FINANSE - wykłady od Agnieszki, FINANSE


FINANSE

dr Sebastian Susmarski

konsultacje: katedra

Egz: w sesji- pytania otwarte, testowe, krótkie zadania

wykład I Nd 03.03.12

miernik CDS (Credit Default Swap) - to instrument pochodny, który jest ubezpieczeniem spłaty kredytu (inaczej też zwany ryzykiem kredytowym)

Sposób działania:

Jedna ze stron transakcji w zamian za wynagrodzenie zgadza się na spłatę drugiej stronie transakcji długu, od niej zaciągniętego, jeżeli dłużnik nie będzie w stanie go spłacić.

Cena CDS ustalona jest jako % wartości długu, płatny w skali roku.

Cash flow - przepływ pieniądza

„ + ”oznacza dynamiczny przyrost - wiemy o ile przyrasta, ale nie wiemy dlaczego, do czego przyrasta

Funkcje pieniądza

  1. miernik wartości - na poziomie subiektywnym to środki pieniężne = finanse

możemy dokonać wymiany wartości aktywów dzięki/ przy pomocy pieniądza

  1. środek wymiany - umożliwia wymianę towarów i usług

  2. środek płatniczy - nie uregulowane zobowiązania

  3. środek transakcyjny

  4. międzynarodowy środek płatniczy -

Wytłumacz pojęcia:

  1. SDR - Specjalne prawa ciągnienia (ang. Special Drawing Rights) - międzynarodowa jednostka rozrachunkowa - istnieje do dziś. Jednostkami SDR mogą się posługiwać wyłącznie banki centralne państw oraz niektóre instytucje finansowe w rozrachunkach między nimi.

-międzynarodowa jednostka rozrachunkowa, umowna jednostka monetarna, mająca charakter pieniądza bezgotówkowego, czyli istniejącego wyłącznie w postaci zapisów księgowych na bankowych rachunkach depozytowych.

SDR została utworzona w celu stabilizacji międzynarodowego systemu walutowego przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy w 1967 roku, używana jest od 1970. Od roku 1974, SDR jako pierwsza waluta na świecie została zdemonetyzowana (przestała mieć swój parytet w złocie).

  1. ECU - nieistotny - - jednostka rozliczeniowa w Europejskim Systemie Monetarnym używana w latach 1979-1998; pełniła ponadto funkcję składnika rezerw walutowych w krajach Unii Europejskiej. Symbol waluty wg normy ISO 4217 brzmiał: XEU. Określenie ECU było nie tylko skrótem od angielskiego European Currency Unit, ale też nawiązywało do wyrazu écu, oznaczającego starą francuską monetę. Symbol waluty ₠ (wg standardu Unicode: U+20A0 EURO-CURRENCY SIGN) to stylizowane C oraz E, które są pierwszymi literami nazwy European Community (pol. Wspólnota Europejska).

  2. RT - rubel transferowy - nie istnieje- jednostka rozliczeniowa stosowana w latach 1964-1991 do wzajemnych rozrachunków pomiędzy państwami - członkami RWPG.

Te wszystkie 3 powyższe funkcje pieniądza nie istniały w realu, tylko jako kategorie o charakterze rozliczeniowym.

Formy pieniądza:

  1. Pieniądz papierowy - nie ma związku ze złotem bo oparty na przymusie? prawnym, co czyni go obowiązkowym środkiem płatniczym w kraju ← to nie to samo co banknot

pieniądz zdalny? (monety)

(Wykonany z papieru + bawełnianego odpadu, którego nie wolno wwozić na teren Polski ← dlatego minister Finansów musi prosić o zgodę ministra Ochrony środowiska :)

  1. Pieniądz państwowy (państwo gwarantuje):

- autentyczność znaków pieniężnych

- honorowanie znaków pieniężnych przez uczestników obrotu gospodarczego

- możliwość nabycia przez posiadacza pieniądza papierowego różnych towarów i usług zaspokajających potrzeby ludzkie.

