UPRAWA ROLI I ROŚLIN - ROŚLINY OLEISTE, Ogrody, szkółkarstwo


UPRAWA ROLI I ROŚLIN

ROŚLINY PRZEMYSŁOWE OLEISTE:

- W swoich częściach (owocach, nasionach, pędach) zawierają więcej niż 15% tłuszczu, który da się z nich wydobyć np. rzepak, rzepik, gorczyca, mak, słonecznik, len, konopie, w owocach - Oliwka europejska, Palma olejowa, w bulwach pochodzenia pędowego - orzeszki arachaidowe.

Znaczenie gospodarcze roślin oleistych:

1 - Służą do otrzymywania tłuszczy jadalnych bądź technicznych.

- jadalne - do spożycia - wszystkie oprócz lnu, bo szybko się psuje

- techniczne - przemysł motoryzacyjny, przemysł chemiczny do produkcji lakierów, farb, środków ochrony roślin

- przemysł farmaceutyczny - olejek rycynowy, siemię lniane.

2 - Makuchy i śruty poekstrakcyjne - białko

3 - Produkty odpadowe - słoma, papier, płyty izolacyjne, budowlane, kompost

4 - Poplony ozime i ścierniskowe: gatunki ozime - rzepak, rzepik działają na glebę ochronnie, wzbogacają glebę w składniki odżywcze

5 - Uprawiane na nasiona - plon główny

6 - Gatunki jare - poplony letnie - gorczyca biała

7 - Dobre stanowisko dla roślin następczych - działają melioracyjnie na glebę

8 - Nasiona roślin wykorzystuje się do produkcji musztardy, przypraw, konserwacji, do produkcji wina i piwa.

Skład chemiczny nasion roślin oleistych:

- Tłuszcze - od 20 - 50. Najwięcej jest u rzepaka i rzepika, najmniej u gorczycy białej.

- Białko - jako pasza treściwa - ok. 30%

mak, słonecznik - 23 - 30%

- Związki niekorzystne występujące w roślinach:

glukozynolady - działają szkodliwie na układ rozrodczy zwierząt

alkanoidy - w soku mlecznym, wykorzystuje się do produkcji leków uśmierzających ból

Podział tłuszczów ze względu na wartość lb. jonowej:

- 1 - Nieschnące - lb. jonowa <85

- 2 - Półschnące - lb. jonowa 85 -130

- 3 - Schnące - lb. jonowa >130

Ze względu na produktywność tłuszczu rośliny oleiste dzielimy na 5 grup:

1 - o najwyższej produktywności - słonecznik

2 - o wysokiej produktywności -

3 - o średniej produktywności - rzepak, rzepik, len

4 - o niskiej produktywności - gorczyca, mak

5 - o bardzo niskiej produktywności - soja

Gatunki ozime plonują lepiej niż jare.

Wzrost i rozwój roślin oleistych:

I - kiełkowanie i wschody

II - formowanie rozety (skrócony pęd)

III - formowanie pędu

IV - kwitnienie - kwiaty obcopylne

V - dojrzewanie

Budowa morfologiczna:

- System korzeniowy - palowy, rozłogowy, najgłębiej sięga u rzepaka

- Łodyga - rozgałęziona pod szerokim kątem

- Liście - jasnozielone u rzepaka

Znaczenie gospodarcze:

Największe znaczenie gospodarcze ma rzepak.

Rzepak zawiera związki niekorzystne - kwas erukowy:

„O” - obniżona zawartość kwasu erukowego o 1 - 2%

„OO” - podwójne ulepszenie - zawartość kwasu i związków siarkowych obniżona o 10%

„OOO” - potrójne ulepszenie

SŁONECZNIK ZWYCZAJNY

Podział ze względu na sposób użytkowania:

1 - jadalny - duże koszyczki o średnicy ok. Ø50 cm, a owoce (niełupki) duże i nie zawsze wypełnione nasieniem

2 - oleisty - koszyczki o średnicy Ø20 -30 cm występujące licznie na roślinie, zawiera 20 -30% tłuszczu, niełupki małe wypełnione nasieniem.

3 - pastewny - koszyczki o średnicy Ø20 cm, zawiera 40 -63% tłuszczu w nasionach.

MAK UPRAWNY

Roślina jednoroczna jara.

