tiosiarczany
reakcje grupowe:
S2O32- + Ba2+ ⇔ BaS2O3
BaS2O3 + 2H+ ⇔ Ba2+ + S0 + SO2 + H2O
2S2O32- + Ag+ ⇔ [Ag(S2O3)2]3-
[Ag(S2O3)2]3- + 3Ag+ ⇔ 2Ag2S2O3
Ag2S2O3 + H2O ⇔ Ag2S + 2H+ + SO42-
Ag2S2O3 + 2H+ ⇔ 2Ag+ + S0 + SO2 + H2O
S2O32- + 2H+ ⇔ SO2 + S0 + H2O
5S2O32- + 8MnO4- + 14H+ ⇔ 10SO42- + 8Mn2+ + 7H2O
reakcja przebiega podobnie z innymi silnymi utleniaczami: Cl2, Br2, Cr2O72-, H2O2
2S2O32- + I2 ⇔ S4O62- + 2I-
podobnie przebiega reakcja z innymi słabymi utleniaczami:
2S2O32- + 2Fe3+ ⇔ S4O62- + 2Fe2+
2S2O32- + Fe3+ ⇔ [Fe(S2O3)2]- przejściowo powstaje fioletowy kompleks
2Bi3+ + 3S2O32- + 3H2O ⇔ Bi2S3 + 6H+ + 3SO42-
wiele kationów pod wpływem tiosiarczanów wytrąca siarczki
fosforany
reakcje grupowe:
2PO43- + 3Ba2+ ⇔ Ba3(PO4)2 przy pH>9 (BaHPO4 z roztworów obojętnych)
Ba3(PO4)2 + 6H+ ⇔ 3Ba2+ + 2H3PO4
PO43- + 3Ag+ ⇔ Ag3PO4
Ag3PO4 + 3H+ ⇔ 3Ag+ + H3PO4
PO43- + Mg2+ + NH4+ ⇔ MgNH4PO4
reakcja z mieszaniną magnezową ( MgCl2 + NH4Cl + NH3.H2O)
PO43- + 12MoO42- + 3NH4+ + 24H+ ⇔ (NH4)3[P(Mo3O10)4] + 12H2O
reakcja przebiega na zimno w stężonym HNO3
arseniany(V)
reakcje grupowe:
2AsO43- + 3Ba2+ ⇔ Ba3(AsO4)2 przy pH>9 (BaHAsO4 z roztworów obojętnych)
Ba3(AsO4)2 + 6H+ ⇔ 3Ba2+ + 2H3AsO4
AsO43- + 3Ag+ ⇔ Ag3AsO4
Ag3AsO4 + 3H+ ⇔ 3Ag+ + H3AsO4
AsO43- + 2I- + 2H+ ⇔ AsO33- + I2 + H2O
AsO43- + 5H2S + 6H+ ⇔ As2S3 + 2So + 6H2O przy pH<0,5
AsO43- + Mg2+ + NH4+ ⇔ MgNH4AsO4
AsO2- + Mg2+ + NH4+ ⇔ nie reaguje
AsO43- + 12MoO42- + 3NH4+ + 24H+ ⇔ (NH4)3[As(Mo3O10)4] + 12H2O
reakcja przebiega w stężonym HNO3 na gorąco
arseniany(III)
reakcje grupowe:
2AsO2- + Ba2+ ⇔ Ba(AsO2)2 przy pH>9
Ba(AsO2)2 + 2H+ ⇔ Ba2+ + 2HAsO2
AsO2- + Ag+ ⇔ AgAsO2
AgAsO2 + H+ ⇔ Ag+ + HAsO2
AsO2- + 3H2S + 2H+ ⇔ As2S3+ 4H2O przy pH<0,5
AsO2- + I2 + 4OH- ⇔ AsO43- + 2I- + 2H2O
reakcja przebiega powoli ( środowisko zasadowe )
5AsO2- + 2MnO4- + 11H+ + 2H2O ⇔ 5H3AsO4 + 2Mn2+
reakcja przebiega szybko (podobnie z Cl2 lub Br2 )
chromiany(VI)
reakcje grupowe:
CrO42- + Ba2+ ⇔ BaCrO4
Cr2O72- + 2Ba2+ + H2O ⇔ 2BaCrO4 + 2H+
2BaCrO4 + 2H+ ⇔ 2Ba2+ + Cr2O72- + H2O
CrO42- + 2Ag+ ⇔ Ag2CrO4
Cr2O72- + 2Ag+ ⇔ Ag2Cr2O7
2Ag2CrO4 + 2H+ ⇔ 4Ag+ + Cr2O72- + H2O
2CrO42- + 2H+ ⇔ Cr2O72- + H2O
CrO42- + Pb2+ ⇔ PbCrO4 n.r. w CH3COOH
Cr2O72- + 6I- + 14H+ ⇔ 2Cr3+ + 3I2 + 7H2O
chromiany można zredukować: I- , Br- , Fe2+ , SO32- , H2S H2O2 lub C2H5OH:
Cr2O72- + 3H2O2 + 8H+ ⇔ 2Cr3+ + 3O2 + 7H2O (przejściowo błękitny CrO5 )
( próba Lehnera )
azotany(V)
reakcje grupowe:
NO3- + Ba2+ ⇔ ×
NO3- + Ag+ ⇔ ×
2NaNO3 + stęż.H2SO4 ⇔ 2HNO3 + Na2SO4
4HNO3 ⇔ 4NO2 + O2 + 2H2O
stężony H2SO4 na gorąco rozkłada stałe azotany do brunatnego NO2
3Fe2+ + NO3- + 4H+ ⇔ 3Fe2+ + 2NO + 2H2O
Fe2+ + NO ⇔ [Fe(NO)]2+
Próba „na obrączkę” ze stężonym kwasem siarkowym
I- + NO3- + H+ ⇔ ×
roztwory azotanów w nieobecności stęż. kwasów nie utleniają I-
