Agroturystyka jest formą turystyki wiejskiej ściśle związaną z rolnictwem i funkcjonującym gospodarstwem rolnym, która umożliwia zarówno turystom, jak i odwiedzającym współuczestniczenie w życiu gospodarstwa rolnego
Rozpoczęcie działalności agroturystycznej
Założenie działalności agroturystycznej nie jest trudne, szczególnie dla rolników, dla których podstawą utrzymania jest uprawa ziemi lub hodowla, a agroturystykę zamierzają traktować tylko jako dodatkowe źródło dochodu. W takim przypadku ustawa o swobodzie gospodarczej nie zobowiązuje ich do rejestracji działalności gospodarczej, czyli Rolnicy chcący założyć gospodarstwo agroturystyczne, nie muszą rejestrować tej działalności w urzędzie (Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. "Prawo działalności gospodarczej" (Dz.U. nr 101, poz. 1178 ze zm.) ale muszą zgłosić (nie zarejestrować) działalności w gminie.
Zatem - rolnik, który na terenie swojego gospodarstwa zamierza:
wynajmować pokoje,
udostępnić miejsca do ustawienia namiotu,
sprzedawać posiłki domowe
lub świadczyć inne usługi dla turystów,
jest zobowiązany tylko do zgłoszenia tego faktu w urzędzie gminy, który włączy nowe gospodarstwo agroturystyczne do ewidencji.
Uwaga! Zwolnienie z obowiązku rejestracji działalności gospodarczej obowiązuje tylko wówczas, gdy rolnik udostępnia turystom nie więcej niż pięć pokoi. Jeżeli do wynajęcia przeznaczonych jest sześć pokoi, traktowane jest to jako prowadzenie zwykłej działalności gospodarczej, która podlega opodatkowaniu. Pamiętać należy, że zwolnienie przysługuje tylko osobom płacących podatek rolny, a nie osobom, które są mieszkańcami wsi.
Zatem osoby, które wynajmują turystom pokoje, miejsca na ustawienie namiotów lub sprzedają posiłki domowe niebędące czynnymi rolnikami, a także osoby świadczące inne usługi turystyczne w oparciu o grunty i budynki niezwiązane z gospodarstwem rolnym stają się przedsiębiorcami i powinny dopełnić obowiązku zgłoszenia do rejestru przedsiębiorców.
Prowadzenie działalności i obowiązek podatkowy
Osoby prowadzące działalność agroturystyczną są całkowicie zwolnione od podatku dochodowego z tego tytułu pod warunkiem spełnienia wszystkich wymienionych wymogów jednocześnie:
wynajmowane pokoje znajdują się w budynku mieszkalnym gospodarstwa rolnego.
pokoje wynajmowane są osobom przebywającym tylko i wyłącznie na wypoczynku.
budynki mieszkalne położone są na terenach wiejskich tzn. gmina wiejska lub wiejsko-miejska poza terenem miasta
liczba wynajmowanych pokoi nie może przekroczyć pięciu.
Dodatkowo podatnicy zwolnieni z podatku nie mają obowiązku prowadzenia na potrzeby podatku dochodowego żadnej dokumentacji. Obowiązani są jedynie do ewidencjonowania uzyskiwanych przez siebie obrotów na potrzeby VAT -również podatnicy korzystający ze zwolnienia od tegoż podatku.
Kategoryzacja Agroturystyczna
Obecnie agroturystyka coraz częściej stawia na podniesienie jakości usług turystycznych. Jest to istotne z punktu widzenia turysty spędzającego swój urlop na wsi. Dlatego prowadzone są działania mające na celu dokonanie pewnej standaryzacji i uporządkowania funkcjonujących gospodarstw agroturystycznych. Służy temu kategoryzacja kwater czyli ocena obiektów turystyki wiejskiej wg systemu opracowanego przez Polską Federację Turystyki Wiejskiej "Gospodarstwa Gościnne".
Polska Federacja Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne'' jest organizacją non-profit działająca od 1996 roku, która zrzesza stowarzyszenia lokalne i regionalne, stowarzyszenia natomiast zrzeszają indywidualnych kwaterodawców prowadzących działalność w zakresie agroturystyki i turystyki wiejskiej. Federacja dba, aby agroturystyka i turystyka wiejska rozwijała się nie tylko intensywnie, ale przede wszystkim na odpowiednim poziomie. Z powyższych powodów Polska Federacja Turystyki Wiejskiej "Gospodarstwa Gościnne" prowadzi dobrowolną kategoryzację obiektów turystyki wiejskiej.
Kategoryzacja jest dobrowolna i odpłatna (koszty dokonania takiej oceny gospodarstwa agroturystycznego wahają się od 250-600 zł.). Może być przeprowadzona zarówno w obiektach, których właściciele są zrzeszeni w stowarzyszeniach kwaterodawców wchodzących w skład PFTW"GG”, jak i w obiektach osób w nich nie zrzeszonych. Gospodarstwa, które poddadzą się ocenie mają prawo do posługiwania się znakiem PFTW "Gospodarstwa Gościnne" przez okres dwóch lat oraz umieszczenia swojej oferty w materiałach promocyjnych PFTW "GG".
