San Marino (Republika San Marino), państwo w pd. Europie, na Płw. Apenińskim, enklawa we Włoszech; 61 km2; 28 tys. mieszk. (2003), Sanmaryńczycy (83% ludności), Włosi; katolicy; w miastach 96,2% mieszk.; stol. San Marino; j.u. wł.; republika. Górzyste (Apenin Toskański), wys. do 739 m; klimat podzwrotnikowy śródziemnomor.; makia, lasy dębowe. Turystyka (ok. 3 mln turystów zagr. rocznie), winiarstwo, emisja znaczków pocztowych; przemysł mebl., jubilerski; uprawa zbóż, oliwek, winorośli; połączenie drogowe i lotn. z wł. portem Rimini. — Założone III/IV w., średniow. komuna miejska, od XVII w. niezależna republika; od 1862 protektorat Włoch, z którymi pozostaje w unii gosp. (wspólna waluta i granice celne), korzystając z dotacji rządu włoskiego.