UCHO ZEW.-to małżowina uszna zbudowana ze skóry i chrząstki sprężystej oraz przewód słuchowy kończący się błoną bębenkową,która oddziela ucho zew.od ucha środkowego.Przewód słuchowy składa się z: -odcinka bocznego-jest to przewód słuchowy zew.chrzęstny,rozpoczyna się bocznie w jamie muszli ucha i dochodzi do otworu słuchowego zew.,wysłany jest skórą zawierającą krótkie włoski,gruczoły łojowe oraz woskowinowe; -odcinka przyśrodkowego-stanowi go przewód słuchowy kostny,znajdujący się w części bębenkowej kości skroniowej.Ochrania błonę bębenkową,a jego budowa i wydzielina jego gruczołów pomaga utrzymać odpowiednią temp. i wilgotność,od czego zależy w dużym stopniu sprężystość błony bębenkowej.Błona bębenkowa-jest cienką mocną i sprężystą błoną,kształtu kulistego 9-11mm,-połączoną całym obwodem z kością,-ustawiona skośnie,pomiędzy przewodem słuchowym zew.a jamą bębenkową,-dolny odcinek tzw.część napięta umocowana jest do bruzdy bębenkowej włóknistym pierścieniem chrzęstnym.-część wiotka-jest to mały górny odcinek błony,przyczepiony do części łuskowatej k.skroniowej wcięciem bębenkowym,-poruszana jest przez mięsień napinacz błony.UCHO ŚRODKOWE-podobnie jak ucho wew.-znajduje się wew.kości skroniowej czaszki.Ucho środkowe jest to system jam powietrznych i składa się na nie:-jama bębenkowa z trzema kosteczkami słuchowymi,-jama sutkowa z komórkami powietrznymi wyrostka sutkowego,-trąbka słuchowa.JAMA BĘBENKOWA stanowi przestrzeń wysłaną błoną śluzową i wypełnioną powietrzem.-leży wewnątrz kości skroniowej,-zawiera łańcuch połączonych ze sobą kosteczek słuchowych:młoteczek,kowadełko,strzemiączko działają na zasadzie dźwigni w przenoszeniu dźwięku ze środowiska gazowego(w uchu zew.i środkowym)do przestrzeni płynowych ucha wew.Fala akustyczna po przejściu przez przewód słuchowy zew.,uderza w błonę bębenkową i wprawia ją w drgania.Za pośrednictwem błony bębenkowej zostaje wprawiony w ruch łańcuch kosteczek słuchowych.Ostatnia w kolejności z kosteczek,strzemiączko,ma bezpośredni kontakt z przestrzeniami płynowymi ucha wew.Ruch strzemiączka powoduje przesuwanie płynów ucha wew.i w ten sposób pobudzenie narządu Cortiego.Dwa mięśnie wewnątrzuszne(napinacz błony bębenkowej i mięsień strzemiączkowy)zapewniają prawidłową ruchomość kosteczek i spełniają funkcję akomodacyjną w przenoszeniu dźwięku.W jamie bębenkowej wyróżniamy 6 ścian:1.górna-pokrywkowa,2.dolna-ściana żyły szyjnej,3.przyśrodkowa-błędnikowa,4.boczna-błoniasta,5.przednia-ściana szyjno-tętnicza,z tej ściany wychodzi trąbka słuchowa,6.tylna-sutkowa.TRĄBKA SŁUCHOWA(przewód Eustachiusza)-kanał długości 3-4cm łączący jamę bębenkową z gardłem,wyrównuje ciśnienie w jamie bębenkowej.W budowie ścian trąbki wyróżnia się:1.część kostną-boczną-stanowi 1/3 długości trąbki.2.część chrzęstną-przyśrodkową-2/3 długości,ujście gardłowe trąbki znajduje się na bocznej ścianie części nosowej gardła.Na końcu gardłowym trąbki znajduje się zastawka otwierająca się w czasie ziewania i połykania oraz w czasie nagłych zmian wysokości,co zapobiega ewentualnemu pękaniu błony bębenkowej przy zmianach ciśnienia atmosferycznego.Część chrzęstna rozszerza się wyrównując ciśnienie powietrza w jamie bębenkowej i komórkach sutkowych wyrostka sutkowego kości skroniowej.3.cieśń trąbki-przejście między częścią kostną a chrzęstną.Do ucha wew.prowadzi okienko owalne.UCHO WEWNĘTRZNE składa się z błędnika i nerwu statyczno-słuchowego.BŁĘDNIK-dzieli się na:zew.błędnik kostny i błędnik błoniasty znajdujący się wew.błędnika kostnego.Przestrzeń między błędnikiem kostnym i błoniastym wypełnia perilimfa(przychłonka),-wew.błędnika błoniastego znajduje się ciecz zwana endolimfą(śródchłonka).Błędnik kostny-jest to zespół jam i kanałów położonych w części skalistej kości skroniowej zawierających błędnik błoniasty i przestrzenie przychłonne.Błędnik kostny składa się z:1.przewodu słuchowego wew.,2.przedsionka,3.trzech kanałów półkolistych kostnych-aparat zmysłu równowagi,4.