21. str. 166
22. katolicyzm- chrzest obrządku katolickiego
prawosławie- chrzest obrządku prawosławnego
kościoły protestanckie- przystąpienie do określonego zgromadzenia wiernych
islam- publiczne wyznanie wiary wedle zasad szarady
hinduizm- nie ma, Hinduistą jest ten, który urodził się hinduistą
buddyzm- indywidualne uznanie się za buddystę
cywilizacja chińska i japońska- nie ma, Chińczykiem i Japończykiem jest ten, któru urodził się Chińczykiem lub Japończykiem
23. str.181
24. str.186
25. str. 218
26. str. 227
27. str. 377 ale nic konkretnego, nie znalazłam odp na to pytanie
28.
29. Odpowiedź z Internetu
W drodze do utworzenia Unii Europejskiej rywalizowały ze sobą dwa modele integracji. Jeden z nich to koncepcja "Europy państw" czy "Europy ojczyzn" (w propozycji gen. Charlesa de Gaulle'a), zakładająca, że zjednoczona Europa przyjmie kształt związku niezawisłych państw zachowujących swe kompetencje i realizujących współpracę o charakterze międzyrządowym. Według drugiej koncepcji, celem integracji miało być stworzenie "europejskiej federacji państw" swoistych "Stanów Zjednoczonych Europy" o charakterze ponadnarodowym, przejmujących znaczną część - a docelowo większość - uprawnień państw członkowskich.
TEORETYCZNE MODELE INTEGRACJI
EUROPA FEDRALNA
Państwa na zasadzie dobrowolności decydują o ograniczeniu swoich praw suwerennych na rzecz nowo powstałych wspólnych organów
Integracja istnieje dopóki istnieje wola państw do jej utrzymania i pogłębiania
Związek i jego części składowe współdziałają ze sobą na zasadzie subsydiarności
„EUROPA OJCZYZN” w ujęciu konfederacyjnym
Mało spoisty związek samodzielnych państw narodowych
Pomysłodawcą był Charles de Gaulle, który pragnął integracji na tyle silnej, aby Francja mogła uzyskać narzędzie kontroli nad Europą i na tyle słabej, aby Francja zachowała maksymalnie pełną suwerenność
Nie ma potrzeby tworzenia ponadnarodowych instytucji
W 1947 r. Ch. de Gaulle zaproponował zjednoczenie państw europejskich w konfederacji, zachowując ich pełną suwerenność. Konfederacja jako całość miała ponosić odpowiedzialność za wymianę handlową, naukową, kulturalną.
De Gaulle obawiał się supremacji USA, był przekonany o trwałości geopolitycznych interesów poszczególnych narodów
Tylko suwerenne państwa współpracujące za sobą mogą stanowić siłę polityczną
Przyszłość Europy miała polegać na przezwyciężeniu porządku jałtańskiego i ustanowieniu granic Europy od Atlantyku aż po Ural. Środkiem do tego miał być rozwój wszechstronnych związków między państwami, opartych na współpracy, odprężeniu i porozumieniu
Z rozdrobnionej Europy należy stworzyć trzecią siłę konkurującą z USA i ZSRR
Interesy polityczne są siłą napędową procesu integracji, czynnik ekonomiczny jest nie mniej ważny, ale w hierarchii zajmuje drugą pozycję
FUNKCJONALZM
Twórcą funkcjonalizmu był David Mitrany, który zaprezentował swoje poglądy w pracy pt. „A working peace system” (1943 r.)