Po denominacji nasze pieniądze drukowano w GB.

Fabrykę uratowały produkcja banderoli na alkohole.

Sprzedaż technologi przez GB był powolny.

Farba zużywana do produkcji banknotów jest niszczona (utylizowana) komisyjnie.

www.NBP → poczytać na temat pieniądza + zakładka Nbportal → działalność edukacyjna

Próby fałszerstwa są surowo karane.

Pranie brudnych pieniędzy.

Siła naszego pieniądza opiera się nie na złocie ale na zaufaniu ← gwarancja - duże zaufanie

Przy braku zaufania mogłoby być rozliczenia np. w $

  1. Zabezpieczony towarami i usługami (pieniądz substytucyjny)

Problem: zachowanie zgodności wartości ...lny pieniądz z wartością substytucjonalną (zjawisko inflacyjne)

  1. Pieniądz kredytowy (żyrowy - z włoskiego : giro - krąg)

źródłem jest kredyt bankowy

kredyt zawsze powstaje w systemie bankowym i zawsze pieniądz kredytowy powstaje przez bank (kreacja pieniądza przez system bankowy)

Pożyczka powstaje ze środków będących w obiegu

NBP musi zgrać ilość pieniądza ( zabezpieczyć ilość pieniądza przez ilość towarów)

Inflacja - spadek siły nabywczej pieniądza

Deflacja - wzrost siły nabywczej pieniądza

Inflacja to odwrotność deflacji

Funkcje finansów:

  1. Funkcja dystrybucyjna (rozdzielcza) - realizowana w sposób:

1.1.) ostateczny - towar opuszcza rynek i nie jest przedmiotem dalszych transakcji.

1.2.) transakcyjny - towar pozostaje w obrocie handlowym

1.3.) transferowy - ruch pieniądza bez przepływu rzeczowego np.: stypendium

Robert Mangref (z małżonką)

Współmierność = płynność (finansowa)

  1. Funkcja Stymulacyjna (bodźcowa) - przy pomocy odpowiednich instrumentów można osiągnąć określone cele

Przedmiotowa klasyfikacja zjawisk finansowych

Systematyka zjawisk finansowych

możemy oczekiwać informacji o zarobkach (zakładamy plan, koszt) oraz o instrumentach pieniężnych

zakup środków trwałych - jakie skutki

metodologia : MPA

Gdy mamy do czynienia ze strumieniem pieniężnym - należy … … skutki decyzji zarządzających.

Trzeba zadbać o dobry system informacji aby wyeliminować przepływ? → tam pojawia się ryzyko i żeby zarząd miał? jakieś skutki

Zjawiska finansowe to te: zjawisko: ???

proces - przepływ pieniądza

Przedmiotowa klasyfikacja zjawisk finansowych:

  1. Zjawiska rynkowe (ekwiwalentne) - świadczenie zdrowotne; świadczymy pracę na rzecz pracodawcy i dotyczy zwrotu świadczenia zapłaty, wyjątki : płaca minimalna

  2. transferowe - jednostronne świadczenie - nie tworzymy ekwiwalentności , nie są oparte na zasadach rynkowych np.: renta, stypendium, podatek ← świadczenie zwrotne ale nie wprost

  3. kredytowe - zaangażowanie pieniędzy banku, najpierw wpływ środków pieniężnych, a późnej z sukcesem wypływ

  4. oszczędnościowe - przepływ pieniędzy zatrzymany w czasie

Kategorie finansowe - niezwykle ważna

Istota kategorii finansowych

wykład II Nd 01.04.12

Kategorie Przychodowe

  1. Cena

Funkcje cen :

- przychodowa (dochodowa)

- alokacyjna

- redystrybucyjna

- motywacyjna

- informacyjna (może stanowić granice dla dóbr i usług)

- agregacyjna (kiedy mówimy o zbiorach dóbr i usług)

  1. Przychód

Kategorie Dochodowe

  1. Dochód Dochód = Przychód - KUP

- z pracy KUP- koszt uzyskania przychodu

- z kapitału (majątku)

  1. Zysk

- zysk ekonomiczny (P - K+Kalt + ryzyko utraty kapitał)

- zysk księgowy

- zysk z działalności gospodarczej

- zysk kapitałowy itp.

