Tytułem Wstępu
Doświadczenie siebie i ludzi w sytuacjach egzystencjalnie znaczących
jako strategia profilaktyki
Scenariusz 5-cio godzinnych zajęć dla grupy wiekowej 15-18 lat napisany w oparciu o rozpoznanie, iż znaczącym celem w tym okresie życia staje się potwierdzenie własnej wartości w ocenie swojej, a także innych; jak również doświadczenie poczucia akceptacji i przynależności do grupy rówieśniczej, która staje się bezspornym autorytetem oraz najogólniej mówiąc: przeżycie sensu w konkretnych sytuacjach. Zrealizowanie tych potrzeb może odbyć się przez stworzenie warunków< grupy psychoedukacyjnej , zajęciowej > do nabycia umiejętności ułatwiających funkcjonowanie wśród rówieśników i umożliwienia budowania pozytywnego obrazu siebie< CEL > przy użyciu metod interaktywnych: ćwiczenia warsztatowe w połączeniu z mikroedukacją. A mówiąc inaczej: stworzenie warunków do sensownego spędzania czasu wykorzystując potencjał twórczy tkwiący w młodzieży, -a przez to uświadomienia sobie celu istnienia < CEL >
Myśl przewodnia scenariusza (dla grupy zajęciowej wstępnej ), opiera się na przeświadczeniu, że każdy człowiek jest w stanie podejmować rozsądne decyzje dotyczące swojego życia i zachowania. Wyposażony w zdolność rozumienia siebie i swojego wpływu na rzeczywistość czy posiadając wewnętrzne predyspozycje. ma możliwość ich konstruktywnego wykorzystania, jeśli tylko posiada niezbędne informacje i zakres umiejętności (społecznych możemy je dostarczyć ).
Bazą natomiast do jego powstania stał się program korekcyjny dla młodzieży TUKAN opracowany przez zespół psychologiczno-pedagogiczny Ośrodka PROM w Łodzi oraz na podstawie materiałów z konferencji ( jako zbiór refleksji własnych ): „Szkoła bez przemocy-hasło czy możliwość” -z dn. 25 listopada tego roku zorganizowanej przez Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.
Wyżej wymienione aspekty ujęłam w temacie:
„JA wśród ludzi: jestem- jesteś-jesteśmy”
PLAN SZCZEGÓŁOWY
ZASADY PRACY GRUPOWEJ
CEL: oswojenie się z relacjami między rówieśnikami w grupie formalnej i osobami prowadzącymi oraz ustalenie zasad mających obowiązywać na zajęciach.
1.Przywitanie uczestników
2. Przedstawienie się prowadzących oraz placówki z ramienia której występują
3. Przedstawienie tematu, celów spotkania, sposobów ich realizacji, przewidywanego czasu
4.Przedstawienie się uczestników
Wybór ćwiczeń:
Ćw.1 Wyspa bezludna. Uczestnicy siedzą w kręgu. Pierwsza osoba mówi swoje imię i rzecz, którą zabrałaby na bezludną wyspę, a której nazwa zaczyna się na pierwszą literę imienia. Następna osoba powtarza imię wszystkich poprzedników i rzeczy przez nich zabrane.
Ćw. 2 Zdania o sobie. Uczestnicy mówią o sobie tyle zdań ile liter ma ich imię.
Ćw.3 Moje obawy i oczekiwania. Uczestnicy piszą na kartkach anonimowo swoje obawy i oczekiwania związane z grupą. Prowadzący czyta odpowiedzi na głos. Prosi , aby były uwzględnione podczas ćwiczeń.
Mikroedukacja: Dotyczy podkreślenia istoty zasad grupy, a też respektowania prawa każdej z osób tworzących grupę, aby mogły one działać zgodnie z potrzebami swoimi i grupy.
Ćw. 4 Zasady pracy grupowej. Uczestnicy w grupach opracowują zasady pracy grupowej, a następnie omawiają je na forum i zapisują na tablicy. Wspólne odczytywanie rezultatów. Pytanie do każdego : Czy decydujesz się na przestrzeganie tych zasad?
