*Ekonomia nauka probabilistyczna// łańcuch przyczyn-skutkowy
*Gosp i społ złożony system społ - ekon, w którym wyst współzależności rozwojowe
*charakter holistyczny
*Baza (ogół stos prod, które kształtują form ekon-społ) i nadbudowa (ogół poglądów teorii, które opisują tę bazę)
*Marksizm
*Oskar Lange - kryzys i zmiana systemu zmienia się kiedy wyst rozbieżności między bazą a nadbud.)
-kapitał suma wartości przynosząca wart dodatkową
-pol ekon polega na świadomym wyk praw ekon do realizacji celów gosp, a ponieważ większość praw ekon można sprowadzić do praw przyczyn-skutk, spos działania pol ekon polega na świadomym wpr do rzeczywistości przyczyn wywołujących pożądane skutki stanowiące cele pol ekon
*Marks „socjalizm zwycięży w krajach o największym rozw społ-gosp
*Noam Chomsky MITI -alterglobalista „pol ameryk są marionetkami syst gosp”
*Neoliberalizm polaryzacja dochodowa społeczeństwa (miliarderzy i pauperyzacja)
*PG -jest realizow przez różne dokumenty rządowe, światowe, unijne itp.
-polega na bezp kierowaniu gosp narodową przez państwo i pośrednim oddziaływaniu na funkcjonowanie tej gosp
-optym wybór celów i środków ich realizacji
-w warunkach GR państwo jest ułamkowym właścicielem - mniejsza rola
-udział wyd państwa w PKB - liczymy rolę państwa
-zadłużenie państwa = obywateli
-powinna mieć charakter antycypacyjny (wyprzedzający)
*instrumenty pol gosp
1.nakazowo-rozdzielcze -przymus administracyjny
-kryterium społ zasięgu celu
2.ekonomiczne - przymus ekon (rachunek ekon)
3. INSTYTUCJONALNE ???? ????
*KRYZYS wynika z:
1.niespraw podziału dochodu
-salatariat rośnie poz usług, ludzie żyją z pensji (salary); -kapitalizm - prawo własności
2.niedostateczna krańcowa skłonność do inwestycji
Ford pracownicy muszą zarabiać tyle, żeby zarobić na to co produkują
*Piramida finansowa Madoff'a
*Podatek Tobbina
*Joseph Stieglitz - wiceprezydent BŚ : programy dostosowań MFW
*Kapitalizm - gosp towarowo-pieniężna obecnie spekulacyjny - 98% rynku to obroty spekulacyjne
*ŹRÓDŁA KRYZYSU 1.system 2. niesyst (mniejsze)
-hegemonizm USA (woluntarystyczna i pasożytnicza pol ekonomiczna)
-system oligarchistyczny panujący w USA (opanowanie sfer rządowych przez lobbies bankowo-finansowe i zbrojeniowe)
-przyjęcie za podst teoretyczną dział gosp oderwanej od rzeczywistości i niespraw społecznie doktryny neoliberalnej i neokonserwatywnej
-oderwanie się światowego syst finanse od gosp realnej i wirtualizacja gosp kapitalistycznej
^podatek progresywny
-brak podst zasad etycznych w gospodarowaniu
*Neoliberalizm prywatyzacja zysków i nacjonalizacja strat
*Afera Enrow - firma Artur Andersen fałszowała swoje bilanse
*Edward Luttwak - turbokapitalizm - najważniejsza jest efektywność rynkowa przy braku kontroli publ
*Fundusz hedingowy - wysokiego ryzyka
*Konsensus Waszyngtoński podst do MFW i BŚ
*Benedykt XVI „człowiek jest twórcą całego życia gosp-społ, jego ośrodkiem i celem”
-solidarna droga do rozwoju krajów ubogich może stanowić projekt rozw obecnego kryzysu globalnego
-powszechne stos sprawiedliwości
*Potrz gosp regulowanej przez sekt publ
-Komisja Nadzoru Finansowego
-minister Kowalec - prywatyzacja banków ?????
-kontrola ex-post ???????????????????????
-dochody budżetowe charakteryzują się sezonowością (koniec roku)
-pol ekon charakter holistyczny (powiązany)
-dochód NBP - dochodem budżetu ?????????
-Bank Gospodarstwa Krajowego
-prof. Belka współpracuje z rządem (chroni kurs walutowy)
-prezes NBP - apolityczny
*Koncepcja UE - charakter woluntarystyczny ???
