1. Wymienić i opisać cechy poprawnie zaprojektowanego Systemu Informacji Przestrzennej
Cechy poprawnie zaprojektowanego i wykonanego SITu: niezawodność działania; bezpieczeństwo danych; zawartość, wiarygodność, aktualność danych; duża szybkość dostępu do informacji; wszechstronność informacji; możliwość dynamicznego wykonywania analiz,zestawień,rejestrów,wykazów; możliwość generowania map tematycznych; funkcjonalność; otwartość na zmiany(rozbudowane możliwości adaptacyjne); brak nadmiarowości informacji; bazowanie na obowiązujących uregulowaniach prawnych.

Prowadzenie SIT polega na: tworzeniu zasobu informacyjnego systemu; kontroli danych; analizie danych; integracji danych; aktualizacji danych; administrowaniu zasobem informacyjnym; udostępnianiu danych.

2. Opisać model rastrowy
- w najprostszej postaci składa się z siatki kwadratów lub prostokątów, której pojedyncze pola nazywane są rastrami. Raster jest najmniejszą jednostką powierzchni, której przypisywane są atrybuty przestrzenne i opisowe (współrzędne X Y Z-opisowa). Z reguły wielkość rastra jest zgodna z wielkością pola najmniejszego powierzchniowo punktu świetlnego na ekranie monitora. Podstawą tego modelu jest dwuwymiarowa macierz, której wskaźniki X,Y określają położenie danego rastra w stosunku do wybranego ukł.współ. a kolejne wymiary tej macierzy tworzą atrybuty opisowe Z, czasem Z to wysokość terenu.

3. Rozwinąć skrót SWDE(Standard Wymiany Danych Ewidencyjnych SWDE - służy do wymiany danych pomiędzy bazami ewidencyjnymi Standard - synonim normy, oznacza przyjęty w drodze uzgadniania dokumentu zawierający zasady, wskazówki mające na celu zapewnienie jedności materiałów.

4. Z czego składa się Regionalna Baza: * : * środowisko przyrodnicze(zasoby środowiska przyrodniczego, warunki naturalne, tereny i obiekty prawnie chronione); *sfery społeczna i kulturowa (demografia, sieć osadnicza, rynek pracy, poziom wykształcenia, szkolnictwo podstawowe i ponadpodstawowe, szkolnictwo wyższe, ochrona zdrowia, stan zdrowotny ludności, pomoc społeczna, warunki mieszkaniowe, kultura, uwarunkowania historyczne); *gospodarka (przemysł i budownictwo, charakterystyka przedsiębiorstw, rolnictwo i ludność wiejska); *turystyka i sport(walory turystyczne, zagospodarowanie turystyczne, ruch turystyczny, zagrożenia rozwoju funkcji turystycznej); *infrastruktura techniczna(komunikacja, energetyka, gospodarka wodno- ściekowa, gospodarka odpadami stałymi); *podział administracyjny regionu (granice województw, powiatów, gmin, ewidencja gruntów i budynków).

Integracja danych pochodzących z różnych źródeł: *aspekt semantyczny - najczęstsze konflikty: -konflikt nazewnictwa(stosowanie homonimów i synonimów); -konflikt znaczenia(wynik odmiennych definicji lub interpretacji tego samego pojęcia); - konflikt schematów(różne w zastosowanych schematach aplikacyjnych); *aspekt przestrzenny: -zapewnienie zgodności w przebiegu odpowiadających sobie elementów geometrycznych; -uzgodnienie styków pomiędzy danymi pochodzącymi od różnych dystrybutorów; - zapewnienie zgodności topologicznej wewnątrz warstw tematycznych(integracja pozioma); - zapewnienie zgodności topologicznej pomiędzy warstwami tematycznymi(integracja pionowa).