Funkcjonalizm jest odpowiedzią na poszukiwanie sposobu przeciwdziałania wojnie, konfliktom międzynarodowym
Mitrany uważał, iż należy zbudować międzynarodowe instytucje, które będą sprawować wszystkie funkcje zarezerwowane do tej pory dla państw narodowych
Należy koncentrować się na konkretnym zadaniu, wykluczyć elementy ideologii
Założeniem jest istnienie determinacji gospodarczej, gdyż wymiana gospodarcza nie ogranicza się do funkcjonowania w ramach granic jednego państwa
Mitrany wprowadził pojęcie spill-over (rozlewanie), które zakłada, że rozwój kolejnych dziedzin gospodarki wymusza zacieśnianie współpracy między państwami, co w konsekwencji ma prowadzić do ściślejszych powiązań politycznych
Proces spill-over przebiega w dwóch etapach: 1. zmiana postaw społecznych (edukacyjny efekt integracji); 2. zmiana w poglądach politycznych
Funkcjonaliści uważali, że międzynarodowe społeczeństwo pokoju może być kształtowane wyłącznie poprzez wspólne działanie, wspólną wymianę handlową, a nie podpisywanie kolejnych traktatów międzynarodowych
Wadą tej koncepji było założenia a priori, że elity polityczne działają racjonalnie, co przekłada się na wybór właściwej drogi rozwoju integracji
NEOFUNKCJONALIZM
Teoria powstała w połowie lat 50-tych XX wieku, jej twórcą był Ernest Haas a kontynuatorem jego uczeń Leon Lindberg
Haas uważał, że społeczeństwo ma charakter heterogeniczny, a podstawą stabilności systemu jest skuteczne rozstrzyganie konfliktów
Procesy integracyjne to wynik ścierania się interesów politycznych grup nacisku, partii politycznych, związków zawodowych itp.
Realizacja założonych interesów jest często zależna od umiejętności negocjacyjnych oraz skłonności do zawierania kompromisów, nawiązywania współpracy
Współpraca nieformalna z czasem poszerza się przyjmując postać zinstytucjonalizowaną
Neofunkcjonaliści zakładali, że państwa narodowe będą stopniowo przekazywały swoje uprawnienia na rzecz instytucji ponadnarodowych
Przewidywano wystąpienia zjawiska spill-over ; polityczny spill-over wcześniej czy później musi zaowocować powstaniem ponadnarodowej wspólnoty politycznej, która byłaby odpowiednikiem państwa narodowego
Podstawą procesów integracyjnych jest realizacja interesów ekonomicznych
TEORIA KOMUNIKACYJNA
Twórcą teorii był Karl Deutsch
Deutsch uważał, że najważniejszym celem integracji jest tworzenie przestrzeni bezpieczeństwa, wyeliminowanie wojny
Integracja przebiega na trzech płaszczyznach: 1. międzynarodowo-dyplomatycznej (system kolektywnego podejmowania decyzji), 2. społecznej (powiązania społeczne), 3. poziomie jednostkowym (psychologiczny wymiar tożsamości)
Integracja to osiągnięcie poczucia wspólnoty w obrębie danego terytorium, czyli powstanie instytucji i praktyk dostatecznie sprawnych i powszechnych, aby zapewnić w dłuższym czasie pokojowy charakter wszelkich zmian dotyczących danej społeczności
Deutsch podkreślał rolę komunikacji społecznej w procesie integracji; komunikacja ma budować wzajemny szacunek między narodami, wspólnotę wzajemnego interesu i wartości
INTERGOVERNMENTALIZM
Twórcą koncepcji był Andrew Moravcsik
Teoria zdobyła największą popularność w latach 90-tych XX wieku
Jest nazywana liberalną teorią integracji europejskiej
Moravcsik starał się wyjaśnić przyczyny spowolnienia procesów integracji
Procesy negocjacyjne między członkami UE i ich ostateczny rezultat są wynikiem zbieżności interesów państw wiodących w UE oraz pozyskiwania poparcia dla proponowanych rozwiązań w drodze różnorodnych kompromisów
