Nerwy
Splot brakowy cz. Górna:
- unerwienie ruchowe:
- odwodziciele
- przywodziciele
- przywodziciele stawu barkowego
- zginacze ramienia
- mięsień odwracacz
- prostownik przedramienia
- grzbietowe prostowniki ręki
- niektóre mięśnie łopatki
- zaburzenia ruchowe:
- brak lub osłabienie odwodzenia, przywodzenia i zginania w stawie barkowym
- upośledzenie odwracania ramienia
- częściowe osłabienie prostowników ręki i niektórych mięśni łopatki
- unerwienie czuciowe:
- okolica nadłopatkowa
- wewnętrzna strona ramienia
- promieniowy brzeg przedramienia
- zaburzenia czuciowe:
- niedoczulica powyżej łopatki i po zewnętrznej stronie ramienia a także przy promieniowym brzegu przedramienia
Splot brakowy cz. dolna:
- unerwienie ruchowe:
- dolne mięśnie dłoni
- długie zginacze palców
- zginacze stawu promienno - nadgarstkowych
- zaburzenia ruchowe:
- zajęte są wszystkie dolne mięśnie w obrębie ręki, a niekiedy też długie zginacze palców, rzadko zginacze stawu promienno - nadgarstkowego.
- unerwienie czuciowe:
- ręka i przedramię po stronie czuciowej
- zaburzenia czuciowe:
- zaburzenia czucia obejmujące rękę i przedramię po stronie łokciowej
Nerw piersiowy długi:
- unerwienie ruchowe:
- nerw zębaty przedni
- zaburzenia ruchowe:
- odstawanie przyśrodkowej krawędzi łopatki
Nerw pachowy:
- unerwienie ruchowe:
- m. naramienny
- m. obły mniejszy
- zaburzenia ruchowe:
- brak odwodzenia ST. Barkowego do poziomu, zaburzony ruch zgięcia i wyprostu ST. Barkowego. Upośledzona rotacja zewnętrzna często znaczny zanik mięśnia naramiennego.
- unerwienie czuciowe:
- niewielki obszar w zewnętrznej części ramienia
- zaburzenia czuciowe:
- na bocznej części ramienia
Nerw mięśniowo - skórny:
- unerwienie ruchowe:
- m. dwugłowy ramienia
- m. kruczo - ramienny
- zaburzenia ruchowe:
- osłabienie zginania i supinacji przedramienia
- brak możliwości odwiedzenia ramienia do poziomu
- unerwienie czuciowe:
- boczna część przedramienia
- zaburzenia czuciowe:
- na promieniowej i przedniej powierzchni przedramienia
- etiologia:
- urazy braku
Nerw promieniowy
- unerwienie ruchowe:
- m. trójgłowy
- m. ramienno - promieniowy
- boczna część m. naramiennego
- prostowniki dłoni i palców
- m. odwracacz
- zaburzenia ruchowe:
- brak wyprostu nadgarstka i palców
- osłabienie uścisku ręki
- brak odwodzenia kciuka
- zniesienie odruchu z mięśnia trójgłowego ramienia
- zanik mięśnia trójgłowego (ręka opadająca)
- unerwienie czuciowe:
- gałąź skórno-ramienna
- gałąź skórna przedramienia
- skóra okolica promieniowa grzbietu ręki
- zaburzenia czuciowe:
- na promieniowo - grzbietowej powierzchni ręki i palców od 1 do 3.
- etiologia:
- uraz okolic dołu pachowego, złamania trzonu kości ramiennej, ucisk we śnie po upojeniu alkoholowym, złamania głowy kości promieniowej, złamania kości przedramienia
Nerw pośrodkowy:
- unerwienie ruchowe:
- m. nawrotny obły
- m. zginacz promieniowy nadgarstka
- m. zginacz długi kciuka
- m. odwodziciel krótki kciuka
- m. przeciwstawiacz kciuka
- zaburzenia ruchowe:
- osłabienie zginania palców w stawach międzypaliczkowych
- brak odwodzenia, przeciwstawiania i zginania kciuka
- upośledzenie zginania palców w bliższych stawach międzypaliczkowych
- upośledzenie pronacji i odwiedzenia w stawie nadgarstkowym
- charakterystyczne ustawienie ręki „jak do przysięgi” albo ręka błogosławiąca
- w późniejszym okresie zanik mięśni kłębu
- unerwienie czuciowe:
- promieniowa połowa powierzchni dłoniowej ręki
- dłoniowa powierzchnia 1. I 3. Palca od strony promieniowej
- na powierzchni grzbietowej, paliczek środkowy i dalszy palców 2, 3 i 4
- zaburzenia czuciowe:
- po promieniowej stronie ręki, głównie na powierzchni dłoniowej
- zaburzenie czucia w palcach 1,2,3 i 2, 4 po stronie grzbietowej
Nerw łokciowy
- unerwienie ruchowe:
- m. zginacz łokciowy nadgarstka
- m. zginacz głęboki palców - łokciowa część
- m. dłoniowy krótki
- m. międzykostny od strony łokciowej
- m. glistowate od strony łokciowej
- zaburzenia ruchowe:
- ręka szponiasta
- brak możliwości zgięcia palców 4 i 5 w stawach międzypaliczkowych dalszych
- upośledzenie przywodzenia kciuka
- brak odwodzenia i przywodzenia palców w późniejszym okresie zanik m. międzykostnych kłębu kciuka i kłębika palca 5.