Schemat integracji danych geograficznych:

5. Rodzaje i etapy digitalizacjiRodzaje digitalizacji a) punktowa - ręczna (wskazywanie punktów), jednoczesna transformacja współrzędnych, punkty pozyskiwanych linie pozyskiwanych małej zmienności krzywizny, uznaniowośc pozyskiwanych treści. b)liniowa - półautomatyczna, jednoczesna transformacja współrzędnych, punkty i linie o szybko zmieniającej się krzywiźnie, uznaniowośc. c)powierzchniowa - automatyczna, podkolorowanie elementów obrazu rastrowego, analiza zdjąć fotogrametrycznych i map

analogowych, lokalny układ odniesienia, pełna treść. d) hybrydowa - dyskretyzacja - wykorzystuje cyfrowy obraz, ręczna - automatyczna, wektoryzacja ekranowa (analiza rysunku wprowadzonego), zmiana map analogowych na numeryczne, generalizacja, uznaniowośc

Główne etapy digitalizacji:
+Przygotowanie materiałów do digitalizacji+Digitalizacja- Obróbka plików- Porządkowanie i zapisanie plików na nośnikach- Przechowywanie i udostępnianie

7.. podstawowe pytania zadawane w SIP

identyfikacja-"co znajduje sie w...?"

polozenie-"Gdzie znajduje sie....?"

tendencje-"co sie zmienilo od...?"

optymalna droga-"jaka jest najkrotsza drogfa mieszy...?"

układ-"jaka zachodzi relacja miedzy...?"

modele-"co sie stanie gdy...?"

8. . Wyjaśnić UML Ujednolicony Język Modelowania) - język formalny służący do opisu świata obiektów w analizie obiektowej oraz programowaniu obiektowym.Służy do modelowania dziedziny problemu (opisywania-modelowania fragmentu istniejącej rzeczywistości - na przykład modelowanie tego, czym zajmuje się jakiś dział w firmie) ─ w przypadku stosowania go do analizy, oraz do modelowania rzeczywistości, która ma dopiero powstać - tworzy się w nim głównie modele systemów informatycznych. UML jest głównie używany wraz z jego reprezentacją graficzną ─ jego elementom przypisane są symbole, które wiązane są ze sobą na diagramach.