4Zno + NO3- + 7OH- + 6H2O ⇔ 4[Zn(OH)4]2- + NH3aq
amoniak powstaje też w obecności NH4+ NO2- CN- SCN- Fe(CN)63- Fe(CN)64-
(NH3 wykrywa się odczynnikiem Nesslera wobec ślepej próby)
chlorany(V)
reakcje grupowe:
ClO3- + Ba2+ ⇔ ×
ClO3- + Ag+ ⇔ ×
stały 2KClO3 + stęż.H2SO4 ⇔ 2HClO3 + K2SO4
3HClO3 ⇔ 2ClO2 + HClO4 + H2O
podobna reakcja powstaje na granicy warstw: stęż.H2SO4 i roztworu chloranów(V)
ClO3- + 5Cl- + 6H+ ⇔ 3Cl2 + 3H2O reakcja ze stęż. HCl
ClO3- + 3HNO2 ⇔ Cl- + 3NO3- + 3H+
w środowisku kwaśnym reakcja przebiega podobnie z: I- , Fe2+, SO32-, H2, Zno
(jony Cl- wykrywa się strącając AgCl)
ClO3- + 3Zno + 2OH- + 3H2O ⇔ Cl- + [Zn(OH)4]2-
chlorany(VII)
reakcje grupowe:
ClO4- + Ba2+ ⇔ ×
ClO4- + Ag+ ⇔ ×
ClO4- + K+ ⇔ KClO4
reakcja z nasyconym KNO3
ClO4- + błękit metylenowy → fioletowo-czerwony nadchloran zasady organicznej
reakcja jest bardziej czuła po dodaniu nasyconego ZnSO4
silne utleniacze np. MnO4- niszczą związek organiczny
prażenie KClO4 → KCl + 2O2
manganiany(VII)
reakcje grupowe:
MnO4- + Ba2+ ⇔ ×
MnO4- + Ag+ ⇔ ×
nadmanganiany utleniają: Hg22+ , Sn2+ , Fe2+ , Sb3+
Cl- , Br- , I- , CN- , SCN- , [Fe(CN)6]4- , NO2- , S2- , SO32-
C2O42- , C4H4O62- , AsO2- , S2O32- i H2O2
5H2O2 + 2MnO4- + 6H+ ⇔ 5O2 + 2Mn2+ + 8H2O
4MnO4- + 4OH- ⇔ 4MnO42- + O2 + 2H2O
w środowisku zasadowym manganiany(VII) przechodzą w manganiany(VI)
3MnO42- + 4H+ ⇔ MnO2 + 2MnO4- + 2H2O
w środowisku kwaśnym manganiany(VI) ulegają dysproporcjonowaniu
siarczany(VI)
reakcje grupowe:
SO42- + Ba2+ ⇔ BaSO4 SO42- + Ag+ ⇔ ×
BaSO4 + H+ ⇔ ×
SO42- + Pb2+ ⇔ PbSO4
rozp. w KOH, stęż.H2SO4 i CH3COONH4
BaSO4 + Na2CO3 ⇔ Na2SO4 + BaCO3
analiza trudno rozp.siarczanów wymaga długotrwałego gotowania z nasyconym roztw. Na2CO3 . Jon SO42- przechodzi do roztworu. (wyciąg sodowy)
BaSO4 + 4Co ⇔ BaS + 4CO
Reakcja przebiega w stopionym Na2CO3 w temp. 900oC.
Następnie:
2S2- + 4Ago + O2 + 2H2O ⇔ 2Ag2S + 4OH-
Próba heparowa - reakcja siarczków na srebrze metalicznym. Dają je wszystkie aniony zawierające siarkę - siarczan(VI) można oddzielić w postaci BaSO4
fluorki
reakcje grupowe:
2F- + Ba2+ ⇔ BaF2
BaF2 + 2H+ ⇔ Ba2+ + H2F2
F- + Ag+ ⇔ ×
2F- + Ca2+ ⇔ CaF2
powstający osad jest trudniej rozpuszczalny niż BaF2
stały2NaF + stęż. H2SO4 ⇔ H2F2 + Na2SO4
H2F2 powoduje, że chromianka: K2Cr2O7 w stęż. H2SO4, nie zwilża powierzchni szkła
(Próba Feigla )
2F- + stęż.H2SO4 ⇔ H2F2 + SO42-
„pchełki” - wydzielające się pęcherzyki H2F2 pękają z trzaskiem.
stały2NaF + stęż.H2SO4 ⇔ H2F2 + Na2SO4
2H2F2 + SiO2 ⇔ ↑SiF4 + 2H2O trawienie szkła
(powoli taką reakcję daje też roztwór fluorków)
↑SiF4 + 3H2O ⇔ H2SiO3 + 2H2F2 zmętnienie wiszącej kropli
[Fe(SCN)6]3- + 6F- ⇔ [FeF6]3- + 6SCN-
odbarwianie „byczej krwi” - reakcję dają też: inne ligandy: np.C2O42-
silne utleniacze (rozkład SCN-), reduktory(redukcja Fe3+ do Fe2+)