DZIAŁ I WYMAGANIA OGÓLNE

Opanowanie wiedzy i umiejętności przez żołnierzy oraz standardów przygotowania jednostek wojskowych w dziedzinie obrony przeciwchemicznej, określonych w instrukcji, powinno im zapewnić przetrwanie ataku bronią masowego rażenia oraz kontynuowanie działań bojowych w warunkach skażeń.

Przetrwanie ataku bronią masowego rażenia oraz kontynuowanie działań w warunkach skażeń jest możliwe, gdy:

1. wszyscy żołnierze zostali przeszkoleni i opanowali umiejętności niezbędne do przetrwania ataku bronią masowego rażenia i działania w warunkach skażeń;

2. część żołnierzy została dodatkowo przeszkolona w zakresie obrony przeciwchemicznej i w rezultacie opanowała wiedzę i umiejętności, których wykorzystanie przyczynia się do zmniejszenia skutków rażącego działania broni masowego rażenia i skażeń na jednostkę wojskową;

3. oficerowie, chorążowie i podoficerowie posiadają dodatkową wiedzę i umiejętności niezbędne do wykonywania czynności służbowych w warunkach użycia broni masowego rażenia i skażeń;

4. etatowi i nieetatowi szefowie (instruktorzy) obrony przeciwchemicznej są przygotowani do wykonywania obowiązków służbowych;

5. jednostka wojskowa utrzymuje gotowość w zakresie obrony przeciwchemicznej w takim stopniu, który umożliwia jej, po ataku bronią masowego rażenia, odtworzenie zdolności bojowej, przy minimalnym zaangażowaniu żołnierzy i zużyciu środków materiałowych;

6. służba zdrowia jest przygotowana do działania w warunkach użycia broni masowego rażenia;

7. wiedza i umiejętności oraz standardy przygotowania określone w niniejszej instrukcji są podstawą do oceny stanu wyszkolenia indywidualnego żołnierzy oraz wyszkolenia pododdziałów i oddziałów;

8. żołnierze zachowali odpowiednią sprawność fizyczną, która jest warunkiem wstępnym do pokonania trudności występujących po ataku bronią masowego rażenia i w warunkach prowadzenia działań bojowych w sytuacji skażeń;

9. w ramach obrony przeciwchemicznej, zgodnie z ustaleniami narodowymi, jest prowadzone szkolenie z użyciem bojowych środków trujących;

10. w ramach szkolenia jest uwzględniona problematyka zagrożeń związanych z oddziaływaniem skażeń promieniotwórczych generujących małe dawki promieniowania oraz skażeń toksycznymi środkami przemysłowymi.

DZIAŁ II ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI WSZYSTKICH ŻOŁNIERZY W DZIEDZINIE OBRONY PRZECIWCHEMICZNEJ

Rozdział 1

Postanowienia ogólne

Szkolenie żołnierzy w dziedzinie obrony przeciwchemicznej ma na celu przygotowanie ich do przetrwania ataku bronią masowego rażenia oraz do działania, w ramach jednostki, w warunkach skażeń promienio­twórczych i chemicznych oraz zakażeń biologicznych.

Wstępne szkolenie w dziedzinie obrony przeciwchemicznej odby­wa się bezpośrednio po rozpoczęciu przez żołnierzy służby wojskowej. W następnych okresach służby szkolenie z obrony przeciwchemicznej powinno być kontynuowane w celu ugruntowania wiedzy i doskonalenia wcześniej nabytych umiejętności.

Rozdział 2

Wiedza i umiejętności niezbędne do przetrwania ataku bronią masowego rażenia

Wiedza i umiejętności niezbędne do przetrwania ataku bronią ma­sowego rażenia obejmują:

1. umiejętność wykrycia ataku bronią jądrową, chemiczną i biolo­giczną oraz wykonania czynności przeciwdziałających czynnikom rażenia tych broni;

2. znajomość sygnałów alarmowych i umiejętność działania po ich ogłoszeniu;

3. umiejętność nałożenia, w ciągu 9 s od ogłoszenia alarmu (lub ustalenia początku ataku chemicznego lub biologicznego), maski przeciwgazowej oraz, w ciągu następnych 6 s, kaptura ochronnego (jeżeli jest w wyposażeniu);

4. znajomość zasad wykorzystania indywidualnych środków ochrony przed skażeniami odpowiednio do ustalonego stanu ich gotowości oraz stanu zagrożenia bronią masowego rażenia;

5. umiejętność wykonywania czynności w ramach samopomocy, pierwszej pomocy i pomocy koleżeńskiej;

6. umiejętność realizowania przedsięwzięć związanych z dbałością o stan zdrowia i higienę w celu zapobiegania chorobom;

7. umiejętność odpowiedniego zachowania się w momencie ataku bronią jądrową oraz wykonania czynności chroniących przed rażącym działaniem wybuchu jądrowego;

8. umiejętność wykonania częściowych zabiegów sanitarnych oraz likwidacji skażeń broni osobistej i wyposażenia;

9. znajomość i umiejętność wykonywania czynności z zakresu pierwszej pomocy koleżeńskiej i samopomocy (w tym sztucznego oddychania) i posługiwania się pakietami indywidualnymi;

10. umiejętność nakładania i zdejmowania odzieży ochronnej i wykonywania zadań bojowych w nałożonych środkach ochrony indywidualnej.

