Zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS)
Mizgała Michał
Katowice, 08.05.2012r.
Czym jest zespól ostrej niewydolności oddechowej (ARDS)
ARDS, zwany inaczej zespołem ostrej niewydolności oddechowej, to choroba płuc prowadząca do obniżania się poziomu tlenu we krwi. ARDS może być śmiertelnie niebezpieczny. Jest tak, dlatego iż narządy takie jak nerki czy mózg do prawidłowego funkcjonowania potrzebują bogatej w tlen krwi. ARDS dotyka najczęściej osób już ciężko chorych na inną chorobę lub tych, które zmagają się z poważnymi urazami. Większość ludzi jest już hospitalizowana, gdy pojawiają się pierwsze symptomy ARDS.
Przyczyny ARDS
Do przyczyn ARDS zaliczamy:
Wstrząs kardiogenny
Posocznica
Uraz mnogi
Koagulopatia ze zużycia (DIC)
Zator tłuszczowy
Zachłyśnięcie
Oparzenia
Toksyczne inhalacje
Ostre zapalenie trzustki
Ostra niewydolność nerek
Masywne przetoczenia krwi
Wirusowe zapalenie płuc
Ostre zatrucia doustne
Aspiracja kwaśnej treści żołądkowej
Jakie są oznaki i objawy ARDS
Do pierwszych oznak i objawów należy uczucie niemożności złapania oddechu, gwałtowne oddychanie oraz niski poziom tlenu we krwi.
Inne oznaki i objawy zależą od przyczyny, która powoduje ARDS. Mogą się one pojawić jeszcze przed rozwojem choroby. Na przykład, jeśli przyczyną ARDS jest zapalenie płuc, zanim pojawią się duszności chorzy mogą narzekać na kaszel i gorączkę.
U niektórych chorych mogą pojawić się następujące objawy i oznaki: niskie ciśnienie krwi, dezorientacja oraz ogromne zmęczenie. Oznaczać to może, że niektóre organy takie jak nerki czy serce nie otrzymuje bogatej w tlen krwi.
Większość chorych na ARDS trafia do szpitala w wyniku innych problemów zdrowotnych. Ludzie, którzy nie są w trakcie hospitalizacji rzadko mają problemy prowadzące do tej powstania choroby (takie jak np. ostre zapalenie płuc).
Jak leczyć ARDS
W leczeniu ARDS stosuje się tlenoterapię, płyny oraz leki. W trakcie leczenia chorzy muszą przebywać w szpitalu na oddziale intensywnej opieki.
Główne cele w walce z ARDS to m.in. dostarczenie tlenu do płuc i organów (takich jak nerki czy mózg) oraz eliminowanie głównego podłoża choroby.
Leczenie ARDS:
sztuczna wentylacja - 6 - 8 ml/kg w.c. plateau takie aby średnie ciśnienie < 30 - 35cm H20,
PEEP, taki aby Fi02 < 0,6 nawet jeśli wynosić będzie 15 - 20 cm H20,
zmiany pozycji dla zapewnienia prawidłowego stosunku V/Q we wszystkich obszarach płuc,
restrykcja płynowa, zawsze stosowane środki odwadniające,
egzogenny surfaktant
leki przeciwzapalne, rozluźniające wydzielinę, selektywne płucne vasodilatatory (NO, wziewna prostacyklina),
nasercowe - poprawiające rzut serca, antybiotykoterapia
Śmiertelność
Śmiertelność wewnątrz szpitalna sięga rzędu 34-38,5%
Różnice zależne od czynnika wywołującego:
Urazy 24,1%
Sepsa o podłożu płucnym 40,6%
Zachłystowe zapalenie płuc 43,6%
Częstość i śmiertelność wzrasta wraz z wiekiem
Zmiany patologiczne
Do zmian patologicznych zaliczamy:
rozlane uszkodzenie pęcherzyków płucnych wskutek niedotlenienia, obrzęku - martwica komórek typu I (wyścielają światło pęcherzyka) i typu II (produkują surfaktant)
zmiany w świetle kapilarów płucnych - zakrzepy, uszkodzenia komórek śródbłonka naczyniowego (niedotlenienie, obrzęk, martwica)
w świetle pęcherzyka - wysięk wysokobiałkowy, krwawienie, obecność dużej ilości włóknika - błony hialinowe
poza światłem pęcherzyków - obrzęk sródmiązszowy
Bibliografia:
Techniki lecznicze w ARDS, Z. Szkulmowski, Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Zakład Fizjopatologii Oddychania i Wentylacji Domowej Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy
Niewydolność oddechowa, M. Zając, Katedra i Zakład Anestezjologii i Intensywnej Terapii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego
1