9. Źródła danych SIP omówić pokrótce. 1. POMIARY BEZPOŚREDNIE -techniki naziemne, techniki satelitarne -GPS; 2.MAPY ANALOGOWE - mapa jest podstawowym źródłem danych,mapa analogowa stanowi model graficzny rzeczywistości geograficznej przedstawiony na papierze,kalce lub podobnym nośniku,cechuje ją duża statyczność. Podstawowe dane topograficzne wykorzysta.przez SIP: rzeźba terenu,wody powierzchniowe,pokrycie terenu(roślinność, zabudowa), sieć komunikacyjna(drogi,koleje),sieć branżowa(linie energetyczne,rurociągi),budowle techniczne, punkty osnowy. Rodzaje dostępnych map analogowych:*w ukł.1942:wiarygodność,zgodna z rzeczywistością treść,limitowany dostęp,skala map ogólnodostępnych :1/100000, 1/200000,skala map uaktualnianych dostępnych dla wybranych:1/50000,1/25000,1/10000; *w ukł.1965:bardzo trudny do przeliczania na współrzędne geograficzne,podział na 6 stref,nieaktualność i zafałszowania treści map,skala:1/10000(cz.-białe),1/25000,1/50000(4-kolorowe);* w ukł.1992: aktualność, wiarygodność,małe pokrycie powierzchni kraju,skale map:1/50000(oprac.centralne),1/10000(oprac.wojewódzkie); * w ukł.1980 - wady jak w ukł.1965, skala:1/100000; *mapy geologiczne: wukł.1942,skala 1/50000(cz.białe),1/200000(wielobarwne,zgeneralizowane); *mapy geomorfologiczne(rzeźba terenu): ukł.1942,aktual.lata50,60. Skala 1/50000; *mapy hydrograficzne:małe pokrycie terenu(1/4 pow.kraju),duża różnorodność odwzorowań,również niestandardowych,skala:1/50000,1/200000; *mapy glebowo-rolnicze :obejmują obszar całego kraju bez terenów leśnych, skale:1/5000,1/25000,1/100000, 1/300000,wielu wykonawców,niekompatybilność odwzorowań,nieaktualny podział geodezyjny;*mapy leśne- gat.drzew,wiek, typy siedlisk,zagrożenie pożarowe, gradacja szkodników,zagospod.turystyczne, skale:1/5000, 1/25000, 1/20000, niewiarygodność osnowy leśnej,niekompatybilność odwzorowań; *mapa przeglądowa potencjalnej roślinności naturalnej Polski; *mapy sozologiczne; *Atlas klimatyczny Polski; *Atlas hydrologiczny polski; *plany zagospodarowania przestrzennego,opracowania fizjograficzne miast. 3.ZDJĘCIA LOTNICZE-bardzo istotne źródło aktualnej informacji o terenie,duże znaczenie ma przez zmianę rzutu środkowego na rzut ortogonalny ortofotomapa. rodzaje zdjęć lotniczych:konwencjonalne(cz.-białe,kolorowe), w podczerwieni(cz.białe i kolorowe), wielospektralne, termalne, radiometryczne, radarowe; skala nie powinna przekraczać 1:50000,wykorzystuje się:1/26000,tereny miejskie:1/10000; 4.OBRAZY SATELITARNE - odbierane jest odbite i emitowane z powierzchni Ziemi promieniowanie w zakresie widma widzialnego,ale również promieniowanie w zakresie podczerwieni i widma termalnego. typy urządzeń: kamery fotograficzne tworzące obrazy analogowe, skanery optyczno - mechaniczne i elektrooptyczne oraz kamery i radary tworzące obrazy cyfrowe(obrazy lub sceny satelitarne). Charakterystyki obrazów satelitarnych opierają się na rozdzielczości: *przestrzennej -charakteryzowana wielkością piksela rejestrowanego na obrazie; *spektralnej - charakteryzowana zdolnością sensora do rejestrowania promieniowania elektromagnetycznego o różnych częstotliwościach; *radiometrycznej - wyrażjacej liczbę poziomów promieniowania możliwych do zarejestrowania w każdym kanale; *czasowej - określająca częstotliwość w dniach pozyskiwania informacji z tego samego obszaru.

10. Topologiczny model wektorowy - oprócz kodowania współrzędnych kartezjańskich, tworzy się topologie wyrażającą wzajemne względne rozmieszczenie punktów, linii i poligonów, wprowadza się pojęcia węzła, krawędzi, wysp.

Typy elementów topologicznych w modelu wektorowym: 1.pkt kontrolny - para współrzędnych X Y wiążących mapę cyfrową z mapą analogową (-> z powierzchnią Ziemi) stanowią go najczęściej węzły siatki kilometrowej, pkt sieci geodezyjnej lub pary współrzędnych geograficznych. 2.oznaczenie - pkt przecięcia siatki kartograficznej z ramką mapy. 3. pkt pomiarowy - wykorzystywany przy tworzeniu mapy cyfrowej za pomocą digitajzera do sprawdzania czy mapa nie jest przesunięta. 4. pkt - obiekt geograficzny określony przez współrzędne X Y (Z). 5. linia - obiekt geograficzny opisany zbiorem par współrzędnych, posiadający identyfikator np. rzeka. 6. węzeł - obiekt posiadający lokalizacje geograficzną (współrzędne) - lokalizację miejsca przecięcia i łączenia linii (krawędzi), ich przecięcia z brzegiem arkusza mapy, posiada identyfikator. 7. krawędź - obiekt topologiczny łączący dwa węzły określony zbiorem par współrzędnych, posiada identyfikator, np. linia. 8. obszar, poligon - powierzchniowy obiekt geograficzny opisany przez zbiór par współrzędnych, posiada identyfikator, topologicznie zbudowany z łańcucha węzłów. 9. wyspa - obiekt geograficzny otoczony całkowicie przez inne obiekty nieposiadające krawędzi łączących go z innymi obszarami, można przypisać identyfikator i etykietę. 10. atrybut - info o obiekcie którą można przypisać obiektowi dodana do jego współrzędnych. 11. identyfikator - atrybut kluczowy - nr wew obiektu geograficznego zapisany w SIP automatycznie. 12. etykieta - jeden z atrybutów istotny z punktu