Rozdział 3

Wiedza i umiejętności niezbędne do wykonywania zadań w warunkach skażeń

Wiedza i umiejętności niezbędne żołnierzowi do wykonywania za­dań w warunkach skażeń obejmują:

1. wiedzę i umiejętności określone wyżej;

2. umiejętność właściwego wykorzystania sprzętu ochrony indywidualnej oraz utrzymania go w stanie najwyższej gotowości;

3. umiejętności wykonania czynności przeciwdziałających rażącemu działaniu broni masowego rażenia, przed atakiem, w toku ataku i pojego zakończeniu;

4. umiejętność wykrywania i rozpoznawania skażeń środkami trującymi (na podstawie zewnętrznych oznak ich użycia), a także prowadzenia częściowej likwidacji skażeń własnej osoby, umundurowania, broni i wyposażenia osobistego oraz sprzętu bojowego lub pojazdu;

5. znajomość wszystkich znormalizowanych znaków używanych do oznakowania rejonów skażonych środkami trującymi, promieniotwórczymi i biologicznymi;

6. znajomość zasad przekraczania lub omijania oznakowanych rejonów skażonych, przy minimalnym zagrożeniu;

7. umiejętność wykonywania podstawowych obowiązków (łącznie z użyciem broni) w nałożonych do położenia bojowego masce przeciwgazowej i odzieży ochronnej, w czasie ustalonym przez dowódcę w zależności od warunków meteorologicznych i sytuacji taktycznej;

8. umiejętność zdejmowania skażonej odzieży ochronnej zgodnie z zasadami określonymi w instrukcji;

9. znajomość zasad ochrony zbiorowej oraz umiejętność działania w czasie wchodzenia i wychodzenia ze schronu oraz przebywania w nim;

10. znajomość zasad użytkowania indywidualnego dawkomierza oraz detektorów chemicznych i biologicznych używanych do wykrywania i monitorowania skażeń.

DZIAŁ III ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI ŻOŁNIERZY-DOWÓDCÓW

Dowódcy powinni posiadać wiedzę i umiejętności wykraczające poza zakres obowiązujący każdego żołnierza, ale mniejsze niż są wyma­gane od specjalistów w dziedzinie obrony przeciwchemicznej.

Dowódca powinien znać:

1. zasady organizacji obrony przeciwchemicznej oraz wykorzystania posiadanych sił i środków;

2. zasady wykorzystania medycznych środków profilaktycznych oraz być świadomym skutków operacyjnych, etycznych i prawnych ich zastosowania;

3. zasady przeszkolenia podległych żołnierzy/wojsk w dziedzinie obrony przeciwchemicznej, realizowanego podczas ćwiczeń.

Dowódca powinien umieć:

1. oceniać możliwości wykonania zadań obrony przeciwchemicznej przez siły znajdujące się pod jego dowództwem;

2. oceniać skutki działania broni masowego rażenia na podległych żołnierzy/wojska;

3. wydawać rozkazy oraz podejmować działania w zależności od sytuacji oraz wykonywanego zadania;

4. planować działania biorąc pod uwagę zagrożenie bronią masowego rażenia oraz zróżnicowane przygotowanie podległych żołnierzy (wojsk) do działania w warunkach jej użycia;

5. oceniać skutki długotrwałego działania żołnierzy w indywidualnych środkach ochrony przed skażeniami oraz podejmować działania zmierzające do ich zmniejszenia;

6. oceniać podejmowane ryzyko, wynikające z decyzji o użyciu broni masowego rażenia;

7. oceniać zagrożenia wynikające z napromieniowania niskimi dawkami promieniowania jonizującego i sposoby przeciwdziałania tym zagrożeniom;

8. oceniać zagrożenia pochodzące od toksycznych i promieniotwórczych środków przemysłowych.

DZIAŁ IV ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI ŻOŁNIERZY KOMPANIJNYCH ZESPOŁÓW OBRONY PRZECIWCHEMICZNEJ

Rozdział 1 Postanowienia ogólne

Dowódcy kompanii (pododdziałów równorzędnych), w których nie występują specjaliści z dziedziny obrony przeciwchemicznej, wyznaczają nieetatowy zespół kierowania obroną przeciwchemiczną. W jego skład wchodzą 2-3 osoby (oficer lub chorąży oraz 1-2 podoficerów). Osoby wyznaczone w skład zespołu opanowują wiedzę i umiejętności wymienione w rozdziale 2.

