Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania
Wydział Psychologii
Psychologia emocji i motywacji (ćwiczenia) 2009
Prowadzący: dr Tomasz Rowiński
PROGRAM ZAJĘĆ
Problematyka i cele zajęć:
Celem ćwiczeń jest poznanie podstawowych sposobów badania emocji i motywacji, ważnych tak z praktycznego, jak i z naukowego punktu widzenia. Zasadniczą część zajęć wypełni nabywanie umiejętności stosowania podstawowych metod diagnozujących różne aspekty emocjonalnej i motywacyjnej sfery osobowości człowieka. Uzupełnienie stanowić będzie prezentacja metod i metodologii mniej znanych, lecz o uznanej przez psychologów wartości.
Kryteria zaliczenia:
obecność na zajęciach - dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze; kolejne nieobecności muszą być usprawiedliwione i zobowiązują do odpowiedzi przy okazji kolokwium na dodatkowe pytanie z materiału przerobionego na opuszczonych zajęciach
przygotowanie do zajęć oraz aktywność podczas zajęć
wypełnianie omawianych testów psychologicznych
zaliczenie kolokwium końcowego
propozycja: badania metodą „podaj znajomemu”
Literatura podstawowa:
Gasiul, H. (2002) Teorie emocje i motywacji. Warszawa: Wyd. UKSW
Maruszewski, M. (2000). Emocje i motywacje. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom II. Gdańsk: GWP, 319-521.
Lewis, M., Haviland-Jones, J.M. (2005). Psychologia emocji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, 00-183 Warszawa, ul. Stawki5/7 - www.practest.com.pl
Zajęcia I
Omówienie programu ćwiczeń i wymagań. Podstawowe wiadomości z psychometrii oraz przedstawienie sposobów badania emocji.
Literatura:
Brzeziński, J. (1996). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: PWN, rozdz. 15-18, s. 455-548.
Gasiul, H. (2002) Teorie emocje i motywacji. Warszawa: Wyd. UKSW, rozdz. IX.
Emocje w perspektywie semantycznej - jak definiować słowa, co oznaczać mogą poszczególne słowa „emocjonalne” w naszej kulturze, rozumienie poszczególnych słów na tle języka angielskiego i polskiego. Naturalny Metajęzyk Semantyczny jako propozycja definicji emocji w poszczególnych językach.
Literatura:
Wierzbicka, A. (2006). Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 19 - 53; 203 - 216.
Zajęcia II
Emocje w perspektywie biologicznej - mózg emocjonalny, psychofizjologiczne wskaźniki emocji.
Literatura:
Gasiul, H. (2002) Teorie emocje i motywacji. Warszawa: Wyd. UKSW: rozdz. IX, 214-221.
LeDoux, J. (2000). Mózg emocjonalny. Tajemnicze podstawy życia emocjonalnego. Poznań: Media Rodzina.
Sosnowski, T.(2000). Psychofizjologia. W: Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom I. W: J. Strelau (red.), Gdańska: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 131-178.
Gerrig, R.J., Zimbardo, P.G. (2006). Psychologia i życie. Wydanie Nowe. Warszawa: PWN, 54-92.
Emocje w perspektywie obserwatora - behawioralne metody pomiaru emocji - System Kodowania Ruchów Twarzy (FACS) P. Ekmana i I. Friesena.
Metody kwestionariuszowe pomiaru emocji - problem aprobaty społecznej. Kwestionariusz Aprobaty Społecznej S. Drwala i A. Wilczyńskiej.
Literatura:
Draheim, S. E. (2001). System kodowania ruchów twarzy (FACS) jako metoda mierzenia zachowań mimicznych: procedura-rzetelność-zastosowania. Psychologia-etiologia-genetyka, 3-4, 97-113.
Ekman, P. (2003). Kłamstwo i jego wykrywanie w biznesie, polityce i małżeństwie. Warszawa: WN PWN.
Ekman, P., Davidson, R.J. (1998). Natura emocji. Gdańsk: GWP, 205-226,
Drwal, R.Ł., Wilczyńska, J.T. (1980). Opracowanie Kwestionariusza Aprobaty Społecznej, Przegląd Psychologiczny, 23 (3).
Zajęcia III
Emocje w perspektywie podmiotu - nastrój. Skala Nastroju UMACL. Określenie stanu i cechy w badaniu emocji - The Scale Train Anxiety Inventory (STAI) - Inwentarz Stanu i Cechy Lęku Spielbergera.; SEG - Skala Ekspresji Gniewu dla dzieci i młodzieży.
Literatura:
Goryńska, E. (2005). Przymiotnikowa Skala Nastroju (UMACL). Podręcznik. Warszawa: PTP PTP.
Forgas,J.P.,Vargas,P.T. (2005). Wpływ nastroju na społeczne oceny i rozumowanie. W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.). Psychologia emocji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne: 446-465
Ohman,A. (2005). Strach i lęk z perspektywy ewolucyjnej, poznawczej i klinicznej. W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.). Psychologia emocji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne: 719-740.
Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Podręcznik. Warszawa: PTP PTP, 12-28, 47-54.
