UNACZYNIENIE I UNERWIENIE

1. Jama ustna

1. Gruczoły

• Ślinianka przyuszna

• unerwienie: n. językowo gardłowy

• unaczynienie:

• tętnice: od tętnicy szyjnej zewnętrznej lub skroniowej powierzchownej

• żyły: do żyły szyjnej wewnętrznej

• Ślinianka podżuchwowa

• unerwienie: n. twarzowy

• unaczynienie:

• tętnice: od tętnicy twarzowej i tętnicy językowej

• żyły: do żyły szyjnej wewnętrznej lub żyły twarzowej

• Ślinianka podjęzykowa

2. Język

• unerwienie:

• ruchowe: n. podjęzykowy (XII)

• czuciowe: n. trójdzielny (V) { gałąź }, n. błędny (X){ gałąź }

• zmysł smaku: 2/3 przednie n. twarzowy (VII);

1/3 tylna n. językowo- gardłowy

• unaczynienie:

• tętnice: od tętnicy szyjnej zewnętrznej

• żyły: uchodzą do żyły szyjnej wewnętrznej

• Podniebienie

1. twarde

2. miękkie

• unerwienie: n. językowo-gardłowy (XI)

• unaczynienie:

• tętnice: od tętnicy szczękowej, tętnicy twarzowej, tętnicy szyjnej zewnętrznej

• żyły do żyły szyjnej wewnętrznej

• Gardło

• Unerwienie: n. językowo-gardłowy (IX); n. błędny (X)

• Unaczynienie:

• Tętnice: od tętnicy szyjnej zewnętrznej

• Żyły: do żyły szyjnej wewnętrznej

3. Przełyk

• Unerwienie:

• Ruchowe:

• Gałęzie n. błędnego (X)- włókna m. poprzecznie prążkowane

• N. błędny i pień współczulny: włókna m. Gładkich

WŁÓKNA WSPÓLCZULE	WŁÓKNA PRZYWSPÓŁCZULNE
działanie hamujące	działanie pobudzające

• Nerwy czuciowe:

• Włókna dochodzące IV-V odcinka piersiowego rdzenia

• Unaczynienie:

• Tętnice:

• Część szyjna: od tętnicy podobojczykowej

• Część piersiowa: od aorty piersiowej

• Część brzuszna: od pnia trzewnego

• Żyły:

• Część do żyły głównej górnej, część do żyły wrotnej

• Żołądek

• Unaczynienie:

• Tętnice: pochodzą od wszystkich trzech gałęzi pnia trzewnego




























• Żyły: mniejsze żyły zlewają się w













• Unerwienie żołądka:

• Włókna współczulne: ze splotu trzewnego

• Włókna przywspółczulne: z n. błędnego (X)

UKŁAD WSPÓŁCZULNY	UKŁAD PRZYWSPÓLCZULNY
Hamuje perystaltykę żołądka	Pobudza perystaltykę żołądka
Hamuje wydzielanie	Pobudza wydzielanie

5. Jelito cienkie

• Unaczynienie:

• Tętnice:

• Dwunastnica:

• Tętnice pochodzą od tętnicy żołądkowej wspólnej

( część górna unaczyniona przez pień trzewny)

• Tętnice części dolnej pochodzą od tętnicy krezkowej górnej

• Jelito czcze i kręte

• Żyły:

• Łącza się i uchodzą do żyły krezkowej górnej, która trafia do żyły wrotnej

• Unerwienie:

• Włókna przywspółczulne: n. błędny (X)

• Włókna współczulne: ze splotu trzewnego

UKŁAD WSPÓLCZULNY	UKŁAD PRZYWSPÓLCZULNY
Zahamowanie ruchów jelit	Przyśpieszenie ruchów jelit

6. Jelito grube

• Jelito ślepe (kątnica) i wyrostek robaczkowy

• Unaczynienie:

• Tętnice: z tętnicy krezkowej górnej

• Żyły: uchodzą do żyły krezkowej górnej→ do żyły wrotnej

• Unerwienie:

• Włókna współczulne: pień współczulny

• Włókna przywspółczulne: n. błędny (X)

• Okrężnica

• Unaczynienie:

• Tętnice:

Okrężnica wstępująca i 2/3 prawe okrężnicy poprzecznej→tętnica krezkowa górna

1/3 lewa okrężnicy poprzecznej do górnej części odbytnicy→ tętnica krezkowa dolna

• Unerwienie:

• Włókna współczulne: pień współczulny

• Włókna przywspółczulne:

Do 2/3 prawych okrężnicy poprzecznej→ n. błędny(X)

Od 1/3 lewej okrężnicy poprzecznej do końca odbytnicy→ włókna części krzyżowej układu przywspółczulnego

• Odbytnica

• Unaczynienie:

• Tętnice:

• Część górna: od tętnicy krezkowej dolnej

• Część środkowa: od tętnicy biodrowej wewnętrznej

• Cześć dolna: od tętnicy sromowej wewnętrznej

• Żyły: łącza się i uchodzą: część do żyły głównej dolnej; cześć do żyły wrotnej

• Unerwienie:

włókna części krzyżowej układu przywspółczulnego

7. Trzustka

• Unaczynienie:

• Tętnice:

• Z pnia trzewnego: od gałęzi wątrobowej wspólnej i tętnicy śledzionowej

• Z tętnicy krezkowej górnej

• Żyły:

• Uchodzą do żyły krezkowej górnej→ żyły wrotnej lub bezpośrednio do żyły wrotnej

• Unerwienie:

• Włókna współczulne: splot trzewny

• Włókna przywspółczulne: n. błędny (X)

UKŁAD PRZYWSPÓLCZULNY	UKŁAD WSPÓŁCZULNY
Pobudzenie wydzielania	Hamowanie wydzielania
Rozszerzenie naczyń i przewodów wyprowadzających	Zwężenie naczyń i przewodów wyprowadzających

8. Wątroba

• Unerwienie:

• Włókna przywspółczulne: n. błędny (X)

• Nerwy współczulne: ze splotu trzewnego

UKŁAD WSPÓŁCZULNY	UKŁAD PRZYWSPÓLCZULNY
Hamuje wydzielanie żółci	Pobudza wydzielanie żółci

• Unaczynienie:

• 2 obiegi:

1. obieg czynnościowy:

• z żyły wrotnej

• obieg odżywczy:

• z tętnicy wątrobowej







Żyły wątrobowe odprowadzają krew z wątroby do żyły głównej dolnej








• tętnica wątrobowa wspólna:

pień trzewny→ tętnica wątrobowa wspólna→ tętnica wątrobowa właściwa

• żyła wrotna:

ze zlania się żył śledzionowej, krezkowej górnej i krezkowej dolnej

Anatomia cykl tematyczny II: Unerwienie i unaczynienie układu trawiennego

2

• Żyłę śledzionowa

• Żyłę krezkowa górna

• Żyłę krezkową dolną

Żyłę wrotną

Które następnie zlewają się w

Pień trzewny

Tętnica żołądkowa lewa

Tętnica wątrobowa wspólna

Tętnica śledzionowa

Żołądek

Żyła wrotna i tętnica wątrobowa właściwa

WĄTROBA

Doprowadzają krew

Żyła główna dolna

Żyły wątrobowe

WĄTROBA

---