ślimaka kostnego-(kanału spiralnego)-aparat zmysłu słuchu.Przedsionek-położony w części środkowej błędnika kostnego,-z przodu prowadzi do ślimaka natomiast z tyłu do kanałów półkolistych,-do ściany przyśrodkowej przedsionka przyrastają części błędnika błoniastego-woreczek i łagiewka.Kanały półkoliste kostne-mamy trzy kanały półkoliste:tylny,przedni i boczny,które zaczynają się i kończą w przedsionku.-przewody półkoliste błoniaste łączą się z przewodem ślimakowym,-każdy z kanałów na jednym z końców ma rozszerzenie bańkę kostną,-bańki wysłane są nabłonkiem zmysłowym,rejestrującym zmiany ruchów endolimfy,a tym samym ruchy głowy.Ślimak stanowi część przednią błędnika kostnego,-zbudowany jest z wrzecionka i kanału spiralnego ślimaka(narząd spiralny-narząd Cortiego),-zawiera przewód ślimakowy i przestrzenie przychłonne-schody przedsionka i bębenka.-podstawa ślimaka skierowana jest do części przedniej dna przewodu słuchowego wew.,-szczyt(osklepek)zwrócony jest ku stronie bocznej,ku przodowi i ku dołowi.Ślimak to w zasadzie trzy przewody wypełnione płynem i zawinięte spiralnie na kształt muszli wokół położonego w środku wrzecionka.Kiedy strzemiączko u podstawy muszli zostaje wprawione w drgania,porusza się w okienku owalnym jak tłok-do wew.i z powrotem,powodując zmiany ciśnienia w płynie wypełniającym ślimak,rozchodzące się falowo do szczytu ślimaka i z powrotem w postaci drgań,które zostają przeniesione na ściany oddzielające przewody.Wzdłuż jednej z tych ścian(błony podstawnej),mieści się czuły narząd Cortiego,zbudowany z ok.15 tys.kom. rzęsatych,ułożonych rzędami.Od kom.tych odchodzą tysiące włókien nerwowych,przekazujących dane o częstotliwości,natężeniu i barwie dźwięku do mózgu,gdzie powstają wrażenia słuchowe.Błędnik błoniasty leży w błędniku kostnym nie stanowiąc jego bezpośredniego odlewu.Utworzony jest z cienkościennych pęcherzyków i przewodów wypełnionych śródchłonką,oddzielonych od ścian błędnika kostnego przychłonką.W błędniku wyróżniamy następujące części:-błędnik przedsionkowy,-błędnik ślimakowy.W błędniku przedsionkowym znajduje się narząd spiralny odbierający wrażenia wywołane przez fale akustyczne,pełni funkcje transformatora,przekształcając je na impulsy nerwowe przewodzone przez nerw ślimakowy do OUN.W budowie błędnika przedsionkowego można wyróżnić:1.łagiewkę-łączy się z pięcioma otworami z trzema przewodami półkolistymi,-wypełniona płynem śródchłonki pochodzącym z woreczka śródchłonki,-na ścianie przyśrodkowej zawiera plamkę pokrytą nabłonkiem nerwowym z błoną kamyczkową z otolitami odbierającymi wrażenia związane z położeniem głowy.2.woreczek-położony wew.błędnika kostnego,zawiera plamkę woreczka,3.przewody półkoliste-położone wew.kanałów półkolistych kostnych,-wolne przestrzenie pomiędzy nimi wypełnione są przychłonką,natomiast same przewody wypełnia śródchłonka,-przewody półkoliste zaczynają się i kończą w łagiewce odnogami(bańkami)błoniastymi,-przewody i bańki wyścielone są nabłonkiem zmysłowym dostarczającym informacji o ruchach głowy. BŁONA ZEWNĘTRZNA-twardówka jest biała,nieprzeźro czysta warstwa gałki,czyli twardówka stanowi zew.