 | Pobierz cały dokument osjanizm.zagadnienia.romantyczne.doc Rozmiar 55 KB |
OSJANIZM
Termin i zjawisko
Termin pochodzi o imienia legendarnego barda celtyckiego Osjana, rzekomego autora pieśni w języku gaelskim, które w latach `60 XVIII w. (wedle własnych zapewnień) zebrał i przełożył na angielski J. Macpherson (literat szkocki 1736-1796)
Utwory te obejmowały dwie epopeje, liryzujące opowiadania, krótsze i dłuższe wiersze (wszystkie o charakterze epicko-lirycznym)
1773 - dwutomowa edycja londyńska → tzw. kanon osjanistyczny
liczne wydania i przekłady na większość języków europejskich (oparte na powyższym wydaniu)
Macpherson
rzeczywisty autor pieśni: Macpherson - cykl oparty na znanych sobie motywach i wątkach legendy osjanistycznej
teksty różniły się od tekstów autentycznych zachowanych w rękopisach irlandzkich
powstałe z natchnienia dawnej ludowej epiki celtyckiej
dociekanie autentyczności
autentyzm utworów od razu zakwestionowany był przez dra Samuela Jonsona
Macpherson i jego zwolennicy zapowiadali opublikowanie gaelskich tekstów (czego siłą rzeczy zrobić nie mogli)
1805 raport Highland Society w Edynburgu - enigmatyczna wypowiedź zachwiała wiarę w autentyzm utworów → mimo to pieśni wciąż uznawane były przez wielu historyków za prawdziwy zabytek dawnej poezji celtyckiej, dokument historyczny etc.
zjawisko osjanizmu
„Homer Północy”
uznany za przodka literatury germańskiej
źródło tendencji literackich przejawiających się w nawiązywaniu do zainteresowań, atmosfery poetyckiej, konstrukcji bohaterów oraz zabiegów kompozycyjno-stylistycznych = osjanizm
utwory Macphersona
uczuciowy stosunek do bohaterskiej świetności dawnej Szkocji
łączenie kultu przeszłości z żalem poczuciem przemijania, co w efekcie dawało wrażenie tzw. radości smutku
idealizacja charakterów i czynów dawnych wojowników (odważni, wielkoduszni)
wydarzenia rozgrywają się na tle przyrody północnej Szkocji lub Irlandii
surowa natura połączona z nastrojem melancholii, grozy, tajemniczości
niewysoka wartość artystyczna: powtarzające się wątki, sztuczna czułostkowość)
proza rytmiczna, nieco sztuczna prostota składni (krótkie, urywane zdania udające pośpieszne wypowiadanie słów)
ubogi zasób leksykalny - powtórzenia, epitety, metafory
rytm przybliżony do swobodnego typu biblijnego
styl zwany przez ówczesnych krytyków „stylem oreintalnym”
Osjanizm w Europie
entuzjastyczne przyjęcie na Starym Kontynencie
najsłabsze zainteresowanie w Anglii (tam sformułowano zarzuty fałszerstwa)
popularność w Europie wynikała ze podobieństwa do sentymentalizmu i historyzmu
 | Pobierz cały dokument osjanizm.zagadnienia.romantyczne.doc rozmiar 55 KB |