Charakterystyczne objawy zaburzeń występujące u dzieci 6 - letnich:

I Zaburzenia analizy i syntezy wzrokowej.

Charakterystyczne objawy

.Etapy pracy -(rodzaj ćwiczeń)

Trudności : w odwzorowywaniu figur geometrycznych, w odwzorowywaniu szlaczków, w układaniu obrazków, klocków wg. wzoru, z różnicowaniem kształtów, w wyszukiwaniu różnic między obrazkami, rysunki tematyczne są uproszczone, ubogie w szczegóły,

Ćwiczenia na materiale obrazkowym: rozpoznawanie przedmiotów na obrazkach (loteryjki obrazkowe, domino obrazkowe, dobieranie w pary, odpoznawanie obrazków opisanych słownie), układanie wg. zasady podobieństwa ( „Dobieramy liście”, „Kto zmienił miejsce”, „Co do czego pasuje,” wyszukiwanie podobieństw, wyszukiwanie różnic, dobieranie obrazka do jego schematu), rozpoznawanie czynności i rozumienie sytuacji przedstawionej na obrazku ( dobieranie obrazków o określonej czynności, nazywanie czynności, demonstrowanie jej ruchem, wyszukiwanie obrazków przedstawiających czynności, wyszukiwanie obrazków opisanych słownie), rozpoznawanie przebiegu zdarzeń przedstawionych na obrazkach,(porządkowanie historyjek obrazkowych, opowiadanie historyjki, dobieranie „dobrych i złych” obrazków do podanego opisu ), składanie całości z części,(dobieranie części do całości, układanie obrazka z części wg. wzoru, bez wzoru), Ćwiczenia na materiale geometrycznym: odpoznawanie jednakowych kształtów,(różnicowanie figur geometrycznych wg. kształtu, wielkości, koloru, segregowanie figur wg. określonych zasad, dobieranie odpowiedniego rysunku), prawidłowe wyróżnianie figur narysowanych, (obrysowywanie prostych figur, kopiowanie przez kalkę, łączenie kropek,) wyróżnianie i odtwarzanie figur narysowanych,(loteryjki geometryczne, układanki mozaikowe, domino geometryczne, różnicowanie kształtów, odtwarzanie z pamięci uprzednio widzianych wzorów, odtwarzanie z pamięci prostych układów z klocków), prawidłowe wyróżnianie i odtwarzanie układów linii prostych i krzywych, (rysowanie wzorków i szlaczków na gładkim papierze, w linię, w kratkę, układanie szlaczków z figur geometrycznych) umiejętność składania figur z części,(układanki jedno i wielobarwne, układanie figur z części, odbijanie stemplami układu figur, kolorowe wycinanki z figur geometrycznych), Ćwiczenia na materiale literopodobnym: odpoznawanie znaków graficznych i liter,(segregowanie liter, wyszukiwanie liter w tekście, odtwarzanie z pamięci uprzednio widzianych wzorów), różnicowanie znaków graficznych i liter podobnych,(segregowanie liter podobnych: p-b, u-n, d-b, domino literowe, różnicowanie liter mylonych), odpoznawanie i różnicowanie sylab,(wyszukiwanie sylaby demonstrowanej wśród innych, wyodrębnianie sylab w wyrazach, domino sylabowe), odpoznawanie i różnicowanie wyrazów trzyliterowych,(wyszukiwanie takich samych wyrazów, wyszukiwanie wyrazów podobnych).

II Zaburzenia koordynacji wzrokowo - ruchowej.

