Funkcje podatków:

- fiskalna - polega na zapewnieniu budżetowi dochodów niezbędnych dla pokrycia wydatków publicznych. Krzywa Laffera ma charakter indywidualny. Nie można z góry ustalić, jaka stopa opodatkowania będzie zwiększać, a jaka zmniejszać wpływy do budżetu. Zależy to od: poziomu stopy podatkowej w punkcie wyjściowym, skłonności przedsiębiorców do inwestowania, skłonności ludności do oszczędzania i konsumpcji,

- regulacyjna - ściśle wiąże się z funkcją fiskalną. Za pośrednictwem podatków, przez przesuwanie środków finansowych w odpowiednich proporcjach między podmiotami gospodarczymi a budżetem następuje korekta dochodów,

- stymulacyjna - oznacza wykorzystanie narzędzi podatkowych w celu wywarcia wpływu na warunki działania jednostek oraz na kierunki i tempo ich rozwoju.

Zasady podatkowe:

1. A. Smith - zasada równości (sprawiedliwości), pewności, dogodności i taniości opodatkowania

2. A. Wagner - zasady polityki finansowej (fiskalnej), zasady gospodarcze (ekonomiczne), zasady sprawiedliwości społecznej, zasady techniki podatkowej zwane również zasadami zarządzania podatkami

3. M. Pietrowicz:

- zasady skarbowe: wydajności, pewności dla państwa, elastyczności i dogodności

- zasady ekonomiczne: zasady nienaruszalności źródła podatku, tajności podatku, pewności, dogodności podatku

- zasady moralno-polityczne: zasada powszechności opodatkowania, zasada sprawiedliwości podatkowej

4. N. Gajl - zasada ustawowej formy opodatkowania, zasada wewnętrznej i zewnętrznej spójności systemu podatkowego.

5. T. Famulska - sprawiedliwość podatkowa pozioma (przedsiębiorstwa będące w zbliżonej sytuacji są podobnie traktowane obciążeniami podatkowymi), sprawiedliwość podatkowa pionowa (przedsiębiorstwa lepiej sytuowane są w większym stopniu obciążone na rzecz budżetu państwa niż podmioty o mniejszych zdolnościach do ponoszenia podatków)

Elementy konstrukcyjne podatku:

1. Elementy konieczne:

• Podmiot podatku - podmiotem czynnym jest państwo lub inny związek publicznoprawny uprawniony do wymierzania i pobierania podatków. Podmiotem biernym są:

- podatnik - to osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej podlegająca obowiązkowi podatkowemu, ponosząca ciężar podatku. Podatnik w sensie formalnym, zobowiązany z mocy prawa do zapłaty podatku. Podatnik w sensie materialnym, ponoszący pod względem gospodarczym ciężar podatku.

- płatnik - podmiot zobowiązany zgodnie z przepisami prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i odprowadzenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu,

- inkasent - zobowiązany jest wyłącznie do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go na rachunek organu podatkowego.

• Przedmiot opodatkowania - przedmiotami podatku są sytuacje faktyczne lub prawne (osiągnięcie dochodu, zrealizowanie przychodu, posiadanie majątku) oraz zdarzenia (udzielanie pożyczki, zawarcie umowy), z których wystąpieniem przepisy prawa spowodują powstanie obowiązku podatkowego.

2. Elementy incydentalne:

• Podstawa opodatkowania - jest to wielkość zależna od przedmiotu opodatkowania, wyrażonego wartościowo lub w innych jednostkach fizycznych. Podstawą opodatkowania jest:

- w podatkach dochodowych: wysokość uzyskanego dochodu,

- w podatku od towarów i usług: obrót lub wartość celna towaru powiększona o cło, podatek akcyzowy

- w podatku o nieruchomości: powierzchnia użytkowa budynków, powierzchnia gruntów, wartość budowli

- w podatku leśnym: powierzchnia lasu, wyrażona w hektarach

- w podatku od środków transportowych: rodzaj środka transportowego

- transportowego podatku od posiadania psów: liczba posiadania psów

• Stawki podatkowe:

- stawka kwotowa - jest to określona kwota podatku, jaką trzeba uiścić

- stawka procentowa - wyraża stosunek między kwota podatku a wielkością podstawy opodatkowania- jest to część podstawy opodatkowania, stanowiąca świadczenie podatkowe. Stawki mogą być stałe (niezależnie od zmian w podstawie opodatkowania) lub zmienne (zmiana podstawy opodatkowania powoduje zmianę stawki podatkowej). Cechą stawek stałych jest to, że obciążenie podatkowe rośnie w takim samym tempie, co wartość podstawy opodatkowania. Stawki te określa się również jako stawki proporcjonalne lub linijne. Przykładem takiej stawki jest 19-procentowa stawka podatku dochodowego od osób prawnych. Stawki zmienne w praktyce występują w postaci zbioru stawek nazywanego skalą podatkową.

• Skala podatkowa - stanowi tabelaryczne, uporządkowane zestawienie stawek podatkowych wraz z odpowiadającymi im przedziałami podstawy obliczenia podatku:

- skala progresywna - stawki podatku rosną procentowo wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania. Może mieć charakter przyspieszony, liniowy i opóźniony. Progresja przyspieszona, przeciętna stawka podatkowa zwiększa się wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania. Przy progresji liniowej stawka pozostaje stała w stosunku do zwiększającej się podstawy opodatkowania. Progresja opóźniona polega na zmniejszeniu się przeciętnej stawki w stosunku do zwiększającej się podstawy opodatkowania.

- skala degresywna - stawki podatkowe maleją wraz ze spadkiem podstawy opodatkowania. Jest ona początkowo progresywna, a następnie, po przekroczeniu pewnego niskiego poziomu opodatkowania staje się proporcjonalna.

- skala regresywna - stawki podatkowe zmniejszają się w miarę wzrostu podstawy opodatkowania.

• Zwolnienia podatkowe - gdy określona kategoria stanów faktycznych bądź prawnych mieści się w ogólnych ramach przedmiotowo-podmiotowych danego podatku, ale przepis wyłącza ją w sposób wyraźny z opodatkowania. Polegają one na pominięciu całości lub części dochodu uzyskiwanego z danego źródła przy ustaleniu podstawy opodatkowania. Mogą być rodzaju: o charakterze podmiotowym (ze względu na określone cechy potencjalnego podatnika), o charakterze przedmiotowym (ze względu na określone cechy przedmiotu podatku). Możemy wyróżnić zwolnienia bezterminowe i terminowe.

• Ulgi podatkowe - polegają na ograniczeniu wielkości obciążenia podatkowego w stosunku do obciążenia przyjętego za przeciętne w danym podatku. Polegają one na wyłączeniu określonych wartości z podstawy opodatkowania, obniżeniu stawek podatkowych oraz na obniżeniu kwoty podatku. Rodzaje:

- systemowe - przysługują [podatnikom, jeżeli występują u nich okoliczności warunkujące ich zastosowanie,

- uznaniowe - mogą być udzielane w zależności od uznania organu podatkowego na podstawie przysługującego mu upoważnienia.

• Zwyżki podatkowe - są przeciwieństwem zwolnień i ulg. Chodzi tu o korygowanie wymiaru podatku ze względu na podwyższenie zdolności płatniczej podatnika.

Klasyfikacja podatków:

1. Kryterium przedmiotowe - wyróżnia się podatki:

- podatki od obrotu i od wydatków - pobierane są w momencie wydatkowania posiadanych zasobów pieniężnych. Obciążają przychody podatnika niezależnie od kosztów uzyskania tych przychodów. W Polsce do podatków od obrotu zalicza się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy. Podatek konsumpcyjny jest podatkiem od wydatków, natomiast nie każdy podatek od wydatków jest podatkiem konsumpcyjnym.

- podatki dochodowe - pobierane są w momencie osiągnięcia przez podatnika dochodów. Możemy wyróżnić: podatek dochodowy od osób prawnych, podatek dochodowy oraz osób fizycznych.

- podatki majątkowe - zalicza się do nich podatki obciążające posiadany majątek w całości lub jego składniki (podatek od nieruchomości, od środków transportowych), przyrost majątku (podatek od spadków i darowizn), nabycie lub zbycie praw majątkowych (podatek od czynności cywilnoprawnych). Mogą mieć charakter nominalny (podatek płacony jest z dochodu, uzyskiwanego z majątku) lub realny (zapłata podatku powoduje uszczuplenie substancji majątkowej).