Kategoryzacji podlegają:
pokoje gościnne,
pokoje grupowe,
samodzielne jednostki mieszkalne,
przyzagrodowe pole namiotowe (miejsce do rozbicia namiotu lub ustawienia przyczepy kempingowej).
pokój gościnny - pomieszczenie urządzone i wyposażone w taki sposób by mogło pełnić rolę sypialni dla maksimum 4 osób. Wyróżnia się w ramach tej formy zakwaterowania, pokoje 1-osobowe, 2-osobowe, 3- i 4-osobowe (tzw. pokoje rodzinne).
pokoje grupowe - pomieszczenia sypialne przeznaczone dla więcej niż 4 osób, z dostępem do łazienki, WC i pomieszczeń wspólnych.
samodzielna jednostka mieszkalna - obiekt wynajmowany w całości jednej rodzinie lub znanej sobie grupie osób. Jednostka taka obejmuje: mieszkania wakacyjne oraz domy wolno stojące. Mieszkanie wakacyjne obejmuje nie więcej niż 3 sypialnie, kuchnię, kącik wypoczynkowy oraz łazienkę.
Pokoje gościnne i samodzielne jednostki mieszkalne mogą uzyskać następujące kategorie w kolejności do najwyższej:
standard,
kategoria I,
kategoria II,
kategoria III.
Pokoje grupowe i przyzagrodowe pola namiotowe mogą uzyskać tylko jedną kategorię - standard.
Procedura kategoryzacji:
Wszystkie obiekty zgłaszane do kategoryzacji powinny być wpisane do ewidencji obiektów noclegowych w Urzędzie Gminy oraz spełniać minimalne wymogi Ustawy o usługach turystycznych.
Kwaterodawca przed złożeniem Wniosku o przeprowadzenie inspekcji Wiejskiej Bazy Noclegowej powinien zapoznać się z formularzami wskazówek dla kwaterodawcy, w których podane są bardzo dokładnie wymagania dotyczące poszczególnych kategorii.
Po zapoznaniu się z warunkami kategoryzacji właściciel obiektu składa wniosek do Federacji, w którym wyraża zgodę na przeprowadzenie w jego obiekcie wizyty inspektórów.
W ustalonym terminie przyjeżdżają do obiektu mianowani przez Federację inspektorzy w celu: dokładnego sprawdzenia jego stanu, sprawdzenia jego wyposażenia, wykonania zdjęć poglądowych - jedna kopia formularzy kategoryzacyjnych pozostaje u właściciela obiektu.
Po wizycie, inspektorzy przesyłają pełną dokumentację do biura Federacji i tam ostatecznie zapada decyzja o przyznanej kategorii. Jest ona nadawana na okres dwóch lat.
* * * * *
Fundusze strukturalne - nowe możliwości pojawią się wraz z uruchomieniem Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 - Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej.
Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej.
Cel działania
Działanie będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez
promowanie dywersyfikacji działalności i tworzenie pozarolniczych źródeł dochodów oraz łagodzenie skutków bezrobocia.
Zakres pomocy
Pomocy udziela się z tytułu podjęcia lub rozwoju działalności w zakresie:
usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa;
usług dla ludności;
drobnej wytwórczości, rzemiosła lub rękodzielnictwa;
robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych;
usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem;
usług transportowych;
usług komunalnych;
przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych;
magazynowania lub przechowywania towarów;
wytwarzania materiałów energetycznych z biomasy;
rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych.
Beneficjent
Osoba fizyczna: rolnik, małżonek rolnika lub domownik - w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Kryteria dostępu
Pomoc może być przyznana, jeżeli projekt:
jest uzasadniony ekonomicznie;
spełnia wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tego projektu;
jest realizowany na obszarze wiejskim, wpływa na zaspokojenie potrzeb ludności wiejskiej lub turystów albo stwarza możliwości zatrudnienia dla ludności wiejskiej w danym regionie;
uzyskał akceptację odpowiedniej Lokalnej Grupy Działania.
Forma i wysokość pomocy
Pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych projektu. Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi i na jedno gospodarstwo rolne nie może przekroczyć 100 tys. zł.
Poziom pomocy
Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 50% kosztów kwalifikowanych projektu.
KREDYTY NA PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNE NA TERENACH WIEJSKICH W ZAKRESIE AGROTURYSTYKI - Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej w ramach kredytów w zakresie infrastruktury wiejskiej oferuje kredyty na przedsięwzięcia inwestycyjne na terenach wiejskich w zakresie turystyki wiejskiej i agroturystyki.
* * * * *
Wybrane akty prawne dotyczące agroturystyki
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (tekst jednolity Dz. U. 2001 Nr 55, poz. 578),
Prawo działalności gospodarczej z dnia 19 listopada 1999 r. (Dz. U. z dnia 17 grudnia 1999 r. Nr 101, poz. 1178; zm. Dz. U. z 2000 r. Nr 86 poz. 958, Nr 114 poz. 1193; z 2001 r. Nr 49, poz. 509, Nr 67, poz. 679, Nr 102, poz. 1115, Nr 147, poz. 1643; z 2002 r. Dz. U. Nr 1, poz. 2, Nr 115, poz. 995)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z póź. zm).
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2001 r. nr 87, poz. 960 z póź. zm.)
Zagadnienia podatkowe regulują:
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1993 Nr 90, poz. 416)
Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. 1998 Nr 144, poz. 930)
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. 1991 Nr 9, poz. 31)
Ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. 1993 Nr 11, poz. 50 z póź. zm.)
Zagadnienia związane z ubezpieczeniem regulują:
Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniach społecznych rolników (Dz. U. 1991 Nr 7, poz. 24)
Ustawa z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. 1997 Nr 28, poz. 153 z póź. zm.)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 kwietnia 1997 r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych (Dz. U. Nr 36, poz. 220)• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 1998 Nr 137, poz. 887)
* * * * *