Moravcsik zakłada, że strony uczestniczące w negocjacjach działają racjonalnie
Państwa narodowe określają swoje interesy narodowe zgodnie z oczekiwaniami narodowych grup interesu
Teoria intergovernmentalizmu była krytykowana za marginalizowanie znaczenia instytucji ponadnarodowych w procesie negocjacji
TEORIE EKONOMICZNE
W. Röpke twierdził, iż integracja to stan umożliwiający prowadzenie stosunków handlowych równie swobodnie i korzystnie jak wewnątrz gospodarki narodowej
Nurt neoliberalny Beli Balassy
Integracja to proces likwidacji barier w obrocie międzynarodowym towarów, pracy, kapitału i usług w celu stworzenia warunków do niezakłóconego funkcjonowania mechanizmu wolnego rynku. Proces integracji ma charakter ciągły, scalanie elementów kształtujących integrację następuje stopniowo i z różnym natężeniem
B. Balassa wyróżnia pięć etapów integracji:
Strefa wolnego handlu - zniesienie ograniczeń ilościowych istniejących między uczestnikami. Każde państwo zachowuje własną politykę celną w stosunku do państw trzecich
Unia celna - ustalenie wspólnej zewnętrznej taryfy celnej w stosunku do państw trzecich
Jednolity rynek - zawiera wszystkie elementy unii celnej. Ustanawia się dodatkowe swobody przepływu siły roboczej, towarów, usług i kapitału. Uczestnicy ustalają wspólną politykę co do zasad konkurencji, subwencjonowania, spraw socjalnych itp.
Unia gospodarczo-walutowa - następuje unifikacja polityk monetarnej i fiskalnej; tworzona jest władza ponadnarodowa, która ma pierwszeństwo decydowania
Unia totalna - uczestnicy integracji zatracają swój samodzielny byt
EUROPA O WIELU PRĘDKOŚCIACH
Za twórcę koncepcji uważa się W. Brandta, który twierdził, iż „(…) Europa potrzebuje polityki stopniowania w rozwoju integracji z powodu silnych różnic gospodarczych.”
Państwom członkowskim, które nie mogą czy mają problemy z realizacją stawianych przed nimi zadaniami, należy przyznać prawo derogacji, a pozostałym umożliwić dalszą integrację
Brandt proponuje, aby państw dążyły do wspólnie ustalonych celów, ale w różnym tempie
Warunkiem powodzenia tej koncepcji jest zgoda państw na bezwzględne akceptowanie acquis communnitaire (dorobek wspólnotowy)
Model ten jest w praktyce stosowany podczas przyjmowania nowych państw do Unii Europejskiej (wprowadzanie okresów przejściowych)
MODEL EUROPY O ZMIENNEJ GEOMETRII
Inna nazwa - model koncentrycznych kręgów, Europy o twardym jądrze
Za twórcę koncepcji uważany jest F. Mitterrand (1990 r.)
Założeniem jest zróżnicowanie przestrzenne państw członkowskich i podział na 3 grupy: 1. Państwa tworzące tzw. twarde jądro „hard core”, czyli najbardziej zaawansowane w procesach integracyjnych (członkami tej kategorii są państwa, które wchodzą w skład Euro zone), 2. Państwa należące do strefy peryferii, czyli pozostałe państwa członkowskie, 3. Państwa pozostające w kręgu zewnętrznym, czyli państwa stowarzyszone z UE
Państwa tworzące twarde jądro integracji powinny pogłębiać więzi integracyjne bez oglądania się na resztę
Częściowo zaakceptowano taki model przez wprowadzenie instytucji elastyczności na podstawie Traktatu amsterdamskiego
EUROPA À LA CARTE (PICK AND CHOOSE EUROPE)
Twórcą koncepcji jest R. Dahrendorf, który przedstawił ją po raz pierwszy w latach 70-tych XX wieku
Państwa członkowskie mają swobodny wybór polityk, w których chcą uczestniczyć z prawem odrzucenia innych
