LITERATURA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY - zagadnienia, literatura

Rok akademicki 2009/20010 -grupy dr Grażyny Walczewskiej - Klimczak

1. BAŚŃ LUDOWA, BAŚŃ LITERACKA, FANTASTYKA

1. U. Przybyszewska - Baśnie, w : „Literatura dla dzieci i młodzieży w procesie wychowania” (red.) A. Przecławska

2. J. Cieślikowski, „Wielka zabawa” - roz. Trochę o baśni

3. S. Frycie, „Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945-70”, tom II, roz. Baśń i bajka

4. J. Papuzińska, „Zatopione królestwo” roz. II, III, IV s. 20-54

5. R. Handke - Baśń a fantastyka naukowa, w : „Baśń i dziecko” (opr.) H. Skrobiszewska

6. D. Świerczyńska - Jelonek - O baśniach w: „Życie szkoły” nr 7/8 1986 r

7. K. Oatley, J. M.Jenkins „Zrozumieć emocje” r.Uświadamianie sobie emocji w literaturze”, W-wa PWN 2006

8. SŁOWNIK LITERATURY DZIECIĘCEJ I MŁODZIEŻOWEJ hasła: baśń, bajka, klechda, legenda, fantastyka, fantasy

2. ZNACZENIE BAŚNI W ŻYCIU DZIECKA

1. B. Bettelheim, „Cudowne i pożyteczne. O znaczeniu i wartościach baśni”, wstęp s. 39-64 (Walka o nadanie sensu własnej egzystencji) oraz w części I „Wartości fantazjowania. Odgadywanie życia od wewnątrz” s. 67-74

2. K. Kuliczkowska, „W świecie prozy dla dzieci” roz. W kręgu fantastyki

3. M. Kurecka, „Andersen”

4. J. Wais, „Ścieżki baśni”, r.1 Hermeneutyka baśni” W-wa 2006

5. J. Wullschläger, Andersen. Życie baśniopisarza. WAB 2005

6. G. Leszczyński „Baśń - rytuał przejścia (rite de passage), w:”Kulturowe konteksty baśni T.II W poszukiwaniu straconego królestwa” /red./ G. Leszczyński.

7. J. Papuzińska, „Zatopione królestwo” roz. „Czym jest fantastyka?”, „Drogi rozwojowe literatury w Polsce do roku 1939”, „Drogi rozwojowe literatury fantastycznej w Polsce po roku 1945”.

3. DZIECIŃSTWO JAKO ZJAWISKO SOCJO-KULTUROWE

1. „Dzieci”, t.II, (red.) M. Janion, S. Chwin r. Fragmenty antropologiczne (jeden z czterech artykułów do wyboru)

2. P. Aries: ”Historia dzieciństwa”, roz. „Odkrycie dzieciństwa”, „Konkluzja; szkoła a długość dzieciństwa”.

3. N. Postman: „W stronę XVIII stulecia”, r. 7 „Dzieci”+ Aneks nr 3

4. R.Waksmund: „Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej” r. I „Od historii dzieciństwa do etnografii dzieciństwa”

5. J. Kurczewski, „Dziecko we współczesnej kulturze Zachodu: Lolita, Harry Porter i Chłopcy z Wyspy Koralowej” w: (red.) B. Łaciak „Dziecko we współczesnej kulturze medialnej”, W-wa 2003

4. DZIECKO TWÓRCĄ KULTURY

1. Literatura a folklor

1. D. Simonides, „Współczesny folklor słowny dzieci i młodzieży”

2. J. Papuzińska,” Inicjacje literackie” roz. IV Grupa rówieśnicza

3. D. Simonides, Wymiary i rozmiary kultury dzieci w: „Literatura Ludowa” nr 4/5 1996

4. P. Kossowski, „Dziecko i reklama telewizyjna”, r.VIII. „Reklama telewizyjna jako inspiracja dla folkloru dziecięcego”.

5. SŁOWNIK..., hasło folklor dziecięcy; Przegląd pamiętników dziecięcych, zeszytów ABC, zeszytów „Złote myśli”

2. Dziecięca twórczość literacka

1. A.Baluch , Co da się wyczytać z dziecięcych „prabaśni” w: M. Kielar - Turska „Dziecko jako odbiorca literatury”

2. H. Semenowicz, „Poetycka twórczość dziecka”, roz. II Dziecko poeta.

3. B. Dymara (red.) ,”Dziecko w świecie marzeń”, roz. IV O treści marzeń dzieci

4. SŁOWNIK..., hasło: literacka twórczość dzieci i młodzieży, analiza utworów dziecięcych

5. WYBRANE PROBLEMY EDYTORSTWA. ILUSTRACJE W KSIĄŻKACH DLA DZIECI .

1. I. Słońska, „Psychologiczne problemy ilustracji dla dzieci”, roz. IX, X

2. K. Iwanicka, Książka i ilustracja; A. Bode, Ilustracja w polskich książkach dla dzieci, w: ALMANACH POLSKIEJ KULTURY DZIECIĘCEJ

3. „Almanach, Polscy ilustratorzy dla dzieci”

4. A.Baluch „Ilustracja, która prowadzi”, M. Zając „Nurty i style w edytorstwie książki dziecięcej” w: „KSIĄŻKA DZIECIĘCA 1990-2005. Konteksty kultury popularnej i literatury wysokiej”/red./ G. Leszczyński, D. Świerczyńska-Jelonek, M. Zając

5. Almanach Polskiej Sekcji IBBY „Twórcy dzieciom. 1990-2005”

6. SŁOWNIK..., hasło: ilustracja w książkach dla dzieci .

Przegląd twórczości wybitnych polskich ilustratorów.