  1. Procent

- odsetki od kapitału

-dyskonto weksli i innych papierów wartościowych

  1. Renta pieniężna

- renta ekonomiczna

- renta kapitałowa (odsetki)

- renta społeczna

Stopa dyskontowa - stopa zrzeczenia się przyszłych środków finansowych na rzecz aktualnie dostępnych środków.

Istnienie stopy dyskontowej wynika ze zmienności wartości pieniądza w czasie i obrazuje stosunek, w jakim przyszły kapitał zrównuje swoją efektywną wartość z kapitałem bieżącym. Informuje, z jakiej części przyszłych środków jesteśmy skłonni zrezygnować, aby zamienić je w środki bieżące. Jest to stosunek kwoty dyskonta do wartości przyszłej kapitału, wyrażony w procentach.

Renta ekonomiczna

Systematyka:

Kategorie podatkowe

Kategorie dłużne

Kredyt

Funkcje banku?:

Pożyczka pieniężna

Deficyt Finansowy

Dług Finansowy publiczny :

Gospodarka finansowa (plan) - czynność polegająca na racjonalnym uruchomieniu strumieni pieniężnych oraz ich osiąganiu czyli tworzeniu uzasadnienia z uwzględnieniem opłacalności związanej z „unieruchomieniem” planowanego większego lub mniejszego zasobu pieniędzy.

Gospodarka finansowa (wykonanie) - czynności w sferze gospodarki finansowej

Cechują się pewną specjalizacją i powtarzalnością.

Racjonalne uruchamianie strumieni pieniężnych - wydatki

Kodeks spółek handlowych - w rozdziale o sp. z o.o. - spółka taka działa dla zysku

W teorii finansowej nie ma takiego sformułowania - ale jest o powiększaniu wartości firmy, a zysk jest środkiem by tego dokonać.

  1. Czynności przygotowawcze - zaplanowane czynności/operacje pieniężnych

  2. ???

  3. Skutki podejmowanych decyzji

Wszystkie czynności POWINNY BYĆ ZAPLANOWANE !!!

- przebadany pod kątem opłacalności

Zarządzanie Lanosa - metoda bez planowania - sprawdza się do 10 osób w firmie

Pod cele strategiczne (długoterminowe) - planowanie jest bardzo ważne.

Zintegrowane zarządzanie zakupami.

Max. … współmierne pomiędzy planowaniem a wykonaniem

Decyzje z niepewnością - należy unikać!!!

Ryzyko jest policzalne zaś niepewność nie!

System finansowy

Normy prawne

Zasady

Instytucje

Płynność finansowa

najlepsza - ale nie zawsze

Przykład:

sytuacja niesamowicie ryzykowna

gdzie:

NK- należności krótkoterminowe = 50%

PW - papiery wartościowe = 0%

Z - zapasy = 40%

ŚP - środki pieniężne =10%

90% NK powyżej 9mc

do 1 roku to nakład krótkoterminowy

powyżej roku to długoterminowy

Pwt -produkcja w toku

Rozliczenia pieniężne

Gotówkowe

Bezgotówkowe

Typy:

- czek gotówkowy - dowód wpłaty na rachunek bankowy

Czeki już nie występują gdyż zostały wyparte przez karty bankomatowe

Czeki były honorowane na poczcie (co 200 - 300zł)

Czek gotówkowy = zwykły = kasowy

Wpłata (na rachunek) gotówkowa - blankiet pocztowy

Polecenie przelewu

- dla wierzyciela / beneficjenta

- dla banku dłużnika

- dla dłużnika

Systemy rozliczeniowe:

UWAGA:

Trasant → Trasat → Remitent

(dłużnik poleca bankowi by ten zapłacił wierzyciel)

Polecenie zapłaty

który zleca swojemu bankowi pobranie określonej kwoty należnej z rachunku dłużnika

Polecenie zapłaty:

Czek rozrachunkowy

Czek rozrachunkowy jest z powodzeniem stosowany gdy ...

