• Jasnoniebieski, uwodniony wodorotlenek miedzi Cu(OH)₂ w roztworach amoniakalnych tworzy jon kompleksowy o intensywnie lazurowym zabarwieniu, będący odczynnikiem do wykrywania:

•  dioli wicinalnych (dwie grupy alkoholowe  -OH przy sąsiednich węglach), z którymi daje zabarwienie fiołkowe

•  białek (wiązań peptydowych) - reakcja biuretowa, w obecności których zmienia barwę na fioletową

•  w reakcji z aldehydami i cukrami redukującymi wytrąca się czerwony osad Cu₂O (roztwór Fehlinga).

Wytwarzający się na powierzchni miedzi czerwony tlenek Cu₂O nadaje jej charakterystyczną barwę. Blacha miedziana poddana działaniu wilgotnego, zawierającego ditlenek węgla powietrza atmosferycznego pokrywa się zieloną  patyną  - zasadowym węglanem miedzi.

Tlenek miedzi(II) jest czarny, podobnie jak siarczek.

 Tlenki azotu: 
NO bezbarwny, powstaje podczas działania na metaliczną miedź kwasem  azotowym(V). Z tlenem w powietrzu daje brunatny NO₂ o charakterystycznym zapachu. NO₂ powstaje również jako produkt rozpadu dość nietrwałego kwasu azotowego(V) HNO₃, powodując charakterystyczne zażółcenie bądź brunatnienie jego stężonych roztworów.

 Sole srebra:

• chlorek - biały serowaty osad

• bromek srebra (stosowany w fotografii) - żółtawy osad

• jodek srebra - żółty osad

pod wpływem światła wszystkie osady fioletowieją a następnie ciemnieją (światłoczułość soli srebra).
[UWAGA!  Fluorek srebra AgF jest solą doskonale rozpuszczalną ]

przy strącaniu AgCl (miareczkowanie chlorowców), wykorzystując różnice w iloczynie rozpuszczalności AgCl i dichromianu srebra stosuje się jony dichromianowe jako wskaźnik końca miareczkowania, dają one bowiem z jonami srebra ciemnoczerwony osad.

 chlor, brom jod:

• chlor - żółtozielony gaz, cięższy od powietrza

• brom - brunatna ciecz, łatwo parująca

• jod - krystaliczne, brunatne (czarne) ciało stałe, łatwo sublimuje, przechodząc w fioletowe pary

 woda chlorowa - lekko żółtawy roztwór chloru w wodzie, stosowany do wypierania bromu i jodu z ich soli. Wyparty brom lub jod cząsteczkowy zostaje rozpuszczony w warstwie chloroformowej, i na podstawie jej zabarwienia zidentyfikowany.

 woda bromowa - jasnobrunatny roztwór bromu w wodzie. Popularny odczynnik do wykrywania wiązań wielokrotnych. Poprzez reakcje przyłączenia bromu do wiązań wielokrotnych następuje odbarwienie wody bromowej. Reakcja z wodą bromową służyć może również do odróżnienia aldoz (które z bromem reagują) od ketoz
Woda bromowa (brom) wypiera jod z jego soli.

 jod - daje intensywnie niebieskie zabarwienie w reakcji ze skrobią, wykorzystywane w wykrywaniu zarówno skrobi jak i jodu.

