22. technologia pomiaru i opracowanie wyników synchronicznej niwelacji trygonometrycznej

Technologia pomiaru:

sprzęt:

-dwa takie same tachimetry

-stabilne statywy (to na nich „przenosi się” wysokość)

-zestaw luster pasujących do tachimetrów (wysokość lustra równa wysokości tachimetru - do miejsca osi obrotu lunety)

-instrumenty do pomiaru temperatury i ciśnienia (wilgotności powietrza nie trzeba mierzyć w przypadku dalmierzy świetlnych - dziś powszechnie stosowanych)

-łata precyzyjna do nawiązania

-zestaw radiotelefonów do komunikacji

nawiązanie:

-przy dwu kołach i możliwie poziomej celowej wykonuje się odczyt z łaty, pomiar odległości do łaty

-błąd nawiązania: m = tanα m_s, m_s szacuje się na 5-10cm

przebieg pomiaru:

-na „hop” wykonuje się pomiar kąta pionowego z obydwu stanowisk, na ogół 3 serie wystarczą

-pomiar warunków atmosferycznych na obu końcach celowej w celu wyznaczenia poprawki atmosferycznej do długości

-pomiar odległości skośnej - obustronnie (wtedy wartości się uśrednia) lub jednostronnie ze stanowiska „wstecz” - by jak najmniej ingerować w intrument „w przód” na którym „zawieszona” jest wysokość

Opracowanie wyników:

-nawiązanie: i = O-dtanα = O-scosz = O-ssinα (zależnie od pomierzonych wielkości)

-przewyższenie między stanowiskami: Δh = ½ s(cosz_ij-cosz_ji) - jest to wzór uproszczony, zakładający, że współczynniki refrakcji są równe na obydwu stanowiskach (odpowiedni dobór stanowisk jest wymagany, odl. boków do 300-400m). Dodatkowo pominięty został wpływ odchylenia linii pionu - można założyć że dla boków do 500m ich zmiana jest liniowa.

Dzięki mniejszej liczbie stanowisk, szybkości pomiaru oraz ciągłemu zwiększaniu precyzji tachimetrów, przy zastosowaniu odpowiedniej technologii pomiarowej, metoda niwelacji trygonometrycznej stała się konkurencyjna do niwelacji geometrycznej, zwłaszcza w terenach górskich (z analizy dokładności wzoru na przewyższenie wynika, że mniejsze błędy są popełniane przy bardziej skośnych celowych).

---