Wystawienie czeku bez pokrycia jest karane !!!

Czek potwierdzony

Czek potwierdzony:

+ przyczynia się do niskiej płynności

+ umożliwia oszustwo

wykład III Nd 22.04.12

Akredytywa

Akredytywa

Akredytywa - krok po kroku

Bez konkretów się nie zakłada!!!

Akredytywa - schemat :

Rodzaje akredytyw:

  1. Ze względu na charakter zobowiązania (warunki)banku importera

- odwołana

- nieodwołalna

- gotówkowa

- dyskontowa

- akceptowana

- gwarancyjna

  1. Ze względu na beneficjenta

- przenośna

- nieprzenośna

  1. Ze względu na rolę jaką pełni bank pośredniczący

- potwierdzona

- niepotwierdzona

- negocjowalna

  1. Ze względu na kwestie … - firmy???

- pokryta z dołu - zwolnienie środków może nastąpić, kiedy towar opuści miejsce załadunku

- pokryta z góry - lub kiedy towar opuści miejsce wyładunku

- rembursowa ?

Specjalne rodzaje akredytyw:

Przykład:

10 000 Mt - mega ton węgla

100 USD /Mt

120 000 Mt/

120 000 Mt * 100 USD/Mt = 12 000 000 USD

Otwieram akredytywę na 2 msc.

240 000 USD ← tyle wynosi akredytywa

20 000 Mt * 100 USD/Mt = 2000 000 USD

2% (otwarta na 2mc) to 40 000 USD ← koszt akredytywy

ASWP - any save w.part

Weksel

Weksel nie może być opłacony!

Weksel własny = sola = suchy = prosty

Weksel trasowany = ciągniony ( gł. dla firm budowlanych)

WC - Working Capital ← najważniejsze dla przedsiębiorcy

WC = Ao - Lp,

gdzie Ao- aktywa obrotowe; Lp - zobowiązania bieżące

Weksel wg rodzaju remitenta

Weksel można zdyskontować zanosząc go do banku.

Dyskonto to określenie wartości pieniędzy na teraz znać przyszłą jego wartość.

Bank może go powtórnie zdyskontować w NBP (tzw. redyskonta stopy dyskonta weksli)

Weksel może być obracany na rynkach finansowych.

Przedsiębiorca może iść po gwarancję bankową ← wykonawca

Inkasa

Zasadą zastosowania inkasa jest …

Warunki i etapy inkasa

  1. Dostawca wysyła towar do odbiorcy

  2. Dostawca składa w swoim banku dyspozycję pobierania należności od odbiorcy oraz składa w banku dokumenty określone w umowie z odbiorcą, upoważniające go do odbioru towaru (np.: faktura dokumenty celne, transportowe, ubezpieczeniowe, weksle itp.)

  3. Bank dostawcy kontaktuje się bankiem inkasującym? (z reguły będącym bankiem odbiorcy) i przekazuje mu dokumenty otrzymane od dostawcy.

  4. Bank inkasujący kontaktuje się z odbiorcą żądając wykupienia inkasa.

  5. Aby otrzymać dokumenty, odbiorca musi wykupić inkaso określone w inkasie (z reguły spłacić należności lub zaakceptować czek?)

  6. Bank inkasujący przekazuj należność do banku dostawcy

  7. Bank dostawcy przekazuje należność dostawcy.

Jak sprawdzić czy sprzedawca jest właścicielem towaru?