2. Kryterium stosunku przedmiotu opodatkowania do źródeł opodatkowania - wyróżnia się podatki bezpośrednie i pośrednie. Podziału możemy dokonać za pomocą następujących kryteriów:

- kryterium stosunku przedmiotu opodatkowania do źródeł opodatkowania - przedmiot podatków bezpośrednich bezpośrednio nawiązuje do źródła podatku, którym jest dochód lub majątek. W zakresie podatków pośrednich przedmiot podatku nie jest tożsamy z rzeczywistym źródłem podatku.

- kryterium ponoszenia ciężaru podatków - nazywany przerzucalnością. Podstawą takiego kryterium jest wyjaśnienie, kto w rzeczywistości ponosi ciężar opodatkowania. Jeśli będzie to podmiot, na który podatek jest nakładany, to traktuje się je jako bezpośrednie. Podatki pośrednie to takie, których ciężar nie jest ponoszony przez podmioty, na które jest nakładany, ale przez inne,

- kryterium sposobu nałożenia podatku (administracyjne) - podatki bezpośrednie to takie podatki, w przypadku, których istnieją możliwości wykorzystania odpowiednich administracyjnych rejestrów podatników i ich dochodów i majątków do wymierzania podatków. W przypadku podatków pośrednich nie jest to możliwe, ze względu na brak możliwości przewidzenia zdarzeń warunkujących powstanie obowiązku podatkowego.

3. Kryterium rodzaju budżetu - wyróżnia się:

- podatki centralne - są to podatki od towarów i usług oraz akcyzowy,

- podatki lokalne - są to podatek rolny, leśny, od nieruchomości, od środków transportowych, od spadków i darowizn, od czynności cywilnoprawnych oraz zryczałtowany podatek dochodowy pobierany w formie karty podatkowej.

Podatki pośrednie

Podatki pośrednie to te, które w sposób wtórny, pośrednio wskazują na domniemanie istnienia dochodu, dotyczą bowiem z zasady głównie dokonywanych wydatków. Ich ciężar może być przenoszony na kolejnych uczestników procesów produkcji i dystrybucji, aż do ostatecznego odbiorcy. Zjawisko to nazywane jest „przerzucalnością podatku”.

Rzeczywiste przerzucenie - podmiot zobowiązany do uiszczenia podatku własnego dochodu lub majątku przesuwa jego ciężar na inny podmiot, z którym pozostaje w pewnym stosunku prawnym.

Przerzucanie pozorne - podatnik jest nabywcą towarów i usług.

Przerzucanie podatków w przód (podmiot, na który nałożony został podatek, przenosi jego ciężar na swoich odbiorców, podnosząc ceny sprzedawanych towarów i usług) i wstecz (podmiot rekompensuje sobie straty finansowe, próbując wymusić na sprzedawcy niższe ceny od stosowanych dotychczas, obniżając płace pracownikom).

Podstawowe zalety podatków pośrednich to:

- są bardzo wydajne, dostarczające budżetowi systematycznych wpływów. Posiadają również odporność na inflację,

- nieświadomość podatkowa - przedsiębiorcy płacący podatki mają świadomość, że można je będzie przerzucić na odbiorców towarów, natomiast konsumenci nie uświadamiają sobie faktu, że przy zakupach towarów i usług płacą podatki

- duża elastyczność, czyli wrażliwość na koniunkturę gospodarczą. Sprawia, że podatki te są stabilnym i pewnym dochodem budżetu państwa.

Podstawowe wady podatków pośrednich to:

- podatki płacone w cenie mają cenotwórczy charakter,

- podatki pośrednie są niesprawiedliwe dlatego, że w największym stopniu obciążają gospodarstwa domowe najbiedniejsze,

- zasada dogodności opodatkowania ze względu na ich regulacje, pobór i koszty poboru tych podatków jest trudna do realizowania.

Przykładem podatku pośredniego jest podatek od towarów i usług (VAT).