11. Podstawowe operacje na danych geograficznych Operacje na danych geograficznych - przetwarzanie danych: 1.przetwarzanie wstępne(usuwanie błędów, łączenie danych pochodzących z różnych źródeł, zmiana układów współrzędnych lub transformacji afiniczne,łączenie danych zapisanych w sąsiednich warstwach lub podział danych na odrębne warstwy tematyczne, generalizacja i klasyfikacja danych); 2.proste operacje matematyczne i statystyczne, 3.analizy przestrzenne, 4.modelowanie procesów i zjawisk.

Łączenie lub podział danych zapisanych na sąsiednich warstwach: *zasięg map,zdjęć lotniczych lub satelitarnych wynika z zasięgu przestrzennego materiałów źródłowych; *bazy cząstkowe łączone w jedną ciągłą bazę danych geograficznych (warunek: ten sam układ odniesienia, typy obiektów, struktura danych, ten sam temat), Ograniczenia ilościowe - liczba linii wyznaczających wielobok lub vertexów opisujących obiekty liniowe - ograniczenie zasięgu przestrzennego BD - podział na bazy cząstkowe.Metody: wycinanie, wymazywanie, rozdzielanie. Generalizacja-proces polegający na zmniejszaniu szczegół mapy będący konsekwencją zmniejszenia jej skali. Najważniejsze reguły to: zachowanie struktury obiektów, zachowanie charakterystyki danych, czytelne przedstawienie danych.

12. jakie znasz kryteria doboru danych zrodlowych do SIP

-przeznaczenie systemu-proporcje danych przestrzennych i danych nieprzestrzennych-stopien szczegółowosci informacji przestrzennych

Kryteria których należy przestrzegać przy wprowadzaniu danych przestrzennych: jednolite ramy czasowe dla wszystkich wprowadzanych danych, aktualne wiarygodne i o wysokiej precyzji źródła danych, wprowadzanie danych tymi samymi metodami, wg tych samych procedur, zachowanie reżimu dokładnościowego

13..rozwiń pojęcie SQL, SQL (Structured Query Language )strukturalny język zapytań używany do tworzenia, modyfikowania baz danych oraz do umieszczania i pobierania danych z baz danych.Język SQL jest językiem deklaratywnym. Decyzję o sposobie przechowywania i pobrania danych pozostawia się systemowi zarządzania bazą danych (DBMS).

14. wymien i krótko opisz komponenty SIP, Komponenty SIP: sprzęt komputerowy; oprogramowanie;dane;procedury prawne; procedury do zarządzania; ludzie.

15.Opisz model TIN - opisuje zjawiska 3D, których charakterystyczne wartości mogą być określone na nieregularnie rozmieszczonych punktach płaszczyzny. Powstaje w wyniku teselacji - podziału przestrzeni na elementy regularne i nieregularne. Zbiory typu TIN mają charakter zbiorów wektorowych - położenie punktów jest zapisane w postaci współrzędnych i związków topologicznych pomiędzy trójkątami. Tworzony jest przez aplikacje zawarte w paletach narzędziowych GIS. Szczególnie przydatny przy: automatycznym rysowaniu poziomic, cieniowaniu powierzchni terenu, analiz przestrzennych wykorzystujących ukształtowanie powierzchni terenu.

