W dzisiejszych czasach komputer to podstawowe urządzenie, którego człowiek używa podczas pracy, spędza przy nim wiele godzin i często wpływa to na jego stan zdrowia. Trzy czwarte pracowników w Europie doświadcza problemów zdrowotnych, wywołanych długą pracą przy komputerze. Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż 4 godziny, może być uciążliwa, ponieważ intensywna praca wzrokowa może powodować dolegliwości wzroku, bóle głowy, zmęczenie i znużenie, długotrwałe unieruchomienie może być przyczyną dolegliwości pleców, barków, kręgosłupa, spowolnienia krążenia, zwłaszcza w obrębie nóg, zła organizacja pracy, szybkie tempo, złe oprogramowanie, mogą powodować stres prowadzący do zmęczenia, znużenia i frustracji.
Aby temu zapobiec pozycja jaką przybieramy podczas pracy przy komputerze powinna być możliwie swobodna i naturalna. Stopy płasko położone na podłodze, plecy proste, pewnie oparte na oparciu krzesła, przedramiona wsparte na podłokietnikach, głowa trzymana prosto. Dla utrzymania takiej postawy kluczowe jest odpowiednie dopasowanie mebli. W ergonomii istnieją specjalne normy określające właściwe i bezpieczne wymiary mebli biurowych:
- Blat pod klawiaturą powinien znajdować się na wysokości około 60 - 75 cm
- Blat pod monitor powinien być umieszczony na wysokości 70 - 90 cm, przy czym różnica miedzy blatem klawiatury i monitora nie powinna być mniejsza niż 10 cm
- Siedzisko krzesła powinno znajdować się na wysokości około 45 cm
- Stały kąt oparcia krzesła powinien wynosić około 10 stopni odchylenia w tył od pozycji pionowej.
Wysokość blatu pod monitor, blatu pod klawiaturę oraz wysokość siedziska powinny być tak skonfigurowane, by pozwalały obserwację monitora pod kontem 20 - 50 stopni oraz zachowanie przynajmniej kąta prostego między ramieniem, a przedramieniem podczas pisania na klawiaturze. Taka konfiguracja uchroni nas przed przyjmowaniem nienaturalnych, wymuszonych pozycji, minimalizuje obciążenie układu mięśniowo - szkieletowego oraz ogranicza mikro urazy związane z wykonywaniem tych samych, powtarzalnych ruchów (powstających przy pracy myszką i pisaniu na klawiaturze).
Kolejnym etapem do zachowania bezpiecznego stanowiska pracy to zasada dostępności. Choć na co dzień nie zdajemy sobie z tego sprawy, konieczność wychylania się ze stanowiska i przybierania wymuszonych pozycji stanowi duże obciążenie dla układu szkieletowo mięśniowego. Szczególnie, jeśli te same ruchy (np. sięganie do drukarki lub schylanie się do napędu CD) są często powtarzane. Sprzęt, z którego korzystamy (drukarka, telefon, nagrywarka, płyty CD) powinien znajdować się w zasięgu ramion, tak, by nie było konieczności podnoszenia rąk powyżej barków. Tak naprawdę mało które biurko na to pozwala. Dlatego często przydatne okazują się różnorakie podstawki i wysięgniki. Pozwalające umieścić sprzęt tak, by był dostępny na wyciagnięcie ręki, a za razem nie zajmował całej powierzchni blatu.
Na subiektywne dolegliwości związane ze zmęczeniem oczu na skutek pracy przy komputerze skarży się aż 90% kobiet i 80% mężczyzn. Rozmywanie się obrazu, zły kontrast widzenia, podwójne widzenie, uczucie pieczenia, kłucia, ucisku, łzawienie oczu, zaczerwienienie spojówek - te wszystkie dolegliwości można przynajmniej częściowo wyeliminować przy odpowiednim ustawieniu monitora i oświetlenia. Monitory (LCD) stają się powoli standardem. W przeciwieństwie do tradycyjnych monitorów nie emitują szkodliwego promieniowania, nie powodują też dolegliwości związanych z częstotliwością odświeżania ekranu. Jeśli posiadamy tradycyjny monitor, wówczas warto pomyśleć o filtrze ograniczającym promieniowanie. Bez względu na rodzaj posiadanego monitora powinien on być tak ustawiony, by umożliwiał obserwację z odległości 40 - 75 cm, pod kątem 20 - 50 stopni poniżej linii wzroku. Ważne jest aby płaszczyzna ekranu była prostopadła do twarzy. Ustawienie monitora powinno też wyeliminować odblask. Warto o tym pomyśleć już na etapie ustawiania biurka względem okna.
Wszystkie problemy chorobowe, które związane są z ciągłą pracą przy komputerze mogą być wyeliminowane dzięki naszemu zaangażowaniu w organizację pracy, czyli pozycję przy pracy, rozmieszczenie urządzeń, oraz zachowanie podstawowych norm pracy przy komputerze, dlatego przed kilku godzinną pracą przy komputerze dobrze przygotujmy nasze stanowisko.
Autor: DJ HACKER