezrobotnych - Znaczny udział konsumpcji zbiorowej finansowanej z budżetu |
- Konkurencja na rynku ubezpieczeń - Obniżenie z upływem czasu korzystania z zasiłku dla bezrobotnych- Dobra i usługi z zakresu konsumpcji zbiorowej ( szkoły, ochrona zdrowia) dostępne także nz zasadach konkurencji |