17.z czego sklada sie sip w olsztynie

Elementy:*standardy wymiany danycg (ASCII,DXF,JPEG,BOP,Shapefice)

moduły systemu(mapa numeryczna,osnoa geodezyjna, EGIB,KERG,bazy admin.samorządowej)*przepływ informacji w strukturach SIT

SYSTEM STRATEG -należy do systemów wspomagajacyhc zarzadzanie przy pomocy GIS.NA budowe modułową ,na która składaja się wspolpracujace ze soba aplikACJE i interfejsy

MODUŁ GŁÓWNY EWMAPA:-uniwersalny program sluzacy do:-obslugi zasobu geod i kartograficznego*budowy mapy numerycznej*tworzenia i analizowania obiektow przestrzennych.Bazą modułu EWMAPA jest katastralny uklad odniesienia, tworza go pkt graniczne dzialki ewidencyjne kontury klasyfkacyjne

Oprocz EW mapy w syst STRATEG można wyrozniic cztery moduly funkcjonalne*rejestracje osób wspólnoty samorządowej- aktualizację info bazowej- zarządzanie

MODUŁ Adres-aplikacja łącząca….

Moduł EWOpis-program do prowadzenia części opisowej egib i do ewidencjonowania lokali będących odrębnymi nieruchomościami oraz zestaw programów narzędziowych

Moduł Analiz:-umożliwie przeprowadzenie analiz przestrzennych we wskazanym na ekranie obszarze zainteresowania przy wykorzystywaniu danych adresowych

Moduł ośrodek :-zestaw aplikacji do zarządzania info geod (geogr) w szczeg. Do zarządzania dok. Geod i kart.

Wybrane funkcje:-ewidencja i rozliczanie zamówień-obrót mapami drukowanymi-ewidencja zgłoszonych robót geod.

-gospodarowanie i zarządzanie znajdującymi się w ośrodku dokumentami geod.i kart.

Moduł Sesut : tworzą go programy do obsługi zintegrowanego systemu ewidencji i uzbrojenia terenu

Moduł BANK OSNÓW:-program do prow. Banku poziomych i wysokościowych osnów geodezyjnych w pełni zintegrowany z systemem EWMAPA (wsp baza danych)

M.Nadz-bud-aplikacja umożliwiająca rejestrację decyzji o warunkach zabudowy oraz decyzji o pozwoleniach na budowę

M. Och-śro-aplikacja umożliwiająca połączenie baz związanych z ochroną środowiska, złożonych z MS ACESS z bazami graficznymi systemu EWMAPAM.info-spo

-aplikacja umoż.połączenie baz związanych z infrastrukturą społeczną z MS ACESS, z bazami EWMAPA

M.drogi-zestaw programów które wraz z systemem EWMAPA umożliwiają prowadzenie metryk dróg i ksiąg inwentarzowych oraz dokonują różnego rodzaju analiz opartych o bogaty zestaw atrybutów związanych z drogą

M.UŻ.WIE:-aplikacja umożliwiająca w oparciu o moduł EWOPIS prowadzenie ewidencji opłat za uż.wieczyste

M.DZIERŻAWA-aplikacja rejestrująca umowy dzierżaw Działa na wspólnej bazie nr.działek, umożliwia prowadzenie dzierżawy do części działki oraz rejestrację graf. W systemie EWMAPA dzierżawionego terenu

M.ZARZĄD-apl.umożliwiająca w oparciu o moduł EWOPIS prowadzenie ewidencji opłat za zarząd

M.PODATKI-aplikacja powiązana z bazami mod. EWOPIS umożliwiająca naliczanie i ewidencjonowanie podatków od nieruchomości oraz gruntów rolnych i leśnych

M.FOGR-prog. Przeznaczony do obsługi Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych. Wykorzystuje dane zawarte w bazach modułu EWOPIS

18. co to jest SWING (Standard Wymiany INformacji Geodezyjnych) - format danych geodezyjnych służący do wymiany danych pomiędzy bazami danych systemów informatycznych SIT. Pozwala na reprezentację w pliku tekstowym obiektów przestrzennych i opisowych.