- unerwienie czuciowe:
- powierzchnia dłoniowa ręki po stronie czuciowej
- łokciowa część grzbietu ręki
- zaburzenia czuciowe:
- brak czucia na powierzchni palca 5. I łokciowej powierzchni palca 4.
- etiologia:
- urazy stawu łokciowego
- ucisk nerwu przy koślawości łokcia
Nerw kulszowy
- unerwienie ruchowe:
- zginacze stawu kolanowego
- cz. Piszczelowa nerwu:
-m. półścięgnisty
-m. półbłoniasty
-głowa długa m. dwugłowego
- cz. M. przywodziciela wielkiego
- cz. Strzałkowa nerwu
- głowa krótka m. dwugłowego
- m. okolicy kulszowo - goleniowej
- wszystkie mięśnie podudzia i stopy
- zaburzenia ruchowe:
- opadnięcie stopy i palców
- osłabienie lub zniesienie napięcia grzbietowego stopy
- osłabienie zgięcia stawu kolanowego
- w późniejszym okresie uogólnione zaniki mięśni kończyny dolnej
- unerwienie czuciowe:
- skóra na tylnej powierzchni uda
- cz. Strzałkowa unerwia staw kolanowy
- skóra na bocznej i tylne powierzchni podudzia
- skóra stopy z wyjątkiem środkowego obszaru kostki i wąskiego pasma skóry na przyśrodkowym brzegu stopy.
- zaburzenia czuciowe:
- zaburzenie czucia na tylnej powierzchni uda i stawu kolanowego
- zaburzenia czucia bocznej i tylnej powierzchni podudzia i prawie całej stopy
- etiologia:
- złamanie okolicy panewki miednicy
- zwichnięcie tylne ST. Biodrowego
- urazy pośladka
- infekcje do pośladka
- zwichnięcie tylne stawu biodrowego
Nerw strzałkowy:
- unerwienie ruchowe:
- m. powierzchowny
- m. strzałkowe
- m. głęboki
- m. piszczelowy przedni
- m. prostownik długi palców
- m. prostownik długi palucha
- m. prostownik krótki palców i palucha
- zaburzenia ruchowe:
- upośledzenie unoszenia bocznego brzegu stopy oraz niedowład zginaczy palców i stopy, stopa opadająca
- unerwienie czuciowe:
- powierzona część odpowiada za skórę bocznego brzegu stopy i większą część grzbietu stopy
- część głęboka odpowiada za skórę na grzbiecie stopy nad pierwszą przestrzenią międzykostną
- zaburzenia czuciowe:
- brak czucia bocznego brzegu stopy i grzbietu stopy
- etiologia:
- urazy okolicy dołu podkolanowego
- zwichnięcie st. Kolanowego
- złamania głowy strzałki
- osłabiony odruch ze ścięgna Achillesa
Nerw piszczelowy:
- unerwienie ruchowe:
- zginacze podeszwowe stopy i palców
- m. płaszczkowaty, m. brzuchaty łydki, m. podeszwowy, m. zginacz dłoniowy palców, m. piszczelowy tylny i inne m. stopy drobne
- zaburzenia ruchowe:
- upośledzenie funkcji wszystkich zginaczy stopy i palców
- unerwienie czuciowe:
- skóra pięty i podeszwy stopy
- zaburzenia czuciowe:
- zaburzenia czucia tylnej i dolnej powierzchni goleni oraz podeszwy
- etiologia:
- urazy okolicy dołu podkolanowego
- obrażenia goleni
Nerw nadłopatkowy:
- unerwienie ruchowe:
- m. nadgrzebieniowy
- m. podgrzebieniowy
- zaburzenia ruchowe:
- początkowo lekkie upośledzenie odwodzenia w stawie barkowym i zewnętrznej rotacji ramienia
- unerwienie czuciowe:
- staw obojczykowo - brakowy
- zaburzenia czuciowe:
- brak czucia, zaniki mięśni
Nerw skórny boczny uda:
- unerwienie czuciowe:
- skóra na mięśniu naprężaczu powięzi szerokiej, oraz w okolicy krętarza większego i przylegająca do niego część okolicy pośladkowej
- boczna okolica uda i skóry przykrywającej głowę boczną m. czworogłowego uda do poziomu stawu kolanowego
- zaburzenia czuciowe:
- na przednio-zewnętrznej powierzchni uda
Nerw zasłonowy:
- unerwienie ruchowe:
- m. przywodziciele uda
- zaburzenia ruchowe:
- osłabienie przywodzenia uda
- unerwienie czuciowe:
- skóra wewnętrznej powierzchni uda w odcinku dystalnym