Charakterystyczne objawy

Etapy pracy (rodzaj ćwiczeń)

Trudności: w posługiwaniu się podstawowymi narzędziami i przedmiotami codziennego użytku, w rysowaniu (silne przyciskanie ołówka, kurczowe trzymanie kredki czy ołówka) w prawidłowym chwytaniu piłki, rzucaniu do celu, w utrzymaniu równowagi przy staniu na jednej nodze, skakaniu, mała precyzja i wolne tempo ruchów dłoni i palców.

podnoszenie ogólnej sprawności i koordynacji ciała:(ćwiczenia w marszu, w biegu, na równoważni, zabawy skoczne), usprawnianie manipulacji przedmiotami: (zabawy z piłką, woreczkiem, rzucanie do celu, rozpoznawanie przedmiotów po dotyku), kojarzenie doznań ruchowych z obrazami graficznymi: (kreślenie dużych płynnych linii: w powietrzu, kredą na tablicy, patykiem na piasku, zamalowywanie dużych powierzchni), przyzwyczajenie do kontroli wykonywanego ruchu graficznego: (obrysowywanie szablonów figur, kopiowanie przez kalkę, rysowanie po śladzie, labirynty), usprawnianie celowych i precyzyjnych ruchów rąk oraz ich współdziałanie: (wydzieranki, wycinanki, lepienie z plasteliny, nawlekanie koralików), ćwiczenie dokładnej kontroli nad ruchami graficznymi (rysowanie, układanie wzorów, zagadki rysunkowe, kropkowanie kwadratów, kreślenie linii poziomych, pionowych, ukośnych), ćwiczenia kontroli nad wykonywaniem ruchu w odtwarzaniu symboli graficznych (rysowanie po śladzie znaków graficznych, kreślenie kształtów literopodobnych w liniach).

III Zaburzenia orientacji przestrzennej.

Charakterystyczne objawy

Etapy pracy (rodzaj ćwiczeń)

Słabe rozumienie określeń słownych, dotyczących stosunków przestrzennych (przed, za, obok, nad, w, na) zakłócenie stosunków przestrzennych w rysunkach: rysunki są chaotyczne, niewłaściwie rozplanowane, nieprawidłowa lub niezdecydowana orientacja na schemacie własnego ciała, trudność w poruszaniu się w przestrzeni zgodnie z instrukcją, trudność w różnicowaniu: prawa, lewa strona, mylenie liter o różnym położeniu w stosunku do osi poziomej lub pionowej, np: p-g, u-n, b-d, pismo lustrzane.

wyrabianie i utrwalanie orientacji na schemacie własnego ciała,(różnicowanie prawej i lewej strony ciała, odtwarzanie prostych układów pokazywanych przez nauczyciela, wykonywanie układów pod dyktando) łączenie ruchów z obrazami wzrokowymi,(układanie na stoliku różnych przedmiotów stosownie do polecenia, śledzenie przedmiotu, rysowanie figur pod dyktando, drogi w labiryntach, „Idź prosto, na lewo, na prawo”), ćwiczenia umiejętności prawidłowego różnicowania układów asymetrycznych,(określenie położenia przedmiotów względem siebie, kolorowe kółka, układanki obrazkowe, loteryjka przestrzenna, układanka wyżej, niżej, nakładanki o różnych układach przestrzennych, werbalizacja relacji przestrzennej), kierowanie się w działaniu schematami przestrzennymi(wycinanki przestrzenne, szlaczki z figur geometrycznych, utrwalanie kierunku od strony lewej do prawej, łączenie kropek, składanki geometryczne i obrazkowe).

IV Zaburzenia analizy i syntezy słuchowej.

Charakterystyczne objawy

Etapy pracy (rodzaj ćwiczeń)

Trudności w: odtwarzaniu rytmu np: klaskaniu, rozumieniu bardziej skomplikowanych poleceń słownych, zapamiętywaniu i powtarzaniu trudniejszych wyrazów, uczeniu się na pamięć, wyodrębnianiu głosek i sylab w wyrazie, wyodrębnianiu wyrazów w zdaniu, odróżnianiu dźwięków nosowych: “on, om, en, em,” różnicowaniu głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, składaniu liter w jedną całość, poprawnym czytaniu, czytaniu ze zrozumieniem,