19roznice miedzy rastrowym a wektorowym modelem kodowania danych

Model rastrowy	Model wektorowy
Służy do pozyskiwania danych (czasem pełni rolę tła)	Służy do pozyskiwania danych geograficznych (zidentyfikowanie i łatwość odszukiwania)
Budowanie współrzędnych i atrybutów dla każdego rastra - duża pamięć operacyjna, mała prędkość przerysowania obrazu	Kodowanie współrzędnych i atrybutów opisowych jednakowe dla wybranego obiektu - małe zapotrzebowanie na pamięć, duża prędkość przerysowania obrazu
Zmiana skali obrazu ekranowego wpływa na rozdzielczość i jakość - schodkowa struktura obrazu rastrowego przy dużych powierzchniach	Zmiana skali obrazu ekranowego nie wpływa na jego rozdzielczość i jakość - duże zmniejszenie zlewanie się -> podobnie jak w modelu rastrowym
Edycja - mała elastycznośc na wszelkie manipulacje	Duza elastycznośc i prostota działań edycyjnych
Mała pracochłonnośc procedur wprowadzania danych - bogatsze dane, szybko i tanio można przetworzyc na mapę analogową na obraz rastrowy z pełną info	Duża pracochłonnośc procedur wprowadzania danych - wysokie koszty - mniej danych w zasobie systemu, trzeba nazwac każdy obiekt i go zapisac
Dogodniejsze przetwarzanie obrazów 3D	Mniej dogodne przetwarzanie obrazów 3D
Zastosowanie w małych i średnich skalach	Zastosowanie gł w skalach dużych, ale również w skalach średnich i małych

20.funkcje zadania SIP

-wprow. Danych-wstepne przetwarzanie danych-przechowywanie danych-zarzadzanie bd

-analiza danych-wizualizacja danych przestrzennych-interfejs uzytkownika

21jakie znasz metody wyszkukiwania danych w sIP

-pomiary terenowe(bezp)-digitalizacja map analogowych-skanowanie i wektoryzacja map

-met.fotogrametryczne-trojwymiarowa digitalizacja fotogram-metody teledekcyjne-lotniczy skaning laserowy-trAnsfer danych z innych systemow-wprowadzenie danych ze zrodel pisanych

22..jakie sa zasady przetwarzania danych Numeryczno-graficzne przetwarzanie danych obejmuje dwa przeciwstawne procesy: A) przetwarzanie danych z postaci graficznej do cyfrowej - digitalizacja - dokonywane jest przy użyciu digitizera, skanerów lub systemów komputerowych przetwarzających obrazy rastrowe. Ogólna zasadą jest pomiar współrzędnych punktów map i innych rysunków wykonanych w skali i rejestracji tych współrzędnych w postaci cyfrowej dogodnej do dalszej obróbki komputerowej. B) przetwarzanie danych z postaci cyfrowej do graficznej - plotowanie - na podstawie zapisanych cyfrowo współrz pkt, rastrów, linii sporządza się rysunek w postaci wektorowej, wyrysowanej, wyświetlonej. Etapy pozyskiwania danych przestrzennych z map analogowych metodami digitalizacji: 1.wyszukiwanie właściwej mapy (obszar zainteresowania, tematyka, okres którego mapa ma dotycząc).2.określenie systemu odniesień przestrzennych wybranych map. 3.określenie dokładności przetwarzania - skala opracowania docelowego i wybranej mapy, generalizacja, rozdzielczość. 4.wybór odpowiedniej metody digitalizacji - skalowanie, liniowa, punktowa. 5.prace przygotowawcze przed digitalizacją. 6.właściwe prace digitalizacyjne.

---