- zaburzenia czuciowe:
- osłabienie odruch z przywodzicieli
- niedoczulica na zewnętrznej powierzchni uda w odcinku dystalnym może wystąpić ból po wewnętrznej stronie stawu kolanowego
Nerw pośladkowy górny:
- unerwienie ruchowe:
- m. przywodziciele uda
- m. pośladkowy średni
- m. pośladkowy mały
- m. naprężacz powięzi szerokiej
- zaburzenia ruchowe:
- objaw Trendelenburga
- przy niewielkim porażeniu objaw Duchenne'a
Wzorce PNF
Kończyna górna:
Zgięcie, przywiedzenie, rotacja zewnętrzna
Wyprost, odwiedzenie, rotacja wewnętrzna
Zgięcie, odwiedzenie, rotacja wewnętrzna
Zgięcie, przywiedzenie rotacja zewnętrzna
Kończyna górna:
Zgięcie, przywiedzenie, rotacja zewnętrzna
Wyprost, odwiedzenie, rotacja wewnętrzna
Zgięcie, odwiedzenie, rotacja wewnętrzna
Wyprost, przywiedzenie, rotacja zewnętrzna
CHÓD
Wyznaczniki chodu
I. Skręt miednicy w płaszczyźnie poziomej
II. Pochylenie miednicy w płaszczyźnie czołowej
III. Zgięcie w kolanie w fazie podporu
IV. Ruchy stopy i stawu skokowo-goleniowego
V. Ruch kolana
VI. Ruchy boczne miednicy
Rodzaje patologicznego chodu
Chód połowiczo -niedowładny (hemiparetyczny):
w niedowładach
brak balansowania KG po stronie niedowładnej lub zmniejszone balansowanie
powłóczenie KD niedowładną
Chód połowiczo - kurczowy (koszący):
niedowładna KD wyprostowana w stawie kolanowym, stopa końsko-szpotawa, zataczanie chorej KG wokół kolana
KG po stronie chorej odwiedziona, przedramię zgięte i nawrócone, nadgarstek zgięty
chód ten występuje np. po udarach
Chód paraparetyczny (chód niedowładny KD wiotki):
chory chodzi powoli z wysiłkiem, nie odciąga stóp
chodzi z laską lub z drugą osobą
niekiedy chwieje się i pada
często zgina KD w kolanach
chód ten występuje np. w poprzecznym uszkodzeniu rdzenia
Chód paraparetyczny spastyczny:
chory usztywnia niedowładne KD, nie zgina kolan, zaczepia palcami o podłogę
chód ten występuje np. w chorobach rdzeniowych skurczowym niedowładem KD
Chód nożycowy:
KD przywiedzione i zrotowane do wewnątrz
w stawach kolanowych podczas chodu KD krzyżują się
chód powolny, utrudniony
w tułowiu obserwujemy ruchy kompensacyjne
chód ten występuje np. u chorych z porażeniem KD kurczowym, w chorobie Littlea
Chód paretyczno - ataktyczny 9 chód kurzczowo-bezwładny):
chory usztywnia KD, wyrzuca je chwiejnie
stopami mocno uderza o podłoże
chód ten występuje np. u osób z SM
Chód brodzący (koguci, koński):
nadmierne unoszenie KD
nadmierne zginanie KD przy opadających stopach
chód ten występuje np. w:
przypadku porażenia mięśni prostowników stopy i palców, zapaleniach wielonerwowych
odosobnionym zapaleniu nerwu strzałkowego
postępującym zaniku mięśni typu strzałkowego (chód Charkota Mariego-Tootha)- pacjent nie może wspiąć się na piętach lub palcach
w niedowładach obwodowych KD
polineuropatiach
porażeniach nerwu strzałkowego- chory stawia stopę przed stopą (chód brodzący)
Chód kaczkowaty:
kołysanie się w stawach biodrowych na skutek niedowładu mięśni obręczy stawu biodrowego
chód ten występuje np. w dystrofiach mięśniowych postępujących (brak odwodzenia w stawie biodrowym)
Chód drobnymi kroczkami:
chory przyjmuje postawę zgięciową bez balansu KG
chód ten występuje np. w drżączce poraźnej lud parkinsonizmie pośpiączkowym, w porażeniu rzekomo- opuszkowym
Przymusowy pęd ku tyłowi lub do boku:
występuje sztywność mięśni ciała
stan akinetyczny
chory ułatwia sobie chodzenie , tak, że porusza się bokiem lub tyłem na skutek pochylenia górnej części tułowia do przodu (przesuwa się wtedy środek ciężkości do przodu)