*Mix politics budżetowa i pieniężna
-pieniężna cel NBP: walka z inflacją, stabilność poz cen
-realna st % = nominalna - inflacja
*Dźwignia finansowa- korzyść uzyskana z kredytu kiedy stopa oprocentowania kredytu jest mniejsza od stopy zysku inwestora
*Cele pol pieniężnej w USA : 2 równorzędne i jednocześnie konkurencyjne
- walka z inflacją i podtrzymywanie koniunktury gosp
*Stagflacja stagnacja gosp + inflacja
*Slumpflacja - recesja gosp + duża inflacja
*Balcerowicz polityka nadrestrykcyjna, hamowanie rozwoju gosp, nakręcanie inflacji
-zasada realnego pieniądza budżetowego - „rynek długów”, PRL inflacja podażowa
-brak pieniądza to: zjawisko zatorów płatniczych
*Rząd Mazowieckiego zasada grubej kreski - odciąć się od socjalizmu
*Rządowy Program Gospodarczy - plan transformacji; reforma cen zaopatrzeniowych (ceny podst środków prod) - zaniżone w stos do rynku światowego // prof. Chołodko
*Koncepcja wzrostu zerowego Kraje wys rozwinięte nie powinny się rozwijać, bo zużywają surowców i energii do n-tej potęgi więcej niż kraje słabsze
*Rodzaje budżetu
a)pozytywny powst w wyniku działań prorozwojowych państwa
b)negatywny robić to co potrzebne i daje efekty
*Teoria mnożnika(akceleratora) ?????????
-ograniczyć strefy ekonomiczne
-podatek od sektora publicznego
*System płacowo-dochodowy wypłukiwanie dochodu narodowego przez kapitał zagraniczny
*Metoda cen transferowych - ceny wewnątrz korporacji ; transferowanie zysków
*Emerging country kraj rozwijający się
*Brygady Tygrysa śledzenie nadużyć cen transferowych (pomysł Belki)
*Janusz Kornaj gosp ogr od str:
a)popytu - kapitalizm
b)podaży - socjalizm
*Ekskluzja społeczna - wykluczenie; wzrost gosp - pogarszanie poziomu najuboższych (≠ inkluzja)
*Wyzwania rozwojowe - tendencje społ-kulturowe, techniczne i gosp generowane w skali światowej, sprostanie którym przez państwo oraz funkcjonujące w nich podm gosp i społ stwarza im szansę na osiągnięcie wysp oz konkurencyjności międzynarodowej, a w konsekwencji również wysokiego standardu życia społeczeństwa
*Sektor pryw 95% majątku krajowego
*Bariery - subiektywne desymulanty rozwoju w wyniku subiektywnych błędów w pol społ- ekon danego kraju v ugrupowania gosp oraz w strategiach rozwojowych podm gosp. Są one zarazem wynikiem lekceważenia globalnych wyzwań rozwojowych.
-też są wyzwaniami rozwojowymi niższego rzędu dla admin publ i podm gosp które realizują swoje strategie rozwoju. Działania je przełamujące są konieczne dla efektyw realizowania celów rozwojowych tych podmiotów
*Uwarunkowania
-model realizowanej pol społ- ekonom (socjaldemokratyczny i neoliberalny)
-wspieranie rozwoju demograficznego i kapitału ludz
-programowanie rozwoju społ i gosp
-wspieranie innowacyjności i przekształceń w gosp
*Teoria progów rozwojowych koszty rozwoju dużych miast są największe (niepotrzebne) lepiej kłaść na rozwój średnich i małych miast
*Waloryzacja rent procentowa (uwzg inflację) i kwotowa
*Sachs za gł przyczynę ubóstwa krajów i regionów opóźnionych uważa niski poz kapitatów niezbędnych dla rozwoju : k. naturalnego, infrastruktury, ludzkiego, gosp opartej na wiedzy, instytucji społecznych i ochrony środowiska
*Megawyzwania dla PL
-narzucony przez zachód neoliberalny model rozwoju społ - ekon
-wielka polaryzacja dochodów
-rozwój zrównoważony - realizacja celów społ = ekon = ekolog
-główna megabariera = demografia + rynek pracy + pol dochodowa
*Prognoza naukowe studium przyszłości mające najczęściej charakter kompleksowy (holistyczny) określające najbardziej pożądany przebieg zjawisk i proc rozwojowych w przyszłości
*Podział prognozy ze wzgl na ich funkcje
a)badawcze określenie stanu najbardziej prawdopod
b)normatywne porządany przebieg procesów rozwojowych w przyszłości (każdy program jest strategią/ prognozą normatywną)
c)ostrzegawcze
d)futurologia nie ma charakteru naukowego
e)metoda delficka wieloetapowe badanie ekspertów