Technika poboru podatku:

- obliczenie należnej kwoty podatku VAT

- potrącenie od tak ustalonej kwoty podatku naliczonego

- ustalenie obowiązku odprowadzenia do budżetu części podatku lub jego zwrotu

Podatek należny - jest podatkiem, który obciąża sprzedaż towarów i usług,

Podatek naliczony - jest podatkiem zapłaconym przez podatnika przy zakupie oraz imporcie towarów i usług.

Podatek VAT cechuje przede wszystkim:

- wielofazowość podatku - podatkiem jest objęta każda faza obrotu, w którym tworzona jest wartość dodana,

- powszechność opodatkowania - powszechność podmiotowa i przedmiotowa. Podmiotowa powszechność, opodatkowaniu podlegają wszystkie osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przedmiotowa powszechność jest to konieczność opodatkowania wszelkiego obrotu, określającego jego przedmiot. Przedmiotem opodatkowania w myśl ustawy są czynności związane z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług na terytorium kraju, eksportem i importem towarów oraz wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, a także wewnątrzwspólnotową dostawą towarów.

- brak kumulacji obciążeń - pobierany jest od wartości dodanej, czyli obrotu netto,

- neutralność ze względu na koszty uzyskania przychodów i wymianę międzynarodową - dla podatnika podatek uiszczony przez niego w cenach zakupionych towarów i usług nie jest kosztem, gdyż w całości odlicza on go od podatku pobranego od nabywców. Neutralność podatku VAT ma związek również z wymianą międzynarodową. Stosowanie jednolitej zerowej stawki w eksporcie powoduje, że cena towarów i usług odzwierciedla jedynie ich wartość. Podatnik, który sprzedaje towar zagranicznemu nabywcy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Podatki bezpośrednie.

Podatkami bezpośrednimi są przede wszystkim podatki obciążające bezpośrednio osiągane przez podatników dochody, majątki. Podmiot opodatkowania jest zatem bezpośrednio związany ze źródłem podatku. Są to podatki, które nie mogą być przerzucane.

Do podatków bezpośrednich kwalifikujemy:

- podatki dochodowe (podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek dochodowy od osób prawnych)

- podatki majątkowe (podatki od posiadanego majątku i jego przyrostu)

- niektóre podatki przychodowe (podatek rolny)

Podatku dochodowego nie płacą:

- skarb państwa,

- Narodowy Bank Polski

- jednostki budżetowe,

- fundusze celowe,

- jednostki samorządu terytorialnego,

- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,

- Agencja Rynku Rolnego,

- Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Zalety podatku bezpośredniego:

- zdolność płatnicza podatnika - ciężar podatkowy zależy od indywidualnej sytuacji podatnika,

- przez odpowiednie skonstruowanie podstawy opodatkowania można stymulować konkretne działania podatników.

Koszty podatku bezpośredniego:

- nieregularne wpływy do budżetu, wolniejsze od wpływów z podatków pośrednich,

- koszty przestrzegania prawa podatkowego

Podatek dochodowy od osób fizycznych - oparty jest na zasadach:

- powszechności podmiotowej - oznacza, że podatek powinny opłacać wszystkie osoby uzyskujące dochód na obszarze jego obowiązywania,

- powszechności przedmiotowej - polega na tym, że opodatkowaniu powinny podlegać łącznie wszystkie dochody z różnych źródeł,

- równości - wymaga by wszyscy podatnicy uzyskujący jednakowe dochody byli tak samo traktowani, bez względu na źródło ich uzyskania

- „czystego” dochodu - powstającego po odliczeniu od przychodów wydatków poniesionych w celu jego osiągnięcia.

Legalne postawy opodatkowanych podmiotów wobec podatków.]

Reakcje przedsiębiorstwa na ciężar podatkowy wg M Pietrewicz:

- dostosowanie się do podatku,

- podjęcie działań zmierzających do przerzucenia podatku,

- legalne uchylanie się od podatku (uniknięcie),

- podjęcie próby nadrobienia podatku,

- nielegalne uchylanie się od podatku (oszustwa podatkowe),

- wycofanie się z działalności będącej przedmiotem opodatkowania.

Cztery warianty strategii przedsiębiorstwa:

- maksymalizacja zysku,

- maksymalizacja sprzedaży,

- dostosowanie do potrzeb finansowych,

- strategia kosztowa.