chory, aby nie upaść porusza się do przodu, nie mogąc przechylić tułowia do tyłu (propulsja)
chód ten występuje np. w stanach parkinsonowskich
Chód móżdżkowy:
chód na szerokiej podstawie z szeroko rozstawionymi KD
chód chwiejący się
tułów nie podąża za KD (podąża trochę z tyłu)
chód ten występuje np. w guzach robak móżdżku ( tułów podąża w tę stronęႮchwieje się w tę stronę, po której jest guz)
Chód chwiejny (pijacki):
chód ten występuje np. w:
ostrym upojeniu alkoholowym
zapaleniu wielonerwowym
SM
przedawkowaniu leków
guzach mózgu
Chód gwiaździsty:
chód ten charakteryzuje się tym, że przy poleceniu pacjentowi przejścia 5 kroków w przód a następnie 5 w tył, następuje zbaczanie w stronę ogniska chorobowego
chód ten występuje np. w schorzeniach móżdżku lub błędnika
Chód tylno-sznurowy (tabetyczny):
chód niepewny o dużych krokach
charakteryzuje się nadmiernym zginaniem KD w stawie kolanowym, wyrzucaniem stóp i silnym uderzaniem pięty o podłoże
chory cechuje się brakiem czucia ułożenia ciała- pomaga sobie kontrolą wzroku
chory chodzi o lasce
chód ten występuje np. zwyrodnieniu tylno-sznurowym rdzenia, zapalenia wielonerwowym
Chód antalgiczny:
chód ten występuje np. gdy pacjent ucieka przed bólem (odciąża chorą KD)
Chód histeryczny:
jest to chód zaburzony czynnościowo
nadmierne balansowanie biodrami
Chód defiladowy:
chód ten występuje np. w uszkodzeniu układu pozapiramidowego
Chód patologiczny w fizjologicznej przesadzie ruchu:
chód kołyszącyႮ występuje często u kobiet
chód marynarskiႮ występuje u kobiet lub mężczyzn; chód ten charakteryzuje się kołysaniem biodrami(bujanie się)
chód majestatycznyႮ cechą charakterystyczną jest wysoko uniesiona głowa i wyrzut KD
chód sztywnyႮ brak oscylacji barków i bioder
chód drobnymi kroczkamiႮ charakterystyczny dla niskich osób.
SKOLIOZA
Skolioza (łac. Scoliosis, z gr. skoliós - krzywy) - skrzywnienie kręgosłupa, zwane często "bocznym skrzywieniem kręgosłupa". Wbrew nazwie, skolioza nie jest jedynie bocznym skrzywieniem, a trójpłaszczyznowym.
Skoliozą określa się zniekształcenie wynoszące ponad 10° w płaszczyźnie czołowej. Do określania stopnia zniekształcenia wykorzystuje się metodę Cobba.
PODZIAŁ SKOLIOZ
Ze względu na lokalizację
piersiowe
lędźwiowe
szyjne
Ze względu na liczbę łuków
jednołukowe
dwułukowe
wielołukowe
Ze względu na korektywność skrzywienia - podział Wejsfloga
I stopień - wyrównujące się czynnie (za pomocą napięcia mięśni) całkowicie lub częściowo
II stopień - wyrównujące się biernie (poprzez ułożenie na boku lub zwis) całkowicie lub częściowo
III stopień - nie wyrównujące się czynnie ani biernie
IV stopień - nie wyrównuje się czynnie ani biernie, a na radiogramie widoczne są zmiany zwyrodnieniowe chrząstki stawowej
Ze względu na wielkość kąta skrzywienia
Podział Bogdanowa
I stopień skrzywienia - do 20°
II stopień skrzywienia - od 20-40°
III stopień skrzywienia - od 40-60°
IV stopień skrzywienia - powyżej 60°
Podział Cobba
- Skoliozy czynnościowe (funkcjonalne) - zmiany dotyczą jedynie płaszczyzny czołowej i ustępują po wyeliminowaniu czynnika wywołującego[7].
- Skoliozy strukturalne - są zawsze zniekształceniem w płaszczyźnie czołowej, strzałkowej i poprzecznej (poziomej). Powstają tylko w okresie wzrostu (najczęściej między 1-3 , 7-9 i 12-15 rokiem życia)[7].
- kostnopochodne
wrodzone
torakopochodne
układowe
- nerwopochodne
wrodzone
porażenne wiotkie
porażenne spastyczne
- mięśniowopochodne
wrodzone
dystrofie mięśniowe
inne
- idiopatyczne (o nie ustalonej etiologii)