Imię i nazwisko	Wydział	Grupa	Nr ewidencyjny
Temat ćwiczenia		Data wykonania ćw.	Data zaliczenia ćw.

1. Cel ćwiczenia:

Oznaczenie napięcia powierzchniowego cieczy oraz obliczenie parachory.

2. Zasada pomiaru:

Napięcie powierzchniowe wyznaczamy metodą stalagmometryczną.

3. Wykonanie pomiaru:

• przed rozpoczęciem pomiaru stalagmometr przemywamy mieszaniną chromową,
  a następnie kilkakrotnie wodą wodociągową i wodą destylowaną.

• po umocowaniu stalagmometru pionowo w statywie, zbiorniczek napełniamy wodą destylowaną i oznaczamy liczbę kropel spadających z kapilary podczas przepływu wody od górnej do dolnej granicy zbiornika (z_w ). Pomiar wykonujemy co najmniej czterokrotnie.

• w taki sam sposób mierzymy liczbę spadających kropel badanej cieczy (z_x ).

• otrzymane wartości podstawiamy do równania:

dla wody:

dla badanej cieczy:

stąd:
.

Napięcie powierzchniowe wody i jej gęstość odczytujemy z tabeli.

Gęstość badanej cieczy d_x oznaczamy dwiema metodami.

• Metoda piknometryczna. Piknometr jest to naczynie szklane, zaopatrzone w płaszcz powietrzny i termometr. W górnej części tego naczynia znajduje się kapilarna rurka przelewowa, dzięki której po napełnieniu i zamknięciu piknometru objętość cieczy
  w naczyniu jest zawsze taka sama, a miarą gęstości tej cieczy jest jej masa na jednostkę objętości:
  

dla wody:
,

dla badanej cieczy:

.

Gęstość wody w temperaturze pomiaru odczytujemy z tabeli. Piknometr ważymy trzykrotnie oznaczając kolejno:

1. masę suchego piknometru (m₁)

2. masę piknometru napełnionego wodą (m₂)

3. masę piknometru napełnionego cieczą x (m₃)

stąd:

masa wody w objętości piknometru m_w = m₂ - m₁

masa cieczy x w objętości piknometru m_x = m₃ - m₁

.

• Metoda refraktometryczna. Metoda ta jest szybka i szczególnie przydatna, jeżeli dysponujemy małą ilością próbki, nadaje się jednak tylko do czystych cieczy o znanym wzorze strukturalnym cząsteczki. Wykorzystujemy tu addytywność refrakcji molowej:

R_dośw

R_teoret = R_atomów + R_wiązań + r_pierścieni

R_dośw = R_teoret

We wzorze tym n oznacza współczynnik załamania światła badanej cieczy, oznaczony za pomocą refraktometru, M - masę molową, R_teoret - ­refrakcję molową oznaczoną na podstawie udziałów atomów, wiązań i pierścieni. Wartości R podano w tabeli.

• na podstawie oznaczonej doświadczalnie wielkości napięcia powierzchniowego cieczy x, obliczamy jej parachorę doświadczalną i porównujemy z parachorą teoretyczną obliczoną na podstawie udziałów atomów i wiązań cząsteczki:

P_dośw

4. Sposób opracowania wyników:

Dane 1 - wyznaczanie gęstości cieczy x metodą piknometryczną

Masa suchego piknometru (m1)
Masa piknometru napełnionego wodą (m2)
Masa piknometru napełnionego cieczą x (m3)
Gęstość wody w temperaturze pomiaru .........^0C (dw)
Gęstość cieczy x wyznaczona metodą piknometryczną (dx)

Dane 2 -

Numer pomiaru	1	2	3	4	Średnia wartość pomiaru
Liczba kropli wody (zw)
Liczba kropli cieczy x (zx)

Napięcie powierzchniowe wody
Gęstość wody

5. Obliczenia:

1

---