DYDAKTYKA OGÓLNA
wykład drugi
15 X 2009 r.
Temat: Nauczanie wśród podstawowych mechanizmów i wyznaczników rozwoju człowieka.
Zróżnicowanie rezultatów, wpływów kształtujących człowieka.
Podstawowe dziedziny (sfery) rozwoju i wychowanie człowieka oraz ich hierarchia i jej znaczenie.
Dojrzewania i uczenie się jako podstawowe mechanizmy rozwoju człowieka i ich współzależność.
Wyposażenie anatomiczno-fizjologiczne a rozwój
Własna aktywność jednostki jako wyznacznik rozwoju
Środowisko społeczno-kulturowe oraz przyrodnicze jako wyznacznik rozwoju.
Nauczanie jako jeden z wielu czynników rozwoju.
Ad.1.
- mówi o rezultacie różnych wpływów kształtujących człowieka
- różnie uczeni zastanawiają się nad tym jaki jest człowiek
Ad.2.
- zajmuje się rozwojem dziedziny umysłowości
- problem hierarchii i związku z innymi dziedzinami
2 aspekty: - psychiczny (moralność, umysłowość, uczuciowość, duchowość)
- fizyczny
*problem relacji i hierarchii między rozwojem sfery psychicznym i fizycznym
Maria Drzywak- Kaczyńska:
- rozwój umysłowy ma charakter fizyczny i psychiczny, ale nie rozwijają się te 2 aspekty jednakowo i w tym samym czasie; one się wzajemnie warunkują, ale w ostatecznym rozrachunku większą wartość sprawuje rozwój psychiczny
- dydaktyka ceni sobie nad wszystko wiedzę, która wypełnia umysłowość
- wiedza jest czymś nadrzędnym i decyduje o moralność człowieka -> intelektualizm etyczny (Herbart również tak uważał)
- ważne jest by kształtować sferę intelektualną
- moralność zajmuje pierwsze miejsce, później umysłowość
- nie można w rozwoju człowieka w sensie pedagogicznym ograniczyć się tylko do aspektu umysłowego, do informowania, dawać gotową wiedzę
- uczucia rodzą się poprzez stykanie się elementów wiedzy
3 podstawowe sfery:
MORALNOŚĆ
UMYSŁOWOŚĆ
UCZUCIOWOŚĆ
- te sfery powinny być względnie równomiernie rozwijane i wychowywane = HARMONIJNY, WIELOSTRONNY ROZWÓJ CZŁOWEIKA
Ad.3.
Podstawowe mechanizmy rozwoju człowieka:
DOJRZEWANIE- jest to proces organiczny, biologiczny, względnie anatomiczny i automatyczny, dokonujący się na bazie genetycznej; polegający na progresywnych i postępowych przemianach struktury i funkcji różnych elementów organizmu, a zwłaszcza układu nerwowego i ruchowego, przejawiających się w gatunkowych formach zachowania, czyli wspólnych wszystkim ludziom żyjącym w środowisku społecznym
- przykłady zmian przez dojrzewanie:
*w układzie ruchowym- np. chodzenie
*w sferze werbalnej- moment pojawienie się mowy
*w sferze umysłowej-poznawczej, np. zdolność analizy i syntezy znaków kultury (liter, wyrazów itp.)