ścianę gałki otaczając jej wnętrze ze wsz ystkich stron oprócz przedniego odcinka,gdzie przekształca się w gładką i lśniącą rogówkę. Grubość twardówki jest największa w jej części tylnej,gdzie wynosi ok.1-2 mm.Na granicy między twardówką a rogówka biegnie okrężny kanał zwany zatoką żylną,przez którą może odpływać z wnętrz gałki oka ciecz wodnista.Barwa twardówki zmienia się z wiekiem.U dzie ci jest ona niebieskawa,u dorosłych szara,w wieku starczym żółtawa z powodu odkładania si ę w niej złogów tłuszczu.Rogówka stanowi część przednią oka o kształcie bardziej wypułym.Jest przeźroczysta,nie posiada naczyń krwionośnych,odżywiana jest z naczyń rąbka rogówki,za pomocą cieczy wodnistej i łez.Stanowi pierwszą,główną część ukł.optycznego oka,silnie załamuje światło.Przez rogówkę widoczna jest tęczówka i źrenica. BŁONA NACZYNIOWA-naczyniówka nazywana jest również jagodówką.Składa się z tęczówki,ciała rzęskowego,naczyniówki. Naczyniówka część tylna,jest to wielowarstwowa bł.pokrywająca część wzrokową siatkówki,zawierająca pigment oraz liczne naczynia krwionośne odżywiające wszystkie struktury gałki ocznej gł.siatkówkę.Ciało rzęskowe położone w części środkowej ma kształt pierścienia opasującego od wew.gałkę na jej przednim odcinku.Zbud.z promienistych wyrostków rzęskowych tworzących wieniec rzęskowy.Wyrostki rzęskowe są bogato unerwi one i unaczynione,a ich nabłonek rzęskowy wydziela ciecz wodnistą wypełniającą przednia i tylną komorę oka.Główną częścią jest mięsień rzęskowy odpowiedzialny za akomodację oka oddziałuje na soczewkę powodując zmianę ej kształtu. Tęczówka stanowi przednią cz.bł.naczyniowej.Zbud.ze zrębu złożonego z licznych naczyń krwionośnych,m.źrenicy oka i kom.barwnikowych nadające oczom charakterystyczna barwę.Jest widoczna przez rogówkę jako barwny krążek ze źrenicą,przez którą światło wpada do oka,kurczy się w jasnym świetle,rozkurcza w ciemności,reakcja źrenic na światło jest autonomiczna i nie podlega naszej woli.Tę czówka na swojej pow.jest nierówna,posiada liczne promieniste zagłębienia oraz okrężne bruzdy.Zrąb tęczówki zawierający wł.mięśniowe gładkie *o przebiegu promienistym-m.rozwieracz źrenicy *o przebiegu okrężnym-m.zwieracze źrenicy. BŁONA WEWNĘTRZNA-nerwowa-SIATKÓWKA jest cienką bł.wyściełajacą w 2/3 tylną pow.naczyniówki.Tylna cz.siatkówi-wzrokowa-zawiera kom.nerw.i jest światłoczuła.Cz.przednia-ślepa-jest niewrażliwa na bodźce świetlne,składa się z cz.rzęskowej i teczówkowej.Miejsce przejścia nabłonka wiel owarstwowego cz.wzrokowej w jednowarstwowy cz.rzęskowej nazywany jest rąbkiem zębatym.Siatkówka jest złożonym narządem nerwowym służącym do przetwarzania bodźców świetlnych w bodźce nerwowe i przesyłania ich do ośrodka wzroku znajdującego się w korze mózgowej.Składa się z 10 warstw,w cz.wzrokowej wyróżnia się: *warstwę kom.barwnikowych pochłaniających padające światło-przylega do twardówki *kom.wzrokowe pręcikonośne i kom.czopkonośne będące właściwymi receptorami światła.Pręciki odróżniają światło od ciemności natomiast czopki umożliwiają wyraźne widzenie i rozpoznawanie barw.W pobliżu tylnego bieguna gałki znajduje się najważniejszy obszar siatkówki zwany dołkiem środkowy m lub plamką żółtą(kom.siatkówki leżące w tym obszarze zawierają żółty barwnik) będący miejscem o największym skupieniu czopków,wykazuje największą wrażliwością na barwy i