 Fe (II wart.) - zielone, wodorotlenek Fe(OH)₂ - zielonkawy osad, utleniając się do Fe(OH)₃ przechodzi w brunatny osad. Rodanek Fe(NCS)₃ czerwony (czuła reakcja na obecność jonów żelaza).
Z salicylanami oraz fenolem jon Fe³⁺ daje intensywnie fioletowo zabarwiony kompleks

 związki chromu: 

• chrom trójwartościowy - tlenek szarozielony; wodorotlenek zielonkawy, sole generalnie w odcieniach zieleni

• tlenek CrO₃ - czerwony; kwas chromowy - żółty, kwas dwuchromowy H₂CrO₄ i dalej polikwasy żółte i pomarańczowe
   (żółty jon chromianowy CrO₄^2- w środowisku kwaśnym przechodzi w pomarańczowy jon dichromianowy Cr₂O₇^2-)
  [więcej kwasu, więcej barwy, więcej atomów]

 kobalt - sole kobaltu bezwodne mają barwę niebieską, po uwodnieniu przechodzi ona w jasnoróżową.
Wykorzystuje się tę właściwość do kontrolowania stopnia wykorzystania bezwodnego żelu krzemionkowego, służącego do utrzymywania niskiej wilgotności np. w opakowaniach z żywnością. Aktywny (suchy) żel krzemionkowy, pokryty warstewką soli kobaltowych ma barwę niebieską. Od momentu nasycenia żelu parą wodną (dezaktywacja żelu) następuje uwadnianie soli kobaltu pokrywającego żel i zmiana barwy z niebieskiej na jasnoróżową.

 

 HgO - czerwony tlenek rtęci (II), w zależności od stopnia rozdrobnienia czerwony lub rzadziej żółty.

 siarczki, sole kwasu siarkowodorowego H₂S, najczęściej nierozpuszczalne, brunatne lub czarne.

 związki nitrowe - aromatyczne, ze względu na oddziaływania między grupą nitrową —NO₂ a pierścieniem aromatycznym mają często zabarwienie żółte. 
(reakcja ksantoproteinowa kwasu azotowego(V) z białkami - powstaje trwałe, żółte zabarwienie)
Związki nitrowe alifatyczne, ze względu na brak takiego oddziaływania są przeważnie bezbarwne.

 Nadmanganian potasu - związek o silnie fioletowym zabarwieniu (jon nadmanganowy), silny utleniacz, który:

• w środowisku kwaśnym redukuje się do manganu dwuwartościowego (sole bezbarwne np. MnCl₂, MnSO₄) 
  
  [Jak ostatnio zauważył jeden z internautów, sole manganu dwuwartościowego są jasnoróżowe a nie bezbarwne. Sprawa barwy związków, jonów, kompleksów i innych form to materia dość złożona i nie ma tu miejsca na jej dokładniejsze wyjaśnianie. Możemy przyjąć (choć to nie do końca prawda), że w  rozcieńczone roztwory soli  dwuwartościowego manganu są  praktycznie  bezbarwne, szczególnie jeśli obserwujemy je po zredukowaniu ciemnofioletowego roztworu nadmanganianu. ]

• w środowisku zasadowym przechodzi z Mn(VII) do Mn(VI) - manganiany o zabarwieniu zielonym, 

• zaś w środowisku obojętnym po redukcji wytrąca się brunatny osad tlenku manganu (IV) MnO₂

Barwa płomienia (pod wpływem energii dostarczonej  na sposób ciepła, w przypadku niektórych pierwiastków następuje emisja promieniowania elektromagnetycznego z zakresu światła widzialnego)

pierwiastek	barwa płomienia
Na		żółta
Ca		ceglastoczerwona
Ba		zielona
K		fioletowa
Sr		czerwona, karmazynowa

 Wskaźniki pH

• lakmus - niebieski, w środowisku kwaśnym przechodzi w czerwony

• uniwersalny - mieszanina różnych wskaźników, dzięki czemu zmienia kolory w całym zakresie pH, od ciemnoczerwonego dla silnie kwaśnego środowiska, przez żółty w obojętnym, po zielony i fioletowy w zasadowym

• fenoloftaleina - bezbarwna, malinowa w środowisku silnie zasadowym (pH>8,3)

• czerwień metylowa - żółta, przechodzi w czerwoną w środowisku kwaśnym

• oranż metylowy - pomarańczowy, przechodzi w czerwony w kwaśnym środowisku

---