Czy kupujący ma odpowiednie środki.

Rodzaje inkasa:

  1. Ze względu na rodzaj dokumentów

- inkaso finansowe - przedmiotem inkasa finansowego są dokumenty finansowe np.: weksle lub inne podobne dokumenty zabezpieczające należności eksportera. W tym przypadku czynnością którą musi wykonać odbiorca aby uzyskać dokumenty jest z reguły akceptacja weksla

- inkaso dokumentowe - przedmiotem inkasa dokumentowego są dokumenty handlowe (np.: faktury, dokumenty transportowe, dokumenty stwierdzające tytuł własności, dokumenty ubezpieczenia itp.)

  1. Ze względu na sposób płatności

- inkaso płatne z góry (a vista) - w tym przypadku odbiorca aby otrzymać dokumenty musi opłacić należność

- inkaso terminowe - w tym przypadku otrzymanie płatności za dokumenty odbywa się w określonym terminie po ich wydaniu.

Z reguły, aby zabezpieczyć płatność odbiorca musi zaakceptować weksel trasowany z określonym terminem płatności ( - odroczona płatność - nie musi płacić od razu za dokumenty.

CKG - cykl krążenia gotówki - inaczej cykl konwencji gotówki z ang. CCC

Czas od momentu …

składa się z 3ch cykli:

  1. cykl zobowiązań

  2. cykl zapasów - cykl pieniężnych środków obrotowych

  3. cykl należności - czas od zamrożenia do spłaty należności - jak szybko zamienia się na gotówkę (Gg) ← cykl gotówkowy

CKG = - Czob + Cz + Cn

Rzob Rz Rn

R - rotacja ; Rzob - rotacja zobowiązań; Rz - rotacja zapasów; Rn - rotacja należności

Czob > Cz + Cn

CF - ewidencja przepływ pieniężnych

Należy monitorować !!!

Instrumenty księgowe

I. Okresy rozliczenia saldami

Faktury, mnogość faktur występuje w obrocie.

Faktury należy pisywać:

Należy minimalizować liczbę faktur w obiegu - mogą ewidencjonować salda!

II. Rozliczenia planowe

Przy rozliczaniu planowym dostawy muszą mieć charakter periodyczny - czyli cykliczny np.: co dziennie, raz w tygodniu, raz miesiącu.

Instrumenty finansowe

Systematyka instrumentów finansowych

Kryterium: funkcje ekonomiczne

Kryterium : rodzaje rynków finansowych

Instrumenty finansowe rynku pieniężnego

Bony skarbowe

Bardzo atrakcyjny instrument .

Rynek pierwotny bonów skarbowych - oferowanie ich sprzedaży przez MF (Ministra Finansów)

działającego w imieniu SP (Skarbu Państwa) na cotygodniowych przetargach.

Rynek ten jest obsługiwany przez NBP.

Rynek wtórny - brak ograniczeń co do podmiotów uczestniczących.

Ministerstwo Skarbu Państwa - jest bardzo …

Minister Spraw Zagranicznych

Minister Finansów

Ministerstwo Skarbu

Minister Gospodarki

Determinanty atrakcyjności :

wykład IV Nd 05.05.12

tzw. Bony komercyjne ← błąd tłumaczenia - krótkoterminowe papiery dłużne - można je ściągnąć z banku lub rynku

(nie krócej niż jeden rok)

Żeby dokonać emisji bonów należy:

  1. ogłosić tzw. memorando informacyjne

  2. przeprowadzić audyt finansowych

  3. ?

  4. wypuścić papiery na rynek

Certyfikat depozytowy

Akcept bankowy

Instrumenty finansowe rynku kapitałowego

Obligacje = Obligacje Skarbu Państwa

Obligacje

Klasyfikacja obligacji:

  1. ze względu na emitenta