- opiumowy

- bezopiumowy

Budowa morfologiczna:

- korzeń - palowy 150 cm

- łodyga - 100 - 150 cm, sztywna, rozgałęziona

- liście - dolne są okrągło-owalne, krótkoogonkowe, górne są siedzące ząbkowano-piłkowane

- kwiaty - pojedyncze, barwne, samopylne

- owoc - torebka

- nasiona - bardzo drobne, bielmowe

ROŚLINY OLEISTE I WLUKNOWE

LEN UPRAWNY

Ze względu na cechy morfologiczne i sposób użytkowania len dzielimy na:

1 - Drobnonasienny i lny włókniste

2 - Oleisto-włókniste (przejściowe)

3 - Grubonasienne lny oleiste

Budowa morfologiczna:

- korzeń - palowy system korzeniowy - dl. 65 cm

- łodyga - zależna od typu

- liście - lancetowate, małe, naprzemianległe

- kwiatostan - baldachogrono, kwiaty samopylne

- owoc - trzykomorowa torebka

- nasiona - zwane siemieniem lnianym

KONOPIE

Typ geograficzny konopi:

1 - północny

2 - południowy

3 - pośredni

Konopie dzielimy na:

- zwyczajne

- dzikie

- indyjskie

Budowa morfologiczna:

- korzeń - palowy system korzeniowy dł. 2 m

- łodyga - sztywna, prosta, nierozgałęziona

- kwiatostan - wiecha, roślina 2-pienna (lub 1-pienna), rozdzielnopłciowa - plaskanie(męskie) i głowacze (żeńskie)

- owoc - orzeszek

RÓZNICE MIĘDZY WŁÓKNAMI:

Konopie

Len

Nitki są cienkie

Lewoskrętne

Krótsze 20 cm

Wydobywa się na sucho

Odporne na wilgoć

Łodygi są wyższe

Mają przyrost wtórny

Nitki są grubsze

Prawoskrętne

Dłuższe niż 20 cm

Wydobywa się na mokro

Łodygi niższe

Brak przyrostu wtórnego


Wymagania klimatyczno-glebowe roślin oleistych i włóknistych:

Gatunek

Temp. kiełkowania

Odporność na niskie temp.

Wymagania wodne

Rzepak ozimy

Rzepik ozimy

Krzyżowe jare

10C

30C

10C (80C)

-150C (-250C)

-40C - -60C

Duże - faza tworzenia pąków, kwitnienia, dojrzewania.

Jare - bardziej odporne na suszę

Mak

Słonecznik

Len

Konopie

20C

4 - 60C

40C

10C

-50C średnia

-40C duża

-3 - -80C mała

-50C duża

Nadmiar wody szkodzi

Dość odporne na suszę

Duże

Dość duże

Zimotrwałość: rzepak ozimy < rzepik ozimy

Glebowe:

Gatunek

Wymagania

Gleby odpowiednie

Gleby nieodpowiednie

Rzepak ozimy

Rzepik

Rzepak jary

Gorczyca biała

Gorczyca

Duże

Duże

Duże

Duże

Średnie

Czarnoziemy, lessy,

czarne ziemie

Jw. Cięższe

Jak rzepak ozimy + torfy niskie

Jak rzepak jary

Piaszczyste, żwirowate, kwaśne

Torfowe, murszowe, suche

Jak wyżej bez torfowych

Mak

Konopie

Len

Słonecznik

Duże

Duże

Średnie

Małe

Czarnoziemy, lessy, czarne ziemie + brunatne, torfy, bielice

Mniej żyzne różne gleby

Ciężkie, podmokłe, suche piaski

Kwaśne

Za żyzne, organiczne, podmokłe

Suche, ciężkie, nieprzewiewne.

- 5 -



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
OGÓLNA UPRAWA ROLI I ROŚLIN wydanie VIdocx
WYKŁADY ogólna uprawa roslin i rolimm, Ogólna uprawa roli i roślin
WYKŁADY ogólna uprawa roslin i rolimm, Ogólna uprawa roli i roślin
ogolna uprawa - II kolos zestaw 1, SGGW, Ogólna uprawa roli i roślin
ogolna uprawa- II kolos, SGGW, Ogólna uprawa roli i roślin
UPRAWA ROLI I ROŚLIN, rolnictwo
MIĘDZYPLONY I ZMIANOWANIE, SGGW, Ogólna uprawa roli i roślin
Ogólna uprawa roli i roślin
UPRAWA ROLI I ROŚLIN - ROŚLINY MOTYLKOWE. 5fantastic.pl , Ćwiczenia(2)
terminy siewu, SGGW, Ogólna uprawa roli i roślin
OGÓLNA UPRAWA ROLI I ROŚLIN antastic pl
OGÓLNA UPRAWA ROLI I ROŚLIN
Ogólna uprawa roli i roślin Ł Kurdybacha CD
tabela ogólna uprawa roli i roślin str256
OGÓLNA UPRAWA ROLI I ROŚLIN 2
Wyniki kolokwium Ogr(1), Uprawa roli i nawożenie roślin ogrodniczych
UPRAWA ROLI I NAWOŻENIE ROŚLIN OGRODNICZYCH, 1. ROLNICTWO, Ogrodnictwo

więcej podobnych podstron