Dążenie do maksymalizacji zysku przy liniowym opodatkowaniu oznacza, że ciężar podatku dochodowego w tych warunkach ponosi przedsiębiorstwo. Nie występuje tu przerzucanie podatku.

W przypadku, w którym celem przedsiębiorstwa jest maksymalizacja wielkości sprzedaży nie występuje zjawisko przerzucalności podatku dochodowego.

Założenie, że przedsiębiorstwo musi osiągnąć minimum własnych środków finansowych w postaci zysku netto musi ograniczyć wielkość produkcji. Przedsiębiorstwo częściowo przerzuca podatek dochodowy na odbiorców, a częściowo samo ponosi jego ciężar. Wielkość przerzuconej części podatku uzależniona jest od tego, w jakim stopniu we wzroście zysku brutto uczestniczył wzrost jednostkowych cen sprzedawanych produktów. Natomiast wzrost zysku brutto, który jest wynikiem zmniejszenia całkowitych kosztów produkcji, określa część podatku dochodowego, która nie została przerzucona na odbiorców.

Przedsiębiorstwo, realizując strategię kosztową, dostosowuje poziom kosztów do osiąganych przychodów, dzięki czemu unika obciążenia podatkiem dochodowym.

Możliwość przerzucania podatków pośrednich wyznaczają warunki, które panują na rynku towarów i usług.

Rozłożenie ciężaru podatkowego między sprzedawców i nabywców nie zależy od podmiotu opodatkowania, czyli od tego, czy podatek jest pobierany od sprzedawców i stanowi element kalkulacyjny ceny, czy też pobierany jest od nabywców i stanowi oddzielną pozycję rachunku.

Legalne uchylanie się od podatku może polegać na wykorzystaniu możliwości stworzonych przez ustawodawcę w przepisach podatkowych lub też luk w tychże przepisach.

Nadrobienie podatku związane jest z podjęciem działań, które rekompensowałyby skutki podatku, czyli aktywizacji produkcji oraz sprzedaży czy redukcji kosztów.

T. Famulska wyróżnia trzy postawy podmiotu opodatkowanego wobec podatku:

1. zapłacenie należnego podatku - w ramach przystosowania się do obowiązków podatkowych autorka rozróżnia: uleganie - jest pozornym, zewnętrznym przystosowaniem się do wymagań nakładającego podatki, nie z przekonania o słuszności ich uiszczania, lecz z obawy przed konsekwencjami, internalizacja - oznacza zmianę przekonań podmiotu oraz integrację wymagań podatkowych z systemem wartości jednostki, identyfikacja - polega na zmianie przekonań tylko po to, aby uzyskać akceptację grupy odniesienia lub cenionych autorytetów.

2. ucieczkę przed podatkiem,

3. stosowanie strategii podatkowej - może być prowadzona przez przedsiębiorstwa w wielu sferach:

- formy organizacyjno-prawnej działalności gospodarczej, w zakresie wysokości obciążeń podatkowych i możliwości korzystania z preferencji podatkowych,

- miejsca, rodzaju i przedmiotu działalności gospodarczej, rajów podatkowych,

- zarządzania kosztami, wyborze między obniżeniem kosztów, co spowoduje wzrost dochodów, a stosowaniem strategii wysokich kosztów i małego dochodu

- kształtowania i podziału dochodów, uwzględniania pewnych preferencji podatkowych

- strategii podatkowej inwestorów,

- źródeł finansowania.

Nielegalne postawy opodatkowanych podmiotów wobec podatków.

Główne przyczyny ucieczki przed podatkiem:

- moralne - wymaga uwzględnienia dwóch pojęć: mentalność podatkowa oznacza postawę lub nastawienie wobec podatków i opodatkowania, reprezentowane przez grupę społeczną, moralność podatkowa rozumiana jest jako wewnętrzna akceptacja bądź jej obowiązku i uznanie zwierzchności podatkowej państwa.

- polityczne - wynikające z braku poparcia podatnika dla władzy publicznej. Nie identyfikując się z ustawodawcą i jego polityką społeczno-gospodarczą, ucieczkę przed podatkiem traktuje on jako formę protestu wobec niegospodarności finansów publicznych.