Lemerise, E.A. Dodge, K.A. (2005). Rozwój złości i wrogich interakcji. W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji. Gdańsk: GWP, 745-757.
Zajęcia IV
Emocje samoświadomościowe - The Test of Self-Conscious Affect (TOSCA) J.P. Tangney, R.L. Dearing, P.E. Wagner, R. Gramazow
Literatura:
Żylicz, P.O. (2006). Praca psychoterapeutyczna z osobami doświadczającymi poczucia winy. W: L. Grzesiuk (red.), Psychoterapia. Praktyka. Warszawa: ENETEIA(507-518).
Lewis, M. (2005). Emocje samoświadomościowe zażenowanie, duma wstyd, poczucie winy w: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.). Psychologia emocji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, ss. 780-795.
Emocje w perspektywie podmiotu - empatia. Index Reaktywności Interpersonalnej M. Davisa.
Literatura:
Eisenberg,N. (2005). Empatia i współczucie. W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji. Gdańsk: GWP, 849-862.
Davis, M.H. (1999). Empatia. O umiejętności współodczuwania. Gdańsk: GWP.
Siek, S. (1993) Wybrane metody badania osobowości. Warszawa: ATK,454-459.
Rembowski, J. (1989). Empatia - studium psychologiczne. Warszawa: PWN.
Zajęcia V
Emocje w perspektywie podmiotu - inteligencja emocjonalna.
Popularny Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej (PKIE) A. Jaworowskiej i A. Matczak;
Skala Inteligencji Emocjonalnej - Twarze A. Matczak, I. Piekarskiej i E. Studniarek.
Literatura:
Salovey, P., Bedell, B.T., Detweiler, J.B., Mayer, J.D. (2005). Aktualne kierunki w badaniach nad inteligencją emocjonalną. W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji. Gdańsk: GWP, 634-651.
Jaworowska, A., Matczak, A. (2005). Popularny Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej (PKIE). Podręcznik. Warszawa: PTP PTP.
Matczak, M, Piearska, J., Studniarek, E. (2005). Skala Inteligencji Emocjonalnej - Twarze (SIE-T). Podręcznik. Warszawa: PTP PTP.
Zajęcia VI
Emocje w perspektywie podmiotu - kontrola emocjonalna.
Kwestionariusz Kontroli Emocjonalnej (KKE) - Brzezińskiego.
Literatura:
Brzeziński, J. (1973). Kształtowanie się mechanizmu kontroli emocjonalnej. Kwartalnik pedagogiczny, 18(3), 99-108.
Ekman, P., Davidson, R.J. (1998). Natura emocji. Gdańsk: GWP, 227-242.
Gasiul, H. (2002). Teorie emocji i motywacji. Rozważania psychologiczne. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 201-213
Nadawanie znaczeń - wartościowanie.
Metoda Konfrontacji z Sobą H. Hermansa.
Literatura:
Hermans, H.J., Hermans-Jensen, E. (2000). Autonarracje. Tworzenie znaczeń w psychoterapii. Warszawa: PTP PTP.
Zajęcia VII
Motywacja jako wymiar dążenia do celu i wytrwałości oraz orientacji motywacyjnej.
Skala Kontroli Działania ACS-90 J. Kuhla w adaptacji M. Marszał-Wiśniewskiej.
Literatura:
Marszał-Wiśniewska, M. (2002). Adaptacja Skali Kontroli Działania J. Kuhla (ACS-90), Studia Psychologiczne, 40, 77-102.
Zajęcia VIII
Wartości jako podstawa motywacji.
Skala Wartości Schelerowskich, Skala Wartości Rokeacha. Kwestionariusz do Badania Kryzysów w Wartościowaniu (KBKW) Olesia.
Literatura:
Brzozowski, P. (1995). Skala Wartości Schelerowskich - SWS. Podręcznik. Warszawa: PTP PTP.
Brzozowski, P. (1996). Skala Wartości /SW/. Polska adaptacja Value Survey M. Rokeacha. Podręcznik. Warszawa: PTP PTP.
Oleś, P. (1989). Kwestionariusz do Badania Kryzysów w Wartościowaniu. Warszawa: Laboratorium Technik Diagnostycznych.
Poszukiwanie sensu życia jako podstawa motywacji. Skala Sensu Życia (PLT) Crumbagha i Maholicka. Test SONG J.C. Crumbaugha
Literatura:
Siek, S. (1993) Wybrane metody badania osobowości. Warszawa: Wyd. ATK, s. 446-453.
Popielski, K. (1987). Testy egzystencjalne: metody badania frustracji egzystencjalnej i nerwicy noogennej. W: K. Popielski, Człowiek - pytanie otwarte. Lublin: RW KUL, s. 237-261.
Popielski, K. (1993). Noetyczny wymiar osobowości. Psychologiczna analiza poczucia sensu życia. Lublin: RW KUL.
Frankl V.E. (1971). Homo patiens. Próba wyjasnienia sensu cierpienia. Warszawa: PAX.
KOLOKWIUM PISEMNE NA OSTANICH 45 MINUTACH
I