6. ROZWÓ ZAINTERESOWAŃ CZYTELNICZYCH, KSZTAŁTOWANIE KONTAKTÓW DZIECKA Z KSIĄŻKĄ.

1. J. Papuzińska, „Inicjacje literackie. Problemy pierwszych kontaktów z książką”.

2. „DZIECKO I KSIĄŻKA Materiały z ogólnopolskiej konferencji Biblioteka Narodowa 27-28 października 2003 roku referat D. Świerczyńskiej - Jelonek

3. „Książka dziecięca 1990-2005. Konteksty kultury popularnej i literatury wysokiej”, D.Świerczyńska-Jelonek „Dziecięce kryteria oceny książki” /red./ G. Leszczyński, D. Świerczyńska-Jelonek, M. Zając

4. „Po potopie. Dziecko, książka i biblioteka w XXI wieku” /red./ D. Świerczyńska-Jelonek, G. Leszczyński, M. Zając. D. Świerczyńska-Jelonek „Współczesna proza dla młodzieży wobec przeżyć adolescencji”

7. Poezja dla dzieci. Przegląd tekstów wybranych poetów pod kątem następujących zagadnień:

• Dziecko w poezji dla dzieci - charakterystyka przemian portretu w obrębie różnych nurtów poezji; analiza różnych sposobów mówienia do dziecka i o dziecku

• Postać dziecka, świat, w którym żyje (relacje z rówieśnikami, z dorosłymi, z przyrodą, cywilizacją, szkołą )

• Charakterystyka kodu językowego i środków wyrazu zastosowanych w tekście

Maria Konopnicka

Stanisław Jachowicz 2 osoby,

Janina Porazińska

Ewa Szelburg-Zarembina

Hanna Januszewska

Kazimiera Iłłakowiczówna

Józef Czechowicz 4 osoby,

Julian Tuwim

Jan Brzechwa

Wanda Chotomska 3 osoby,

Anna Kamieńska

Józef Ratajczak

Joanna Kulmowa

Julian Przyboś 5 osób,

Joanna Papuzińska

Danuta Wawiłow 2 osoby,

Dorota Gellnerówna

Ks. Jan Twardowski 2 osoby,

Literatura przedmiotowa:

• J.Cieślikowski, Antologia poezji dla dzieci , Wstęp

• B.Żurakowski (red.) Poezja dla dzieci. Mity i wartości. (artykuły:A.Baluchowej, G.Leszczyńskiego, B.Żurakowskiego)

• A.Baluch, Poezja współczesna w szkole podstawowej

• J.Papuzińska, Poezja w: Literatura dla dzieci w procesie wychowania, A.Przecławska (red.)

• U.Chęcińska (red.) Dziecko i jego światy w poezji

• B.Żurakowski, W świecie poezji dla dzieci

Antologie wierszy, przydatne w przygotowaniu prezentacji:

1. J. Cieślikowski, Antologia poezji dziecięcej

2. R. Waksmund, (red.) Antologia form i tematów

3. W. Kot, (red.) Szedł czarodziej t. I i II

4. G. Leszczyński, (red.) Po schodach wierszy

5. H. Kruk, Z ludźmi i przyrodą

Forma prezentacji

1. Referat

lub

2. Przygotowanie propozycji twórczych działań z tekstem i wokół niego, wybór technik różnorodnie aktywizujących uczestników zajęć (zabawa słowem, tekstem, odgrywanie ról, pantomima, działania plastyczne, pomysły na wykorzystanie muzyki itp.)

Prezentacja wymaga wykazania się znajomością twórczości poszczególnych autorów (Muzeum Książki Dziecięcej)

8. Charakterystyka wydawnictw komiksowych

1. K.T. Toeplitz, Sztuka komiksu

2. K.Kuliczkowska, W świecie prozy dla dzieci, r. W obrazkowym mikroświecie

3. A.Krajewska, G.Lewandowicz, Miłośnicy komiksu. Czytelnicy komiksu..

4. A. Rusek, „Tarzan, Matołek i inni”

5. SŁOWNIK... hasło: komiks

9. Współczesne czasopisma dla dzieci i młodzieży

Materiały Biura Studiów i Analiz Kancelarii Senatu - Prasa mlodzieżowa

10. Słowo i obraz - problemy adaptacji filmowych utworów literackich lub Analiza książek obrazkowych lub Techniki animacji czytania i czytelnictwa.

1

5

---