- ekonomiczne - wiążą się ze zdolnością podatkową obciążonego podmiotu oraz z ogólną koniunkturą gospodarczą,

- techniczne - należy zaliczyć złożoność systemu podatkowego, czyli skomplikowane regulacje podatkowe, istnienie licznych preferencji podatkowych i innych odstępstw od zasad ogólnych.

Przyczyny ucieczki przed opodatkowaniem wg J. Sokołowskiego:

- nadmierny fiskalizm,

- system podatkowy i koniunkturę gospodarczą kraju,

- znikomą świadomość prawną i niski poziom etyki obywateli,

- podwójne opodatkowanie niektórych przychodów,

- nieprzestrzeganie przez ustawodawcę zasady równości podatkowej,

- występowanie luk w prawie podatkowym

Zjawisko ucieczki przed podatkiem może przejawiać się w postaci: unikania płacenia podatków (bez naruszenia prawa) lub uchylania się od opodatkowania (z naruszeniem prawa). Unikanie płacenia podatków można zdefiniować jako redukcję obciążeń podatkowych i niepodatkowych środkami oferowanymi przez państwo wykorzystując luki w prawie podatkowym. Uchylanie się od opodatkowania stanowi redukcję należnych zobowiązań budżetowych metodami i środkami, które są nielegalne, zabronione przez prawo np. składanie fałszywych zeznań podatkowych.

Amnestia podatkowa - oznacza pewien okres, w którym podatnicy mogą dobrowolnie ujawnić organom administracji państwowej, iż nie dopełnili ciążących na nich obowiązków podatkowych, nie podlegając jednocześnie odpowiedzialności administracyjnej, cywilnej i karnej.

Podatek od nieruchomości

Podatek od nieruchomości ma charakter podatku majątkowego. Obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, które są:

- właścicielami samoistnymi posiadaczami nieruchomości albo obiektów budowlanych nie złączonych trwale z gruntem,

- posiadaczami nieruchomości, stanowiących własność skarbu państwa lub gminy jeżeli posiadanie to wynika z umowy zawartej z właścicielem lub z innego aktu prawnego,

- użytkownikami wieczystymi nieruchomości lub ich części,

- posiadają bez tytułu prawnego nieruchomości, stanowiące własność skarbu państwa lub gminy, z wyjątkiem nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych.

Z podatku od nieruchomości zostały zwolnione:

- nieruchomości zajęte na potrzeby organów i administracji samorządu terytorialnego,

- nieruchomości będące własnością państw obcych pod warunkiem wzajemności,

- budowle dróg publicznych oraz grunty zajęte przez te drogi wraz z pasami drogowymi,

- budowle wykorzystywane wyłącznie na potrzeby publicznego transportu. kolejowego

- zbiorniki retencyjne.

Podstawę opodatkowania stanowi dla budynków i gruntów powierzchnia wyrażona w metrach kwadratowych, a dla budowli ich wartość według zasad przewidzianych dla celów amortyzacji.

Stawki podatkowe określa rada gminy. Mają charakter kwotowy lub procentowy.

Podatek od środków transportu ma także charakter podatku majątkowego.

Przedmiotem opodatkowania są wyłącznie samochody ciężarowe od 2 ton, autobusy, przyczepy i naczepy o ładowności 5 ton oraz ciągniki siodłowe i balastowe. Wysokość stawek określa rada gminy, kwotowo.

Akcyza

Podatek akcyzowy wpływa na cenę wyrobu. Jest on wkalkulowany w cenę nabywanego towaru. Podatnikami akcyzy są zarówno producenci, jak i importerzy niektórych tzw. wyrobów akcyzowych.

Wyroby akcyzowe:

- produkty naftowe i syntetyczne paliwa płynne,

- samochody osobowe,

- jachty pełnomorskie, łodzie żaglowe,

- sprzęt elektroniczny wysokiej klasy oraz kamery wideo,

- środki upiększające i wyroby perfumeryjne,

- wyroby winiarskie,

- wyroby tytoniowe,

- wyroby przemysłu spirytusowego i drożdżowego,

- sól

Stawki akcyzy mogą mieć charakter:

- stawek kwotowych,

- stawek procentowych,

- stawek różnicowych

---