Suma powstałych ugrupowań współpracujących w różnych dziedzinach ma tworzyć integrację
Model ten narusza zasadę akceptacji wspólnego dorobku prawnego (acquis); stanowi to zagrożenie dla jedności UE
Nie ma podstawowego minimum, które każde państwo musi zaakceptować; państwa mają swobodę kreowania nowych form współpracy między sobą
Model powyższy możemy odnaleźć w Traktacie z Maastricht, gdzie Wielka Brytania i Dania otrzymały prawo nieuczestniczenia w UGiW (procedura opt-out), Dania nie będzie musiała brać udziału w polityce obronnej, Wielką Brytanię nie obowiązują postanowienia Karty Socjalnej
30. str. 225
31. portalwiedzy.onet.pl, na str. 354 i 95 są też jakieś ifo nt. wolności
Wolność, jedna z podstawowych kategorii antropologiczno-ontologicznych, mająca fundamentalne znaczenie w filozofii, teologii, historiozofii, psychologii, socjologii, ekonomii, polityce, prawie itp. Rozumienie pojęcia wolności bywa rozmaite i zależy od przyjętych koncepcji metafizycznych, teoriopoznawczych i etycznych, np.:
1) za wolność uznaje się albo "wolność od", tzn. idealną sytuację braku przymusu, podejmowania decyzji i działania w sposób absolutnie niezdeterminowany, w zgodzie z własnymi popędami i własną wolą (Th. Hobbes, libertynizm), albo "wolność do", tj. pozytywną możliwość realizacji pewnych wybranych zamierzeń (G.W.F. Hegel).
2) wolność traktuje się jako właściwą człowiekowi z natury (Th. Hobbes, J.J. Rousseau), lub jako swoisty normatyw stanowiący wytwór cywilizacji i kultury (Ch.L. Montesquieu, E. Burke, Ch.A. Tocqueville).
3) za pole jej manifestacji uważa się bądź indywidualne istnienie pojedynczego człowieka (egzystencjalizm), bądź byt pewnej zbiorowości, np. klasy, narodu itp. (K. Marks).
4) twierdzi się, że człowiek zdobywa wolność poprzez zapewnienie sobie odpowiednich warunków bytu, np. materialnych możliwości spełniania własnych pragnień i stanu prawnego, który wolność gwarantuje (ogólnie: myśl Zachodu), lub że jest w stanie osiągnąć ją bez względu na sytuację w jakiej "obiektywnie" tkwi, w drodze doskonalenia się wewnętrznego (ogólnie: myśl Wschodu).
Z problemem wolności łączy się wiele ważnych kwestii natury światopoglądowej, m.in:
1) chrześcijański problem wolnej woli,
2) problem wolności i odpowiedzialności, zwłaszcza odpowiedzialności moralnej,
3) problem tolerancji i samoograniczenia własnej wolności związany ze społecznym bytowaniem człowieka,
4) problem wartości wolności, podnoszony zwłaszcza przez egzystencjalizm (tzw. zniewolenie wolności, czyli postrzeganie wolności jako ciężaru),
5) problem zagrożeń wolności, których źródłem może być nie tylko bezpośredni przymus fizyczny, ale pewne uświęcone tradycją formy kulturowe (np. stereotyp dobra i zła).
Własność, podstawowa forma władania dobrami przyrody. Występuje w znaczeniu szerszym (konstytucyjnym) i w znaczeniu cywilnym, jako prawo umożliwiające władanie, pobieranie pożytków i rozporządzanie rzeczą w granicach wyznaczonych przez ustawę, zasady współżycia społecznego i społeczno-gospodarczego.
Nabycie własności może być pierwotne (nacjonalizacja, zasiedzenie, zawłaszczenie rzeczy niczyjej) lub pochodne, polegające na przejściu własności z poprzednika na następcę prawnego przez dziedziczenie lub wskutek zawartej umowy (sprzedaż, darowizna, zamiana).
32. przewaga Zachodu nad Orientem
33. zderzenie cywilizacji społeczeństw osiadłych ze społecznościami wędrownymi
34. str. 148
35. religia i język
36. str. 118
37. str. 137
38. str. 103
39. str. 156
40.