Czynniki powodujące nasilenie lub osłabienie konformizmu
|
Nasilenie konformizmu
|
Osłabienie konformizmu |
Postawy, cechy grupy |
Jednomyślność opinii większości Spoistość grupy (im większa spoistość tym skuteczniejszy nacisk) Wielkość: konformizm gwałtownie rośnie od 3 osób, potem wzrost jest umiarkowany (do mniej więcej 7-8 osób). Liczebność grupy ma mniejsze znaczenie |
Brak jednomyślności. Złamanie jednomyślności większości
Wielkość: duże grupy, konformizm przy grupie powyżej około 8, 16 osób zaczyna maleć. |
Skład grupy wywierającej nacisk |
|
|
Kulturowe uwarunkowania: płeć [gender] |
kobiety |
mężczyźni |
Pozycja jednostki w grupie na którą wywierany jest nacisk |
Jednostka o niepewnej pozycji w grupie, umiarkowanie akceptowana, ceniąca przynależność do grupy.
osoby o średniej pozycji są hiperkonformistyczne |
Jednostka o ustalonej pozycji w grupie, lubiana i akceptowana
osoby o wysokiej pozycji są nonkonformistami |
KONTEKST społeczny
|
Instytucje totalne więzienie, wojsko etc. |
|
Cechy zadania, którego dotyczy nacisk |
Niejasne zadania - skuteczniejszy nacisk, większy konformizm Trudność im trudniejsze zadania (mniej informacji) tym większy konformizm |
Związek z normami: jeśli nacisk dotyczy norm, jednostka jest silnie związana z normami. Konformizm mniejszy ponieważ trudniej jest zmienić normy. |
Osobowość |
|
|
Reakcje na wpływ społeczny
Typ reakcji
|
Stopień trwałości |
Motyw ulegania wpływom |
Skuteczność wpływu |
Uleganie: władza |
Nietrwałe, czasowe |
Motyw: obawa przed karą, chęć uzyskania nagrody
|
Mało skuteczna Kara i nagroda aby były skuteczne muszą być stale obecne
|
Identyfikacja atrakcyjność |
Ograniczona trwałość |
Motywowane uzyskaniem relacji z osobą naśladowaną; wysoka samoocena przez upodobnienie do akceptowanych idealizowanych osób
|
Umiarkowanie skuteczna Identyfikacja kończy się wraz ze zmianą stosunku do osoby naśladowanej , zmianą autorytetu lub zmianą własnych opinii |
Internalizacja wiarygodność osoby, która dostarcza informacji |
Trwała, głęboko zinternalizowana, przekonania stają się częścią systemu przekonań jednostki (wewnętrzna nagroda) Odporna na zmianę |
Motyw: mieć słuszność
|
Bardzo skuteczna Motyw dążenia do słuszności jest siłą samopodtrzymującą się, wewnętrzną postawą jednostki, niezależną od wpływu zewnętrznych czynników.
|