14

TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIW. UE

1958 r. - TS

2001 r. - TS + SPI

2009 r. - TSUE

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej to:

1. Trybunał Sprawiedliwości

2. Sąd

3. Sądy wyspecjalizowane

Zadaniem Trybunału jest zapewnienie jednolitej interpretacji i stosowania prawa europejskiego we wszystkich krajach Unii - tak by prawo było jednakowe dla wszystkich. Trybunał zapewnia na przykład, aby sądy krajowe nie wydawały rozbieżnych wyroków w podobnych sprawach.

SIEDZIBA

• Luksemburg -TS

• Sąd

• Sądy wyspecjalizowane

15

TS CHARAKTER

Pierwszy i najważniejszy organ sądowy w UE.

Zapewnia poszanowanie prawa w wykładni i stosowaniu Traktatów.

Ma on kilka charakterów:

- sąd konstytucyjny:

* orzeka o nieważności aktów prawa wtórnego

* dokonuje wykładni prawa UE

* udziela odpowiedzi na pyt. prawne kierowane przez sądy krajowe

- sąd MN:

* rozstrzyga spory miedzy podmiotami prawa MN

- sąd administracyjny:

* rozstrzyga skargi osób prawnych i fizycznych o zaniechanie lub nieprzestrzeg. aktów prawa UE

- sąd cywilny:

* skargi odszkodowawcze dot. działania UE i jej funkcjonariuszy

Jurysdykcja TS ma charakter:

• sporny:
  * niewykonanie zobowiązań traktatowych przez
  Pań-czł.

* na nieważność aktu prawa UE
* na zaniechanie działania prawotwór. Instyt.UE
* odszkodowawczej
* sporów pracowniczych
* orzekanie na podst. klauzul arbitrażowych

• niesporny:
  * wydawanie orzeczeń wstępnych
  * wydawanie opinii w spr. Zgodności
  negocjowanych umów MN z prawem UE

16

SKŁAD TS

• 27 krajów x 1 sędzia na kraj = 27 sędziów - niezależne i niezawisłe orzekanie

• mianowani na 6 lat; co 3 lata odnowa połowy składu - w celu napływu świeżej krwi

• Sędziowie TS wybierają spośród siebie prezesa na okres trzech lat; jego mandat jest odnawialny.

• 8 rzeczników generalnych - występuje w interesie publicznym

• mianowani na 6 lat; RG wybierają spośród siebie Pierwszego rzecznika generalnego

• wspierani są przez Sekretariat na czele z sekretarzem - 6 lat

SPOSÓB PROCEDOWANIA TS

TS obraduje w sposób ciągły, składy orzekające:
3-ch, 5-ciu, Wielka Izba (13-stu: Prezes, 5 prezesów Izb, sędziowie mianowani), pełny skład

Pełny skład orzeka w ścisle określ.sytuacj. / sprawy wyjątkowego znaczenia dla UE;

Obrady TS są ważne, gdy uczestniczy w nich nieparzysta liczba sędziów.

Skargi do TS wnoszone SA przez sekretariat

1sprawa=1sędzia=1Rzecz. Gen

Postępowanie TS to 2 etapy:

1 - procedura pisemna

2 - jawna rozprawa

59

KOMPETENCJE

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej:

• kontroluje legalność aktów prawnych Unii Europejskiej

• czuwa nad poszanowaniem przez państwa członkowskie obowiązków wynikających z traktatów

• dokonuje obowiązującej wykładni prawa Unii Europejskiej na wniosek sądów krajowych

Roboczym językiem Trybunału jest język francuski.