Dowódcy kompanii (pododdziałów równorzędnych), wydzielają i utrzymują również zespoły wykrywania i monitorowania skażeń oraz likwidacji skażeń.

Zespół wykrywania i monitorowania skażeń składa się z żołnierzy-operatorów przyrządów wykrywania skażeń. Z jego składu wydziela się zespół podstawowy i zamienny. Żołnierze wchodzący w skład zespołu opanowują zakres wiedzy i umiejętności wyszczególniony w rozdziale 3.

Zespół likwidacji skażeń składa się z dowódcy (chorąży, podoficer) oraz żołnierzy przygotowanych do prowadzenia dezaktywacji, odkażania i dezynfekcji. Obowiązuje ich zakres wiedzy i umiejętności przedstawiony w rozdziale 4.

Rozdział 2

Zakres wiedzy i umiejętności żołnierzy zespołu kierowania obroną przeciwchemiczną

Żołnierzy zespołów kierowania obroną przeciwchemiczną przygo­towuje się do:

1. prowadzenia działalności instruktażowej i kontrolnej w dziedzinie obrony przeciwchemicznej;

2. organizowania i prowadzenia zajęć z obrony przeciwchemicznej;

3. sprawdzania stanu technicznego i utrzymania sprzętu obrony przeciwchemicznej;

4. oceniania sytuacji skażeń;

5. przedstawiania propozycji rozwiązań dotyczących rozpoznania skażeń oraz przekraczania lub omijania rejonów skażonych;

6. prowadzenia ewidencji napromienionych żołnierzy;

7. sporządzania i przekazywania meldunków o uderzeniach bronią masowego rażenia i skażeniach do szczebla nadrzędnego;

8. pełnienia funkcji doradcy dowódcy w zakresie wszystkich spraw dotyczących obrony przeciwchemicznej;

9. wykorzystania techniki komputerowej w procesie planowania, organizowania i kierowania obroną przeciwchemiczną (jeżeli jest to możliwe).

Rozdział 3

Zakres wiedzy i umiejętności żołnierzy zespołu wykrywania i monitorowania skażeń

Żołnierzy zespołów wykrywania i monitorowania skażeń przygotowuje się do:

1. wykrywania uderzeń bronią jądrową i chemiczną oraz alarmowania pododdziałów;

2. wykrywania skażeń promieniotwórczych i chemicznych oraz ich monitorowania;

3. prowadzenia kontroli radiologicznej i chemicznej żołnierzy, sprzętu, umundurowania oraz żywności i wody;

4. pobierania próbek z powierzchni i materiałów podejrzanych o skażenie środkami promieniotwórczymi, trującymi i biologicznymi;

5. oznakowywania rejonów skażonych i niebezpiecznych znormalizowanymi znakami ostrzegawczymi;

6. dostarczania danych niezbędnych do sporządzania meldunków o uderzeniach bronią masowego rażenia i skażeniach;

7. podejmowania działań mających na celu przeciwdziałanie skażeniom;

8. obsługiwania i konserwowania przyrządów rozpoznania skażeń.

Rozdział 4

Zakres wiedzy i umiejętności żołnierzy zespołu likwidacji skażeń

Żołnierzy zespołów likwidacji skażeń przygotowuje się do:

1. dezaktywacji, odkażania i dezynfekcji uzbrojenia i sprzętu bojowego za pomocą zestawów (przyrządów) będących częścią wyposażenia danego sprzętu;

2. obsługiwania zestawów (przyrządów) i ich utrzymywania w gotowości do użycia;

3. urządzania punktów zabiegów sanitarnych i prowadzenia na nich zabiegów (jeżeli jest to możliwe);

4. podejmowania działań przed atakiem zapobiegającym skażeniom, a po ataku rozprzestrzenianiu się skażeń.

DZIAŁ V ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI OFICERÓW, CHORĄŻYCH I PODOFICERÓW

Oficerowie, chorążowie i podoficerowie powinni opanować wiedzę j i umiejętności określone w dziale II oraz dodatkowo wiedzę i umiejętności wynikające z ich rangi i zajmowanego stanowiska. W szczególności powinni znać:

1. zasady rozmieszczania obserwatorów i posterunków obserwacyjnych;

2. zasady wykrywania i monitorowania skażeń;

3. czynności wykonywane przed, podczas i po ataku bronią masowego rażenia oraz w czasie wykonywania uderzeń jądrowych przez wojska własne;

4. potencjalne zagrożenia skażeniami chemicznymi, biologicznymi i promieniotwórczymi;

5. zasady kontroli radiologicznej;

6. współczynniki osłabienia promieniowania jonizującego różnego rodzaju materiałów oraz poszczególnych obiektów inżynieryjnych i infrastruktury terenowej;

7. wpływ długotrwałego przebywania żołnierzy w indywidualnych środkach ochrony przed skażeniami na możliwości wykonania zadań bojowych;

8. zasady i sposoby likwidacji skażeń.

---