-odtwarzanie struktur dźwiękowych-(odtwarzanie struktur dźwiękowych wg. wzoru, różnicowanie dźwięków, odtwarzanie rytmu, graficzne odtwarzanie słyszanego układu dźwięków, -Różnicowanie sygnałów dźwiękowych-(rozpoznawanie głosów z otoczenia, określanie z której strony dochodzi dźwięk, rozpoznawanie dźwięków wydawanych przez różne przedmioty, -Wyróżnianie wyrazów w zdaniu-(podział zdania na wyrazy, liczenie wyrazów w zdaniu, kończenie rozpoczętego zdania, budowanie zdania z podanym wyrazem,) Wyróżnianie sylab -(podział wyrazu na sylaby, zabawa w kończenie słów, loteryjki rebusowe, liczenie sylab, układanie wyrazów z sylab, uzupełnianie wyrazów brakującymi sylabami), -Wyróżnianie głosek -(wyodrębnianie głosek w nagłosie, śródgłosie i wygłosie, wyodrębnianie głosek z wyrazów, wybieranie obrazków, których nazwy zaczynają się określoną głoską, tworzenie wyrazów z ostatnich głosek demonstrowanych obrazków, kojarzenie głoski z literą), -Ćwiczenia w czytaniu- (ćwiczenie syntezy sylabowej, ćwiczenie syntezy głoskowej, ćwiczenie czytania z przeciąganiem, domino sylabowe, domino obrazkowo- wyrazowe, dobieranie podpisu do obrazka).

V. Zaburzenia dynamiki procesów nerwowych.

Charakterystyczne objawy.

Wskazania.

Nadpobudliwość psychoruchowa. -Niemożność spokojnego siedzenia, kręcenie się, wstawanie z miejsca, machanie nogami, wykonywanie dodatkowych czynności np. manipulowanie przedmiotami trzymanymi w ręce, -trudności w koncentracji uwagi, pochopność i pobieżność myślenia, niedokładne i niestaranne wykonywanie ćwiczeń, łatwość wchodzenia w konflikty z rówieśnikami a także z dorosłymi, -silne reakcje uczuciowe o tendencjach wybuchowych lub wzmożonej lękliwości, mocno przeżywają wszelkie niepowodzenia, wykazują małą wytrwałość. ......... Zahamowanie psychoruchowe. -Nieśmiałość i mała aktywność, obserwowanie zajęć i zabaw „z boku,” zachęcanie do wspólnych zabaw powoduje stawianie oporu. -przejawianie postaw lękowych, wycofywanie się z podejmowanych zadań, brak wiary we własne siły. -wrażliwość na oceny rówieśników i dorosłych, -z trudnością nawiązują przyjaźnie.

Należy zadbać o zaspokojenie w odpowiedniej formie potrzeby ruchu, a równocześnie przyzwyczajać do skupienia uwagi na zajęciach wymagających spokoju, nie wolno ograniczać im ruchu, gdyż może to prowadzić do powstania reakcji nerwowych, należy tworzyć interesujące dla dziecka zajęcia, niezbyt często zmieniające się, wymagające od dziecka dłuższych okresów skupienia, dbać o dokładność wykonywanych prac, hamować nadmierne tempo działania, dla wyrobienia poczucia odpowiedzialności powierzać zadania do wykonania i egzekwować je. -w pracy z dzieckiem należy kierować się spokojem i rozwagą, -stopniowo przygotowywać je do pokonywania trudności, -wyrabiać w nim poczucie własnej wartości i stopniowo je uaktywniać, -każdy sukces dziecka musi być nagrodzony, nie należy dopuścić do uzależnienia dziecka od nauczyciela. -

Opracowała: Brombosz Krystyna

Miejskie Przedszkole nr 7 w Oświęcimiu.

LITERATURA:

1. „Zanim dziecko pójdzie do szkoły”- H. Prus- Wiśniewska, Warszawa 1995

2. „O badaniu dojrzałości szkolnej”- B. Wilgocka- Okoń, Warszawa 1971

3. „Gotowość szkolna dzieci sześcioletnich”- B. Wilgocka- Okoń, Warszawa 2003

4. „Metody stosowane w przedszkolu a efekty w klasie I”-H. Mystkowska, Warszawa 1975

5. „Materiały pomocnicze do zajęć korekcyjno- kompensacyjnych z dziećmi sześcioletnimi i siedmioletnimi”- Maria Micorek, Bielsko- Biała 1995

---