Ćw. 5 Kołyska. Jedna osoba kładzie się na plecach w kocu. Pozostali podnoszą koc i delikatnie płynnym ruchem ją kołyszą.
Podsumowanie, wnioski : Jak się czujesz?
UMIEJĘTNOŚĆ DBANIA O SIEBIE
CEL : próba określenia granic swojego terytorium psychologicznego i wyrażenia siebie w kontakcie z drugą osobą.
Mikroedukacja: Wyjaśnienie co to jest terytorium psychol. oraz w jaki sposób wyrazić siebie (swoje uczucia, myśli, opinie, pragnienia), aby nie naruszać praw innych osób.
Ćw. 6 Moja granica w bliskości z z grupą . Uczestnicy po kolei stają w środku kręgu i zamykają oczy. Grupa powoli zacieśnia krąg. Osoba w środku może w każdej chwili powiedzieć -stop- i zatrzymać grupę. Omówienie.
Ćw. 7 Odmawianie. Uczestnicy namawiają ochotnika do wspólnego działania n p.: wagary, kradzież, picie alkoholu, ucieczka z domu. Ochotnik może się zgodzić lub nie. Omówienie.
Druga odsłona: ochotnik zawsze odpowiada : NIE dziękuję, NIE chcę! TAKA JEST MOJA DECYZJA ! Omówienie.
Ćw. 8 Mam prawo do… Każdy na swojej kartce kończy zdanie „Mam prawo do..” Wszyscy po kolei odczytują na głos swoje zdania. Omówienie.
WZMACNIANIE POCZUCIA WŁASNEJ WARTOŚCI
CEL : uświadomienie sobie własnej wartości, rozpoczęcie procesu budowania pozytywnego obrazu siebie
Mikroedukacja: O wpływie komunikatów pozytywnych/negatywnych na sposób myślenia o sobie i poczucie własnej wartości
Ćw.9 Jestem…Każdy z grupy wpisuje w odrysowaną dłoń swoich pięć pozytywnych cech. Wybiera spośród nich trzy i odczytuje na głos, stojąc. Omówienie.
Ćw.10 Jesteś … Dodatkowo każdy podpisuje swoją dłoń imieniem i podaje ją osobie po lewej stronie. Wszyscy po kolei wpisują w nią pozytywne cechy koncentrując się na zdolnościach , umiejętnościach poszczególnych osób.
Ćw.11 Kręgi Uczestnicy ustawiają się w dwóch kręgach-zewnętrznym i wewnętrznym-osoby z kręgu zew. mówią jeden pozytywny komunikat, który sami chcieliby usłyszeć, każdej osobie z kręgu wew.-zmiana. Omówienie.
ŚWIADOMOŚĆ SIEBIE
CEL : Uświadomienie sobie celu istnienia w odniesieniu do stawianych sobie zadań i próba odpowiedzi na pytanie : czy potrzebuję innych ludzi do pomocy w ich realizacji?
Mikroedukacja: w nawiązaniu do poprzedniej - poczucie własnej wartości jako subiektywna ocena siebie , kryteria oceny własnej przez pryzmat ludzi z którymi się porównujemy, wpływ myślenia o sobie na efekty realizowanych celów, itd.,,,
Ćw.12 Ludzik. Przywołaj w pamięci cel jaki zawsze chciałeś osiągnąć lub marzenie jakie chcesz zrealizować. Ale masz 24 godziny na te dokonania. Prowadzący rysuje na tablicy wskazówki, a uczestnicy odtwarzają rysunek na swoich kartkach i odpowiadają na pytania.:
Stopy- dokąd idziesz? jaki jest Twój cel?
Oczy- co musisz zobaczyć, aby zbliżyć się do tego celu?
Uszy- co musisz usłyszeć i od kogo?
Usta- z kim musisz porozmawiać ?
Ręce- kogo poprosić o pomoc ?
Po zakończeniu ćwiczenia uczestnicy omawiają swoją pracę.
Komentarze , wnioski, podsumowanie
Rundka na zakończenie zajęć: „ z czym kończysz? jak się czujesz?”